Култура
Награди на ДПМ за Благој Самоников и Ефтим Клетников

Друштвото на писателите на Македонија објави двајца добитници на годишните награди на оваа, најстара писателска асоцијација. Наградата „Ацо Шопов“ за најдобра поетска книга издадена во текот на 2010 година ја доби штипскиот поет Благој Самоников за стихозбирката „Неизносена ведрина“
Во образложението на Комисијата на ДПМ за доделување на наградата „Ацо Шопов“, која беше во состав Георги Сталев – претседател, Трајче Кацаров и Иван Василевски – членови, се нагласени најбитните карактеристики на награденото дело.„Книгата на Самоников се карактеризира со оформени и зрели поетски резултати, стилски мошне кохерентни, кои песната ја објавуваат во автохтон поетски тоталитет релевантен за афирмација на современата македонска поезија и квалитативно збогатување на нејзината развојна традиција.Над егзистенцијалната тескобност, што се чувствува во стиховите на поезијата на Самоников, авторот ја издигнува песната и нејзината вонвременска димензија како коректив на сеопштата несигурна вистина и низ луцидна иронично-апсурдна поетска разврска поентира со поетови согледби што секогаш се некаде помеѓу реалното и иреалното.Впрочем, човековиот восхит, но и трепет пред убавината треба да го бараме во тие релации, а поезијата е токму вистинскиот израз за тоа“ – стои во образложението на Комисијата за доделување на наградата „Ацо Шопов“.Добитникот на наградата, поетот Благој Самоников, потенцираше две работи кои многу му значат, а се во директна релација со личноста на поетот чие име го носи наградата – Ацо Шопов.„Првата работа е што ми е драго што таа е највисоката награда на писателите за книга со поезија во Македонија и што сите ние пишуваме надевајќи се, не да добиеме награда, туку дека ќе се најде некој што ќе кореспондира со нашите поетски мисли и согледби, и драго ни е кога ќе наидеме на читател кој ќе допре до нашите стихови, а особено ми е драго што во овој случај, кога читателите се професионалци на пишаниот збор.Втората и неизбежна работа во мојот случај е тоа што сум Штипјанец и доаѓам од Домот на културата ‘Ацо Шопов’, каде го поминав целиот работен век. Мило ми е што од 1982 година домот го носи името на големиот поет“ – изјави поетот Благој Самоников.Наградата за „Ванчо Николески“ за најдобра книга за деца и младинци за 2010 година ја додели Комисијата на ДПМ во состав: Вера Чејковска – претседател, Љубинка Донева и Петре Димовски – членови. Наградата ја доби Ефтим Клетников за книгата „Цар Салтан“ со следното образложение на Комисијата:„Создадена по мотивите на истоимената бајка на Александар Сергеевич Пушкин, ‘Царот Салтан’ на Ефтим Клетников е стихувана драма во шест чина, со наратор кој нè води низ дејството, а која уште при првиот прочит се чини погодна за сценско поставување.Во оваа книга на чудесен начин се спојуваат ненаметливата нарација, драмската тензија, мотивираната и нијансирана психологизација на ликовите, сериозниот, пред сè, длабоко морален пристап кон човековата судбина, како и поетичноста на копнежот, мечтата, сонот и љубовта.Пишувана со еден волшебен занес и изразита креативна мисла на самиот автор, со едноставен, но богат поетски израз, оваа книга ја извлекува на виделина бајковитоста на македонскиот јазик“ – стои во образложението на Комисијата за доделување на наградата „Ванчо Николески“.Добитникот на наградата, Ефтим Клетников, ја изрази својата благодарност за доделувањето на наградата и, едновремено, го нагласи својот сериозен пристап во пишувањето литература за деца.„Посебно ми е драго што ја добив наградата која го носи името на класикот на детската литература, Ванчо Николески. Морам да признаам дека тој е еден од моите омилени писатели од детството.Детската литература никогаш не сум ја сфаќал на детски начин. Дури мислам дека тоа е еден извонредно сериозен жанр и дека е потешко да се пишува во тој жанр, отколку во она што го нарекуваме сериозна литература, бидејќи детската душа и психологија се навистина длабоки, што некогаш и не сме свесни за тоа.Детската душа е способна митски да размислува и да прима митски и космолошки слики, детската фантазија е неограничена и до неа треба да се доближуваме и да растеме, а не да ја сфаќаме како нешто отсутно.Бајката е една од насушните потреби на модерната човекова душа, заситена од прогрес, технологија, интернет, и на човекот сè повеќе ќе му биде потребна бајката како една катарза во ова технолошко, стресно и невротично време“ – изјави Ефтим Клетников.Годишните награди за 2010 година на Друштвото на писателите на Македонија ќе се доделуваат на 15 февруари во просториите на друштвото.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.