Култура
Франц Лист – првата светска рок ѕвезда
Во средината на XIX век, во европските музички салони концертни сали, главен настан бил унгарскиот пијанистички виртуоз и композитор, Франц Лист, кој со својата појава предизвикувал хистерија каква што денес им се припишува само на вистинските големи рок ѕвезди.
Во средината на XIX век, во европските музички салони концертни сали, главен настан бил унгарскиот пијанистички виртуоз и композитор, Франц Лист, кој со својата појава предизвикувал хистерија каква што денес им се припишува само на вистинските големи рок ѕвезди.„Франц Лист, несомнениот талент и голем виртуоз, но и голем перформер и забавувач, е роден пред 200 години, на 22-ри октомври 1811 година, а во средината на XIX век бил најпознатиот европски изведувач, обожуван како вистинска рок ѕвезда на своето време“, вака американското јавно радио NPR пишува по повод јубилејот од раѓањето на големито унгарски пијанист и композиторВо написот објавен на интернет страницата на радиото посветен на Франц Лист се наведува дека тој „бил извонредно популарен кај жените, кои и буквално се фрлале врз него, му ја кинеле облеката, се тепале околу пукнатите клавирски жици и витканите прамени од неговата коса“. Неговиот современик, германскиот книжевник Хенрих Хајне дури направил и нова кованица за оваа појава – „листоманија“ По повод 200-годишнината од раѓањето на овој сестран музичар, голем пијанистички виртуоз и композитор на клавирската романтика, 2011 година е прогласена за „година на Лист“, којашто во Унгарија, но и насекаде во светот се одбележува со многу концерти. Врвот на ова чествување се одржа во саботата со „Светскиот ден на Лист“, кој беше одбележан со бројни концерти секаде во светот.Фанц Лист, живеел од 1811 до 1886 година, композитор, пијанист, диригент и музички писател, по раѓање Унгарец, образуван во Виена и во Париз, е еден од најконтроверзните уметници во историјата. Роден е во привилегирано семејство, концертирал од својата деветта година. Тој бил извонреден виртуоз со голема харизма, поседувал фасцинантна музикалност и уметнички темперамент, Франц Лист истовремено бил и голем музички иноватор и истражувач на полетот на компонирањето, кого го фалеле и неговите современици како технички најнапреден пијанист на своето време, а според некои можеби и најголемиот на сите времиња.Пред Лист да се појави на европската музичка сцена, било незамисливо дека некој пијанист да може да привлече чие било внимание, а не пак на целата публика. Овој уметник со изразено динамична особеност, кој ги заведувал луѓето на посебен драматичен начин, во освојувањето на Европа тргнал во 1839 година. За него е запаметено дека тој прв ја донел радикалната и дотогаш невидена одлука никогаш со себе на сцената да не носи ноти, што во тоа време се сметало и за недостиг на добар вкусКлавирот го поставувал намерно со профил кон публиката за да може да му го види лицето и за цело време на изведбата силно мавтал со главата така што неговата долга коса се виорела на сите страни. „Всушност, сето она што денес го препознаваме како модерен клавирски рецитал – па дури и самиот збор ’рецитал’ е плод на неговата инвенција““, пишува американското радио NPR.Франц Лист компонирал вкупно околу 1.400 дела, од кои денес најпопуларни се „Унгарската рапсодија“, низа од 19 клавирски композиции кои се базираат врз унгарсктие народни песни, кој го компонирал во два наврата, меѓу 1846 и 1853 година, и подоцна меѓу 1882 и 1885 година, „Валцерот на Мефисто“ компониран во 1882 и 1883 година, „Љубовен сон“ од 1850 година, како и величествениот ораториум „Кристус“ компониран меѓу 1862 и 1866 година.Културното влијание на „листоманијата“ се чувствува и денес. Во 1975 година, контроверзниот Кен Расел го режираше филмот „Листоманиаја“ во кој во насловната ролја се појави исто така легендарниот Роџер Далтри од англискиот бенд The Who, a неколку години претходно француската група Phoenix имаше забележителен хит токму со наслов Листоманија“./крај/нпр/хи/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Концерти на „Macedonian Free Society“ и „Поетроника“ на последната фестивалска вечер од „Крај Вардарот Џез“
Утревечер, 27 април е третата и последна фестивалска вечер од „Крај Вардарот Џез“.
Во Едукативниот културен центар Лабораториум со почеток во 21 часот со концертен настап ќе се претстават „Macedonian Free Society“. Потребата за нов-креативен, (о)слободен, инспиративен, а во исто време предизвикувачи израз, како соработка помеѓу извонредни автори и инструменталисти, кои ја исцртуваат новата историја на македонската џез и современа музика е токму поводот за креирање на еден ваков мега состав.
Иновацијата во креирањето на музичко дело и изведба на поединечни музички преокупации и изразни форми на секој од членовите вткаени во предизвикувачка и квалитетна целина е резултатот на овој современ ансамбл. Неговите членови поединечно, или како дел од нивните матични состави нижат признанија и награди во домашен и меѓународен контекст, и тоа: Филип Букршлиев, Дени Омерагиќ и Нинослав Спировски, Владан Дробицки, Васко Бојаџиски, Гоце Наумов, Глигор Кондовски и Благојче Томевски. Месецов за ПМГ Џез, како 46 издание, излезе и првиот албум на „Macedonian Free Society“.
Веднаш потоа во 22 часот на истата локација, концерт на „Поетроника“. Еден од највозбудливите музички проекти во земјава, кој поставува нова парадигма во начинот на изведба на современа македонска поезија во форма на поетско-музички перформанс и во симбиоза со авторска електронска музика, изведена во живо. Заслужни за тоа се двајца врвни современи уметници, Оливер Митковски, еден до најголемите домашни актери, кој во изведбата го носи читачкиот (поетски, интерпретативен) дел и Андреја Ристески – Салпе, талентиран автор и продуцент, еден од водечките современи македонски електронски артисти, задолжен за музиката. Неочекувана, но благодарна комбинација, која дава силно модерен и динамичен поглед врз македонскиот поетски пишан збор.
Музиката на Андреја Салпе е квалитетна современа електронска продукција, со традиционални и џез одеци, која волшебно пронижена со искусниот вокал на Митковски фрла ново светло на познати и не толку познати стихови од нашето минато и сегашност од автори како: Ацо Караманов, Гого Ивановски, Игор Исаковски, па се до Горан Петрески, Владимир Лукаш, Оливера Ќорвезироска и Ѓоко Здравески. Квалитетот на изведбата во „Поетроника“ ги елевира песните на ново, неочекувано, неописливо атрактивно ниво и ги прави податни за ново толкување, приближувајќи ги до нова, млада публика.
Култура
Марко Бањоли во Чифте амам
На 23 април во 19 часот во Националната галерија на Македонија – Чифте амам, Скопје ќе се отвори мултимедијалната изложбата „Тркало на времето“ на истакнатиот италијански уметник Марко Бањоли.
„Со оваа изложба ја објавуваме одлуката на Советот на Остен „Земја во фокус“ на Остен Биеналето Скопје 2024 да биде Италија“, велат од Остен.
Изложбата е организирана во соработка со Зеринтија, Асоцијација за современа уметност, а со поддршка на Италијанска амбасада во Скопје и Италијанскиот културен институт во Белград.
Култура
Настап на Дуња Иванова и концерт посветен на Кире Костов во изведба на Биг бендот на фестивалот „Крај Вардарот џез“
Во рамки на втората фестивалска вечер на „Крај Вардарот Џез“, утревечер на 23 април во Македонската филхармонија со почеток во 20 часот на пијано ќе настапи Дуња Иванова.
Нејзиниот концертен настап „Мирисот на липите“ ќе биде проследен со текст и нарација на Тина Иванова. Музичко-поетски проект, кој раскажува приказна за познатите урбани и скриени места на Општина Центар. Липите на улицата „Орце Николов“, панкот од гаражите на „Плочник“, дружбите во дворот на „Песталоци“, графитите на Кеј, паркот на Горан Стефановски, кафеаната „Наџак“…
Ќе бидат изведени композицијата „Свита за Скопје“ од македонската композиторка Ана Пандевска, и песната „Ние сме од Скопје“ на Мирко Попов, чиј аранжман за пијано го направи Пандевска. Получасовно патување низ симболите на Скопје, погледнати низ интимна, лична перспектива на авторите. Во музиката, како и во нарацијата, провејува нишка на носталгија, а во исто време и крик за подобро утре на градот во кој пораснавме и без чиј воздух не можеме да живееме. „Мирисот на липите“ симболично ќе прикаже, преку звук и говор, еден живот на жител од Центар. Поетскиот наратив е оригинално креиран за овој уметнички перформанс, кој промовира иновативен пристап со содржина која пак, претставува ,,жива“ материја, блиска до човечкото срце.
Минатиот месец за „ПМГ Џез“, како 44 издание, излезе албум во живо, концерт на пијано на Дуња Иванова, кој беше реализиран во рамки на музичката програмата „Крај Вардарот Сесии во Аудиокултура“, која изведе композиции од Ана Пандевска.
Веднаш потоа во 21 часот на истата сцена ќе започне долгоочекуваниот концерт на Биг Бендот со музика од Кире Костов. Концерт посветен на еден од стожерите на современата џез композиција Кире Костов, преку интерпретација на негови избрани дела во современ аранжман од страна на Биг Бендот под диригентската палка на Љупчо Мирковски. Костов е едно од најзначајните имиња во современата џез музика, чија работа опфаќа бројни ангажмани и дела, меѓу кои: солист и диригент на Танцовиот оркестар на РТВ Скопје, наградуван трубач во Југославија, претставник во Биг бендот на Европската радиодифузија, автор на околу педесетина композиции во оркестарска изведба од областа на џезот и 300 песни во популарната музика и реализатор на сите изданија на Скопскиот фестивал од 1991. Подеднакво значајна ќе биде и изведбата на селектираните дела од Костов на еден од нашите најзначајни оркестарски формации, чија историја датира од далечната 1961 година (Биг Бендот на МРТ), кој во 2013 година се возобновува и продолжува да работи во музичка формација водена од Љупчо Мирковски како диригент.
Фестивалот ќе биде заокружен на 27 април во едукативно културниот центар Лабораториум со концертен настап на „Macedonian Free Society“ и со еден од највозбудливите музички проекти „Поетроника“.
Фестивалот е поддржан од Министерство за култура на Р.С. Македонија и се реализира во соработка со Македонска филхармонија и Лабораториум. Концертот „Мирисот на липите“ се реализира со поддршка на општина Центар.