На 6 ноември (четврток) во 19 часот во галерија Остен ќе се одржи отворањето на самостојната изложба „Автопортрети и неколку палети“ на еден од највлијателните македонски уметници Миро Масин.

За изложбата од Остен ќе кажат:

За уметник од рангот на Масин, чие творештво се протега со децении и опфаќа богата таписерија од македонски и универзални теми, автопортретот не е само обид за сличност. Тоа е филозофско истражување. Секое платно во оваа серија е поглавје во тековната автобиографија, не на настани, туку на состојби на битието. Не сме сведоци на линеарен наратив за еден живот, туку на спирално спуштање во длабочините на уметничката свест. Лицето што нè гледа од овие дела е познато, но бескрајно променливо – сад за интроспекција, превирања, спокојство и неуморно течење на времето.

И потоа, тука се палетите.

Со еден потег на гениј, овие скромни инструменти се воздигнуваат од неговото ателје до ѕидот на галеријата. Тие не се претставени како чисти, беспрекорни алатки, туку како артефакти на создавањето, сè уште прелиени со самата суштина на уметноста на Масин. Овие „неколку палети“ се, всушност, тивки автопортрети сами по себе. Тие се бојното поле и лабораторијата каде што се мешале боите, се донесувале одлуки и на визиите најпрво им се давала материјална форма. Хаотичното, слоевито натрупување на боја на овие дрвени штици е директен, непосреден запис за уметничкиот процес. Секоја дамка од окер, секоја лента од црвена боја, секој базен од длабок ултрамарин е фосилизиран момент на инспирација и борба.

Кога се гледаат во дијалог со завршените автопортрети, палетите завршуваат еден свет круг. Уредената композиција на портретот го наоѓа своето хаотично, енергетско потекло во неуредната живост на палетата. Погледот на насликаното јас се чини дека гледа назад кон самата материја од која е родено. Нам, како гледачи, ни е даден привилегиран увид: ја гледаме не само конечната слика за себе, туку и суровата, материјална генеза на таа слика. Палетата е идентитетот на уметникот во егото на портретот – неограничениот, исконски извор на креативна енергија што потоа се користи, рафинира и проектира на платното како кохерентен идентитет.

Оваа изложба, „Автопортрети и неколку палети“, затоа е мастерклас по уметничка вистина. Таа го демистифицира чинот на сликање, а истовремено повторно го мистифицира самиот уметник. Ни покажува дека создавањето на себе е процес на акумулација, слоевитост и повремено стружење – процес што се огледува точно во натрупувањето на пигментите на алатката на уметникот. Масин не ни покажува едно, дефинитивно јас. Тој ни покажува мноштво јас, секое од нив верно на моментот на своето создавање, секое од нив доказ за фактот дека идентитетот не е фиксна точка, туку континуиран, креативен чин.

Дејан Дуковски, еден од највлијателните и најизведувани македонски драмски автори, ќе биде Автор во фокус на претстојното 60. Јубилејно издание на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ во Прилеп. Фестивалот ќе му посвети ден на авторот во кој со различни содржини ќе биде потенцирана важноста на Дуковски за македонската театарска меморија и култура, воопшто. Фестивалот ќе се одржи од 12 до 19 јуни 2026 година.

Името на Дуковски е синоним за постмодерната драма во Македонија, а неговите текстови се препознаени како дел од поширокиот европски тренд на „нова драма“ или „in-yer-face theatre“. Со повеќе од сто и педесет евидентирани премиерни изведби на своите драми на сцените низ светот, Дуковски е најизведуваниот македонски автор надвор од Македонија. Освен драмски текстови, Дуковски е автор и на сценарија и драматург.

Дипломирал драматургија на Факултетот за драмски уметности во Скопје во 1990 година, во класата на Горан Стефановски. Во раните 90-ти работи како драматург во Македонската радио-телевизија, од 1993 година е дел од наставниот кадар на Факултетот за драмски уметности – Скопје, како асистент по предметот Филмско и телевизиско сценарио, а од 1996 година е доцент на Катедрата за драматургија на истиот факултет. Од 2015 година е драматург во Македонскиот народен театар. Престојувал на резиденција како писател во Дојче шаушпилхаус во Хамбург, Германија.

Неговото творештво се развива во период на политички и културни потреси: распадот на Југославија, транзицијата кон независна држава и потребата за нови уметнички јазици што ќе го изразат искуството во времето на постсоцијализмот. Во тој контекст, Дуковски се појавува кон крајот на 80-тите со драми како Балканска гротеска (1988), Последниот балкански вампир (1989), а веднаш потоа и со Силјан Штркот шанца (1991), кои го најавуваат неговиот специфичен авторски ракопис: ироничен, фрагментиран, со ликови на работ на општеството.

Во 1992 ја пишува „Балканот не е мртов“, драма која станува симбол на новата македонска постмодерна драма, поставувана во повеќе земји во Европа. Неговиот најпоставуван текст е „Буре барут“ (1994) кој, покрај праизведбата во МНТ (1994), изведен е и на повеќе од педесет сцени и преведен на многу јазици во Европа и светот. „Буре барут“ доживува премиера неколку месеци пред „Разнесени“ на Сара Кејн и често се наведува како претходник на „in-yer-face“ драмата. Филмската адаптација на текстот, во режија на Горан Паскаљевиќ, добива меѓународни награди, меѓу кои ФИПРЕСЦИ награда за најдобар филм (Венеција, 1998), Гран при на фестивалите во Анталија, Хаифа и Скопје, и награда од Европската асоцијација на критичари (Лондон, 1998).

Неговите текстови се карактеризираат со фрагментарна структура, директен јазик, ликови во апсурдни ситуации и тематизација на Балканот. Користи постмодернистички пристап и рециклира познати македонски драмски наративи. Таков е случајот во „Балканот не е мртов“, каде што ја реинтерпретира „Македонска крвава свадба“ на Војдан Чернодрински, и во „Силјан Штркот шанца“, каде што основниот мотив е приказната на Марко Цепенков.

Награден е и на БИТЕФ – Белград (1997) за „Маме му ебам кој прв почна“, добитник е на наградата „Војдан Чернодрински“ (1993, 1995), како и на „Бронзена камера 300“ на ИФФ „Браќа Манаки“ (1998).

Дуковски е автор чиј театарски јазик ги надминува локалните рамки и се вмрежува во пошироката европска драмска сцена. Неговите дела се преведени на осумнаесет јазици и поставувани на повеќе од сто и педесет сцени низ светот. Со своето творештво тој придонесува за редефинирање на македонскиот театар по осамостојувањето и за неговото меѓународно позиционирање.

Во изминатите три изданија, МТФ „Војдан Чернодрински“ им посвети внимание на творештвата на прилепски театарски уметници со програмата „Прилеп во фокус“ (2024), на Горан Стефановски (2023) и на Коле Чашуле (2022).

На 5 ноември (среда) во 19 часот во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје ќе се одржи разговор со писателка Хана Корнети, чија збирка разкази „Каде леташ, Јулија?“ е книга на месецот и дел од 4.циклус на големата кампања „Читаме современи македонски автори“.

Разговорот со авторката, книгата на месецот и клубот на читатели се трите препознатливи активности на големата кампања „Читаме современи македонски автори“ на ГБСК.

-Одлепени, фантастични, хумористични, апсурдни и длабоко прецизни! Вака би можела да ги опишам десетте раскази од оваа збирка со наслов „Каде леташ, Јулија?“ на Хана Корнети. Со нејзиниот уникатен стил изграден преку колоквијален јазик, полн со хумор и длабинско проникнување, Хана нè става во друштво на неверојатни ликови низ незамисливи ситуации. Уште поневеројатно ни се чини што во ликовите од нејзините раскази како во огледало се гледаме самите или ги препознаваме луѓето околу нас – пишува Наташа Атанасова.

Хана Корнети (1992, Скопје) е авторка на збирката раскази „Млечни заби“ (2021, Или-Или), романот-фантастика за деца „Илина и шумските тролови“ (2023, Или-Или), чиј втор дел се очекува на есен во 2025, нефикцијата „Croprising: Good Weeds & Bad Gardeners – A Guide“ во соработка со Ивана Чалоска и Димитар Самарџиев (2023, Private Print), и „Каде леташ, Јулија?“, уште една збирка раскази за возрасни (2025, Или-Или). Добитник е на награди за краток расказ и за пиеса, додека „Илина“ влегла во потесен круг за роман на годината и е финалист на регионалниот избор Штефица Цвек. Во слободното време пишува аматерска музика, со еден издаден албум, „Голи песни“ (2023, Шарла) и градинарува, генерално без многу успех (но битно растенијата преживуваат).

Разговорот со Хана Корнети ќе го води Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.