Култура
Монографија за Скопје во Средниот век
Во рамките на меѓународната културна манифестација „Скопско лето 2010“, во четврток, со почеток во 12 часот, во Даут-пашиниот амам, ќе биде промовирана научната монографија „Скопје и скопската област од VI до крајот на XIV век“ од проф. д-р Милан Бошкоски
Монографијата за Скопје во средниот век претставува најкомплетниот и најкомплексниот монографски труд за средновековниот период на Скопје, во кој се изнесени голем број досега необјавени податоци и сознанија за историјата на Скопје и на Македонија. Постојат неколку историографски трудови кои опфаќаат одредени аспекти од историјата на Скопје и неколку луксузни популарни монографии од антиката до современиов период на градот, но во сите тие трудови историските податоци се одамна застарени. Со објавувањето на монографијата Скопје и скопската област од VI до крајот на XIV век (која содржи и повеќе фотографии и факсимили) се пополнува една значајна научна празнина од историјата и културата на средновековно Скопје.Во византолошката и медиевистичката наука во светот и кај нас, досега нема исцрпен историографски труд за историјата на Скопје од ВИ до крајот на XIV век. До појавата на овој монографски труд, стратегиското и геополитичкото значење на Скопје во средниот век во историографијата не било доволно проучувано. Скопје до средниот век е во сенката на античкото Скупи како колонија на Римската Империја, стратегиски центар за одбраната на дунавскиот лимес и централниот Балкан, а од ВИ до ЏИВ век Скопје бил од особен геополитички интерес за повеќе државни формации во средниот век на кои им припаѓал или имал клучно значење за контролата на Моравско-вардарската долина и на Балканот. Тој бил значаен административен центар за Самоиловата држава, за Византиската Империја, а меѓу другите и за македонските независни кралеви Волкашин и Марко од 1369 до 1391 година, односно до паѓањето под османлиска власт. Авторот на овој труд, Милан Бошкоски, е доктор по историски науки, а работи во Институтот за национална историја во Скопје – во Одделението за античка и средновековна историја. Ги проучува односите на јужнословенските држави со Византија. Носител е на повеќе научно-истражувачки проекти. Објавил неколку монографски трудови: Историографија на Македонија (1981-1985), 1990; Македонија во XII век, Надворешни упади на територијата на Македонија, Скопје 1997; Имињата Македонија и Македонци во средновековните извори, Скопје, 2003 (на македонски и англиски) и Великаните на македонскиот среден век, кн. 1, Скопје, 2007. Објавил над 50 статии од византолошката и средновековната проблематика во повеќе списанија и зборници во земјата и во странство и учествувал на повеќе научни собири во земјата и странство. Се занимава и со учебникарство.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

