Култура
Македонски уметници на фестивал во Хрватска

Tројца уметници од Македонија, Никола Узуновски, Филип Јовановски и Оливер Јосифовски ќе бидат дел од овогодинешниот фестивал за изведувачки уметности Perforacije што во Хрватска почна во сабота а ќе трае 25-ти октомври
Фетсивалот е замислен како седмица на различни уметности кои се изведуваат во живо, овој фестивал ќе се одржува паралелно на три локации во Риека, Дубровник и додека централниот дел е во Загреб.Тема на овогодишниот фестивал е новата и децентрализирана продукциска клима , интередисциплинираноста на уметноста, како и граничната и преминувачка уметност.Тројцата македонски уметници настапуваат како претставници на битолскиот АКТО Фестивал за современи уметности кој пак успешно соработува со хрватскиот фестивал веќе втора година.Проектот „Моето Сонце“ на визулениот уметник Никола Узуновски е закажан за 19-ти октомври во Музејот на современа уметност во Загреб.Узуновски се инспирирал за креирање на вештачко сонце при снимање на најкраткиот ден во годината Лапонија, при што забележал дека на едно место тоа не ја допира површината на земјата, туку ја одминува. Тоа е всушност балон со димензии од 4 метри, кој лебди надповршината како вештачки сателит, во кој се наоѓа рефлектирачка површина која ги презема сончевите зраци, за потоа да ги пренасочи на друга површинана земјата. Делото “Моето Сонце” секогаш се изведува на различен начин од претходниот. Првата успешна изведба на овој проект во Македонија се случи на овогодинешниот АКТО фестивал кој впрочем се вклучи и во продукциската подготовка на проектот.Визуелниот уметник и архитект Филип Јовановски ќе се претстави со своето дело „28.03.1934“.Ова дело е објект инсталација која што претставува реконструкција на еден важен настан за градот Битола од првата половина на XX век. Настанот претставувал коктел кој се одржал во Битола на 28.03.1934 год. На коктелот присуствуваа точно 335 граѓани од градот Битола:34 парови од спротивен пол, 16 од ист пол, 67 тројки и 24 останати со недефинирани емоции. Од коктелот пробаа 234 луѓе, од нив со тешки последиципоминаа 59, со трајни оштетувања 38, а кај останатите е констатирана смрт. По тој повод, после оваа катастрофа, градот одлучи во чест на загубените паровикои што присуствуваа на коктелот, да им го овековечи моментот и изложи дел од сеѓавањето на тој момент во градскиот музеј во Битола.Објектот инсталација на Јовановски ќе биде придружуван со музички дел кој е во изведба на еминентниот музички уметник Оливер Јосифовски . Неговот дело наречено „Requiem за…..28.03.1934“ ќ е се изведе на автентичниот инструмент т.н. Олистаклофони.Инструментот е иновација на Јосифовски од 2000 година и работи со помош на вибрации (осцилации) тела кои произведуваат звук во една секунда. Бројот на овие осцилации се нарекува фреквенција и се мери во херци (Hz).Двајцата уметници настапуваат како дел од таканаречена „Ноќ на перформаси, вечер на 7 перформанси и инсталации“ што ќе се одри на 21 октомври (четврток) во AKC Medika, Загреб.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.