Култура
Денови на македонската музика 2011
Со концерт на Ревискиот оркестар на МРТ во чест на 80 години од раѓањето на Драган Ѓаконовски-Шпато, на 21-ви март ќе бидат отворени 34-тите Денови на македонска музика (ДММ).
Со концерт на Ревискиот оркестар на МРТ во чест на 80 години од раѓањето на Драган Ѓаконовски-Шпато, на 21-ви март ќе бидат отворени 34-тите Денови на македонска музика (ДММ).Концертот посветен на Драган Ѓаконовски-Шпато, еден од основоположниците на македонската современа музика, ќе биде проследен и со објавување на обемна монографија за неговото творештво, која ја подготви Ванчо Димитров и компакт-диск со избор на композиции од Шпато.На првата прес-конференција на која присуствуваа Марко Коловски, претседател на Сојузот на композиторите на Македонија, Јана Андреевска, уметнички раководител на ДММ, Кире Костов, композитор и Ванчо Димитров, композитор на популарна музика, беше најавена програмата и промотивните активности на годинашните ДММ.„Деновите на македонска музика остануваат на стратешкиот курс што го имаа и досега, а тоа е ДММ да бидат преглед на остварувањата на македонските композитори во текот на претходната година. Значи, да го содржат главно она што е новосоздадено, со што би се имало увид во естетските и уметничките преференции и дострели на македонските композитори. Исто така, ДММ во голем дел се простор каде македонските музички уметници го претставуваат своето уметничко мајсторство. ДММ се и простор каде СОКОМ им оддава признание на авторите кои што ја граделе историјата на македонската музичка култура“, нагласи Марко Коловски.Во однос на програмскиот сегмент Јана Андреевска, како селекторка на програмата, истакна неколку карактеристики на фестивалот.„Преовладувачки елементи во програмата на годинашниот фестивал се значајното присуство на младите композитори, а како најочигледен пример ќе го истакнам концертот на Македонската филхармонија. Вториот момент е присуството на голем број странски ансамбли во правец на презентацијата на македонската музика надвор од државата. Сакам да нагласам дека присуството на странските ансамбли се реализира врз основа на заемна соработка, што значи дека не станува збор само за гостување на музичари од странство. Значајно е што дел од ансамблите веќе настапиле на претходните ДММ, што само го потврдува фактот дека станува збор за двоен влог во кој странските ансамбли изведуваат македонски композитори надвор од Македонија, а едновремено настапуваат и пред македонската публика“ – изјави Јана Андреевска.Во програмата на ДММ, која ќе се реализира од 21-ви до 30-ти март, покрај концертите поместени се и повеќе промоции на монографски изданија и компакт-дискови со композиции на македонски композитори во издание на СОКОМ.Во однос на концертот на отворањето на ДММ, на 21-ви март во Македонската опера и балет, посветен на Драган Ѓаконовски-Шпато, Кире Костов, кој ќе диригира со Ревискиот оркестар на МРТ, го нагласи значењето на настанот.„Можам да кажам дека сум пресреќен со идејата да се возобнови и на еден друг начин да се претстави музиката на Шпато. Правиме еден историски зафат поврзан со неговата музика. Исто така, би сакал да кажам дека станува збор за нов почеток на реформирање на ансамблите, како Ревискиот оркестар при МРТ, чие отсуство создаде голема дупка и за авторите на современата музика и за изведувачите на истата. Ревискиот оркестар е просторот каде што Шпато припаѓа, каде што е создаден, каде што се свирени неговите најзначајни дела и целиот живот го поминал во тој ансамбл“ – изјави Кире Костов.Монографијата за Драган Ѓаконовски – Шпато ќе биде промовирана пред концертот во Македонската опера и балет.„Мотивот што ме поттикна да ја подготвам монографијата за Шпато е што, кога се навршија 20 години од неговата смрт, почувствував дека едноставно е незамисливо да нема книга за него и за неговото творештво. Околу пет години поминав во собирање на фактите од неговиот приватен, а особено од неговиот творечки живот, кој е извонредно богат. Во книгата не сакав да превладува мојот впечаток за Шпато, кого лично го познавав, туку поголемиот дел а содржи мислења на сите негови соработници, композитори, уредници, новинари, инструменталисти, кои свиреле во бројните оркестри кои тој ги водел, бидејќи мислам дека тие се најдобриот и најсигурен извор за она што Драган Ѓаконовски – Шпато значи во македонската современа забавна, а особено џез-музика“ – објасни Ванчо Димитров, авторот на монографијата за Шпато.Деновите на македонската музика се реализираат под покровителство на Претседателот на Република Македонија, Ѓорѓе Иванов. Помогнати се од Министерството за култура, Гете-институт, Македонската филхармонија, Факултетот за музичка уметност, Македонската опера и балет, Македонската радиотелевизија, Музејот на град Скопје, хотелот „Центар“ и голем број странски дипломатски претставништва во Македонија./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

