Култура
Светска премиера на „Мајки“ на Манчевски во Торонто

В недела, на 12 септември филмот „Мајки“ на Милчо Манчевски ќе ја има светската премиера на Меѓународниот филмски фестивал во Торонто, еден од најголемите фестивали во светот од А-категорија
Филмот на Манчевски е вброен во престижната програма Специјални презентации. Особена почест за „Мајки“ е што ќе игра во новиот фестивалски дом, спектакуларниот кино-комплекс Бел лајтбокс, новата канадска архитектонска и културна атракција што со голема целодневна свеченост ќе се отвори само неколку часа пред премерата на филмот на Манчевски, закажана за 20.30 часот по канадско време..„Мајки“ на премиерата ќе го претстави лично директорот на Торонто филм фест, легендарниот Пирс Хендлинг, кој е автор и на текстот за филмот во каталогот на фестивалот. Хендлинг лично го избра „Мајки“ за фестивалската програма и го смета за еден од најдобрите филмови што ги видел во последните години, како поради храбрата, експериментална синематска структура, така и поради содржината. „„Мајки“ почнува со фикција, и тоа со фабрикување на една лага, оди кон обид за фабрикување на еден мит и завршува во потресната сликовност на реалното, каде што никакво фабрикување не е возможно. Под површината на сите епизоди лежи мрежа од детски лаги и предавства, во целина мали, но тие добиваат ужасна сила во финалето, каде се покажува дека човек кој бил почитуван од заедницата ги измамил сите. Нема лесно читање на „Мајки“, туку само потреба да соработуваме со авторот за да ги откриеме многубројните значења на филмот, – заклучува Хендлинг во неговиот текст во каталогот.На светската премиера во Торонто ќе присуствуваат режисерот Милчо Манчевски (во Торонто на покана од фестивалот и како нивни гостин), продуцентот Кристина Калас (на покана од фестивалот, но во свој аранжман) и дизајнерот на продукција Дејвид Манс (во сопствен аранжман).Непосредно пред официјалната светска премиера, „Мајки“ веќе добива позитивни најави во канадскиот печат, каде филмот се смета за „концептуален предизвик“ и „дело кое те остава во чудо“.Покрај премиерата на 12 септември, филмот на Манечвски ќе има уште две проекции за публиката на фестивалот, на 13 и на 18 септември, и две прес-проекции, на 11 и на 17 септември.„Мајки“ е четврт филм на Милчо Манчевски, македонско-француско-бугарска копродукција. Снимањето се одвиваше во Скопје, Мариово, Кичево, Тетово и Гостивар минатата година, а монтажата беше завршена летово во пост-продукциските студија во Париз, Лондон и Минхен.Главните улоги ги толкуваат Ана Стојановска, Димитар Ѓорѓиевски, Владимир Јачев, Ратка Радмановиќ, Салаетин Билал, Диме Илиев, Марина Поп Панкова, Петар Мирчевски, Горан Трифуновски, Благоја Спиркоски, Борис Чоревски, а за прв пат на филм се појавуваат Емилија Стојковска и Милијана Богдановска.Директор на фотографија е Владимир Самоиловски, продукциски дизајнер Дејвид Манс, костимограф Елизабета Монталдо, дизајнер на маска Марио Микисанти, монтажер Жаклина Стојчевска, дизајнер на тонот Питер Балдок, кастинг директор Маја Младеновска, а музиката е на Игор Василев Новоградска. Продуцент е Кристина Калас, а копродуценти се Тиери Ленувел, Мари-Пјер Масиа и Методиус Петриков. Дистрибутер е Манакифилм.Филмот на оригинален начин испреплетува вистински приказни за едно општество на небрежни и отсутни мајки, каде деца кои беснеат со кредитни картички набедуваат невини луѓе, каде старци умираат сами и заборавени, каде пензионирани чистачки се жртви на сериски силувања и убиства. Филмот е современа рефлексија на мрачниот свет на Достоевски.„Мајки“ користи експериментална филмска структура, во која играниот филм се претвора во документарец и ја продолжува традицијата на уметници кои комбинираат вистина и фикција, најдени објекти и уметнички создадени елементи, како Роберт Раушенберг, В.Г. Зибалд, Јозеф Бојс, Марсел Дишан, Бисти Бојс. Мото на филмот е – Вистина, само вистина, и скоро ништо освен вистина.Во врска со тоа Манчевски го цитира Том Кленси: „Се разбира дека вистината е поневеројатна од уметноста. Во уметноста мора да има логика“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.