Култура
Почнува вториот „МакеДокс“

Второто издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ ќе се одржи од 17 до 24 јуни во Куршумли-ан, Детски театарски центар и Кинотека на Македонија.
Второто издание на Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ ќе се одржи од 17 до 24 јуни во Куршумли-ан, Детски театарски центар и Кинотека на Македонија.Фестивалот кој минатата година ги донесе најзначајните наслови во светската креативна документаристика, годинава продолжува да се реализира со проширена мисија.„Вториот „МакеДокс“ е посиромашен во бројот на филмови, но е побогат со програми. Посодржаен, послоевит и постокмен. Помудар од лани. Во Кинотека и старата Скопска чаршија ќе пренесеме дел од животот во Камбоџа, Полска, Шведска, Кореја, Зимбабве, Словачка, Бразил, САД, Холандија, преку очите, душата и умот на 40 извонредни автори. Некои од нив ќе дојдат лично да ги споделат со нас своите приказни“.„Продолжуваме со нештата кои веруваме дека вредат: кино на отворено, патувачко кино, организирани посети на програмата за деца и млади, размена на искуства низ работилници и дружење“, – изјави Киријана А. Николоска, директорка на фестивалот „МакеДокс“.Програмата на „МакеДокс“ годинава ја сочинуваат вкупно 35 актуелни и повеќекратно наградувани креативни документарни филмови. Натпреварувачки се три програми: „Главна програма“, „Нови автори“ и „Програма за деца и млади“.Новост во програмата се тематската селекција „Еколошки документарни филмови“ и селекцијата од меѓународни „Кратки документарци“. Селектор на целата програма е Петра Селишкар.„Оваа година повеќе се насочивме на земјата каде што расте кромидот, кон неговите корени. Затоа ја приклучивме Еко-програмата. Но, не заборавивме на зелените врвови на кромидот кои ги претставуваат детските и филмовите за млади“.„Публиката ќе може да види филмови кои зборуваат за животот носен на плеќи од луѓе кои возат рикши, за суштината на преводот, за животот и последиците од употребата на хероин, за варшавското наци-гето, за сексуалната трансформација, за еден филмски жанр во Југославија кој што ја одржуваше во живот државата, за соколите и нивното значење во арапскиот свет, за љубов без граници на возраста, за луѓе во години чија амбиција не е да се пензионираат, за огромни нуклеарни контејнери кои ги праќаме да патуваат низ времето“, објасни Петра Селишкар, селектор на програмата на фестивалот.„Проекциите на филмовите повторно ќе се одвиваат под отвореното небо во Куршумли ан. Бидејќи со искуствата од минатата година заклучивме дека три документарни филма се премногу за една вечер годинава ќе се одржуваат по две проекции, во 21 и во 23 часот. Проекции ќе има и во Детскиот театарски центар во старата Скопска чаршија, со почеток во 17 и 19 часот, а веќе се во тек проекциите за деца и млади во Кинотеката на Македонија“, објасни Бранд Ферро, продуцент на „МакеДокс“.Новото фестивалско издание започна со организирани проекции за децата и средношколците од основните и средните училишта од Карпош и Центар. Во Кинотеката на Македонија од 30 мај до 3 јуни учениците претфестивалски ја искусуваат програмата наменета за нив.„Чест ми е што повторно присуствувам на зачетокот на фестивалот со сериозен габарит, со многу сериозен пристап и правен од исклучително вредна и креативна екипа. Мислам дека првото издание на фестивалот остави силен печат на културното милје во Македонија. Тој тренд во најмала рака треба да се задржи, но, знаејќи ги луѓето кои работат на организацијата на „МакеДокс“, сигурен сум дека годинашното издание ќе биде уште поуспешно“, нагласи Влатко Галевски, филмски критичар.Покрај филмските проекции, годинава се закажани повеќе придружни активности во програмата „МакеДокс плус“. Дел од нив се и трите работилници „Современиот документарец помеѓу реалноста и филмот“, „Критика на креативната документаристика“ и работилницата за видеоактивизам „Не мрази ги медиумите, стани медиум“.Минатогодишната идеја – „Патувачко кино“, ќе се организира и оваа година. Во август „МакеДокс“ повторно ќе патува со кино-караванот низ шест нови градови и села во Македонија./крај/макфакс/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.
Култура
Изложба ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ во Загреб

Во македонскиот КИЦ во Загреб во рамките на програмата по повод 145-годишнината од постоењето на Музејот на уметности и занаети – Загреб, на 13-ти мај ќе биде отворена изложбата ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ на една од најзначајните македонски графичарки, Менча Спировска. На изложбата ќе бидат претставени речиси непознати дела за хрватската јавност создадени во 1950-тите години во Загреб.
Изложбата се реализира како заеднички проект на загребскиот Музеј на уметностите и занаетите и македонскиот Културно-информативен центар во Загреб по повод 145-годишнината од основањето на загребскиот Музеј за уметности и занаети. Директорката на македонскиот Културно-информативен во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска, ги потврди заложбите на директорот на Музејот за уметности и занаети, Сањин Михелиќ дека со оваа изложба се промовираат вредностите на меѓународната соработка и културните врски меѓу Хрватска и Македонија, кој потенцираше дека во годината кога ја одбележуваат 145-годишнината од постоењето на Музејот ќе следи уште една исклучителна изложба на фотографии од студиото на семејството Арсовски во соработка со македонскиот Културно-информативен центар во Загреб и Музејот на Град Скопје.
Изложбата насловена ,,Менче Спировска – Визуелна фасцинација со Загреб“ за првпат го претставува комплетниот уметнички опус на Менче Спировска создаден за време на нејзиното студирање во Загреб, кој што се чува во фондовите на Музејот на уметности и занаети. Централно место на изложбата е нејзиното до сега неизложено дело од областа на графичкиот дизајн, „Концептуален дизајн за рекламна туристичка брошура на Загреб“, кое сега за првпат ќе биде изложено во целост, создадено за време на нејзините студии на поранешната истакната Академија за применети уметности во Загреб, којашто оставила значаен траг во развојот на уметноста, дизајнот и визуелната култура во Хрватска.
Изложбата го прикажува и придонесот на македонските студенти на загрепската уметничка сцена во 1950-тите, а Менче Спировска зазема посебно место како посредник на културните и естетските вредности на двете земји.