Култура
Цуклус филмови на Чехот Отакар Вавра

Од четврток – 27 до 31 јануари во Кинотеката на Македонија ќе биде прикажан циклус посветен на чешкиот режисер Отакар Вавра, кој својот прв кус докуметарец го снимил во 1931 г. а последниот исто така кус во 2003 г.
Речиси сто-годишниот режисер Отакар Вавра е токму оној филмски автор кој ги донесе поетиките на модерниот Европски филм во чешката кинематографија. Тој и’ припаѓа на филмската генерација од 30-ите години на минатиот век, генерацијата која иритирана од провинцијализмот и непрофесионалноста на тогашниот чешки филм, ја отвори вратата кон модерниот и професионален филм во Чешка. Вавра, во тоа време студент по архитектура, бил привлечен од авангардните левичарски уметнички струи во тоа време. Негова цел – чешкиот филм да стане уметност.Во периодот 1931 – 1936 година, Вавра се јавува и како писател на сценарија. Тој често и блиско соработува со познатите чешки писатели како што се Карел Чапек, Јан Дрда, Милош В. Кратохвил, Јан Оченашек, Франтишек Павличек, како и со поетите Франтишек Хрубин и Јиржи Шотола.Неговата прва филмска награда ја добива во 1938 година, на Венецијанското биенале. Тогаш тој има 27 години, и во Венеција се претставува со дури три филма: „Приказнат ана филозофот“, „Клуб на девици“ – со кој ја добива престижната награда Златен лав на филсмкиот фестивал во Венецеија, и филмот „Десетвеност“.Неговата уметничка активност го достигнува својот зенит во 1960-ите од минатиот век. Заедно со чешкиот поет Франтишек Хрубин, тој ја одбележува и ги акцентира – високо критички настроен кон реалноста на својата земја, настојувајќи филмски да се справи со бедниот и нискостандарден живот преку примерот испосничкиот живот на главниот лик во филмот „Златна Ренета“ во 1965. Филмот е награден со наградата Златна школка на Филмскиот фестивал во Сан Себастијан, како и наградата Златна глава на Фестивалот во Акапулко. Заедно со Франтишек Хрубин создава уште еден артистички и лирски поетизиран филм „Романса за корнет“ во 1966 г.Во 1969 г., го снима одличниот историски спектакл „Лов на вештерки“, филм за инструираните и лажни судења и егзекуции на жени обвинети за вештерство во Северна Моравија во 1670-ите. Алчната инквизиција иницира серија судења во кои учествувале стотици луѓе, од кои 112 се запалени на клада.Отакар Вавра е автор на 82 сценарија и 49 филмови. Неговиот особен стил на снимање филмови е во паралелното водење на две или повеќе наративни линии во филмот. Познат е и по својата висока способност за работа со масовни сцени и кабасти сценографии, како и за особена сензитивност во прикажувањето на чешките природа и луѓе…Неговата едукативна страна кон чешкиот филм е огромна – судејќи само по фактот дека им бил професор на многу значајни и светски познати чеќки и странски режисери. Тој, со група чешки филмски автори од тоа време, го основаат Факултетот за филм при Академијата за сценски уметности (ФАМУ) во Прага во 50-ите години од минатиот век. Помеѓу неговите студенти се и „оскаровците“ Милош Форман и Јиржи Менцел, Вера Хитилова, Евалд Шкорм, и Емир Кустурица.Неговата работа и визии имаат огромен ефект и големо влијание не само на чешката, туку и пошироко на европската кинематографија.Претставите почнуваат секој ден од 20 часот, почнувајќи од четвртокот со „Девојка во сино“ по заедничко сценарио на Феликс де ла Камара, Отакар Вавра, Олдрич Нови, која е комична приказна за еден ерген вљубен во девојка од слика. Срамежливиот Јан Караш успешно избегнува да влезе во љубовна врска и ноќите ги минува во кафеани заедно со своите пријатели. Неговиот проблем е во тоа што е вљубен, но не во девојка што ја познава, туку во лик од една слика што му ја оставиле на чување. Еден ден Караш ја бакнува сликата, и девојката облечена во син фустан оживува.Во петок е проекцијата на филмот „Кракатит“, снимен 1947 г., кој е научно-фантастичен филм според романот на Карел Чапек за откритието на Кракатит, моќниот експлозив. По случајната експлозија предизвикана во неговата лабораторија, научникот Прокоп има халуцинации. Набргу дознава дека во таква изменета состојба на свеста, формулата за откриениот убиствен експлозив ја кажал на еден од своите колеги. Прокоп ќе се обиде да го спречи ширењето на формулата, но многу мрачни сили се заинтересирани за производството на ваквото опасно оружје.На 29-ти јануари – сабота, ќе бид еприкажан „Нема барикада“ кој е драма за историските денови во мај 1945 г. и судбината на неколку луѓе во Холешовице, предградието на Прага. Сите тие, активно вклучени во борбите за време на војната, сега го организиранизираат отпорот против германската окллопна единица што влегува во Прага. За таа цел поставуваат барикади на мостот во близина на барокната палата Троја, културно и историско наследство, ризикувајќи овој споменик да биде уништен во очајничките обиди на непријателот да не се предаде.Во недела на програмата е филмот „Златна кралица“. Станува збор за психолошка драма за стареењето и соочувањето со минатото, адаптација на автобиографското дело на поетот Франтишек Хрубин, Еден педесетгодишник се враќа во селото во кое ја минал младоста, па решава да ја побара својата поранешна љубов. Мора да преноќи во домот на своите роднини, но нивните секојдневни грижи му ја рушат идеалистичката слика што ја има за животот. Му навираат спомени, а некои од нив наликуваат на лош сон.Во понеделник на 31- јануари овој циклус за филмските сладокусци ќе бид езатворен со проекцијат на споемнатиот „Лов на вештерки“ од 1963 г. Со оглед на годините кога се создавани делата на Вавра, тие се во црно-бела техника, а пред скопските филмофили ќе бидат прикажанни без интервенции од современите техниологии.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Инвестиции за заштита на културното наследство и развој на културниот туризам, најавија надлежните

Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, заедно со стручниот тим од Заводот и Музеј – Струмица, денеска реализира работна посета на општините Дојран и Гевгелија, со цел увид во тековните и во планираните проекти од областа на културата и културното наследство.
Во Стар Дојран беше извршен увид во црквата „Св. Илија“, значаен објект од 19 век, со висока историска, архитектонска и духовна вредност. Министерството најавува продолжување на активностите за конзервација и реставрација на овој објект, кој претставува симбол на духовното и на културното наследство на регионот.
Особено внимание оваа година е посветено на капиталниот проект за изградба на музеј на вода преку реконструкција на праисториска наколна населба на Дојранското Езеро. Во тек се заштитни археолошки истражувања на локалитетот Мрдаја, а основниот проект за изградба на музејот се очекува да почне во 2026 година. Идејниот проект е изработен од Заводот и Музеј – Струмица.
Музејот, кој ќе биде поставен директно на површината на езерото, ќе функционира како жив музеј на отворено, со висока едукативна и туристичка вредност. Со ваквиот пристап Дојран добива можност да се позиционира како водечка дестинација за културен и археолошки туризам во поширокиот регион, најавија од Министерството.
Во рамките на посетата на Гевгелија беше извршен увид во реализацијата на проектот за целосна реконструкција на Старата чаршија, заштитено културно наследство од XIX век. Вредноста на инвестицијата изнесува над 40 милиони денари, а проектот опфаќа: реставрација на фасадите на старите дуќани, поплочување со гранит, поставување нова урбана опрема и осветление, целосна реконструкција на подземната инфраструктура.
Со завршувањето на проектот Чаршијата ќе ја задржи својата автентичност, а истовремено ќе се трансформира во современо културно-туристичко јадро, привлечно и за жителите и за посетителите.
Вечерва, во рамките на посетата, министерот за култура и туризам Зоран Љутков ќе присуствува на фестивалот „Вкуси го југот“.
Како носител на титулата град на културата, Гевгелија се етаблира како центар на културни настани, фестивали и манифестации, кои значајно придонесуваат за развојот на локалната економија, туризмот и културниот живот во регионот.
Култура
Љутков: Нашата цел е јасна, да го заштитиме и обновиме „Македониумот“

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, заедно со стручните екипи од НУ Завод и Музеј – Прилеп, денес оствари теренска посета на споменикот „Македониум“ во Крушево – еден од најзначајните културни симболи на македонската историја.
Реконструкцијата на споменикот започна уште во 2014 година, кога беа реализирани низа значајни активности – санација на потпорни ѕидови, обнова на фасади, антикорозивна заштита, реконзервација на архитектонски елементи, како и внатрешни конзерваторски зафати и истражувања. Но, во 2017 година, сите активности беа прекинати, скелето беше симнато, а објектот остана незаштитен, со што последиците од таа негрижа се очигледни и денес, истакнуваат од министерството.
Минатата година, како што информираат, Министерството, во координација со Заводот и Музеј – Прилеп, подготви проект за интервентна заштита на објектот во вредност од 2,5 милиони денари, чија реализација ќе започне во текот на оваа година. Паралелно се работи и на подготовка на сеопфатен проект за целосна реконструкција и конзервација на споменичниот комплекс, кој се очекува да биде финализиран до средината на 2026 година. По изработката на документацијата и обезбедувањето на сите потребни дозволи, ќе отпочне реализацијата на овој капитален зафат.
„Нашата цел е јасна – да го заштитиме и обновиме ‘Македониумот’. Тој не е само архитектонски објект, туку симбол на македонскиот идентитет, историја и борба. Како Влада и како Министерство за култура и туризам, остануваме цврсто посветени на заштитата и унапредувањето на културното наследство, кое е наш стратешки приоритет,“ изјави Љутков.
Култура
(Видео) Oмилените филмови на Стивен Кинг

Мајсторот на хоророт, Стивен Кинг, е познат по своите темни романи и адаптации што го обележаа светското кино, но и по фактот дека редовно ги споделува своите омилени серии и филмови со публиката.
Стивен Кинг, познатиот мајстор на трилери и хорор, сподели листа од своите 10 омилени филмови на платформата X. Оваа листа, која ги исклучува филмовите адаптирани од неговите дела, дава увид во кинематографскиот вкус на авторот кој го обликувал хорор жанрот.
Избраните филмови вклучуваат класици од различни жанрови, од трилери и драми до комедија и научна фантастика. Кинг истакна дека листата не е по одреден редослед, нагласувајќи го богатството на квалитетни филмови достапни за публиката.
“Sorcerer”
“Godfather 2”
“The Getaway”
“Groundhog Day”
“Casablanca”
“Treasure of the Sierra Madre”
“Jaws”
“Mean Streets”
“Close Encounters of the 3rd Kind”
“Double Indemnity”