Култура
Се отвораат сефовите на Франц Кафка
Ракописите и цртежите на славниот писател ќе бидат извадени од сефовите во швајцарската банка UBS за потребите на судскиот спор во кој наследниците на овие материјали спорат со израелските власти
Идниот понеделник по повеќе од педесет години ќе бидат отворени сефовите со цртежите и ракописите на Франц Кафка, авторот на познатиот роман „Процес“, кој во 1924 г. во Австрија починал од туберколоза, пишува весникот Neue Zurcher Zeitung, кој потсетува дека целата постапка е шпчнета по неколку слични дејствија во две банки во Тел Авив по налог на израелскиот суд.Како што е наведено во написот, професорката по книжевност, Ита Шедлецки ќе биде првата личност која ќе има увид во овие документи.Франц Кафка е роден во 1883 г. во чешката престолнина Прага, тогаш во составот на Австро-унгарската монархија а својот пријател и издавач Макс Брод го овластил по неговата смрт да ги спали сите негови дела. Меѓутоа, Брод кој пред нацизмот бега во 1938 г. во Тел Авив, спротивно на волјата од својот голем пријател ги обајвува неговите дела .Во 1945 г., тој докуемнтите и ги доверува на неговат секретарка Естер Хофе, која ракописите и цртежите ги депонирала во сефови на швајцарската банка. По нејзината смрт пред три години, овие документи ги наследиле нејзините три ќерки кои од израелските власти бараат потврда на наследството.Судската постапка во Тел Авив е поведена за да се утврди дали наследничките може слободно да рапсолагаат со оставнината на Кафка. Страната која сака да дојде до дојде до материјалите што ги оставил Франц Кафка е Израелската национална библиотека во Ерусалим.Израелската национална библиотека во октомври 2009 г. побара и од Музејот на модерна литература во Марбах, Германија, да го предаде оригиналниот ракопис од расказот „Процес“, со цел да се исправат некои „историски неправди“. Ракописот бил продаден на аукција на Сотби во 1988 г. за речиси два милиона долари на Владата на Германија. Националната библиотека во Ерусалим бара ракописот да биде вратен во Израел, како што барал Макс Брод, „Националната библиотека на Израел, која е библиотека на сиот еврејски народ, се води според волјата на Макс Брод кој во својот тестамент бара сите документи да бидат сместени во јавна архива и ја наведува токму израелската библиотека како прва опција“, изјави тогаш Мер Хелер, адвокат на библиотеката. Улрих Раулф, директор на Германскиот литературен архив, смета дека ракописот во 1988 го добиле легално и пред очите на светската јавност и нема кому да му се враќа овој ракопис.Франц Кафка (3 јули 1883, Прага – 3 јуни 1924, Виена) е еден од главните писатели на германски јазик од 20-иот век. Најголемиот дел од неговите дела се објавени постхумно. Кафка во својот живот објавува само неколку раскази, само мал дел од неговото творештво. Но, пред да почине тој го упатува својот пријател Макс Брод да ги уништи сите негови ракописи. Неговата љубовница Дора Диамант делумно ги извршила неговите претсмртни барања. Голем дел од неговите последни ракописи, вклучувајќи 20 тетратки и 35 писма таа тајно ги задржува се‘ додека не се конфискувани од Гестапо во 1933 г. Се‘ уште се во тек неколку интернационални барања кои се спроведени за да се пронајдат овие изгубени текстови на Кафка. Брод ги прекршува упатствата на Кафка и ги прегледува публикациите на поголемиот дел од текстовите што ги поседувал, и наскоро овие текстови започнуваат да привлекуваат внимание и високи критички оценки.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Во Скопје концертна промоција на „Афро гитано“: албум снимен на три континенти
Во сабота, на 8 ноември, во Јавна соба, како дел од програмата на Skopje Design Week, македонската публика ќе има ретка можност да ја доживее концертната промоција на албумот „Afro Gitano“ ,заеднички проект на Тони Китановски, легендарниот Баба Сисоко од Мали и диџеј Гоце САФ.
Овој необичен спој на африкански ритми, балканска душа и урбан електронски грув претставува автентично музичко патување што ги руши границите меѓу жанровите и континентите. Китановски вели дека „’Afro Gitano’ е музика што се движи како реката, како луѓето, како слободата“.
Албумот, снимен во време на пандемијата на три континенти и во шест земји, ја носи енергијата на спонтаноста и заедништвото.
„Едноставно ќе пролета идеја што ни се чини добра, и тројцата се нафрламе на неа како мала глутница“, раскажува Китановски, откривајќи ја суштината на нивната уметничка хемија.
Африка, Балканот и урбаната сцена во едно
За Баба Сисоко, кого Китановски го опишува како „музичар од највисок ранг и гриот кој со музиката придонесува за мирот на земјата“, оваа соработка претставува спој на духовноста на западноафриканската традиција и џез-импровизацијата.
Во проектот се вклучува и диџеј Гоце САФ, кој со својата хип-хоп енергија внесува современа урбана димензија: „Џезот и хип-хопот се од иста мајка“, вели Китановски, додавајќи дека триото создава „компактна единица во која секој ја задржува својата музичка суштина, а заедно пловиме беспрекорно“.
Музика што ја почитува традицијата и ја прегрнува слободата
Во „Afro Gitano“, Китановски ја продолжува својата долгогодишна мисија – да создава музика што е истовремено прастара и современа, длабоко вкоренета и бескрајно слободна. „Музиката е секогаш онолку добра колку што е блиска до коренот“, вели тој, нагласувајќи дека искреноста кон себеси е единствениот пат до автентичност.
Албумот го издава лондонска издавачка куќа, а како што посочува Китановски, „само оригиналноста може да ја отвори портата кон светот“.
Настан што обединува музика, уметност и дизајн
Настапот е дел од Skopje Design Week – платформа што ги поврзува различните уметнички дисциплини. „Музиката е дизајн од невидливи треперења во воздухот и со тоа природно се вклопува во настанот“, додава Китановски.
Публиката може да очекува концерт исполнет со ритам, импровизација и слобода. „Сакам да си поминат убаво, да се изнаиграат без да им биде гајле за другите околу нив, и секој да си пее различна песна од нашиот репертоар на пат за дома – само тогаш ќе знам дека албумот е навистина добар“, вели Китановски.
Култура
„Андерфест 7“ – алтернативниот рок-фестивал се враќа со уште поголема енергија
„Андерфест“, еден од најпрепознатливите алтернативни рок фестивали кај нас, ја најавѝ програмата за своето седмо издание! Настанот ќе се одржи во петок на 7 ноември во Младинскиот културен центар (МКЦ) во Скопје, а и ова издание ветува вечер исполнета со моќна енергија, автентична музика и врвни настапи.
„Андерфест“ со годините изгради статус на фестивал што ги спојува најдобрите имиња од домашната алтернативна сцена, создавајќи уникатно музичко искуство за сите љубители на рокот и неговите поджанрови.
Оваа година, публиката ќе има можност да ги чуе и види LOST IN REVERIE, АУДИОЦИГЛА, ДИМИШ, ЗАНАДУ, ДЕМЕНСИ, ГОЛЕМАТА ВОДА и НОВИОТ ПОЧЕТОК – бендови кои носат свеж звук, различни емоции и препознатлив сценски настап.
Организаторите најавуваат уште повисоко ниво на продукција, динамична атмосфера и простор каде што ќе се слави вистинскиот дух на независната музичка сцена. За многумина, „Андерфест“ е повеќе од фестивал – тоа е традиција, движење и заедница што ја поттикнува домашната рок култура. Билетите се пуштени во продажба преку drugastrana.mk.
Изложби
Стигнавме ли веќе? Младите фотографи ги бараат патоказите кон Европа
Фото: Арбнора Мемети
Фото изложбата „Стигнавме ли веќе: Кои се патоказите кон ЕУ?“, ќе биде отворена в четврток, 6.11.2025 година, во 19 часот во Мултимедијалниот центар „Мала станица“.
Триесет млади фотографи (18-30 години) од целиот Западен Балкан се собрани на оваа изложба, која покажува како нивната генерација ја гледа идејата за Европа денес, поставува прашања и се поврзува со неа.
Создадена преку истоимениот регионален проект, инициран од амбасадите на Кралството Холандија во Западен Балкан, оваа изложба директно се осврнува на дезинформациите поврзани со процесот на интеграција во ЕУ. Додека Западниот Балкан се насочува кон членство во ЕУ, младите луѓе во регионот се соочуваат со спротивни наративи, дезинформации и стереотипи кои често ја замаглуваат вистинската реалност кон пристапувањето во ЕУ. Преку автентично визуелно раскажување приказни, овие триесет фотографи се спротиставуваат на лажните наративи и презентираат вистински гледишта за тоа што значи европската интеграција за нивните заедници, нивниот секојдневен живот и нивната иднина. Изложбата содржи визуелни приказни кои ја одразуваат различноста, креативноста и критичката свест на новата генерација.
Фото: Иво Велчевски
Учесниците на изложбата беа избрани од стручно жири врз основа на јавен повик – по пет фотографи од секоја земја. Овие триесет избрани фотографи учествуваа на онлајн мастер работилница со холандската фотографка Илви Њиокиктјен, а на оваа изложба го претставуваме резултатот од нивната работа.
Македонија на изложбата ја претставуваат авторите: Арбнора Мемети, Ана Ѓорѓиевска, Иво Велчевски, Каја Тасевска и Филип Лафазановски.
Од секоја од шесте земји учеснички ќе биде избран по еден победник кој во мај следната година ќе има привилегија да престојува во Амстердам во текот на неделата на објавување на победниците на најголемиот светски натпревар за новинска фотографија World Press Photo.
Изложбата ќе биде претставена во сите шест земји учеснички. Отворањето во Скопје е во четврток, 6 ноември, кога ќе биде објавен победникот од Македонија што ќе патува во Амстердам на World Press Photo.
Проектот е организиран од Амбасадата на Кралството Холандија во соработка со Македонски центар за фотографија.

