Култура
„Визуелно танцување“ и „Мемории“ на Нена Фишер на Бела ноќ

Вечерва со почеток во 19.30 часот во рамките на манифестацијата „Бела ноќ“, во „Јавна соба/ Public room“ ќе бидат поставени видео арт/инсталациите „Визуелно танцување / Vision dancing“ и „Мемории / Memories“ на холандската уметница Нена Фишер
Станува збор за визуелно танцување претставува инсталација која вклучува ТВ монитор, огледала и платно поставени во затеменет простор. Комбинацијата на филмот кој се прикажува на ТВ мониторот, рефлектиран на две огледала кои се поставени од двете негови страни и другиот филм кој се прикажува на платното ја раскажува приказната за градовите кои сонуваат.Ана Франговска Стојановска за оваа видео инсталација ќе забележи:„Визуелно танцување како видео-инсталација или За што сонува градот како видео-анимација, се однесува на една современа тематика, т.е. на современите 21.вековни градови, кои во облик на модерни коцки и квадари, опустени од живот од каков и да е вид или тип, егзистираат немо и вонвременски, како модели на некаква презентација… Во концептот на Фишер, овие градови сонуваат на сличен начин како и луѓето кои некогаш живееле во нив, како флешови се навраќаат токму на тоа минато време, на убавините на некогашниот нетехнизиран, неелектронски, несајбер, со еден збор неотуѓен свет во кој имало цвеќе, дрво, трева, жагор, деца, луѓе, игра, смеа, плач, среќа, болка, реалност…Овие градови сонуваат како со помош на танцувањето можат да ја премостат споната помеѓу природата и игривите „детски коцки”.“Технички оваа видео инсталација која се состои од две проекции: една на монитор и една ѕидна, вклучува и мултипликација на претставата – имиџот, се со цел да ја засити и задоволи визуелната потреба за многу, мноштво, гужва, згуснатост, хипнотичка мимеза на современото секојдневие, мултипликација која ја изведува со вклучување на огледала кои создаваат огледални миметички слики. Од друга страна игра и со големината на презенацијата, аспект кој придонесува кон естетската видео синергичност на Фишер, момент кој поставува одредени принципи и норми кои треба да го внесат и водат емотивно, визуелно и естетски набљудувачот низ конкретното дело.Како што вели самата Нена Фишер, која е член на галеријата GKunstliefde во Утрехт, инсталацијата Визуелно танцување доага како инспирација од Мондриан,кој исто така бил член на оваа галерија. Кога тој бил нејзин член работел пејзажи, а потоа се гледа она што тој ќе го работи тој подоцна. „Кај мене се потекнува од хаосот и свемирот и природата. Од хаосот се создава и редот. Така што јас ги споив хаосот и редот, живоста и неживоста, природата и урбаноста, сенката и светлината, танцот на светлината и сенката.Светлина неопхадна за било што да се види. И како потенцијал сето тоа се одразува кај мене, се мултиплицитра како огледало, се умножуваат перспективите. Во оваа инсталација исто така многу е важен и звукот. Музиката е од една јапонска група која прави свои инструменти природни, органски, и таа делува како контраст на овие квадратни моменти“, вели Нена Фишер.„Мемории“, пак, е кус видео-документарен експеримент во кој авторката се потсетува на своето родно место. Во овој филм без дијалог музиката е единствен водич низ бурното доживување на враќањето кон сопственото минато. „… Сеќавањето на мошне интересен начин се преклопува со авторовата имагинација креирајќи нови, доста ликовно згуснати визуелни импресии во кои техничкиот експеримент придонесува исклучително многу во начинот на дефинирање на уметничкиот израз. Редењето на претставите кои се некаде помонохромни, дури и црно-бели, се преплетува со колоритните блурирани претстави на фауната, на одличните визуелно-естетски преоди од еден во друг имиџ, од еден во друг кадар создаваат магичност и сензитивност кои го изоструваат окото на восприемачот. Тој иако не слуша никакви реални звуци туку ја доживува нарацијата преку изборот на музиката, почнува и да ја мириса добро познатата арома на “тазе печено лепче… Селектирани на ваков начин овие две видео-анимации/инсталации/експерименти одлично ја кореспондираат идеосинкразијата за големите и малите наративи, за она надвор и она внатре, за Јас и за Другиот“, вели Ана Франговска Стојановска за оваа поставка на Фишер.Нена Шешиќ Фишер е родена во Бјеловар, Хрватска. По вокација е сликарка(Академија на ликовни уметности – Сараево), но таа е и уметник со мултидисциплинарни интереси: синеаст, аниматор, сценограф, танцувач и изведувач на етно музика.Од 1993 г. живее и работи во Утрехт, Холандија. По својата основна определба Нена е сликарка и визуелен уметник кој ги изложува своите дела во многу културни центри ширум светот. Нејзините слики и инсталации се изложувани во Утрехт, Амстердам, Ротердам, Хаг, как и во Лондон, Париз, Киев, потоа во галериите во Италијам германија, Австралија и Канада.Нејзиниот интерес за разновидните облици на визуелната уметност, како богатства на експресијата на човековата душевност, се протегаат и на многу форми на музиката и танцот. Нена е извонреден танцувач на шпанско фламенко, како и на балканските, унгарските, циганските и ориенталните танци, така што често настапува, солистички или со танцувачки групи на сцените во Холандија и надвор од неа.Во придружба на гитара, нејзиниот глас може да се слушне во низа кратки и играни филмови, како и на концерти во кои на слушателите им ја претставува музичката традиција на другите култури. Оваа разноликост на уметничката активност на Нена ја поттикнала Холандската телевизија да продуцира неколку документарни филмови за нејзниот живот и дело.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.