Култура
Одбележани два значајни јубилеи во НУБ

Два значајни јубилеи, 150 години од објавувањето на Зборникот на браќата Миладиновци и 50 години од постоењето на поетската манифестација „Струшките вечери на поезијата“ свечено беа одбележани во народната универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ во Скопје.
Два значајни јубилеи, 150 години од објавувањето на Зборникот на браќата Миладиновци и 50 години од постоењето на поетската манифестација „Струшките вечери на поезијата“ свечено беа одбележани во народната универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ во Скопје.Отварањето на церемонијата беше проследено со поетско читање на песната „Т’га за југ“ од Константин Миладинов. „Ги славиме овие јубилеи во време кога секој аргумент од било која сфера на општествениот живот исклучително е значаен во борбата за зачувување на националниот идентитет и самобитноста на македонскиот народ, историја и култура“ изјави директорот на НУБ „Св.Климент Охридски“ Миле Бошески. Министерката за култура Елизабета Канческа Милевска, изјави дека ќе се пристапи кон изготвување на проект за целосна обнова на спомен-домот посветен на браќата Миладиновци во Струга каде ќе бидат сместени канцелариите на Струшките вечери на поезијата и струшкиот музеј. „Овој спомен-дом ќе биде и свратилиште на сите почитувачи на убавиот пишан збор кои оваа 2011 година ќе бидат дел од чествувањето на петте децении од постоењето на манифестацијата „Струшките вечери на поезијата“ преку која ќе се навратиме на делото на Миладиновци, кое е камен-темелник на нашата литературна дејност“ рече Канческа Милевска. Во втората половина на 19 век започнува македонската преродба во време кога твореле браќата Миладиновци.„Димитријата Миладинов е водечкото име и челник на македонската преродба. Тој со своето дејствување го пробуди чувството за значењето и за убавината на мајчиниот јазик и изврши пресудно влијание на најзначајните писатели и собирачи на народното творештво. Делото на овој будител на просветно, културно и национално поле го следат и го проучуваат ученици Константин Миладинов, Партение Зографски, Рајко Жинзифов, Григор Прличев, Кузман Шапкарев, Марко Цепенков и многу други“ рече претседател на Друштвото на писатели на Македонија, Раде Силјан. „Струшките вечери на поезијата“ за прв пат почнале да се одржуваат на 15 јули 1961 година. Оттогаш, секоја година бројот на учесници се зголемува, а годинава има 67 учесници од целиот свет. „Кој беше тој творечки порив и висина да се потпре еден таков монументален споменик на поезијата, но и на културата и духовното воопшто во Република Македонија. Од денешен аспект станува уште појасно дека тој поттик го изведоа авторите, со силна творечка индивидуалност“ изјави Данило Коцевски директор на манифестацијата „Струшки вечери на поезијата“. Годинава „Струшките вечери на поезијата“ се под покровителство на УНЕСКО. Добитникот на наградата „Златниот венец“ е македонскиот поет – академик Матеја Матевски./крај/макфакс/пк
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
(Фото) Премиера на документарниот филм „Планината не оди никаде“ на 16. „МакеДокс“

Со силни и долготрајни аплаузи и овации на 25 август во Куршумли ан се одржа македонската премиера на новиот долгометражен документарен филм „Планината не оди никаде“ на словенечката авторка, режисерка и продуцентка Петра Селишкар. Премиерата се одржа во рамки на програмата на 16. „МакеДокс“.
Публиката во исполнетиот до последно место Куршумли ан во еден здив ја проследи приказната за браќата кои со своето стадо овци најголемиот дел од годината го поминуваат високо во планината, на околу 2.400 метри надморска височина под врвот Солунска Глава. Покрај овците, браќата се опкружени и заштитени од 30-ина шарпланинци, кои се во нивната непосредна близина додека ги исполнуваат секојдневните обврски. Единствениот контакт со цивилизацијата се нивните мобилни телефони, со кои ако сакаат да воспостават контакт мораат да се искачат на околните планински врвови.
На премиерата на филмот присуствуваа тројца од браќата – протагонисти во приказната – Зекир, Басри и Бесам, како и нивниот пријател Марјан. Во Куршумли ан беше присутна и филмската екипа што работеше на најновото документарно остварување на Петра Селишкар.
По премиерната проекција на „МакеДокс“, режисерката Петра Селишкар изрази огромна благодарност до филмската екипа на соработката во изминатите, речиси, шест години, колку што траеше продукцијата на филмот, и огромна благодарност до протагонистите на трпението и искрените намери со кои ја прифатија идејата и филмската екипа во нивниот планински дом.
Режисерката Селишкар рече дека иако потекнува од Словенија, која е позната како планинска земја, сепак прва вистинска средба со животот во планината ја направила во текот на снимањето на филмот и дека открила еден свет што не го познавала.
Со искрена и возбудена емоција и протагонистот Зекир се обрати кон публиката, искажувајќи благодарност за времето што го посветиле да го гледаат филмот во кој тој е протагонист, посакувајќи им на сите да се гледаат само за убаво. За возврат од публиката доби искрени аплаузи, а прашањата што беа поставени се однесуваа на условите во кои живеат, но и на начинот на живот со толку многу кучиња кои им се неопходни за чување на стадото овци во планината. Зекир едноставно одговори дека кучињата имаат внимателен и грижлив однос кон луѓето, а стануваат агресивни кога кон стадото ќе наближи некое диво животно.
Филмот е реализиран како копродукција помеѓу Словенија, Франција, Северна Македонија преку продуцентските куќи „Петра Пан Филм“ (Словенија), „Синефаж продукција“ (Франција), ППФП (Северна Mакедонија) во копродукција со РТВ Словенија.
Сценариото го потпишуваат Петра Селишкар и Танкред Ривиер, директор на фотографија е Бранд Ферро, монтажери се Лорелин Делом и Сашко Потер Мицевски, музиката е на Изток Корен, дизајнот на звук е на Владимир Ракиќ, додека фоли-артист и едитор на звучни ефекти е Вера Галешев. Продуценти се Петра Селишкар, Виктор Еде и Сара Ферро, а извршни продуценти се Бранд Ферро и Ивана Нацева.
Филмот досега е прикажан на 10 фестивали, со 2 номинации и 2 награди, а до крајот на годината веќе е поканет на уште многу фестивали. По фестивалската патека ќе започне редовна дистрибуција во повеќе земји, вклучително и во македонската Кинотека.
Култура
Филмот „Мајка“ на Теона Стругар-Митевска утре во Венеција ја отвора програмата „Хоризонти“

Денес, 26 август 2025 година, се одбележуваат 115 години од раѓањето на Мајка Тереза во Скопје. Веќе утре, 27 август, токму во пресрет на овој значаен јубилеј, на 81. меѓународен филмски фестивал во Венеција, ќе се одржи светската премиера на филмот „Мајка“ (Mother) на Теона Стругар-Митевска.
Филмот ќе ја има честа да ја отвори престижната програма „Хоризонти“ (Orizzonti) на фестивалот, која е посветена на најновите авторски и уметнички тенденции во светската кинематографија.
„Мајка“ е инспириран од животот на Мајка Тереза прикажувајќи ја Колката во 1948 година во моментот кога таа ја носи клучната одлука да го напушти манастирот и да им се посвети на сиромашните.
Филмот е копродукција на Северна Македонија, Белгија, Шведска, Данска и Босна и Херцеговина. Во главните улоги настапуваат светски познатите актерки Нуми Рапас и Силвија Хукс заедно со Никола Ристановски, Лабина Митевска и други.
Официјалната премиера ќе се одржи на 27 август во 16 часот во Sala Darsena во рамките на фестивалот во Венеција.
Култура
Австралиска премиера за „Јон Вардар против галаксијата“ во срцето на Сиднеј

Првиот македонски долгометражен анимиран филм „Јон Вардар против галаксијата“, во режија на Гоце Цветановски, ќе ја има својата австралиска премиера на Sydney Science Fiction Film Festival – најголемиот филмски фестивал во Австралија посветен на научната фантастика.
Шестото издание на фестивалот ќе се одржи од 3 до 5 октомври во центарот на Сиднеј во престижниот комплекс Event Cinemas George Street. Филмот на Цветановски е во трка за наградата Рон Коб за најдобар игран филм – именувана по легендарниот концептуален уметник Рон Коб (Ron Cobb), кој остави траен белег во светската кинематографија со својата работа на филмски класици како Осмиот патник, Војна на Sвездите и Враќање во иднината.
„Фантастиката за мене отсекогаш била средство да зборувам за реалноста. Среќен сум што австралиската публика и македонската дијаспора ќе имаат можност да го проследат филмот на големото платно. “ изјави режисерот Гоце Цветановски.
Сценариото на филмот го потпишува Гоце Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, а директор на анимација е Димитар Ѓоргиев. Продуценти на филмот се Алан Кастиљо, Ева Конрад, Браќа Калинови и Ладо Шкорин. Во главните улоги настапуваат Жарко Димоски, Дамјан Цветановски и Емилија Мицевска. Другите улоги ги толкуваат Филип Трајковиќ, Тони Денковски, Атанас Атанасовски, Слаѓана Вујошевиќ, Мартин Ѓоргоски, Елена Тарчуговска и Бојана Тосковска.