Култура
„Спиноза“ премиерно ќе биде изведена вечер
Премиера на претставата „Спиноза“-Циркуска претстава со пет акробатски точки во режија на Зоја Бузалковска ќе се случи евечер во Драмски театар, во рамките на Скопско културно лето.
Претставата е направена по текст на Гоце Смилевски кој пак драмскиот текст го пишувал паралелно со романот „Разговор со Спиноза“ во 2002 година. Конечно претставата ќе ја доживее средбата со гледачите, вечер пред македонската публика, а понатаму и на соодветни фестивали кои се соодветни за валоризирање на ваков тип на претстави.„Структурата и ликовите во претставата се различни од текстот, но есенцијата и главната порака се исти. Претставата има очекувања и од гледачите, секој од нив треба да се избори за своја позиција и простор за да си земе дел од неа. Ќе бидат испровоцирани да си земат дел од приказната која ќе им се понуди. Ќе им понудиме мала авантура,“ изјави режисерката Зоја Бузалковска на прес-конференцијата по повод премиерата.Авторот на текстот познатиот македонски писател Гоце Смилевски, истакна: „Сега знам што е да се согорува на сцената. Секој од екипата која работеше на оваа претстава е подеднакво важен како и драмскиот текст. Кога ја гледав претставата, ја гледав издвоено од она што сум го напишал.“Главниот лик, односно Спиноза го толкува Васил Зафирчев кој за драмскиот текст се изрази дека станува збор за еден од најдобрите во последните десет години. „Претставата е тешка, бидејќи има прецизна рамка и не дозволува импровизации. Речениците во неа допираат само ако вистински се изговорени, “ изјави Зафирчев на прес-конференцијата.Костимографијата во претставата е на Лира Грабул, а музиката на Оливер Јосифовски. Романот “Разговор со Спиноза” постигна значаен успех, освои неколку награди и беше преведен на повеќе светски јазици. Во традиционалниот избор на белградскиот неделник НИН, романот „Разговор со Спиноза“ од Гоце Смилевски е вброен меѓу деветте најзначајни прозни дела преведени во Србија во 2008 година. Инаку, прв пат романот „Разговор со Спиноза“ се појави во 2002 година во издание на „Дијалог“ од Скопје. За ова дело Смилевски ја доби наградата „Роман на годината“ на „Утрински весник“, а потоа беше македонски претставник на наградата „Балканика“. Досега е објавен во САД, Полска, Хрватска, Словенија и Србија, а во Македонија доживеа шест изданија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

