Култура
Париската катедрала Нотр Дам слави 850 години
Иако не е ниту највисока, ниту најстара на светот, но без сомнение е најпознатиот париски храм катедралата Нотр Дам посветена на Влажената Дева Марија во 2013 година прославува 850 години од подигнувањето.
Соборниот храм Нотр Дам, претставува ремек-дело на готската архитектура на островче на Сена, низ вековите стана сведок на најзначајните настани во француската историја. Имено за 850-те години откако е подигната во Франција се смениле 80 кралеви, два цара, пет републики и две светски војни, а во тејот на Француската револуција била ограбена и речиси уништена.
Пред гротескните скулптури на горниот дел од фасадата на храмот коишто треба да штитат од злите дуси, се одвивале и мигови на слава и трагедии, но Нотр Дам ги надживеа сé и во 2013 година ќе го прослави 850-годишниот јубилеј.
Првиот камен на овој париски храм бил поставен во 1163 година за време на бискупот Морис де Сули, а изградбата траеле 180 години, до 1345 година.
Под нејзините сводови крстоносците се молеле пред да заминат на поход во Светата земја, во 1431 година англискиот крал Хенри Шести тогаш како десетгодишно болежливо момченце е крунисана за крал на Франција, а во 1804 година Наполеон е крунисан како цар на Франција.
Музиката има значителна улога во постоењето на катедралата од самите нејзини почетоци, па оттаму музиката ќе биде во центарот на големиот јубилеј. Во годинава која штотуку настапи многуте хорови од храмот Нотр Дам ќе оживеат некои од најстарите мелодии на христијанството, следени од обновените оргули.
„Музичката школа била многу влијателна. Знаеме од манускриптите кои ги откривме, дека влијаела на музиката низ цела Европа, во Шпанија, Италија, Германија и Англија“, вели директорот на хорот на катедралата Нотр Дам, Силвен Диедон.
Катедралата е позната и по своите камбани, чиј звук го маѓепсаа грбавецот Квазимодо, нејзиниот ѕвонар од славниот роман на Виктор Иго. Најголемото ѕвоно е наречено Емануел и е поставено на јужната кула во 1685 година. Неговото ѕвонење ги одбројува часовите а во 1944 година го означи ослободувањето на Париз од фашистичката окупација.
Помалите ѕвона од северната кула не се оригинални и ќе бидат повторно излиени. Оригиналните ѕвона француските револуционери ги истопиле за топовски ѓулиња, а другите коишто биле поставени во XIX век не ѕвонеле складно. Осум ѕвона се лијат во Нормандија, во местото Виледју-Ле-Поеле, при што користат древните египетски методи, калапи од коњски влaкнa и ѓубрива.
„Тоа на ѕвоното му дава совршена патина, далеку подобра отколку да работите со песок и цемент. Меѓутоа користиме, исто трака, и многу компјутеризирани техники за да го обликуваме звукот на ѕвоната. Ќе користиме спектрална анализа за проверка на крајниот звук. Сите ќе бидат ускладени со големото ѕвоно Емануел. Тоа е навистина спој на најдобрата технологија и најдоброто од традицијата. Веруваме, дека кога ќе завршиме, тоа ќе бидат најдобрите ѕвона во Франција“, вели Пол Бергамо, директор на леарницата во Виледју-Ле-Поеле.
Со прославата на големиот јубилеј ќе се одаде почест и на архитектурата. Катедралата, се истакнува со симетричност и урамнотеженост на архитектонските елементи и е една од првите згради во светот со надворешни потпорни лакови, а за 850-годишниот јубилеј е подобрено и осветлувањето.
Париската катедрала Нотрд Дам секоја година ја посетуваат 14 милиони туристи, а во 2013 година се очекуваат 20 милиони гости./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Новогодишен концерт на Зарина Првасевда, „Кадифено“, во Македонската филхармонија
На 20 декември со почеток во 19 и 30 часот во Македонската филхармонија концерт ќе одржи македонската вокална интерпретаторка и музичарка Зарина Првасевда.
На денешната прес-конференција беа споделени детали за концертот „Кадифено“, кој претставува уникатно музичко патување што ги спојува традицијата, современиот звук и светската музичка виртуозност.
Овој проект ја означува премиерата на новиот музички опус на Зарина Првасевда, каде интимниот и длабоко емотивен израз се испреплетуваат со македонската и ориенталната традиција, добивајќи современа звучна форма низ импровизација и модерен сензибилитет.
„Овој концерт за мене е многу личен процес и еден вид враќање кон корените, но и нивно преосмислување. Материјалот што ќе го изведам произлегува од македонската и ориенталната музичка традиција, но е создаван низ слобода, импровизација и современ звучен јазик. Сакав публиката да го почувствува овој концерт како интимен простор – како заедничко доживување во кое музиката не е само изведба, туку разговор, емоција и трансцедентност“, изјави Евгенија Здравевска, позната под својот уметнички псевдоним Зарина Првасевда.
Гостите од Турција, Џенк Еродоган, светски познатиот виртуоз на фретлес гитара и Греми награден уметник како и перкусионистот и мултиинструменталист Ахмет Алан, беа оправдано отсутни поради доцнење на нивниот лет за Скопје од повеќе од два часа, предизвикано од густата магла над Скопје, изјавија организаторите.
Џенк Ердоган е Греми награден композитор и еден од највлијателните фретлес-гитаристи во светот. Како дипломец со First Class Honours и предавач на Berklee College of Music, тој е врвно интернационално име. Добитник е на Yeşilçam награда за Најдобар саундтрак, настапувал со светски музичари како светски познатиот индиски перкусионист Трилок Гурту и американскиот џез фјужн тапанар Дејв Врекл како и турнеи низ Европа и САД.
Ахмет Алан е турски перкусионист кој свири традиционални инструменти како бендир. Гордо го комбинира богатството на турската фолклорна музика со современи ритми, давајќи му свеж, жив звук на традиционалниот перкутерски израз. Неговите настапи често се мешавина од енергија, игра и ритам — што ги прави привлечни и за публиката што ја обожава класичната етно-музика, и за оние кои бараат модерни звучни искуства. Со тоа, Алан е мост помеѓу минатото и сегашноста во светот на турската перкусиона музика.
„Кадифено“ е концерт кој ќе понуди искрена емоција, длабока музичка нарација и редок спој на домашна и меѓународна уметничка енергија – вистинско предновогодишно културно доживување.
Билетите за концертот се достапни на веб страната другастрана.мк.
фото/Кристијан Арсовски
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.

