Култура
TO BE Хамлет
Во рамките на Охридско лето, во петокот во домот на културата во Охрид се одржа премиерата на Хамлет од Вилијам Шекспир во изведба на Драмскиот театар од Скопје
За секоја театарска куќа вистински настан и предизвик е да се игра ова капитално дело на Шекспир. Па така и Драмскиот театар од Скопје долго пред летово ја најавуваше подготовката на Хамлет. Режисер на претставата е Дејан Пројковски а главните улоги ги толкуваа: Дејан Лилиќ како Хамлет, Викторија Степановска – Офелија, Бранко Ѓорчев – Клаудиус, Катерина Коцевска – Гертруда, Драган Спасов – Полониус и.т.н. Музиката е на Горан Трајковски а сценографијата на Владо Ѓоревски.Претставата предизвика огромно интересирање кај публиката, особено поради шушкањата дека се работи за сосема ново видување на оваа класична драма од аспект на режисерската постапка, и необичноста на сценографијата, па се до актерската игра. Еден од елементите на оваа изведба е секако и нејзиното траење од три ипол часа.Веќе почетокот на претставата најави трендовско радикализирање на сцената со појавувањето на хамлетовите другари во адамови костими. Склони сме да веруваме дека Пројковски има релевантно објаснување за ваквиот почеток, но како и кај публиката така и кај актерите се почувствува мала, нелагодна трема од ваквиот мизансцен. Доколку е тоа сторено во име на ,,инквоста,, во режисерската постапка и осовременувањето на Хамлет, ќе се согласиме дека во тоа само делумно се успеа. Во првиот дел, Лилиќ од минута во минута ја наметнуваше својата актерска доминација и сувереност, иако, како што тоа текстот и го бара, со поголема активност беа задолжени останатите актери, особено Ѓорчев и Спасов. По паузата, кога драмското дејствие инсистира на зголемување на тензичноста, актерите, преминувајќи ја вообичаената рутинска комуникација, буквално се разгоропадија. Покрај Лилиќ, кој конечно влезе во лудилото на Хамлет, Коцевска ја одигра Гертруда со исклучителна сценска и текстуална енергија, па дури и Степановска, која прилично дефанзивно се претстави во првиот дел, со многу повеќе мотивација го доигра ликот на Офелија. Пројковски во секој случај успеа да создаде респектабилна претстава која и покрај должината на траењето остави впечаток на осмислено и храбро толкување на хамлетовштината во современото живеење, умешно, преку сценографијата, реквизитите и костимите (иако не сосема и преку музиката на Трајковски), и без речиси никакви интервенции да го доближи оригиналниот текст на актуелниот гледач и на модерното време. Самиот Пројковски во одделен текст прави обид да покаже дека не е исто ,,да се биде,, некогаш и сега: ,,Денес не е проблемот да се биде или не, денес проблемот е да се Биде… да се биде денес значи да се биде фрлен во една заедничка цивилизација, каде што страдањето,осаменоста, предавството, лудилото, бедата имаат заедничко име – глобален прогрес,,.Веруваме дека овој Хамлет на Драмскиот театар уште со многу претстави ќе ја врши својата духовна и уметничка мисија каде и да биде прикажуван.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

