Култура
Монографија за средновековно Скопје

Во рамки на манифестацијата „Скопско лето“ беше промовирана монографија за средновековно Скопје – „Скопје и скопската област од VI до крајот на XIV век“ од д-р Милан Бошкоски, која е во издание на скопското книгоиздателство „Македонска реч“
Овој труд од научната јавност е оценет како особено значаен, зашто досега не било доволно проучувано стратегиското и геополитичкото значење на Скопје во средниот век и во византолошката и медиевистичката наука во светот и кај нас не е објавен исцрпен историографски труд за историјата на градот од шестиот до 14 век. Тој бил значаен административен центар за Самоиловата држава, за Византиската империја, како и за македонските независни кралеви Волкашин и Марко од 1369 до 1391 г., односно до паѓањето под османлиска власт, вели издавачот на ова импозантно научно дело.Проф. д-р Милан Бошкоски на денешната промоција рече дека во делото се опфатени сите периоди а најтемен, како што вели, е периодот од VI до средината на VIII век, затоа што нема доволно пишани податоци. Но Бошкоски нагласи дека максимално се искористени археолошките, монетите како движни наоди, кои покажуваат присуство на разни етнички структури.„Градот Скопје под ова име првпат се појавува во втората половина на IX век во пишаните извори. Во X век почнува поголема циркулација на податоци за градот Скопје. Во пишаните извори првпат околу 990 г. Скопје се спомнува како епископски центар во престолите на Преспанската архиепископија. Во периодот на македонскиот цар Самоил (969-1018) и неговите наследници градот Скопје игра значајна улога како прва одбрана од северните тортури на македонското царство. Потоа, од XI век, тој претставува значаен византиски, административен, културен и политички центар“, рече Бошкоски.Градоначалникот Коце Трајановски истакна дека со новите податоци што се понудени во овој труд, книгата има посебна вредност и е драгоцена за афирмирање на минатото и на сегашноста на градот и дека сведочи дека Скопје имал долга бурна историја и бил од голем геополитички интерес за сите општествени заедници на кои им припаѓал во средниот век.Академик Цветан Грозданов претставувајќи ја монографијата рече дека методолошки таа се потпира на два принципа, критичност и интердисциплинарност.„Авторот е професионално многу информиран, зашто покрај историски, во книгата има и податоци од археологијата, историјата на уметноста, историјата на црквата. Критичен е зашто не е романтичар и по секоја цена да застапува некоја идеологија, туку ја бара вистината“, рече Грозданов.Проф. Драги Митревски кој ги води археолошките истражувања на средновековната скопска тврдина – Кале, смета дека оваа книга е рамка за нив и дека за фактите во книгата илустрација може да се најде на самото Кале. Промоторот Данило Коцевски потенцираше дека монографијата е синтеза на сиот досегашен објавен материјал и дека се базира на релевантни извори од кои може да се добие валидна слика за градот од VI до XIV век.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.