Култура
Монографија за средновековно Скопје

Во рамки на манифестацијата „Скопско лето“ беше промовирана монографија за средновековно Скопје – „Скопје и скопската област од VI до крајот на XIV век“ од д-р Милан Бошкоски, која е во издание на скопското книгоиздателство „Македонска реч“
Овој труд од научната јавност е оценет како особено значаен, зашто досега не било доволно проучувано стратегиското и геополитичкото значење на Скопје во средниот век и во византолошката и медиевистичката наука во светот и кај нас не е објавен исцрпен историографски труд за историјата на градот од шестиот до 14 век. Тој бил значаен административен центар за Самоиловата држава, за Византиската империја, како и за македонските независни кралеви Волкашин и Марко од 1369 до 1391 г., односно до паѓањето под османлиска власт, вели издавачот на ова импозантно научно дело.Проф. д-р Милан Бошкоски на денешната промоција рече дека во делото се опфатени сите периоди а најтемен, како што вели, е периодот од VI до средината на VIII век, затоа што нема доволно пишани податоци. Но Бошкоски нагласи дека максимално се искористени археолошките, монетите како движни наоди, кои покажуваат присуство на разни етнички структури.„Градот Скопје под ова име првпат се појавува во втората половина на IX век во пишаните извори. Во X век почнува поголема циркулација на податоци за градот Скопје. Во пишаните извори првпат околу 990 г. Скопје се спомнува како епископски центар во престолите на Преспанската архиепископија. Во периодот на македонскиот цар Самоил (969-1018) и неговите наследници градот Скопје игра значајна улога како прва одбрана од северните тортури на македонското царство. Потоа, од XI век, тој претставува значаен византиски, административен, културен и политички центар“, рече Бошкоски.Градоначалникот Коце Трајановски истакна дека со новите податоци што се понудени во овој труд, книгата има посебна вредност и е драгоцена за афирмирање на минатото и на сегашноста на градот и дека сведочи дека Скопје имал долга бурна историја и бил од голем геополитички интерес за сите општествени заедници на кои им припаѓал во средниот век.Академик Цветан Грозданов претставувајќи ја монографијата рече дека методолошки таа се потпира на два принципа, критичност и интердисциплинарност.„Авторот е професионално многу информиран, зашто покрај историски, во книгата има и податоци од археологијата, историјата на уметноста, историјата на црквата. Критичен е зашто не е романтичар и по секоја цена да застапува некоја идеологија, туку ја бара вистината“, рече Грозданов.Проф. Драги Митревски кој ги води археолошките истражувања на средновековната скопска тврдина – Кале, смета дека оваа книга е рамка за нив и дека за фактите во книгата илустрација може да се најде на самото Кале. Промоторот Данило Коцевски потенцираше дека монографијата е синтеза на сиот досегашен објавен материјал и дека се базира на релевантни извори од кои може да се добие валидна слика за градот од VI до XIV век.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.