Култура
Циклус филмови на Вим Вендерс

На 22 септември (среда) Кинотеката на Македонија во соработка со Гете институт започнува со циклусот Вим Вендерс, а воедно двете институции распишуваат и конкурс за краток игран филм со главна награда присуство на филмскиот фествал во Минхен
Филмовите кои ќе бидат испратени на конкурсот на Кинотеката и Гете институтот кој има цел да ги поттикнеме и мотивираме младите филмски автори на снимање филмовитреба да се посветени на филмовите на Вим Вендерс и неговата естетика. Проектот Вим Вендерс е замислен како проект во кој на двапати ќе бидат прикажани 11 филмови од Вендерс, првиот дел со пет филмови и вториот дел со шест филмови, и дополнително еден документарен филм за Вендерс. По првиот дел и објавувањето на конкурсот за филм-посвета и по евалуацијата на пристигнатите филмови, ќе биде организиран вториот дел со проекции на филмовите на Вендерс, но и со проекции на филмовите кои ќе пристигнат на конкурсот. По разгледувањето на филмовите, ќе бидат доделени наградите, меѓу кои и горенаведената. Конкурсот ќе биде објавен во каталогот за настанот.Циклусот филмви ќе започен на 22 септември (среда) во 20 часот, со „Буква на срамот“(Der scharlachrote Buchstabe/ The Scarlet Letter) игран филм, во копродукција на тогашна Западна Германија и Шпанија од 1973 г. Сценариоото е на Танкред Дорст, Урсула Ехлер (Tankred Dorst, Ursula Ehler), директор на фотографијајата е Роби Милер (Robby Müller), а улогите ги толкуваат Сента Бергер, Ханс Крисиан Блех, Лу Кастел, Јелена Самарина, Јела Ротландер (Senta Berger, Hans Christian Blech, Lou Castel, Yelena Samarina, Yella Rottländer).На 23-ти о.м. (четврток) 20 ч. „Алис во градовите“, (Alice in den Städten/Alice in the Cities). игран филм, Западна Германија, 1974. Сценарио: Вим Вендерс, Веит вон Фурстенберг (Veith von Fürstenberg), директор на фотографија: Роби Милер (Robby Müller), сктери: Рудигер Волер, Јела Ротландер, Лиза Кројцер, Еда Кохл, Ернест Боем (Rüdiger Vogler , Yella Rottländer, Lisa Kreuzer, Edda Köchl, Ernest Boehm);На 24-ти септември (петок) во истиот термин е проекцијата на „Кралеви на патот“ (Im Lauf der Zeit/ Kings of the Road), игран филм, Западна Германија, од 1976. Сценарио: Вим Вендерс (Wim Wenders),директор на фотографија: Роби Милер, Мартин Шафер (Robby Müller, Martin Schäfer), актери: Рудигер Волер, Ханс Зихлер, Лиза Кројцер, Рудолф Шиндлер, Маркард Бом (Rüdiger Vogler, Hanns Zischler, Lisa Kreuzer , Rudolf Schündler , Marquard Bohm); На 25-ти (сабота) ќе може да го погледата „Американскиот пријател“ (Der amerikanische Freund / The American Friend), игран филм, Западна Германија/Франција, 1977 г.. Сценарио: според романот на Патриша Хајсмит, Вим Вендерс (Patricia Highsmith, Wim Wenders), директор на фотографија: Роби Милер (Robby Müller), актери: Денис Хопер, Бруно Ганц, Лиза Кројцер, Жерар Блан, Николас Реј(Dennis Hopper , Bruno Ganz , Lisa Kreuzer , Gérard Blain, Nicholas Ray);На 26 септември (недела) во 20 часот ќе се следи „Како стојат работите“ (Stand der Dinge / The State of w:st=”on”Things), игран филм, Западна Германија/Португалија/САД, 1982 г. Сценарио: Роберт Крејмер, Џош Валас, Вим Вендерс (Robert Kramer, Josh Wallace, Wim Wenders), директор на фотографија: Анри Алекан, Фред Марфи, Мартин Шафер (Henri Alekan Fred Murphy Martin Schäfer), актери: Изабел Вајнгартен, Ребека Паули, Џефри Ким, Џефри Кари, Камила Мора-Шеихинг (Isabelle Weingarten, Rebecca Pauly, Jeffrey Kime, Geoffrey Carey, Camila Mora-Scheihing)На 27.09.2010 (понеделник) во 20 часот, „Раните години на Вим Вендерс“ (Von einem der auszog – Wim Wenders ‘frühe Jahre/ One Who Set Forth: Wim Wenders’ Early Years), документарен филм, Германија, 2007 г., режија: Марсел Вен (Marcel when), сценарио: Марсел Вен (Marcel when), директор на фотографија: Сара Ротер (Sarah Rotter), во филмот учествуваат: Еда Кошл, Лиса Кројцер, Јела Ротландер, Роби Мулер, Бруно Ганц, Хелмут Фарбер и други. (Edda Köchl, Lisa Kreuzer, Yella Rottländer, Robby Müller, Bruno Ganz, Helmut Färber).Вим Вендерс е роден на 14. август 1945 г. во Дизелдорф, како Ернст Вилхелм Вендерс. Кога имал шест години, родителите му подариле стар рачен кино проектор и стари филмови на Чарли Чаплин и Бастер Китон. На десетгодишна возраст, секој од филмовите го имал гледано по илјада пати. Подоцна, во младоста, многу го привлекува американската култура, особено филмовите и рок-музиката. На 18-годишна возраст почнува студии по медицина во Минхен, кои набргу ги напушта, па студии по философија и социологија во Дизелдорф, кои исто така бргу ги напушта за да му се посвети на сликарството, што е причина за преселба во Париз. Таму работи како гравер во работилница на Монмартр и секоја вечер ги посетува кино-салите на Француската кинотека, на чии чело во тоа време се наоѓа легендарниот Анри Ланглоа, кому подоцна Вендерс ќе му го посвети филмот „Пријател од Америка“. За една година во Париз, Вендерс успева да види повеќе од илјада филмови, пред сè вестерни и американски комедии. Во 1967 г. се враќа во Германија и почнува поинтензивно да се занимава со филм. Во Минхен, посетува предавања на Високата школа за телевизија и филм, и редовно пишува филмски критики во специјализираната ревија Филмкритик и во дневниот весник Суддојче Цајтунг. Во тој период почнува да снима и кратки филмови, кои претставуваат дел од т.н. „Минхенска школа“ и воедно, вовед во т.н. „Нов германски филм“. Во 1970 г. го режира својот дебитантски игран филм, „Лето во градот“, што означува почеток на една успешна кариера, која е крунисана во 1981 г. со Златен лав во Венеција за филмот „Состојба на нештата“, со Златна палма во Кан, во 1984 г., за „Париз, Тексас“, наградата за најдобра режија во Кан, во 1987 г. за „Небото над Берлин“ и со уште многу други меѓународни награди и признанија. Во 1989 г. Вендерс станува почесен доктор на Сорбона.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.