Култура
Изложба на слики „Уметноста од некогашна Југославија“ во Куманово

На 3-ти февруати (четврток) со почеток во 19,30 ч. во Изложбениот салон на Националната установа Центар за култура „Трајко Прокопиев“ – Куманово ќе се отвори изложбата на слики „Уметноста на тлото на некогашна Југославија од фондот на Меѓународната струмичка ликовна колонија“
Изложбата се реализира како резултат на добрата соработка меѓу НУ Центар за култура “Антон Панов“ – Струмица (кој е носител на проектот) и НУ Центар за култура “Трајко Прокопиев“ – Куманово. Целата поставка содржи 48 дела, масло на платно од исто толку автори од поранешните југословенски републики, работени во периодот 1961- 2009 год. Во каталогот за оваа изложба колегата Бранислав Пепиќ, историчар на уметноста, ќе запише:„Проектот насловен како во насловот без додатокот “некогашна“, е испираран од изложбата која ја организираше во 80 г. на минатиот век во Париз ликовниот критачар Миодраг Б. Протиќ, на која изложба беа презентирани автори од ЈУ-просторот, сe разбира со републички селектори и тоа до 1950 година и по 1950 г. По ослободувањето на просторот на накогашна Југославија, продолжија со работа Академиите за ликовни и применети уметности во Белград, Загреб и Љубљана од каде се лиферуваше ликовен кадар, за да малку покасно се формират Академии (факултети) за ликовна уметност во Босна и Херцеговина, тогашната автономна покраина Војводина, па во Црна Гора, покасно во Приштина како втора автономна покраина и за на крајот Македонската педагошка академија да премине во Факултет за ликовни уметности. Овој кадар доаѓаше на Меѓународната струмичка ликовна колонија. Најстарите дела се од перидот на создавање на познатата “Струмичка ликовна збирка“ која ја одигра улогата во формирање на Меѓународната струмичка ликовна калонија во 1961 г. како Колонија на Наивните творци која ќе трае до 1966/67, која одпосле помина во Југословенска, а од 1969 во Колонија од Меѓународен карактер, датираат од 1961 година. Ако делото на Оља Иваницки „Камен и црвено небо“, е емотивно во духот на апстракното, тогаш делото наа словенецот Јоже Тисникар е во духот на деформирани ликови, страотни и заплашувачки. Додека делото на Богољуб Ивковиќ, е работено во поетиката слична на метафизичкото сликарство. Во тој период се формираат разни групи, коишто дирекно влијаат меѓу себе. Од тука не е ни чудо што овие групи делуваат од самите републики. Но, кај некои творци овие групни движења многу не влијаат. Постои еден каталог работен на шапилограф, каде меѓусебно комуницираат Хрвоје Шерцер, Глигор Чемерски и Тодор Стефановиќ. Халил Тиквеша со своето дело “Носталгија по Неретва“, во духот на носталгичноста ни ја дава на свој начин негова ностагичност. Радуле Анѓелковиќ во својот препознатлив стил како Мирјана Вукмировиќ го работи своето дело во духот на експресионизмот, како Тодор Стефановиќ, Драган Лубарда, Столе Стојковиќ, Стојан Пачов, Татар Војо, Глигор Чемерски и др. Но, карактеристични се делата на Зравко Папич кој го следи денот од утро до мракот со поделба на платното и во духот на поп-артот го гради своето дело или делото на Бојан Бем “Базент“, кое претставува онака видено од птичја перспектива, работено со пастел на хартија, или делото на Војко Погачар, работено во еден здржан експресионизам. Апстрактниот експресионизам е застапен кај Петар Мазев, Ева Хеимер, Милорад Ѓокиќ нo не и кај Слободан Перишиќ кој работи во сферата на фантастичното, или кај Младен Србиновиќ во делото „Македонска софра“ во кое се насетуваат прекрасните плодови на природата. Сите овие стилска ликовни погледи се преземени од Минхен и Париз затоа што постарите, професорите биле таму, но улогата на двигател во сликарството на некогашната Југославија, во голем дел го одиграле, “Годишните стипендии на Моша Пијаде“- (Моша Пијаде, сликар и општественик,) коишто секоја година им се давале за одење во Париз на усовршување. Исто така не е за потфрлување делото на Деса Керечки, која во позадината на ..Дојрана“, нуди мозаичарски размислувања на едно реалистичко рамислување, нo и делото на Милена Јефтиќ “Ќе ве изедам“ нуди поп-артовски елементи. Сето останато е работено во духот на акедемскиот експресионизам и неговите варијанти, но не и делото на Хусред Хрвановиќ, “Зајди, зајди јасно сонце“, работено и инспирирано од песната и струмичкиот топол амбиент. За крај би го спомнал делото на доајенот Милорад Бата Михаиловиќ “Случка“, дело испирано од случките во Колонијата работено во еден емоционален апстрактен експресионизам.“Изложбата во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ – Куманово ќе биде отворена до 17-ти февруари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.