Култура
Ново списание за литература
Друштвото за издвачка дејност „Македоника литера“ од Скопје неодамна го објави првиот број на новопокренатото списание „Македоника“. Првиот број на списанието содржи петнаесетина текстови кои тематски се поврзани со Македонија
Главен и одговорен уредник на списанието е проф. д-р Науме Радически, а членови се уште проф. д-р Волф Ошлис (македонист од Германија) и Нове Цветаноски.„Македоника“ концепциски и содржински ќе се разликува од другите списанија коишто излегуваат во Република Македонија. Ќе содржи прилози од повеќе области кои ги афирмираат современите македонски културни вредности, македонската културна историја, културно наследство, историја, етнологија, литература, јазик. Ќе донесува трудови со нови сознанија и ќе иницира истражувачки потфати на македонски теми, но и на универзални и цивилизациски теми кои се значајни и за македонскиот културолошки простор. Посебно внимание ќе посветува на објавувањето на текстови на странски автори кои се однесуваат на Македонија, а кои досега се недоволно познати за пошироката, но и за стручната читателска јавност во Македонија. Истовремено ќе поттикнува компетентни странски автори да се осврнуваат на прашања на македонски теми, збогатувајќи ја на тој начин странската библиографија за македонистиката. Всушност, сите прилози на македонска тема, објавувани во МАКЕДОНИКА ќе придонесат за збогатување на своевидниот енциклопедиски мозаик на тема Македонија. Притоа, основните критериуми во одбирот на трудовите и темите ќе бидат научната, методолошката и естетската релевантност, а не импресијата и егзалтацијата. Всушност, текстовите во списанието уште од првиот број имаат меѓународни референтни ознаки.Поради концепциската определност и ориентираност кон странски автори и трудови, најмалку еден член на редакцијата ќе биде странски автор, македонист, балканолог или упатен во одредена област поврзана со Македонија. Тој член ќе се менува на одреден период. Освен тоа, понекогаш, само за еден број на списанието би се одредувал уредник, авторитет во својата област.Списанието ќе излегува четири пати годишно, со ликовно-графичка опрема и подврска што се стандардни за книга.Во првиот број се објавени текстови на Волф Ошлис, Науме Радически, Валентина Миронска Христовска, Бранка Калоѓера, Васил Тоциновски, Петре Бакевски, Нове Цветаноски, Душко Крстевски, извадоци од дела за Македонија на Артур Лундквист, Франц Дофлајн и Далибор Шимпрага, по една песна за Македонија од Сретен Перовиќ („Македонија екумена”) и Монтагју Ломакс („Македонија, 1903”), како и рубриката „Библиографика македоника”. Текстовите во овој број се однесуваат на Наум Охридски како европски дипломат, состојбите со македонскиот идентитет во 19 век, Димитар Миладинов како аниматор на македонската преродба, првата модерна заложничка криза и Македонија во американскиот печат, американските теми во македонската литература, македонските ракописи на Света Гора, записи за Македонија во времето на Првата светска војна, а е објавен и осврт за романот на Артур Лундквист за Александар Македонски.„Излегуваме денес токму како поттикнувачи и како трагачи, во најсигурна форма, пак, како афирматори на подзаборавени или на нови истражувачки и аналитички македонистички сознанија. И не само на сознанија од наша национално-културна или просторна провениенција, туку извонредно отворени и приемливи и за сознанија што доаѓаат однадвор. И тоа од повеќе причини. Најмногу поради секогаш актуелната валидност не само на сопствените знаења за себеси, туку и на валидноста на сликата на другите за нас… Поинакви сме можеле и поинакви треба да бидеме веќе според загрижувачките визии на нашите за нас сега недостижни апологети и антиципатори дури и од не така далечното минато. Не малку е и интересно и значајно како сме видени уште и од многу надворешни свидетели за и уште повеќе со нашите растежи, падови, немоќи и пркосења од минатото, но не помалку и денешни. Затоа и ќе настојуваме да бидат овие страници со посебен респект и отвореност кон нив“, пишува во воведникот главниот и одговорен уредник Науме Радически, по повод појавувањето на „Македоника.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.
Култура
(Фото) Одржан традиционален предновогодишен концерт на Воениот оркестар
Под мотото „Заедно посилни во хармонија на звуците“, вчеравечер во Македонската филхармонија во Скопје се одржа традиционалниот предновогодишен концерт на Воениот оркестар на Армијата, овој пат збогатен со настап на музичари од Централниот оркестар на Вооружените сили на Романија.

По пречекот на претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова и интонирањето на химната на Романија и македонската химна, здружениот оркестар, под диригентската палка на мајор Каталин Ион од Вооружените сили на Романија, концертот го започна со свечена фанфара, a продолжи со позната љубовна тема од Романија. Првиот дел беше заокружен со популарен сплет на светски хитови аранжирани за дувачки оркестар и композицијата „Концертна прослава”, со мотиви од романското поднебје.

По него, под раководство на диригентот на Воениот оркестар на Армијата, потполковник Горан Илијевски, следеа блок на нумери од македонското поднебје, во кој беа опфатени фолклорни теми, народни песни, но и незаборавни забавни македонски евергрини.

Во третиот и последен блок, кој беше посветен на армиските припадници кои се секогаш подготвени да ја одбранат татковнината и да им помогнат на нашите сограѓани, покрај светски познати нумери со новогодишна тематика, беше изведена и македонската композицијата „Нашата Армија“, која претставува силен музички омаж на посветеноста и службата кон татковината.

Овој традиционален музички спектакл, покрај претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова, го проследија и министерот за одбрана Владо Мисајловски, началникот на Генералштабот на Армијата генерал-мајор Сашко Лафчиски, министри во Владата, пратеници во Собранието на Република Северна Македонија, претставници на дипломатскиот и воено-дипломатскиот кор акредитирани во Република Северна Македонија, активни и пензионирани генерали на Армијата, припадници на Министерството за одбрана, Генералштабот и командите на Армијата и други гости.

Мотото на традиционалниот предновогодишен концерт е уште еден доказ за сплотеност со сојузниците. Вчерашниот настан, преку хармонијата на звуците и универзалниот јазик на музиката, потенцира дека музиката продолжува да нè обединува и сплотува, ги поврзува луѓето кон заеднички вредности и стремежи и претставува мост помеѓу различни култури и традиции.



