Култура
На Саемот на книга во Лајпциг, седум автори од Македонија
Годинешното претставување на Македонија на Саемот за книга во Лајпциг, кој почнува на 16 март и ќе трае до 21 март, ќе биде најголемо досега, со најголем број писатели кои ќе земат учество во разните програми и манифестации на Саемот
Во каталогот „Пролетно книжуле за Лајпциг“ специјално подготвен од издавачката куќа Готен со кратки одломки, биографски податоци и рецензентски белешки, на германски јазик се претставени триесет автори од Македонија. Во рамките на програмите, Кафе Европа, Фокус Југоисточна Европа и Балкан рокс ќе настапат Влада Урошевиќ, Лилјана Дирјан, Никола Маџиров, Владимир Јанковски, Роберт Алаѓозовски, Милан Мијалковиќ и Катарина Урбанек. Владимир Јанковски ќе го претстави својот роман „Вечно сегашно време“, Роберт Алаѓозовски делото „Готен“, а Лилјана Дирјан поетска збирка преведена на германски јазик и одломки од книгата „Приватни светови“. Никола Маџиров ќе ја претстави поезијата што наскоро ќе му биде објавена кај реномираниот германски издавач „Хансер“, а академик Влада Урошевиќ ќе биде претставен со одломки од разни дела од неговото творештво. Во рамките на ова случување ќе биде промовирано англиското издание на архитектонската студија „Скопје-светското копиле“, чии автори се Милан Мијалковиќ и Катарина Урбанек. Книгата на овие млади архитекти кои живеат на релацијата Скопје-Виена ја објави реномираниот австриски издавач „Визер Верлаг“, а наскоро во Скопје ќе излезе изданието на македонски и на албански јазик.Целокупната програма е во рамките на европската мрежа за литература и книги „Традуки“ која ги обединува во заеднички настап сите земји од регионот.„Во однос на претставување на писатели, до сега е најбројно учеството од Македонија. Ќе учествуваме на различни настани, самостојно или заедно со други писатели од регионот на програмата. Регионалната димензија на настанот, која благодарение на фондот „Традуки“ е присутна на саемот, е многу битна. Постои одлична координација, соработка и размена на ставови на уметнички теми меѓу писателите од Југоисточна Европа. Ова е врвно интеркултурно претставување. Саемот во Франкфурт е глобален саем и е чист бизнис, додека Германците и фондот „Традуки“ инвестираат во давањето на значење и градење на профилот на Саемот во Лајпциг каде е битна комуникацијата со читателите, битни се авторите и авторските претставувања. Во текот на Саемот, целиот Лајпциг станува книжевна сцена.“ изјави Роберт Алаѓозовски, главен и одговорен уредник на издавачката куќа „Готен“„До сега имав три гостувања во Германија, имав своја поетска вечер во Лајпциг, Берлин, Бадхамбург. „Приватни светови“ последните два месеци веќе се преведува на германски. Единствено во Германија сум се чувствувала како автор. Вниманието на публиката е посебно, бидејќи и кога читате 45 минути тие замолуваат да останеш и уште да читаш. Мислам дека оваа мала група достојно ќе ја претстави Македонија иако сметам дека Саемот е пред се за лична промоција, и конечно јас пишувам за себе, “ вели Лилјана Дирјан,Досега нашето претставување на Саемите беше од естраден карактер. Од друга страна, добар е фокусот на издавачката куќа „Готен“ што се одлучи да конкурира и да го стави акцентот на саемот во Лајпциг. Нашето претставување таму е многу битно затоа што во последните години посебен интерес кон Балканот и Македонија може да дојде од германската култура, “ изјави Владимир ЈанковскиКаталогот наречен „Пролетно книжуле за Лајпциг“, со триесет македонски автори ќе им биде разделен на претставници на издавачките куќи присутни на саемот, на авторски агенции, книжевни агенти и други застапници кои посредуваат во објавувањето на авторските дела на меѓународниот пазар на книги.Ова гостување е поддржано од фондот „Традуки“, „Гете“ институтот и Министерството за култура на Република Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

