Култура
Хесе и Алан По на мекедонски
Убава литература за летово добивме во издание на скопското книгозидателство „Ѓурѓа“ кое ги понуди изданијата „Бањски гостин“ од Херман Хесе и „Ѓаволот на преверзноста“ од Едгар Алан По
„Бањски гостин“ е најнепознатата, но и најзабавната книга на Херман Хесе. Како што ќе рече самиот, записите за бањското лекување „се моја најлична и најсериозна книга, зад полушеговита фасада“. Таа спаѓа во најзначајните автобиографски текстови на Хесе. Поради проблемите со ишијас и костобол, 46-годишниот Хесе се упатил во швајцарската бања Баден, чија топла вода богата со хлор и натриум ја фалел уште Тацит. Таму тој – пустински осаменик и уметничка душа – е ставен на строг бањски режим и на уште потегобната неопходност постојано да се среќава и да се дружи со своите „собраќа по страдање“.На крајот, по многу измачувачки, но и комични ситуации, Хесе со тага се разделува од сите нив, препороден и одново свесен за вистинските животни вредности.Расказите и есеите на Едгар Алан По застапени во оваа необична збирка се вистински репрезент на неговото оригинално писателско перо, на богатата имагинација и на неговиот префинет вкус. Според Шарл Бодлер, неговите дела се необични, небаре создадени за да ни покажат дека необичното е еден од составните делови на убавото. Никој не пишувал со повеќе привлечност за исклучителното во животот на луѓето и на природата; за жестоката љубопитност кај човекот; за крајот на годишните времиња полни со возбудлив сјај, за времето – блескаво, влажно и магловито – кога јужниот ветар разнежнува и ги олабавува нервите, како жици на некој инструмент, кога очите се полнат со солзи кои не доаѓаат од срцето; за привиденија во кои во почетокот постои сомнение, за наскоро да станат убедливи и разумни; за невозможното што ì се наметнало на интелигенцијата и кое ја води со непопустлива логика; за хистеријата која краде нешто од волјата, за спротивноста меѓу нервите и духот, и за човекот кој е толку растроен што болката ја изразува со насмевка. Едгар Алан По го истражува она што е најнепостојано, тој го одмерува и подробно го опишува немерливото, чии последици се ужасни, сето она што лебди околу човекот од нерви и го води во злото.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

