Култура
Франц Лист – првата светска рок ѕвезда
Во средината на XIX век, во европските музички салони концертни сали, главен настан бил унгарскиот пијанистички виртуоз и композитор, Франц Лист, кој со својата појава предизвикувал хистерија каква што денес им се припишува само на вистинските големи рок ѕвезди.
Во средината на XIX век, во европските музички салони концертни сали, главен настан бил унгарскиот пијанистички виртуоз и композитор, Франц Лист, кој со својата појава предизвикувал хистерија каква што денес им се припишува само на вистинските големи рок ѕвезди.„Франц Лист, несомнениот талент и голем виртуоз, но и голем перформер и забавувач, е роден пред 200 години, на 22-ри октомври 1811 година, а во средината на XIX век бил најпознатиот европски изведувач, обожуван како вистинска рок ѕвезда на своето време“, вака американското јавно радио NPR пишува по повод јубилејот од раѓањето на големито унгарски пијанист и композиторВо написот објавен на интернет страницата на радиото посветен на Франц Лист се наведува дека тој „бил извонредно популарен кај жените, кои и буквално се фрлале врз него, му ја кинеле облеката, се тепале околу пукнатите клавирски жици и витканите прамени од неговата коса“. Неговиот современик, германскиот книжевник Хенрих Хајне дури направил и нова кованица за оваа појава – „листоманија“ По повод 200-годишнината од раѓањето на овој сестран музичар, голем пијанистички виртуоз и композитор на клавирската романтика, 2011 година е прогласена за „година на Лист“, којашто во Унгарија, но и насекаде во светот се одбележува со многу концерти. Врвот на ова чествување се одржа во саботата со „Светскиот ден на Лист“, кој беше одбележан со бројни концерти секаде во светот.Фанц Лист, живеел од 1811 до 1886 година, композитор, пијанист, диригент и музички писател, по раѓање Унгарец, образуван во Виена и во Париз, е еден од најконтроверзните уметници во историјата. Роден е во привилегирано семејство, концертирал од својата деветта година. Тој бил извонреден виртуоз со голема харизма, поседувал фасцинантна музикалност и уметнички темперамент, Франц Лист истовремено бил и голем музички иноватор и истражувач на полетот на компонирањето, кого го фалеле и неговите современици како технички најнапреден пијанист на своето време, а според некои можеби и најголемиот на сите времиња.Пред Лист да се појави на европската музичка сцена, било незамисливо дека некој пијанист да може да привлече чие било внимание, а не пак на целата публика. Овој уметник со изразено динамична особеност, кој ги заведувал луѓето на посебен драматичен начин, во освојувањето на Европа тргнал во 1839 година. За него е запаметено дека тој прв ја донел радикалната и дотогаш невидена одлука никогаш со себе на сцената да не носи ноти, што во тоа време се сметало и за недостиг на добар вкусКлавирот го поставувал намерно со профил кон публиката за да може да му го види лицето и за цело време на изведбата силно мавтал со главата така што неговата долга коса се виорела на сите страни. „Всушност, сето она што денес го препознаваме како модерен клавирски рецитал – па дури и самиот збор ’рецитал’ е плод на неговата инвенција““, пишува американското радио NPR.Франц Лист компонирал вкупно околу 1.400 дела, од кои денес најпопуларни се „Унгарската рапсодија“, низа од 19 клавирски композиции кои се базираат врз унгарсктие народни песни, кој го компонирал во два наврата, меѓу 1846 и 1853 година, и подоцна меѓу 1882 и 1885 година, „Валцерот на Мефисто“ компониран во 1882 и 1883 година, „Љубовен сон“ од 1850 година, како и величествениот ораториум „Кристус“ компониран меѓу 1862 и 1866 година.Културното влијание на „листоманијата“ се чувствува и денес. Во 1975 година, контроверзниот Кен Расел го режираше филмот „Листоманиаја“ во кој во насловната ролја се појави исто така легендарниот Роџер Далтри од англискиот бенд The Who, a неколку години претходно француската група Phoenix имаше забележителен хит токму со наслов Листоманија“./крај/нпр/хи/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.
Култура
Љутков од Белград: Македонската ликовна уметност е културен мост меѓу Македонија и Србија
Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, вчеравечер во Македонскиот културно-информативен центар во Белград ја отвори изложбата „Откритија“, прва од серијата изложби посветени на македонски ликовни уметници чии дела се чуваат во приватни белградски колекции.
Во присуство на многубројни гости, министерот Љутков во своето обраќање истакна дека изложбата на која се претставени дела од реномирани македонски уметници, меѓу кои и дела од основоположниците на современата македонска ликовна уметност во сопственост на познатиот белградски колекционер Игор Станковиќ, претставува топол културен мост меѓу Македонија и Србија.
„Делата на Папрадишки, Личеноски, Мартиноски, Чемерски, Мазев, Георгиевски, Коџоман, Корубин, Луловски, Бајалска… вечерва нѐ обединуваат во прекрасниот свет на ликовната уметност. Тие им припаѓаат на автори чии имиња одамна ја обележале нашата уметничка мисла, уметници кои со својот поетски јазик, својата тишина и својата смелост ги надминале границите на времето и просторот. Затоа вечерва не откриваме само изложба на уметнички слики, туку и фрагменти од креативниот дух кој струи низ нашите две земји. Ова е доказ за нераскинливата културна врска меѓу нашите два народа“, рече министерот Љутков, додавајќи дека вистинското богатство на уметноста не лежи само во институциите и музеите, туку и во домовите на љубителите што со голема почит ги чуваат овие дела.
Тој изрази благодарност до Станковиќ за неговата стручност, љубов и посветеност во зачувувањето на македонската ликовна традиција, нагласувајќи дека изложбата е „чин на непроценливо културно признание и пријателство“.
Иницијатор и домаќин на настанот е директорот на КИЦ во Белград, Васко Шутаров, кој ја истакна важноста на овој проект за афирмацијата на македонското ликовно наследство.
Реализацијата на изложбата „Откритија“, која е отворена за посетители до 29 ноември, е поддржана од Министерството за култура и туризам и претставува значаен проект што отвора ново поглавје во презентацијата на македонската уметност во Србија.
Култура
Камерниот оркестар „Профундис“ со ексклузивен концерт на свеќи во рамките на Охридско лето
Камерниот оркестар „Профундис“ ќе настапи како дел од оф-програмата на најпрестижниот македонски уметнички фестивал – „Охридско лето“, која годинава, за првпат, ќе биде претставена пред скопската публика. Концертот ќе се одржи на 29 ноември во големата сала на Македонската филхармонија, во препознатливата candlelight-атмосфера под светлината на илјадници свеќи – амбиент што ширум светот прерасна во современ симбол за интимно, емотивно и визуелно импресивно музичко искуство.
Овој уникатен концепт, кој обединува минимална светлина и максимална музичка експресија, овозможува слушателот да се фокусира на секој звук, секој здив на инструментите и секоја суптилна динамика што ја создава ансамблот.
„Чест е што ‘Охридско лето’ токму на Профундис му ја довери премиерата на оф-програмата во Скопје. Верувам дека овој концерт ќе биде посебен не само по атмосферата, туку и по начинот на кој музиката ќе прозвучи – искрено, концентрирано и со длабока намера. Нашата цел е да создадеме простор каде звукот и светлината се во совршен дијалог, а публиката да ја почувствува онаа тивка, но моќна магија што ја прави музиката неповторлива,“ изјави маестра Ѓурѓица Дашиќ, диригент на „Профундис“.
Особена чест за оркестарот е соработката со ексклузивниот гостин-солист, виолончелистот Петар Пејчиќ – еден од најперспективните млади европски уметници, финалист на престижниот натпревар „Кралица Елизабета“ и солист кој веќе настапува со водечките европски оркестри.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно селектирана програма што ја спојува контемплативната минималистичка естетика на Филип Глас преку свитата од филмот „The Hours“, драматичната експресивност и виртуозност на Поперовата Унгарска рапсодија оп. 68, како и елеганцијата, духовитоста и романтичната длабочина на Чајковски низ неговите Рококо варијации. Заедно тие создаваат музичка целина исполнета со динамика, суптилна емоција и беспрекорна артистичност, идеална за свечениот candlelight-амбиент.
Овој концерт е исклучителна можност скопската публика да го почувствува уметничкиот идентитет на „Профундис“ – оркестар кој со континуирана посветеност, автентичност и висок квалитет го гради своето место на македонската и регионалната музичка сцена.

