Култура
Успешна година за Министерството за култура

Изминатава година е една од најуспешните досега, изјави во понеделник во Скопје министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска, презентирајќи ги активностите на Министерството за оваа 2009 година
Изминатава година е една од најуспешните досега, изјави во понеделник во Скопје министерката за култура, Елизабета Канческа-Милевска, презентирајќи ги активностите на Министерството за оваа 2009 година.
По иницијатива на Министерството за култура беше подготвен предлог за нов закон за култура кој ќе се однесува на финансирањето, како и нов закон за авторски и сродни права. Вкупниот буџет за реализираните проекти на Министерството за култура во 2009 година изнесува околу 755 милиони денари.
Од позначајните проекти реализирани со поддршка на Министерството можат да се издвојат неколку врвни изложби – Салвадор Дали во Музејот на современа уметност, откупот и изложбата на 44 необјавени цртежи на Никола Мартиноски во Културно-информативниот центар во Скопје, „Енформел во сликарството“ – од 1959 до 1966 ( кратка историја на енформелното сликарство во Македонија) и „Енформел во скулптурата“ – од 1960 до 1970 во МСУ.
Во областа на издаваштвото се поддржани вкупно 310 публикации. Најзначајни – проектот „130 тома македонска книжевност“ од кој во тек е втората фаза на превод на англиски јазик, финализирање на проектот „Превод на писатели-нобеловци“, издавањето на четирите публикации од областа на културното наследство, а во подготовка е уште еден проект – „Ѕвезди на светската книжевност“, работен заедно со врвни македонски автори и издавачи.
Во областа на музичко-сценската уметност, оваа 2009 година ја одбележаа гостувањата на оркестарот на театарот Бољшој на концертот на маестро Симон Трпчески, потоа отворањето на „Охридско лето“ со Енио Мориконе и унгарскиот филхармониски оркестар „Гјор“, гостувањата пијанистите Борис Березовски (Русија) и Тео Георгиу (Швајцарија), виолинистката Мидори (Јапонија) и хрватската виолончелистка Моника Лесковар, како дел од официјалната програма на „Охридско лето“, јубилејните концерти по повод 100-годишнината од раѓањето на Тодор Скаловски и Трајко Прокопиев.
Во организација на Министерството за култура се одржаа Денови на Македонската култура во САД и во Чешка, а голем дел од културното наследство беше претставено во Рим за време на чествувањето на сесловенските просветители Кирил и Методиј.
Македонија со двајца претставници учествуваше на Венециското биенале, на Франкофонските игри во Бејрут, Либан, а за првпат Скопје беше домаќин на Биеналето на млади уметници од Европа и Медитеранот, на кој учествуваа над 700 уметници.
Во првата половина од оваа година се завршени дел од капиталните проекти, како Спомен-домот на Мајка Тереза во центарот на Скопје, Музејот на вода во Охрид, доградбата на Народната и универзитетска библиотека „Свети Климент Охридски“ во Скопје, со што се реши долгогодишниот проблем на чување и заштита на огромниот библиотечен фонд, како и процесот на автоматизација на сите библиотеки низ Македонија, по што ќе следува нивна дигитализација, новите депоа во Кинотеката на Македонија, осветлувањето на Камениот мост, реновирањето на библиотеката во Битола и Куќата на Уранија во Охрид, поставувањето на 35 скулптури во централното градско подрачје…
Во тек е изградбата на стариот театар во Скопје, музејскиот комплекс, салата за Македонската филхармонија, театарот во Велес, а во завршна фаза се проектите за изградба на Турскиот театар, ревитализацијата на Хавзипашините конаци во Бардовци, куќата на Кемал Ататурк и проектот за ревитализација на Старата скопска чаршија.
Оваа година започна снимањето на 7 играни филмови чии премиери се планирани за 2010 година. Министерството за култура го поддржа и издавањето на ексклузивната ДВД-колекција на трите филмови на Милчо Манчевски.
Министерството за култура и во наредната година останува фокусирано на проекти со кои културата целосно ќе биде ставена во функција на општествениот развој на државата, подобрување на културната клима, развојот на културата на локално ниво, меѓународни претставувања на Македонија, завршување на капиталните проекти, проекти за негување на културата на етничките заедници во Македонија, заштита на културното наследство, конзервација и реставрација…/крај/фо/мп
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Доајенката на Битолски театар, Соња Михајлова добитник на награда за животно дело на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“

По предлог на НУ. Народен Театар Битола актерката Соња Михајлова, доајенка на македонската театарска сцена и долгогодишен член на Народниот театар во Битола, е добитничка на наградата за животно дело доделена од Собранието на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ во Прилеп.
Ова признание претставува круна на нејзината плодна и инспиративна кариера, која трае повеќе од четири децении. Родена на 14 октомври 1958 година во Битола, Соња Михајлова дипломирала на Факултетот за драмски уметности во Скопје во 1983 година, во класата на проф. Љубиша Георгиевски. Истата година се вработила во Народниот театар – Битола, каде останала до нејзиното пензионирање во 2022 година. Иако во пензија, Михајлова изјави дека останува посветена на театарот, велејќи: „Глумата и театарот се засекогаш со мене и во мене“.
Соња Михајлова е добитничка на бројни награди и признанија, меѓу кои: -Награда за млад актер на Фестивалот „Војдан Чернодрински“, Прилеп. -Награда „Ристо Шишков“ за улогата на Петра фон Кант. -Награда за најдобро актерско остварување за улогите на Сандра Заум во претставата „Магна карта“ и Цвета во „Балканот не е мртов“. -Награда за најдобра женска епизодна улога за ликот Мирса во претставата „Бегалка“ -Награда „Златна маска“ за најдобра женска улога во претставата „Свирач на покривот“ -Награда за најдобра женска улога за ликот на Каесар во претставата „Јулиј Цезар“ на Фестивалот на античка драма „Стоби“ -И оваа година -награда за животно дело на Фестивалот „Војдан Чернодрински“.
Михајлова има богата кариера со улоги во театарски, филмски и телевизиски проекти. Некои од нејзините познати улоги вклучуваат:„Табакерата“ (1972), „Јужна патека“ (1982), „Бушава азбука“ (1985), „Трговецот од Солун“ (1985), „Девојките на Марко“ (1987), „Ѕвездите на 42-та“ (1987), „Еурека“ (1989) „Прекалени“ (1994), „Северо источно од југозапад“ (2000), „Што сонува кучето“ (2000), „Сенки“ (2007), „Збогум Румелија“ (2008), „Македонски народни приказни“ (2010), „Тврдокорни“ (2013), „До балчак“ (2014), „Лимоната“ (2015), „Големото прогонство во Кавкасија“ (2015-2016), „Обожение“ (2016), „Кајмак“ (2022), „Црвениот поет“ (2024) . Со околу 150 одиграни улоги Соња Михајлова не мирува. Иако пензионер таа настапува во НУ Народен театар Битола со концептуалната монодрама ,,Куфер.МК,, во која ја сумира нејзината животна и творечка приказна. Со својата оригиналност, неуморност и посветеност, Соња Михајлова остави длабок печат во македонската театарска уметност и останува инспирација за идните генерации актери. „Горди сме на тебе Соња. Ти благодариме .Поклон до земја“, изјавија од Битолски театар.
Покрај Михајлова наградата за животно дело ја добиваат и Снежана Конеска-Руси и Гоце Тодоровски. Оваа година девет претстави во официјална и пет во независна програма се селектирани за програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп, што ќе се одржи од 6. до 13. јуни, а која програма ја објави уметничкиот директор на фестивалот, Ана Стојаноска.
Па така претставата „Црно семе“ од Ташко Георгиевски, во режија на Андреј Цветановски, продукција на Народен театар – Битола, ќе биде дел од годинешното издание на МТФ „Војдан Чернодрински“. Фестивалот ќе се одржи под мотото „Смеј се и осмели се“.
Култура
Себастијан Фицек доаѓа на Саемот на книга 2025

Во година кога слави 15 години љубов кон книгите и речиси 500 изданија, издавачката куќа „Сакам книги“ го носи во Скопје еден од најголемите современи автори на психолошки трилери – Себастијан Фицек.
Овој мај, Фицек ќе биде специјален гостин на Саемот на книга 2025, каде што на 10 мај ексклузивно ќе ги претстави своите две нови книги преведени на македонски: Девојката со свеќа и Мимики.
Настанот вклучува и лична средба со читателите, потпишување, разговор и инспирација – историски момент за македонската книжевна сцена и заслужена награда за верната читателска заедница.
„Не постои ништо поубаво од тоа да се запознаеш со твоите читатели, и тоа во град како Скопје, каде љубовта кон книгите е толку жива“, изјави Фицек пред посетата.
Култура
Актерката Снежана Коневски -Руси е добитник на наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“, Прилеп

По предлогот на НУ РСМ Македонски народен театар, наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“ за оваа 2025 година ѝ е доделена на Снежана Коневски-Руси (1952), актерка.
Снежана Коневски-Руси, легенда на македонскиот театар, филм и култура, повеќе од пет децении е дел од театарскиот филмски репертоар во земјава. Нејзината актерска кариера низ децении тивко и непрекинато ниже широк дијапазон на ликови на сцената на МНТ и на други сцени. А со самото тоа се огледува и се документира и голем дел од општата историја на театарот и на филмот во земјава. Нејзината кариера во бројки изгледа вака: 48 театарски улоги, 10 улоги во серии и во филмови и 20 режии и асистенции на режија.
Тука се и активностите како сценарист и водител на голем број детски музички фестивали, синхронизација на неброени цртани филмови и ТВ-проекти, образовни и контактни емисии и сл. Творец е и на голем број проекти за деца (од предучилишна и училишна возраст), позајмува гласови на ликови во серии за возрасни и за деца, реализатор е на голем број специјални програми на НВО и долгогодишен соработник на ФААТ и ДАФ, Кочани, како селектор, член на жири-комисија и уметнички директор, како и спикер-водител и член на голем број емисии од музички, забавен и водителски карактер и на Детската радиодрама во РТС. Постојаноста на сцената, одличната дикција, како нејзин клучен адут и секогаш убедливата актерска вештина ја прават Снежана Коневски-Руси една од најквалитетните актерки кај нас, секогаш барана од колегите режисери.
Прецизна е, докрај посветена на ликот и на неговото место во целото дејствие. Лесно и добро го наоѓа и го промислува секој код/знак што го носи ликот и со убедлива актерска вештина знае искреираниот (неретко комплициран) лик да го пренесе на лесно разбирлив, интелектуален начин пред публиката. Она што посебно ја истакнува од плејадата актери од највисок ранг е јасното говорење на текстот и прецизно (како со нож) изразената дикција.
Снежана Коневски-Руси искажува/прикажува чист сценски говор за да може секој јасно да ги чуе секој збор и значењето на текстот, на начин на говор што „везе“ на сцената и што треба да го има секој актер. Вредноста и посветеноста на Снежана Коневски-Руси кон театарот се забележани и се наградени од стручните театарски и театролошки лица.
Ги добива наградите: награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за најдобро актерско остварување за улогата на Маргарита во претставата „Ричард Трети“, 1991 г.; наградата „13 Ноември“ на Град Скопје за повеќегодишни значајни остварувања во областа на драмската уметност, 1992 г.; награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за епизодната улога на Слепата девојка во претставата „Крчма под зеленото дрво“, 1976; и награда на весникот „Млад Борец“ за најуспешен млад актер за улогата на Девојката во претставата „Димна Јуда, град градила“ и за монодрамата „Ана Франк”, 1974 г.