Култура
Во Германија откриени 500 нови бајки
Неодамна откриената збирка народни приказни коишто 150 години лежеле заборавени во еден архив во германскиот град Регенсбург содржат 500-ини басни и бајки за животни со волшебна моќ, храбри млади принцови и зли вештици кои досега никогаш не се објавени, пишува британски Guardian.
Неодамна откриената збирка народни приказни коишто 150 години лежеле заборавени во еден архив во германскиот град Регенсбург содржат 500-ини басни и бајки за животни со волшебна моќ, храбри млади принцови и зли вештици кои досега никогаш не се објавени, пишува британски Guardian.Станува збор за дел од збирка бајки, басни, легенди и митови, „најзначајната збирка приказни од германското јазично подрачје од XIX век“, којашто во баварската област Оберфалц со години ги собирал локалниот историчар Франц Ксавер фон Шоенверт кој живеел од 1810 до 1886 година. Речиси истовремено кога славните браќа Грим ги собирале бајките коишто од тогаш станаа неизоставен дел од детствата на сите генерации низ светот.Фон Шоенверт со децении талкал низ споменатиот регион собирајќи од локалното селско население, работници и слуги, приказни за нивните традиции, навики, обичаи и историјати, внимателно забележувајќи сé што дотогаш од генерација на генерација било исклучиво усно предавано. Јакоб Грим во 1885 година за него изјавил дека во цела Германија никој не собира народни приказни толку „прецизно, темелно и со толку чувствително уво“. Грим дури отишол толку далеку, што на кралот Максимилијан Втори Баварски му го препорачал фон Шоенверт како достојна замена за себе и неговиот брат.Фон Шоенверт своите истражувања ги собрал во книгата „Аus der Oberpfalz – Sitten und Sagen“ (Од Оберфалц – обичаи и легенди) којашто ја објавил во три тома, во 1858, 1858 и во 1859 година. Книгата не успеала да привлече поголемо внимание, па полека паднала во заборав. Истражувајќи ја работата на Шоенверт, кустосот за култура Ерика Ејшенсер, наишла на повеќе од 500 бајки коишто не биле вклучени ниту во една од дотогаш објавените европски збирки бајки, иако меѓу нив има и доста локални верзии на инаку попознатите бајки како што е „Пепелашка“. Дел од овој материјал Ејшенсер ги објавила во книгата „Prinz Rosszwifl und andere Märchen“ (Принцот Скарабеј и други сказни), којашто наскоро би требало да биде објавена и на англиски јазик Ејшенсер истакнува дек приказните не се наменети исклучиво за деца – „нивната главна смисла била да им се помогне на младите во растењето, да им се укаже на опасностите и предизвиците коишто може да бидат надвладеани со помош на моралните вредности, мудроста и храброста“./крај/хи/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

