Култура
Во Германија откриени 500 нови бајки
Неодамна откриената збирка народни приказни коишто 150 години лежеле заборавени во еден архив во германскиот град Регенсбург содржат 500-ини басни и бајки за животни со волшебна моќ, храбри млади принцови и зли вештици кои досега никогаш не се објавени, пишува британски Guardian.
Неодамна откриената збирка народни приказни коишто 150 години лежеле заборавени во еден архив во германскиот град Регенсбург содржат 500-ини басни и бајки за животни со волшебна моќ, храбри млади принцови и зли вештици кои досега никогаш не се објавени, пишува британски Guardian.Станува збор за дел од збирка бајки, басни, легенди и митови, „најзначајната збирка приказни од германското јазично подрачје од XIX век“, којашто во баварската област Оберфалц со години ги собирал локалниот историчар Франц Ксавер фон Шоенверт кој живеел од 1810 до 1886 година. Речиси истовремено кога славните браќа Грим ги собирале бајките коишто од тогаш станаа неизоставен дел од детствата на сите генерации низ светот.Фон Шоенверт со децении талкал низ споменатиот регион собирајќи од локалното селско население, работници и слуги, приказни за нивните традиции, навики, обичаи и историјати, внимателно забележувајќи сé што дотогаш од генерација на генерација било исклучиво усно предавано. Јакоб Грим во 1885 година за него изјавил дека во цела Германија никој не собира народни приказни толку „прецизно, темелно и со толку чувствително уво“. Грим дури отишол толку далеку, што на кралот Максимилијан Втори Баварски му го препорачал фон Шоенверт како достојна замена за себе и неговиот брат.Фон Шоенверт своите истражувања ги собрал во книгата „Аus der Oberpfalz – Sitten und Sagen“ (Од Оберфалц – обичаи и легенди) којашто ја објавил во три тома, во 1858, 1858 и во 1859 година. Книгата не успеала да привлече поголемо внимание, па полека паднала во заборав. Истражувајќи ја работата на Шоенверт, кустосот за култура Ерика Ејшенсер, наишла на повеќе од 500 бајки коишто не биле вклучени ниту во една од дотогаш објавените европски збирки бајки, иако меѓу нив има и доста локални верзии на инаку попознатите бајки како што е „Пепелашка“. Дел од овој материјал Ејшенсер ги објавила во книгата „Prinz Rosszwifl und andere Märchen“ (Принцот Скарабеј и други сказни), којашто наскоро би требало да биде објавена и на англиски јазик Ејшенсер истакнува дек приказните не се наменети исклучиво за деца – „нивната главна смисла била да им се помогне на младите во растењето, да им се укаже на опасностите и предизвиците коишто може да бидат надвладеани со помош на моралните вредности, мудроста и храброста“./крај/хи/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

