Култура
Денови на македонската музика 2011
Со концерт на Ревискиот оркестар на МРТ во чест на 80 години од раѓањето на Драган Ѓаконовски-Шпато, на 21-ви март ќе бидат отворени 34-тите Денови на македонска музика (ДММ).
Со концерт на Ревискиот оркестар на МРТ во чест на 80 години од раѓањето на Драган Ѓаконовски-Шпато, на 21-ви март ќе бидат отворени 34-тите Денови на македонска музика (ДММ).Концертот посветен на Драган Ѓаконовски-Шпато, еден од основоположниците на македонската современа музика, ќе биде проследен и со објавување на обемна монографија за неговото творештво, која ја подготви Ванчо Димитров и компакт-диск со избор на композиции од Шпато.На првата прес-конференција на која присуствуваа Марко Коловски, претседател на Сојузот на композиторите на Македонија, Јана Андреевска, уметнички раководител на ДММ, Кире Костов, композитор и Ванчо Димитров, композитор на популарна музика, беше најавена програмата и промотивните активности на годинашните ДММ.„Деновите на македонска музика остануваат на стратешкиот курс што го имаа и досега, а тоа е ДММ да бидат преглед на остварувањата на македонските композитори во текот на претходната година. Значи, да го содржат главно она што е новосоздадено, со што би се имало увид во естетските и уметничките преференции и дострели на македонските композитори. Исто така, ДММ во голем дел се простор каде македонските музички уметници го претставуваат своето уметничко мајсторство. ДММ се и простор каде СОКОМ им оддава признание на авторите кои што ја граделе историјата на македонската музичка култура“, нагласи Марко Коловски.Во однос на програмскиот сегмент Јана Андреевска, како селекторка на програмата, истакна неколку карактеристики на фестивалот.„Преовладувачки елементи во програмата на годинашниот фестивал се значајното присуство на младите композитори, а како најочигледен пример ќе го истакнам концертот на Македонската филхармонија. Вториот момент е присуството на голем број странски ансамбли во правец на презентацијата на македонската музика надвор од државата. Сакам да нагласам дека присуството на странските ансамбли се реализира врз основа на заемна соработка, што значи дека не станува збор само за гостување на музичари од странство. Значајно е што дел од ансамблите веќе настапиле на претходните ДММ, што само го потврдува фактот дека станува збор за двоен влог во кој странските ансамбли изведуваат македонски композитори надвор од Македонија, а едновремено настапуваат и пред македонската публика“ – изјави Јана Андреевска.Во програмата на ДММ, која ќе се реализира од 21-ви до 30-ти март, покрај концертите поместени се и повеќе промоции на монографски изданија и компакт-дискови со композиции на македонски композитори во издание на СОКОМ.Во однос на концертот на отворањето на ДММ, на 21-ви март во Македонската опера и балет, посветен на Драган Ѓаконовски-Шпато, Кире Костов, кој ќе диригира со Ревискиот оркестар на МРТ, го нагласи значењето на настанот.„Можам да кажам дека сум пресреќен со идејата да се возобнови и на еден друг начин да се претстави музиката на Шпато. Правиме еден историски зафат поврзан со неговата музика. Исто така, би сакал да кажам дека станува збор за нов почеток на реформирање на ансамблите, како Ревискиот оркестар при МРТ, чие отсуство создаде голема дупка и за авторите на современата музика и за изведувачите на истата. Ревискиот оркестар е просторот каде што Шпато припаѓа, каде што е создаден, каде што се свирени неговите најзначајни дела и целиот живот го поминал во тој ансамбл“ – изјави Кире Костов.Монографијата за Драган Ѓаконовски – Шпато ќе биде промовирана пред концертот во Македонската опера и балет.„Мотивот што ме поттикна да ја подготвам монографијата за Шпато е што, кога се навршија 20 години од неговата смрт, почувствував дека едноставно е незамисливо да нема книга за него и за неговото творештво. Околу пет години поминав во собирање на фактите од неговиот приватен, а особено од неговиот творечки живот, кој е извонредно богат. Во книгата не сакав да превладува мојот впечаток за Шпато, кого лично го познавав, туку поголемиот дел а содржи мислења на сите негови соработници, композитори, уредници, новинари, инструменталисти, кои свиреле во бројните оркестри кои тој ги водел, бидејќи мислам дека тие се најдобриот и најсигурен извор за она што Драган Ѓаконовски – Шпато значи во македонската современа забавна, а особено џез-музика“ – објасни Ванчо Димитров, авторот на монографијата за Шпато.Деновите на македонската музика се реализираат под покровителство на Претседателот на Република Македонија, Ѓорѓе Иванов. Помогнати се од Министерството за култура, Гете-институт, Македонската филхармонија, Факултетот за музичка уметност, Македонската опера и балет, Македонската радиотелевизија, Музејот на град Скопје, хотелот „Центар“ и голем број странски дипломатски претставништва во Македонија./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

