Култура
70 филмаџии побараа средба со надлежните и располагање со средствата, повикаа да не се дозволи буџетско кратење за филм
Седумдесет македонски филмски режисери и продуценти бараат средба со Министерството за култура и Агенцијата за филм, повлекување на предлогот за кратење на средствата за филмска дејност во тековната 2023 година и овозможување користење на средствата од посебната сметка на Агенцијата.
Нивното писмо го објавуваме во целост:
„Благодарност до Министерството за култура за брзата реакција. Со овој обид за демант и официјално се потврдија нашите информации дека е предвидено кратење средства од буџетот за филмска дејност на Агенцијата за филм. Министерството изјавува дека наводно за финансиските средства, кои сега ќе ги земе од Агенцијата за филм, ќе преземе активности да ги врати до крајот на годината. Затоа уште еднаш нагласуваме дека средствата предвидени во буџетот за 2023 година ни се потребни веднаш и сега, а не во декември, уште помалку в година.
Проектите што се веќе во реализација и оние чие снимање е предвидено да почне овој период не може да го чекаат евентуалното враќање на одземените средства на крајот од годината. На тој начин, колегите, кои ги водат и се ангажирани на овие проекти, ќе бидат во неизвесност дали и кога ќе ги добијат финансиските средства. Постојат трошоци за непречена реализација на филмовите што мораат да бидат исплатени во текот на снимањето. Без прецизна и навремена динамика на исплата на ваквите трошоци не може да се одвива снимањето на кој било филмски проект насекаде во светот. Дополнително, потсетуваме, филмските работници живеат единствено од хонорари, никаде не се вработени и не примаат плата.
Во изминатите години сведоци сме на разни ветувања, кои никогаш до крај не се исполнуваат. Буџетот за филм континуирано се крати наспроти зголемувањето на содржините и буџетите во цела Европа. Несфатливо е што буџетот за филм се крати и покрај големите успеси на македонскиот филм на интернационално ниво.
Уште еднаш упатуваме барање до Министерството за култура за повлекување на предлогот за кратење на средствата за филмска дејност во тековната 2023 година и овозможување користење на средствата од посебната сметка на Агенцијата.
Воедно, упатуваме барање до Министерството за култура и Агенцијата за филм за заедничка средба, која треба да се одржи што побргу, на која ќе се стават на маса сите актуелни прашања и ќе се разговара за правилно проектирање на буџетот за 2024 година, со што ќе се овозможи македонската кинематографија да застане цврство на нозе и да чекори непречено кон нови успеси.
Со почит,
1. Тамара Котевска – режисер
2. Теона Митевска – режисер
3. Ѓорче Ставрески – режисер
4. Даријан Пејовски – режисер
5. Вардан Тозија – режисер
6. Дина Дума – режисер
7. Марија Апчевска – режисер
8. Горан Столевски – режисер
9. Митко Панов – режисер
10. Игор Иванов – режисер
11. Петра Селишкар – режисер и продуцент
12. Георги Унковски – режисер
13. Андреј Волкашин – режисер
14. Срѓан Јанакиевиќ – режисер
15. Игор Алексов – режисер
16. Иван Ивановски – режисер
17. Елеонора Венинова – режисер
18. Николче Поповски – режисер
19. Трифун Ситниковски – режисер
20. Лидија Мојсовска – режисер
21. Марко Ѓоковик – режисер
22. Васил Христов – режисер
23. Кристијан Ристевски – режисер и продуцент
24. Димитар Оровчанец – режисер
25. Кастриот Абдили – режисер и продуцент
26. Гоце Цветановски – режисер
27. Батухан Ибрахим – режисер
28. Маријан Гавриловски – режисер
29. Ромир Јакупи – режисер
30. Ибрахим Деари – режисер
31. Мирсад Абази – режисер и актер
32. Авдиљ Тачи – режисер и монтажер
33. Фисник Исмаили – режисер и кинематографер
34. Андреј Георгиев – режисер
35. Гоце Трајковски – режисер
36. Алекс Цветков – режисер
37. Косара Митиќ – режисер
38. Ана Јакимска – режисер
39. Владимир Митревски – режисер
40. Илија Пиперковски – режисер
41. Стојан Вуисиќ – режисер
42. Саша Станишиќ – режисер
43. Лабина Митевска – продуцент
44. Марија Димитрова – продуцент
45. Томи Салковски – продуцент
46. Роберт Насков – продуцент
47. Владимир Анастасов – продуцент
48. Ангела Несторовска – продуцент
49. Дејан Илиев – продуцент
50. Иван Унковски – продуцент
51. Ивана Шекутковска – продуцент
52. Елена Станишева – продуцент
53. Јорданчо Петковски – продуцент
54. Сашо Пешев – продуцент
55. Илија Циривири – продуцент
56. Сара Ферро – продуцент
57. Владимир Стојчевски – продуцент
58. Дарко Попов – продуцент
59. Огнен Антов – продуцент
60. Гоце Кралевски – продуцент
61. Атанас Георгиев – продуцент и режисер
62. Роберт Јазаџиски – продуцент
63. Дејан Крајчевски – продуцент
64. Бунјамин Куртиши – продуцент
65. Душан Ефремов – продуцент
66. Иво Антов – продуцент
67. Сашо Павловски – продуцент и режисер
68. Бранд Ферро – продуцент и кинематографер
69. Илија Тирицовски – продуцент
70. Горан Стоиљковиќ – продуцент“, се вели во писмото.
Претходно денес, на темата се огласи и Агенцијата за филм, која порача дека средствата за филмските проекти се потребни веднаш и не може да се чека прераспределба до крајот на годината.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Македонски уметници учествуваа на ликовната колонија во Корча
Во периодот од 28 октомври до 1 ноември 2025 година, во градот Корча, Албанија, се одржа Ликовната колонија „Visual Artists Colony – Korce2025“, поддржана од Western Balkans Fund. Настанот беше организиран во соработка меѓу неколку партнери од регионот, меѓу кои и македонската невладина организација Интеркултура, која беше еден од коорганизаторите на оваа иницијатива.
Во рамки на колонијата учество земаа шест уметници од Македонија, познати по своето богато уметничко искуство и препознатлив авторски израз. Заедно со колеги од цела Европа, тие работеа на создавање нови дела инспирирани од потребата за мир, заедништво и меѓусебно разбирање во Западен Балкан, како и од културното наследство и природата на Корча.
Програмата на колонијата опфати посети на музејот „Gjon Mili“ и Музејот на средновековна уметност, демонстрации на сликање на голем канвас во живо во West Park, како и отворени креативни сесии во Стариот базар и културно-историските локалитети на градот.
Кулминацијата на колонијата беше изложбата на уметничките дела во Галеријата на Градската библиотека во Корча, заедно со делата од меѓународниот симпозиум „Days of Mio“. Настанот претставуваше прослава на уметноста, регионалната соработка и културната размена меѓу уметниците од Западен Балкан.
Култура
(Видео) До понеделник е гласањето за „Силјан“ за престижната „Cinema eye honors audience award“
Ексклузивно, еден од водечките светски филмски медиуми, IndieWire, го објави новиот трејлер за филмот, опишувајќи го како „најубавиот документарец на годината“ и ги повика гледачите од целиот свет да гласаат за него во рамки на престижната награда Cinema Eye Honors Audience Choice Award.
Линк за гласање: https://cinemaeyehonors.com/audience-choice-voting/
Меѓународен успех и признанија
Филмот ја имаше својата светска премиера на Филмскиот фестивал во Венеција 2025 година, каде што доби извонредни критики и беше наречен „триумф“ и „чудо над чудата“. „Приказната за Силијан“ се издвојува како едно од најзначајните документарни остварувања во пресрет на оскаровската сезона, а наскоро ќе биде прикажан во киносалите низ светот под дистрибуција на National Geographic.
Критичарите за филмот
Познатиот филмски критичар Кристијан Блауелт во својата рецензија за IndieWire напиша: „Приказната за Силијан е без сомнение најубавиот документарен филм на годината. Внимателно изработен, човечен и поетски приказ на односот меѓу еден постар човек и штркот кој му станува пријател и спасител.“ Филмот ја следи приказната за Никола, човек кој се обидува да ја одржи семејната фарма откако неговото семејство заминува во потрага по посигурна егзистенција. Во момент на осаменост, штркот кој случајно се појавува му станува придружник, пријател и симбол на надеж. Приказната е вистинита и неодоливо потсетува на старата македонска народна легенда за залутаниот син кој се враќа кај својот татко откако се претвора во штрк.
Процесот на создавање
Режисерката Тамара Котевска ја следи семејната приказна на Никола повеќе од година и пол пред да се појави штркот. Првично планира да сними документарен филм за последиците на конзумеризмот и глобализацијата врз миграциите, кај луѓето и кај нејзините омилени штркови. Но, животот на ова семејство неочекувано почнал да ја пресликува уметноста, претворајќи ја нивната реалност во современ мит за поврзаноста меѓу човекот и природата. Резултатот е поетско и длабоко човечко сведоштво за вечноста и за тоа како древните митови содржат вистини што остануваат значајни низ вековите.
Кампања за Оскар и американска турнеја
Тамара Котевска во моментов е на американска турнеја во рамките на кампањата за Оскар, а пред неколку дена настапи меѓу режисерите на десетте најдобри документарни филмови на годината во престижната селекција на The Hollywood Reporter на фестивалот во Савана, Вирџинија. Турата продолжува, а јавноста ќе има можност да ја следи преку медиумите и официјалните канали на филмот.
Култура
„Јон Вардар против Галаксијата“ со белгиска премиера во Бриж
Анимираната научно-фантастична комедија „Јон Вардар против Галаксијата“ на Гоце Цветановски денес има белгиска премиера на Razor Reel Flanders Film Festival во Бриж. Фестивалот е дел од Мелиес организацијата — европска мрежа на филмски фестивали посветени на фантастичниот филм, именувана по пионерот на кинематографијата Жорж Мелиес, француски режисер кој уште на почетокот на 20 век ги постави темелите на филмската фантазија и специјалните ефекти со класични дела како „Патување на Месечината“ (1902).
![]()
Основан во 2008 година, Razor Reel е препознатлив по својата посветеност на фантастиката, хоророт, анимацијата и независниот филм, промовирајќи авторски дела што ги поместуваат границите на жанрот.
Режисерот Гоце Цветановски вели: „Октомври беше многу активен за Јон Вардар: имавме десет фестивалски прикажувања, меѓу кои премиери во Тајван, Австралија, Турција, Канада, Германија, и мило ми е што ритамот не успорува ни во ноември. Наскоро ќе објавиме уште возбудливи новости.“
Филмот е во сценарио и режија на Гоце Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, продуцент е Алан Кастиљо, а главните улоги ги толкуваат Жарко Димоски, Емилија Мицевска и Дамјан Цветановски.

