Култура
Вуисиќ-Тодоровска: Гостувањето на Балетот во Италија е потврда за квалитетот
Македонскиот балет од крајот на ноември до крајот на јануари ќе гостува во Италија каде ќе бидат одиграни 49 претстави во 30 градови. Ќе се играат претстави кои се дел од „железниот репертоар“ „Оревокршачка“, „Лебедово езеро“ и ќе биде изведена една премиера – „Заспаната убавица“
Примабалерината Тања Вујисиќ- Тодоровска е главен репетитор во МОБ и работи со првите играчи на Балетот. Среќна е поради тоа што успеале да направат огромен репертоар во домашниот Балет и ова гостување го смета за потврда на целокупната нивна работа.
– За овие четири години се трудевме да направиме еден квалитетен репертоар, да создадеме млади уметници кои ќе можат квалитетно да ја презентираат уметноста кај нас и надвор од границите на Македонија.Мислам дека ова е награда за сите нас како организатори и кои овој период се трудевме да создадеме нешто многу квалитетно на нашата сцена што даде резултати и надвор од границите на Македонија. По априлската турнеја во Италија, добивме понуда за повторно гостување што е голема потврда за квалитетот на играчите и квалитетот на претставите кои ги правиме. Мислам дека ќе биде огромно искуство за сите. Тешка и одговорна работа е како за нас кои сме организатори, така и за играчите.“ вели Вујисиќ-Тодоровска која е и еден од основачите и предавачите на одделот за балетска педагогија при ФМУ што беше отворен во септември.
Во нејзината кариера ги одиграла сите значајни главни улоги од „железниот репертоар“. Добитник е на многу награди меѓу кои и на наградата „Анатолиј Шикера“-признание за врвни достигнувања од областа на балетската уметност доделена од Министерството за култура на Украина. Освен педагошко-репетиторската работа, таа е и професионално инволвирана во водењето на репертоарската политика на Балетот при МОБ, за поставување на големи класични дела од светската балетска литература, преговори за меѓународни гостувања, како и ангажирање на странски кореографи,педагози и солисти-гости.
Што значи за еден уметник да настапи на европската сцена и да се претстави пред публика која ја познава уметноста како што се Италијаните? Во културата основна работа е уметниците да не останат локални. Целта е да го сподели знаењето со публиката надвор од границите на својата држава. Ние сме мала држава со еден балет и конкуренцијата останува меѓу нас. Секоја презентација надвор од сцената значи потврда на нивниот квалитет и докажување на сето она што го направиле. Бидејќи повеќето од солистите учествуваат во сите претстави се работи за огромно искуство. Со ова гостување ќе создадат една нова енергија, ново знаење и искуство кое ќе им биде од огромна корист. Се работи за многу млади уметници, сите имаат до 25 години, така што на знаењето ќе ја искористат и младешката сила.Тие имаат среќа што на „железниот репертоар“ можат да си ги покажат квалитетите. Се работи за делата на Чајковски и тоа е најтешкиот класичен репертоар,тие се најголемиот предизвик и најголемиот тест за квалитетот на играчот.Во септември се отвори и оддел за балетска педагогија на Факултетот за музичка уметност во рамки на Универзитетот Св. Кирил и Методиј. Досега нашите уметници, специјализираа надвор од државата, бидејќи балетското образование завршуваше со Средното балетско училиште.Тоа е уште едно задоволство во овој период. Станува збор за проект кој со години беше инициран, но ја имавме таа среќа да го отвориме.Тоа е многу значајно за балетската уметност бидејќи со генерации уметниците се школуваа надвор од државата. Колку е добро искуствата да се собираат од странство, толку е и многу тешко и доста скапо за државата и поединецот.Важно е исто така што се создаде и педагошки кадар, односно се создадоа услови за да се отвори таа академија. Интересно е што имавме голем интерес така што ги примивме сите 15 кандидати. Педагози сме јас, Александра Мијалкова, Снежана Филиповска, Искра Шукарова, Соња Џепаровска и останатите се педагозите од Музичката академија со која имаме заеднички предмети. Кои се следни проекти или идеи кои сакате да ги остварите, а се со цел кон подобрување на квалитетот на балетот кај нас?- Морам да признам дека изминатиот период имав идеи да создадам нови млади првенци на балетот и многу сум среќна што успеав. Тоа што тие се презентираат надвор од државата е резултат на нашата заедничка работа. Имаме прекрасна генерација и ние имаме задача да ја сочуваме да остане тука и да биде македонска генерација. Таа да биде прогресот на нашата култура за понатаму и тие да создаваат нови генерации.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел
Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел.
Во рамки на посетата Николоски ќе учествува на настанот “Прашања за проширување: Новата геополитичка, безбедносна и еконoмска граница на Европа” организирана од страна на “Пријатели на Европа” каде ќе има и свое обраќање. На панел дискусијата посветена на проширување на Европската Унија, покрај вицепремиерот Николоски, свое обраќање ќе имаат и Еди Рама, премиер на Албанија, Ана Брнабиќ претседател на Националното Собрание на Србија, Кристина Герасимов вицепремиер за европска интеграција на Молдавија и Герт Јан Купман, Генерален директор за источно соседство и проширување на Европската Комисија.
Николоски во петок ќе учествува на Министерскиот совет на Транспортната заедница. На состанокот на кој ќе претседава Комесарот за одржлив транспорт на Европската Комисија, Апостолис Цицикостас, ќе се разговара за напредокот на земјите од Западен Балкан во делот на транспортната политика и реализација на инфраструктурни проекти.
На министерскиот совет, вицепремиерот Николоски ќе говори за транспортните политики на Македонија, напредокот и реализација на проектите на европските транспортни Коридор 8 и 10 и 10 -д, како и за мерките и активностите за олеснување на трговијата и транспортот во земјите од Западен Балкан.
На министерскиот совет ќе присуствуваат министри за транспорт и владини претставници од Србија, Црна Гора, Албанија, Косово, Бугарија, Словенија, од Кипар, Романија, Ирска и од други европски земји.
Исто така предвидени се и значајни средби со претставници од Европската Комисија.
Култура
Со два филма на репертоарот вечерва почнува 24. „Синедејс“
Со добитникот на Златаната палма на Канскиот фестивал „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи и биографискиот документарец „Човек лавина“ за Драгољуб Ѓуриќиќ, првиот тапанар на Леб и сол во режија на Слободанка Радун, вечерва се отвара 24. Фестивал на европски филм „Синедејс“.
„Многу вешто го создадовме ова издание на фестивалот, кое ќе нé однесе на платно пред врвот на европската кинематографија, пред најновите и наградувани филмови со кои Скопје ќе дише следниве денови. Возбудени сме затоа што отвораме со два феноменални филма, кои го најавуваат програмскиот ракурс на фестивалот“ – вели Маргарита Арсова програмски координатор на „Синедејс“.
Киното Фросина е резервирано за филмскиот мајстор Џафар Панахи, кој со „Тоа беше само несреќа“ создава длабоко човечки морален трилер, каде што високата напнатост се испреплетува со ненадејни напливи на хумор и содржајни, напати болни, прашања за прогонство и одмазда. Феноменален филм кој филм што е снимен тајно, ги одразува неговите искуства во затвор и неговите искуства со државната репресијa. Филмот е избран како француски кандидат за наградата Оскар во 2026 година во категоријата Најдобар меѓународен долгометражен филм.
А во Салата 25 мај ќе се прикаже филмот „Човек лавина“ на Слободанка Радун. Филм-портрет чие што прикажување пред скопската публика носи особена возбуда, бидејќи тапанарот Ѓуриќиќ, дел од својот живот го дава токму на оваа музика и народ.
„Скопје е важен град во животот на Драгољуб Џуричиќ и затоа и се радувам на македонската, скопската публика. Со филмот сакав да ја прикажам комплексната слика за Драгољуб Џуричиќ, музичар со необична кариера од една страна и човек со негов систем на вредности, карактер и енергија. Се трудев да избегнам негова митологизација и да го насочам филмот кон емоции, а не патетика. На таа линија беа и сите соговорници со кој Драгољуб соработувал како Здравко Чолиќ, Влатко Стефановски, Рамбо Амадеус, Дејан Цукиќ, Лав Братуша, Никола Чутурило и многу други – вели Слободанка Радун, режисерка на филмот „Човек лавина“.
Под слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се случува 24. „Синедејс“.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во кино Фросина и Дансинг салата 25 мај.
Билетите за овогодишното издание ќе бидат по цена од 200 денари, за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk, како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Останати финансиски покровители се Градот Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европски филмски фестивали како и мрежата Лајвјуроп.
Култура
Француска експлозија на овации за „Дон Кихот во Скопје“ во срцето на Париз
Француската премиера на делото „Дон Кихот во Скопје“ од Дијана Имери Илкоска и Дино Имери, изведена на 30 ноември во волшебната париска црква „Petite Etoile“, беше дочекана со бурни овации и ентузијазам што ретко се гледа на концертна сцена. Публиката, видливо воодушевена од моќната интерпретација и од уникатноста на делото, не престануваше да ги враќа музичарите на сцената со силни и долги аплаузи.
Ова исклучително музичко дело, кое македонската публика го слушна за првпат во октомври во фоајето на Националната опера и балет со Камерниот оркестар „ID“, отпатува во Париз за својата прва меѓународна турнеја. Таму, беше изведено од престижниот француски ансамбл „Хефестус“, под диригентската палка на Дијана Имери Илкоска, со Дино Имери како пијано-солист и Бојан Илкоски како концерт-мајстор. Покрај македонската премиера, концертот во Париз беше и промоција на најновите трендови во современата музика, дополнета со дела од француски, канадски и италијански композитори.

За овој голем меѓународен момент, ко-авторката и диригентка Дијана Имери Илкоска изјави: „Да се добие покана за настап со ансамбл како ‘Хефестус’, составен од врвни музичари, е огромно признание – и за изведувач и за композитор. Дополнителната возбуда ја донесе и самата атмосфера на Париз. Кога нашиот 7/8 ритам од финалето на првиот став прозвучи меѓу делата на француските автори, ме преплави силна емоција, а публиката веднаш ја препозна – и ни возврати со громогласни аплаузи.“
Ко-авторот и пијанист Дино Имери додава дека концертот за него носи и длабоко лично значење: „Создавањето и приемот на ‘Дон Кихот во Скопје’ уште еднаш ми ја потврдија универзалноста на борбата против трите ветерници – неправдата, лицемерието и рамнодушноста. Убаво е кога ја слушаш својата музика во рацете на музичари како ‘Хефестус’, посветени на новосоздадена музика. Емоцијата беше уште посилна затоа што го делев овој момент со Дијана на подиумот, со Бојан Илкоски како концерт-мајстор и со флејтистката Богдана Бушевска – вистински амбасадор на македонската култура во Париз.“
Делото „Дон Кихот во Скопје“, напишано по нарачка на Шпанската амбасада по повод Националниот ден на Шпанија, ја прераскажува борбата на славниот Сервантесов херој против трите современи „ветерници“ – Неправдата, Лицемерието и Рамнодушноста. Во приказната на авторката Тина Иванова, Дон Кихот доаѓа во Скопје, победува и ни остава порака: да ги слушнеме фанфарите не на победата, туку на човечкото достоинство.

Музички, делото претставува редок спој на шпански и македонски фолклор, обликуван во современ симфониски јазик преку инвентивна оркестрација, ритмички пресврти и препознатлива мелодска експресија.
Учеството на Дијана Имери Илкоска и Дино Имери во Париз беше овозможено со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Македонскиот „Дон Кихот“ го освои Париз. Ова е само почеток на неговото патување низ светот.

