Култура
Вечерва три настана на Скопско лето
Прво 20.30 ч., во Чифте-амам, ќе може да се проследи изложба на слики од два циклусаод уметникот Димитар Стојчевски, во 21 ч. е концертот на Куд „Кочо Рацин и „Разиграна Македонија – Австралија“, а во Сули-ан е репризата на премиерата „3327 (Деветте книги на Никола Тесла)”
Димитар Стојчевски мина низ неколку творечки и стилски фази. Во дел од нив авторот остварил тематска и стилска кохерентност и препознатливост на сликарскиот израз. Тој е отворен за извесни предизвици од новите уметнички струења (нова фигурација, неоекспресионизам и др.) но останува доследен на својата природа и убедувања.Стојчевски, по осум години работа ја отвори втората самостојна изложба на која го претстави новиот циклус на слики од 1988 година наречен „Пасторален Орфеј”. Неговите платна ќе бидат населени со нови мотиви, како што се црква и рид, потоа митолошки сцени и секако централниот лик на митскиот Орфеј. Светот на пасторални предели и на митолошки претстави добил во сликите на Стојчевски архаична , исконска нота. Станува збор за активирани слики на меморијата, за некои предели од сонот и имагинацијата. Скиката е исткаена од рафинирани колористички (комплементери) и хармонии од создадена линеарната И формална страна на делото. Цртежот – боја ја обележува формата, значењето на симболичната фигурација и апстрактно – асоцијативни содржини на сликата. Смирениот ритам на формите, енергијата вткаена во боената структура откриваат занес и топлина катактеристични за медитеранското поднебје. Таквите својства ќе не упатат на можните влијанија и сродности со некои историски имиња: станува збор за одделни аспекти на сликарството на К.Моне, набистот Рисел, О. Кокошка, М. Шагал, Ж. Дибифе, Уметноста на поп- артот итн.Во 1994 г. настанал циклусот, „Сакралиум” во кои се нагласува присуството на религиските и духовните содржини. Средишен мотив во сликите е манастирот “Св. Јоаким Осоговски” , кој се наоѓа во близина на градото Крива Паланка, родниот крај на уметникот. Стојчевски стремел, со обработката на овој познат манастирски комплекс со неговите карактеристични симболи да пронајде “нов духовен амалгам”, да ги изрази сопствените потраги по „ недофатливиот свет” на сакралните архетипови. Авторот, користејќи ги средствата и формите на сликарскиот модернизам како и на сопствената природа интуитивен карактер остварил спиритуални сликовни претстави. Корените на ова религиско доживување би требало да се побараат, меѓу другото , во раните искуства на уметникот. Во сликите на Стојчевски има видливи траги на сериозна интроспекција и пулсирање на некаков архиичен библиски звук со извесна емпфаза на пораката. Ова сликарство во еден дел, не не остава рамнодушни и на свој начин – уверливо и чисто партиципира во обнновата на современата уметност со религиски содржини, на сето ова би можело да се додаде: каде и да се наоѓа овој сликар некако постојано се наоѓа во себе зензибилно загледан во околината и светот. вели за творештвото на Стојчевски, др. Владимир Величковски. На Платото пред Домот на АРМ, во склоп на истат манифестација Скопско лето 2010 ќе с епретстави и Македонското културно уметничко друштво „Разиграна Македонка” од Квибејн,– Астралија, кое првпат под ова име се формира во 1991 г. со цел да се зачува и претстави убавата македонска култура и фолклор, а воедно и македонскиот идентитет како богато културно наследство во овие простори на дијаспората. 15 години подоцна една нова генерација на млади македонци со макотрпна работа, крајна одушевеност и голема љубов спрема македонскиот фолклор достигнаа кулминација на успеси во ова друштво. Друштвото брои 70 членови поделени во три соодветни групи врз основа на возраст и искуство. Седиштето се наоѓа во малото историско гратче Квибијан кое се наоѓа во непосредна близина на главниот град Канбера. Друштвото работи под покровителство на Македонската православна црковна општина Свети” Пророк Илија” од Квибијан.Во изминатите години “ Разиграните Македонки” градеа искуство и статус со многубројни настапи во повеќе градови низ Австралија како што се Сиднеј, Мелбурн, Волонгонг, Канбера, и се разбира Квибијан. Исто така земаа учество во повеќе манифестации и фестивали, меѓу кои: Национален фолклорен фестивал – Канбера и др. каде со голем успех ги презентираа македонскиот фолклор и култура.Заедно со гостите од Австралија вечерва ќе настапи и ансамблот за народни песни и ора „Кочо Рацин“ Скопје – Македонија е основан во далечната 1946 г. и работи под патронат на градежната оператива на Македонија. Историјата на овој наш реномиран ансамбл е мошна значајна и плодна. Во неговите редови денес членуваат повеќе од 400 активни членови, претежно млади луѓе кои своите афинитети и способности ги пројавуваат во играорната, музичката и пејачката секција. Концертниот репертоар на Ансамблот “ Кочо Рацин “ е атрактивен и содржи околу 20 кореографии: “Седенка”, “Драчевка”, “Тресеница”, “Тешкото”, “Невестинско”, “Сплет на песни и игри од Егејска Македонија”, “Пиринско пролетно цвеќе”, “Игри од Преспа”, “Калајџиско”, “Осоговско -Малешевската фолколорна платенка”, “Тутуноберачите”, “Гроздобер”, и други. Сите кореографии ги карактеризира елеганцијата во изворно обработениот фолклор, лесна динамика, восхитувачки темперамент и мелоритмика. Прекрасни се и живописните носии што ги поседува истиот. Ансамблот “Кочо Рацин” ја “разнесе” убавината на македонските ора и песни ширум светот одржувајќи повеќе од 6000 концерти во многу наши градови и места, а посебно се значајни гостувањата во: Австралија, Англија, Бугарија, Белгија, Германија, Данска, Италија, Иран, Ирак, просторите на поранешна Југославија, Кипар, Канада, Норвешка, Полска, Русија, Романија, Словачка, САД, Турција, Франција, Холандија, Чешка, Швајцарија, Шведска, Јапонија, Португалија, Шпанија. Значајните постигнувања на ансамблот се илустрирани со повеќе од 350 домашни и меѓународни признанија и награди, додека на повеќе светски фолклорни фестивали освојувани се први награди, и ансамблот е прогласуван за најдобар.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

