Култура
Изложба на слики „Уметноста од некогашна Југославија“ во Куманово

На 3-ти февруати (четврток) со почеток во 19,30 ч. во Изложбениот салон на Националната установа Центар за култура „Трајко Прокопиев“ – Куманово ќе се отвори изложбата на слики „Уметноста на тлото на некогашна Југославија од фондот на Меѓународната струмичка ликовна колонија“
Изложбата се реализира како резултат на добрата соработка меѓу НУ Центар за култура “Антон Панов“ – Струмица (кој е носител на проектот) и НУ Центар за култура “Трајко Прокопиев“ – Куманово. Целата поставка содржи 48 дела, масло на платно од исто толку автори од поранешните југословенски републики, работени во периодот 1961- 2009 год. Во каталогот за оваа изложба колегата Бранислав Пепиќ, историчар на уметноста, ќе запише:„Проектот насловен како во насловот без додатокот “некогашна“, е испираран од изложбата која ја организираше во 80 г. на минатиот век во Париз ликовниот критачар Миодраг Б. Протиќ, на која изложба беа презентирани автори од ЈУ-просторот, сe разбира со републички селектори и тоа до 1950 година и по 1950 г. По ослободувањето на просторот на накогашна Југославија, продолжија со работа Академиите за ликовни и применети уметности во Белград, Загреб и Љубљана од каде се лиферуваше ликовен кадар, за да малку покасно се формират Академии (факултети) за ликовна уметност во Босна и Херцеговина, тогашната автономна покраина Војводина, па во Црна Гора, покасно во Приштина како втора автономна покраина и за на крајот Македонската педагошка академија да премине во Факултет за ликовни уметности. Овој кадар доаѓаше на Меѓународната струмичка ликовна колонија. Најстарите дела се од перидот на создавање на познатата “Струмичка ликовна збирка“ која ја одигра улогата во формирање на Меѓународната струмичка ликовна калонија во 1961 г. како Колонија на Наивните творци која ќе трае до 1966/67, која одпосле помина во Југословенска, а од 1969 во Колонија од Меѓународен карактер, датираат од 1961 година. Ако делото на Оља Иваницки „Камен и црвено небо“, е емотивно во духот на апстракното, тогаш делото наа словенецот Јоже Тисникар е во духот на деформирани ликови, страотни и заплашувачки. Додека делото на Богољуб Ивковиќ, е работено во поетиката слична на метафизичкото сликарство. Во тој период се формираат разни групи, коишто дирекно влијаат меѓу себе. Од тука не е ни чудо што овие групи делуваат од самите републики. Но, кај некои творци овие групни движења многу не влијаат. Постои еден каталог работен на шапилограф, каде меѓусебно комуницираат Хрвоје Шерцер, Глигор Чемерски и Тодор Стефановиќ. Халил Тиквеша со своето дело “Носталгија по Неретва“, во духот на носталгичноста ни ја дава на свој начин негова ностагичност. Радуле Анѓелковиќ во својот препознатлив стил како Мирјана Вукмировиќ го работи своето дело во духот на експресионизмот, како Тодор Стефановиќ, Драган Лубарда, Столе Стојковиќ, Стојан Пачов, Татар Војо, Глигор Чемерски и др. Но, карактеристични се делата на Зравко Папич кој го следи денот од утро до мракот со поделба на платното и во духот на поп-артот го гради своето дело или делото на Бојан Бем “Базент“, кое претставува онака видено од птичја перспектива, работено со пастел на хартија, или делото на Војко Погачар, работено во еден здржан експресионизам. Апстрактниот експресионизам е застапен кај Петар Мазев, Ева Хеимер, Милорад Ѓокиќ нo не и кај Слободан Перишиќ кој работи во сферата на фантастичното, или кај Младен Србиновиќ во делото „Македонска софра“ во кое се насетуваат прекрасните плодови на природата. Сите овие стилска ликовни погледи се преземени од Минхен и Париз затоа што постарите, професорите биле таму, но улогата на двигател во сликарството на некогашната Југославија, во голем дел го одиграле, “Годишните стипендии на Моша Пијаде“- (Моша Пијаде, сликар и општественик,) коишто секоја година им се давале за одење во Париз на усовршување. Исто така не е за потфрлување делото на Деса Керечки, која во позадината на ..Дојрана“, нуди мозаичарски размислувања на едно реалистичко рамислување, нo и делото на Милена Јефтиќ “Ќе ве изедам“ нуди поп-артовски елементи. Сето останато е работено во духот на акедемскиот експресионизам и неговите варијанти, но не и делото на Хусред Хрвановиќ, “Зајди, зајди јасно сонце“, работено и инспирирано од песната и струмичкиот топол амбиент. За крај би го спомнал делото на доајенот Милорад Бата Михаиловиќ “Случка“, дело испирано од случките во Колонијата работено во еден емоционален апстрактен експресионизам.“Изложбата во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ – Куманово ќе биде отворена до 17-ти февруари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.