Култура
Изградба на спомен-куќа на револуционерот Христо Татарчев во Ресен

На местото каде што била куќата на македонскиот револуционер Христо Татарчев во центарот на Ресен ќе се изгради објект што ќе функционира како спомен-куќа со музејски поставки и со простор за прием на посетители и за одржување разновидни културни настани. Куќата ќе биде изградена на 280 квадратни метри, на приземје и кат, и ќе биде енергетски ефикасен објект со хортикултурно уредена околина, соопшти министерката за култура Елизабета Канческа-Милевска.
„Куќата на еден од основачите на Македонската револуционерна организација Христо Татарчев во центарот на Ресен ќе биде изградена на местото каде што постоела и однадвор ќе го има автентичниот лик, а се очекува да биде готова и отворена во август идната година”, изјави Канческа-Милевска.
За изградбата ќе биде надлежен Заводот и музеј – Битола. Таа ќе ги има стилските особености и амбиент на куќа со фолклорна архитектура типична за 19. век. Проектот е веќе изработен врз основа на документација за објект кој веќе го нема. Објектот, кој бил прогласен за значајно културно наследство со особено историско значење, е урнат во 2004 година. За подготовка на изградбата, во изминатиот период беше сменет и Деталниот урбанистички план на општината.
Внатрешното уредување ќе има модификации зашто новиот објект ќе функционира како спомен-куќа со музејски поставки и со простор за прием на посетители и за одржување разновидни културни настани. Куќата ќе биде изградена на 280 квадратни метри, на приземје и кат, и ќе биде енергетски ефикасен објект со хортикултурно уредена околина.
По средбата со ресенскиот градоначалник Ѓоко Стрезоски, директорката на битолскиот музеј Лилјана Христова, проектантите и претставници на Управата за заштита на културното наследство, Канческа-Милевска информираше дека до крајот на месецов на тендер ќе биде избрана фирма која во периодот август-септември ќе почне да ја гради куќата, за таа да биде завршена за една година. Паралелно се работи и на ентериерот и собирање експонати по пат на откуп или донација.
„Овој објект има особено значење за историјата на македонскиот народ од периодот на националноослободителното движење. Поради неговата важност, овој проект се наоѓа и во програмата на Владата и на Министерството за култура и е предвидена изградба на нов објект. Во него ќе има современа музејска поставка и во три засебни целини ќе бидат изложени голем број фотографии, предмети и документи за револуционерната активност на Христо Татарчев, прв претседател на Централниот комитет на Организацијата”, изјави Канческа-Милевска. Таа нагласи дека обновата на објектот ќе придонесе и за развој на културниот туризам во Ресен.
Ресенскиот градоначалник Стрезоски рече дека е задоволен што ќе се реализира нивна дамнешна желба – да се изгради спомен-куќа посветена на Татарчев кој потекнува од нивниот град.
„Просторот на куќата долги години стоеше запуштен и обраснат со дива вегетација. Бидејќи е во центарот на градот, сметам дека со изградба на куќата ќе се постигнат повеќе цели – тој простор ќе се облагороди и Ресен ќе добие објект што ќе го промовира нашето културно и историско наследство и ќе биде основа за развој на културниот туризам во нашиот град”, истакна Стрезоски.
Лекарот Христо Татарчев (1869-1952) се родил во куќата и во неа имал ординација, а нејзиното историско значење е во тоа што се смета дека таму во август 1894 бил одржан првиот конгрес на Внатрешната македонска револуционерна организација, формирана во претходната, 1893 година. Експонатите во музејската поставка ќе бидат хронолошки поделени во три дела – предилинденскиот период, активностите на Татарчев во Илинденското востание и периодот по 1903 до неговата смрт во 1952.крај/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.