Култура
Успешна година за Министерството за култура
Изминатава година е една од најуспешните досега, изјави во понеделник во Скопје министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска, презентирајќи ги активностите на Министерството за оваа 2009 година
Изминатава година е една од најуспешните досега, изјави во понеделник во Скопје министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска, презентирајќи ги активностите на Министерството за оваа 2009 година.
По иницијатива на Министерството за култура беше подготвен предлог за нов закон за култура кој ќе се однесува на финансирањето, како и нов закон за авторски и сродни права. Вкупниот буџет за реализираните проекти на Министерството за култура во 2009 година изнесува околу 755 милиони денари.
Од позначајните проекти реализирани со поддршка на Министерството можат да се издвојат неколку врвни изложби – Салвадор Дали во Музејот на современа уметност, откупот и изложбата на 44 необјавени цртежи на Никола Мартиноски во Културно-информативниот центар во Скопје, „Енформел во сликарството“ – од 1959 до 1966 ( кратка историја на енформелното сликарство во Македонија) и „Енформел во скулптурата“ – од 1960 до 1970 во МСУ.
Во областа на издаваштвото се поддржани вкупно 310 публикации. Најзначајни – проектот „130 тома македонска книжевност“ од кој во тек е втората фаза на превод на англиски јазик, финализирање на проектот „Превод на писатели-нобеловци“, издавањето на четирите публикации од областа на културното наследство, а во подготовка е уште еден проект – „Ѕвезди на светската книжевност“, работен заедно со врвни македонски автори и издавачи.
Во областа на музичко-сценската уметност, оваа 2009 година ја одбележаа гостувањата на оркестарот на театарот Бољшој на концертот на маестро Симон Трпчески, потоа отворањето на „Охридско лето“ со Енио Мориконе и унгарскиот филхармониски оркестар „Гјор“, гостувањата пијанистите Борис Березовски (Русија) и Тео Георгиу (Швајцарија), виолинистката Мидори (Јапонија) и хрватската виолончелистка Моника Лесковар, како дел од официјалната програма на „Охридско лето“, јубилејните концерти по повод 100-годишнината од раѓањето на Тодор Скаловски и Трајко Прокопиев.
Во организација на Министерството за култура се одржаа Денови на Македонската култура во САД и во Чешка, а голем дел од културното наследство беше претставено во Рим за време на чествувањето на сесловенските просветители Кирил и Методиј.
Македонија со двајца претставници учествуваше на Венециското биенале, на Франкофонските игри во Бејрут, Либан, а за првпат Скопје беше домаќин на Биеналето на млади уметници од Европа и Медитеранот, на кој учествуваа над 700 уметници.
Во првата половина од оваа година се завршени дел од капиталните проекти, како Спомен-домот на Мајка Тереза во центарот на Скопје, Музејот на вода во Охрид, доградбата на Народната и универзитетска библиотека „Свети Климент Охридски“ во Скопје, со што се реши долгогодишниот проблем на чување и заштита на огромниот библиотечен фонд, како и процесот на автоматизација на сите библиотеки низ Македонија, по што ќе следува нивна дигитализација, новите депоа во Кинотеката на Македонија, осветлувањето на Камениот мост, реновирањето на библиотеката во Битола и Куќата на Уранија во Охрид, поставувањето на 35 скулптури во централното градско подрачје…
Во тек е изградбата на стариот театар во Скопје, музејскиот комплекс, салата за Македонската филхармонија, театарот во Велес, а во завршна фаза се проектите за изградба на Турскиот театар, ревитализацијата на Хавзипашините конаци во Бардовци, куќата на Кемал Ататурк и проектот за ревитализација на Старата скопска чаршија.
Оваа година започна снимањето на 7 играни филмови чии премиери се планирани за 2010 година. Министерството за култура го поддржа и издавањето на ексклузивната ДВД-колекција на трите филмови на Милчо Манчевски.
Министерството за култура и во наредната година останува фокусирано на проекти со кои културата целосно ќе биде ставена во функција на општествениот развој на државата, подобрување на културната клима, развојот на културата на локално ниво, меѓународни претставувања на Македонија, завршување на капиталните проекти, проекти за негување на културата на етничките заедници во Македонија, заштита на културното наследство, конзервација и реставрација…/крај/фо/мп
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Кога тишината и допирот зборуваат погласно од сликите: Премиера на „Толку е тивко“ на Театар Пи во Ѓорче
На 27 декември со почеток од 19:00 часот, во Центар за култура Ѓорче Петров, ќе се одржи премиерата на најновата театарска претстава „Толку е тивко“ на Театар Пи.
„Толку е тивко“ е филозофска и длабоко сензитивна театарска исповед во која светот се открива низ внатрешниот поглед на девојче што го изгубило видот. Наместо визуелни слики, просторот се гради од звуци, допири, тишини и сеќавања, претворајќи ја сцената во жив лавиринт на чувства и мисли. Претставата ја води публиката низ детството, загубите и растењето на главниот лик, каде темнината не е празнина, туку место во кое се раѓаат светлина, пријателство и смисла.
Со несекојдневни сценски средства и силна емотивна нарација, „Толку е тивко“ ја преиспитува перцепцијата за гледањето, постоењето и значењето на тоа што навистина значи да се „види“ светот.
Режијата и концептот се на Златко Митрески и Македонка Илиевска Митреска, а претставата е работена по автобиографски разкази на Борка Тадиќ.
Проектот е поддржан од Општина Ѓорче Петров, а учесници се ученици од основните и средните училишта од Ѓорче Петров и корисници на ЦПЛИП Порака Скопје. Организаторите упатија благодарност до Александар Стојкоски, Сара фешн, ЦПЛУП – Порака Скопје.
Билети за претставата се достапни на: https://www.karti.com.mk/tolku-e-tivko-teatar-pi.nspx
Култура
Во Драмскиот театар се одржа комеморација за актерот Лазе Манасковски
„Кога заминува актер, не заминува само човек, заминува цел еден свет, цел еден универзум што тој го создавал на сцената. Со силен аплауз да го испратиме универзумот на Лазе Манасковски“ – со овие зборови во името на македонското глумиште директорот на Драмскиот театар Скопје, Роберт Вељановски, му оддаде последна почит на истакнатиот македонски театарски, филмски и телевизиски актер Лазе Манасковски.
Во присуство на семејството, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, голем број колеги, пријатели и почитувачи, денес во Драмскиот театар се одржа комеморацијата за актерот Лазе Манасковски.
Во телеграмата со сочувство испратена од претседателката Гордана Сиљановска-Давкова се истакнува дека: „Лазе Манасковски оствари незаборавни ролји во кои беспоштедно се вложуваше предавајќи ѝ се на божицата Талија. Ќе го помниме него, но и ликовите што со жар и со љубов ги толкуваше вдахнувајќи им живот и давајќи им уметнички печат“.
Министерот Зоран Љутков во телеграмата напиша: „Се простувам од човек со кого делев сцена, време и професија, од уметник, чија посветеност, тивка сила и длабока човечност оставија трајна и неизбришлива трага во македонскиот театар. Лазе Манасковски беше актер што не се штедеше себеси, кој со искреност и достоинство ја живееше уметноста и ѝ служеше со целото свое битие. Ќе недостигаат неговиот глас и енергијата што ја носеше со себе. Изгубивме колега од кој се учеше за професијата, но и за човечноста“.
Телеграми со сочувство беа испратени од колегите од повеќе македонски театри, како и од Факултетот за драмски уметности. На комеморацијата последен поздрав упатија актерот Благоја Чоревски, а со свое емотивно обраќање пред присутните се обрати синот на Лазе, актерот Симон Манасковски.
Актерот Лазе Манасковски е роден 27 март 1958 година во Скопје, а почина на 20 декември 2025 во Скопје. Дипломирал актерска игра на Факултетот за драмски уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје во 1982 година. Во Драмскиот театар е вработен во 1983 година, каде што е професионално ангажиран сѐ до неговото пензионирање во 2022 година.
Во театрографијата на неговата матична куќа останува забележено дека Лазе Манасковски на сцената на Драмскиот театар дебитира уште како студент со улогата Тајниот пират во детската претстава „Џон Пиплфокс“ по која остварува улоги во повеќе од педесетина претстави.
Дел од ликовите што ги игра Манасковски во театарот се: Славко Милосавлевиќ во „Карамазови“, Јован во „Салома“, Стеван Савски во „Собирен центар“, Роже во „Балконот“, Калибан во „Бура“, Хеликон во „Калигула“, Били во „Маратонците го трчаат почесниот круг“, Даме во „Кумови“, Дезертер во „Вазна од порцелан“, Бејбифејс во „Ова не е американски филм“, Дон Гусман во „Свадбата на Фигаро“ или „Налудничав ден“, Помладиот брат во „Дунек“, Егеј и Гоце Гладник во „Сон на летната ноќ“, Херера во „Што е тоа што ги тера жените навечер да трчаат по улиците на Мадрид“, Брендан во „Поручникот од Инишмор“, Коле Сукало во „Сон на летната ноќ“, Духот во „Хамлет“, Киро Стап во „Чија си“, Димитрија во „Буре барут“, Раде Кепевски во „Како да се ограби банка?“, Поул во „Фестен“, и во последната негова претстава во продукција на Драмскиот театар го игра ликот на Мак-Бум во „Пантаглез“.
Манасковски остварува и повеќе филмски и телевизиски улоги. Публиката го памети по ликовите од филмовите: „Сенки“, „Исцелител“, „Врба“, „Хомо“, „Кајмак“ и во телевизиските серии: „Трст виа Скопје“, „Македонски народни приказни“, „Тврдокорни“, „Македонија може“, „Чудовиштата во нашиот град“, „Во светот на бајките“, „Заведени“, „Фамилија Марковски“, „Преспав“, „Бистра вода“ и многу други.
Македонскиот уметник, актерот Лазе Манасковски, беше погребан во понеделникот во присуство на семејството, многуте колеги и претставниците на македонската театарска и културна јавност.
Култура
„Лилјакот“ повторно на сцената на МОБ: спектакуларна оперета на 26 декември во Скопје
По три одлични изведби, „Лилјакот“ ќе се изведе повторно на големата сцена на МОБ за вечер исполнета со музика, хумор и емоции, културно доживување што ја освои пуб-ликата и критиката, соопшти организаторот.
„Македонската опера и балет со гордост ја најавува четвртата изведба на оперетата „Лилјакот“ (Die Fledermaus) од Јохан Штраус II, која ќе се одржи на 26 декември 2025 година. По две претходни изведби што предизвикаа бурни аплаузи, високи оценки од публиката и критичката фела, ова ремек-дело на класичната музика се враќа како еден од најочекуваните културни настани во декемврискиот репертоар.
„Лилјакот“ е светски позната оперета што ја слави радоста, музиката и ведрината на животот, со шармантни сцени, хумор и незаборавни арии. Оперетата ја освои публиката, која ја опиша како „возбудлива, духовита и емоционално живописна“ и која ја поздрави со овации и силни аплаузи“.
Оваа изведба, под диригентска палка на Бисера Чадловска и во режија на Љупка Јакимовска, нуди уште една можност за љубителите на уметноста да уживаат во празнична вечер исполнета со музика, раскош и многу смеа.
Доколку ја пропуштивте претходната изведба, ова е вашата можност да бидете дел од ова празнично културно искуство и да ја почувствувате магијата на „Лилјакот“ во живо, вели организаторот.

