Култура
Во Бразил откриена најстарата карпеста уметност во Јужна Америка

Бразилски и американски археолози во внатрешност на една пештера во Бразил открија карпесто сликарство – петроглиф чијашто старост се проценува на 10 илјади години, што го прави најстариот примерок од уметноста од овој вид во Јужна Америка, се вели во написот објавен во списанието PLoS One.
Бразилски и американски археолози во внатрешност на една пештера во Бразил открија карпесто сликарство – петроглиф чијашто старост се проценува на 10 илјади години, што го прави најстариот примерок од уметноста од овој вид во Јужна Америка, се вели во написот објавен во списанието PLoS One.Се верува дека предците на Индијанците од Северна и Јужна Америка продреле на просторите на Новиот свет преку теснецот меѓу Чукотка и Аласка пред околу 16 до 15 илјади години. Во тој период тие успеале да ја уништат локалната мегафауна – мастодонти и други големи животни – и се раселиле на сите тритории на двата континента. Тие оставиле малку траги во вид на погребни предмети или слики, поради што нивната култура и традиции остануваат мистерија за археолозите.Тимот археолози предводен од Валтер Невес од Универзитетот во Сао Паоло, во Бразил, од 2002 до 2009 година вршеше ископувања во пештерата Лапа ду Санто, 30 километри северно од бразилскиот град на Бело Оризонте.Оваа пештера е дел од карстот Лагуа Санто, синџир од пештери други вдлабнатини во карпите, којшто опфаќа вкупно околу 1.300 квадратни метри. Во оваа област, научниците често наидуваат на коски од древните животни и луѓе, како и карпести „живописи“ на ѕидовите од засолништа.За време на екстракција на почвата од дното на пештерата, Невес и неговите колеги откриле многу траги од огништа, остатоци од храна и мали парчиња од ислужени алатки со кои се користече дамнешните жители на Лапа ду Санту. Соодносот на изотопите на јаглерод во органските траги од човековото живеење во пештерата укажуваат на тоа дека првите луѓе тука пристигнале пред околу 10 илјади години.На крајот на ископувањата археолозите откриле на еден од ѕидовите на засолништето петроглиф – цртеж врежан директно на карпа. На малата „слика“ со димензии 20 до 30 центиметри на праисторискиот уметник насликал фигура на човек, методично изработена со длабење многу дупки во цврстиот ѕид на пештерата.Човекот има две раце со три прста на секоја од шаките, големи нозе и глава во форма на буквата „С“. Главниот лик на уметникот претходник на современите Индијци, веројатно, бил маж, на што укажува хипертофираниот (пренагласениот) фалус во долниот дел од „делото“. Научниците пресметале дека древниот уметник ја завршил сликата пред околу 9,3 до 10 илјадни години.Слични насликани фигури беа претходно пронајдени во другите делови на пештерскиот комплекс Лагуа Санта, како и во други пештери во Северна и Јужна Америка. Сепак, овие петроглифи се малку помлади од пронајдокот на Невес и неговите колеги – нивната старост е меѓу девет и две илјади години.Со други зборови, оваа форма на уметност била многу популарна меѓу древните народи и нивните потомци, преживувајќи илјадници години и бил раширена низ целиот континент. Истражувачите веруваат дека ширењето на слични форми на карпестата уметност покажува дека древните Индијци ги разменувале не само тајните на производството на алатките, туку исто така и културните и религиозните сознанија./крај/рн/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Премиера на едно од најпопуларните и највесели дела на сите времиња – оперетата „Лилјакот“од Јохан Штраус II

На 25 октомври со почеток во 20.00 часот, на големата сцена на Националната опера и балет ќе се одржи премиерата на едно од најпопуларните и највесели дела на сите времиња – оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II. Втората изведба на оперетата е закажана за 28 октомври, во 20 часот.
Диригент е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Верица Ламбевска.
Во солистичката екипа настапуваат: Васко Здравков, Јане Дунимагловски/Дејан Стоев, Злата Тошевска Димовска, Ана Ројдева, Николина Јаневска/Соња Мадевска, Драган Ампов, Кристијан Антовски, Марјан Николовски, Јаворка Витанова и Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.
Култура
Премиера на едно од најпопуларните и највесели дела на сите времиња – оперетата „Лилјакот“ на големата сцена на Националната опера и Балет

На 25 октомври 2025 година со почеток во 20.00 часот, на големата сцена на Националната опера и балет ќе се одржи премиерата на едно од најпопуларните и највесели дела на сите времиња – оперетата „Лилјакот“ од Јохан Штраус II. Втората изведба на оперетата е закажана за 28 октомври, 20.00 ч.
Диригент е Бисера Чадловска, режијата е на Љупка Јакимовска, сценографијата на Марија Ветероска, костимографијата на Марија Пупучевска, кореограф е Саша Евтимова, хор мајстор е Јасмина Ѓоргеска, а концерт мајстор е Верица Ламбевска.
Во солистичката екипа настапуваат: Васко Здравков, Јане Дунимагловски/Дејан Стоев, Злата Тошевска Димовска, Ана Ројдева, Николина Јаневска/Соња Мадевска, Драган Ампов, Кристијан Антовски, Марјан Николовски, Јаворка Витанова и Тихомир Јакимовски, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на МОБ.
„Лилјакот“ е ремек-дело на „кралот на валцерите“ Јохан Штраус II, создадено во 1874 година. Оваа брилијантна оперета претставува маестрална комбинација на љубовни интриги, недоразбирања и комични ситуации, сместени во блескавиот виенски свет на валцери, балови и маскенбали. Штраус со својата непресушна музичка инвентивност и елегантна оркестрација создава партитура исполнета со валцери и арии кои зрачат со духовитост, шарм и живост. „Лилјакот“ е вистинска прослава на радоста, убавината и ведрината на животот – дело што повеќе од еден век ја воодушевува публиката ширум светот и останува вечен симбол на виенскиот шарм и музичката магија.
Култура
Признание од Европа за македонската анимација – „Златната пеперутка“ со Биби и Боби триумфира на MIA Market

Проектот за долгометражен анимиран филм „Златната пеперутка“, базиран на ликовите од популарната анимирана серија „Светот на Биби“, го освои престижното признание MIA Development Award for Outstanding Animation Project на филмскиот и телевизискиот маркет MIA Market 2025 во Рим, кој се одржа од 6 до 10 октомври.
Наградата, во вредност од 5.000 евра, беше доделена на 10 октомври во силна меѓународна конкуренција, од страна на стручно жири составено од истакнати професионалци од европската и светската анимациска сцена. Ова признание претставува значаен успех за македонската анимација и потврда за креативниот потенцијал на домашните автори и студија.
Во образложението на жирито се наведува:
„Наградата МИА за развој на најдобар анимациски проект ја добива Златната Пеперутка на Гоце Цветановски, затоа што ја прикажува моќта на оригиналните брендови како „Светот на Биби“ да донесат свежи, регионално инспирирани приказни на светската анимациска сцена преку различни формати, и како охрабрување за понатамошен развој на визуелниот и анимацискиот стил.“
MIA Market претставува еден од водечките европски настани за филм, телевизија, анимација и документаристика, со повеќе од 2.800 акредитирани професионалци од 64 земји. Годинава, во рамките на 11. издание, беа пријавени над 500 проекти, од кои по околу 15 беа селектирани во секоја од четирите категории: Анимација, Филм, Драма и Документарен филм. Во категоријата Анимација учествуваа седум долгометражни филмови и девет серии.
Листата на наградени проекти беше објавена во повеќе меѓународни медиуми, меѓу кои Variety, Deadline, Prensario International и Cinemaitaliano.info.
„Ова е голем чекор и признание не само за нашиот проект, туку и за целата нова македонска анимациска сцена,“ изјави Гоце Цветановски, режисер и сценарист на „Златната пеперутка“, при примањето на наградата.
За филмот „Златната пеперутка“
„Златната пеперутка“ е еколошка авантура за целото семејство. Биби, Боби, Зази, Зина и роботчето Р-1 патуваат во Колумбија кај нивниот пријател Пепе и неговото милениче, морското прасе Пико. Веселата дружина тргнува во потрага по ретката и мистериозна златна пеперутка, за која Пепе тврди дека ја видел во Амазонската прашума. Нивната мисија ќе ги однесе до легендарниот златен град Ел Дорадо, каде ќе се соочат со бројни предизвици и ќе мора да ги здружат своите сили за да ги совладаат темните сили што демнат во џунглата.
Сценариото го потпишуваат Бруно Велјановски и Гоце Цветановски, режијата е на Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, а илустрациите за презентацијата ги изработи Иванчо Николовски.
Македонски продуценти се Македонска Крепост, Светот на Биби и Toon Motions Studio, во копродукција со Blurr Studios (Аргентина), Blurr Rojo (Шпанија), The G Seven (Колумбија) и Technoscop Films (Бразил).