Култура
Kонцертот со наслов „Татковина“ oвој четврток во Македонската филхармонија

Овој четврток на концертот насловен „Татковина“ под диригентската палка на маестро Сашо Татарчевски, ќе настапи еден од најпосветените музички уметници кај нас, виолинистот Бојан Илкоски.
На програмата ќе бидат изведени виртуозниот Концерт за виолина и оркестар бр.1 од Николо Паганини (1782 – 1840), исклучително виртуозно дело кое не ги рефлектира само техничките способности на оној што го изведува, туку овде се јасно воочливи и квалитетите на композиторот и Симфонија бр. 4 во де-мол, оп.120 од германскиот композитор Роберт Шуман (1810 – 1856) опишана како негова најмаестрална композиција.
Според некои критичари, кога ја слушате Симфонијата бр. 4, се чувствувате како да сте научиле во музиката нешто што досега не сте знаеле.
Сашо Татарчевски е роден во Битола каде што се здобива со основно и средно музичко образование. Дипломира и магистрира на Факултетот за музичка уметност во Скопје, на катедрите за хорско и оркестарско диригирање, а посетува и мајсторски курсеви во Њујорк, Рим, Москва, Берлин, Фиренца, Санкт Петербург и Сартеано.Настапувал со различни ансамбли, вклучувајќи ги Македонската филхармонија, Оркестарот на Македонската опера и балет, Симфонискиот оркестар на ИКО – Рим, Симфонискиот оркестар на Ермитаж од Санкт Петербург, Битолскиот камерен оркестар, Битолската опера, Симфонискиот оркестар на Битолско културно лето, Солисти на ФМУ, Симфонискиот оркестар на ФМУ, ансамблите за современа музика „Алеа“ и „КонТемпора“, Мандолинскиот оркестар при МКЦ и други камерни и симфониски состави. Во моментов работи како професор на ФМУ по група предмети од областа на диригирањето и диригент е на симфонискиот оркестар и мешаниот хор „Драган Шуплевски“, како и уметнички раководител на Женскиот младински хор при МКЦ и професионалниот мешан хор „Про Арс“.
Освен на сцените низ Македонија, вклучувајќи ги и најреномираните манифестации како Охридско лето, Скопско лето, Денови на македонска музика, Есенски музички свечености и многу други, има настапувано и освоено награди со различни ансамбли во Португалија, Словенија, Шкотска, Белгија, Грција, Швајцарија, Шпанија, Хрватска, Италија, Србија, Бугарија, Чешка, Турција, Австрија, Романија, Полска и Русија. Татарчевски е редовен член на неколку жири-комисии на интернационални хорски натпревари, како и раководител на меѓународниот хорски форум во Струга.
Виолинистот Бојан Илкоски (1992) е еден од најпосветените музички уметници кај нас, кој постојано настапува во различни ансамбли. Неодамна, токму со изведба на Концертот за виолина и оркестар бр. 1 од Паганини, настапи како солист во Софија со оркестарот „Симфониета Софија“ и маестро Свилен Симеонов. Музичкото образование го започнал во ДМБУЦ „Илија Николовски-Луј“ во Скопје, каде што ги завршил нижото и средното музичко образование, а првите контакти со виолината ги имал на седумгодишна возраст со проф.Румен Димитриев и проф. Зоран Џорлев. Дипломирал на Факултетот за музичка уметност во Скопје, во класата на проф.Олег Кондратенко. Досега остварил бројни настапи во земјата и надвор од нејзините граници: Романија, Србија, Хрватска, Бугарија, неколкупати настапувал како солист со Македонската филхармонија, Камерниот оркестар при ФМУ, а во 2009 година го одржал и својот прв самостоен целовечерен концерт во Даут-пашиниот амам. Со пијанистот Дино Имери основаа Камерно дуо и во овој состав реализираат бројни настапи во земјата и надвор од неа, како што се: Европскиот концерт приреден од музичките и балетските педагози на Македонија, заедно со Europian union of music competitions for youth;свеченото отворање на реномираниот натпревар „Охридски бисери“(2015); на фестивалот „А-фест“ во Нови Сад, Србија; рецитал во циклусот концерти „Доаѓаме…“ (2013) во организација на КИЦ; во амбасадата на Шпанија по покана на амбасадорот Фернандо де Галаинена Родригез… Во досегашното искуство како виолинист, вбројува и неколку соло рецитали без пијано придружба кои се од исклучителна важност и претставуваат огромен предизвик за секој инструменталист, воопшто. Со концерти од овој тип се претставува и на фестивалот „Златна лира 2017“, во организација на СМУМ. Заедно со Симфонискиот и Камерниот оркестар при Факултетот за музичка уметност има настапувано во земјава, како и во Хрватска и во Босна и Херцеговина. Како камерен музичар, соработувал со светски реномирани имиња како што се Франсис Дирој и светски познатиот виолончелист и диригент Марк Копеј, а остварува соработка и со виолинистот Сретен Крстиќ, концерт-мајстор на Минхенската филхармонија. Илкоски е член на Меѓународниот младински камерен оркестар на Музичка младина, а од неодамна е редовен член на Симфонискиот оркестар при Македонската филхармонија, како и член на оркестарот за филмска музика „Фејмс“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Нова премиера во Битолскиот театар: „Чорбаџи Теодос“ во режија на Дамјан Димовски

Во Битолскиот театар се одржа прес конференција посветена на најновата премиера ,,Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски, во режија на Дамјан Димовски .
„ Среќен сум што еден млад човек се зафати да работи театар со љубов. По 4-ти пат ова дело се поставува на сцената на Битолски театар. Првата поставка беше во 1946 година“, истакна на почетокот директорот Васко Мавровски. Тој додаде дека и покрај наследениот милионски долг, се работи интензивно во театарот и се стигна до 4-та премиера оваа година.
„11 та премиера за 8 месеци за тоа време откако јас сум на чело на овој театар. На 16 ти јуни ќе се игра претставата „Жиголо“ која ќе биде 87 изведба на претстава со што се израмнуваме со бројот на претстави кои се изиграле за цела 2024 година, а ќе завршиме со премиера на „Рибарски караници“, која ќе биде 101 изведба за 2025 година, и со тоа ќе го достигнеме бројот на вкупна публика, 17688 гледачи, кои биле присутни за цела 2024 година. До овој момент не посетиле повеќе од 13000 гледачи. Ова се бројки кои ни значат многу бидејќи успеавме да се надминеме себеси, и успеавме да го вратиме театарот на една брза лента на едно време кога Мицевски беше уметнички директор, а Светозарев директор, кога ни се случуваше да имаме и по 250 изведби годишно. Така што мислам дека сме на добар пат и се заблагодарувам на секој еден посетител“.
Оваа претстава е дипломска работа на режисерот.
„ Голема работа е да се даде можност како што мене Битолски театар ми ја даде, да ја работам својата дипломска претстава овде. Екипата ми даде доверба за идејата да поставиме еден култен текст за македонската драматургија, да му дадеме еден нов и свеж изглед на целиот концепт. За мене од големо значење е што националните куќи даваат можност на младите уметници да се изразуваат на нивните сцени. Работите кои се случуваат во самиот текст на Иљоски од тоа време, некако ни се случуваат повторно во поинаква амбалажа. Луѓето некако ја имаат изгубено емпатијата и разбирањето и сите сакаме да стигнеме до целта прегазувајќи го другиот, а не во соработка со него. За овој начин на живот кој ние денес го живееме потребно е да постои таа емпатија помеѓу нас“.
Драматург на претставата е Билјана Крајчевска.
„Ние во театарот земаме различни приказни, поставуваме и одговараме прашања, достигнуваме до некакви концепти за решавање на современите проблеми, но хуморот е една од важните алатки кои ни даваат некакви одговори на тие негативни прашања и затоа оваа комедија беше една од важните претстави кои ги поставуваме оваа година, стигнавме до осовременување на овој процес. Комедијата соодетствува со нашата актуелност. Во процесот тргнавме кон едно истражување, но не експериментиравме. Стигнавме до една предлошка која ќе комуницира со оваа сценска матрица, а користевме материјали кои се од Иљоски, од Шекспир, имавме мали документарни интервенции, се со цел претставата на крајот да не донесе до оние моменти на осознавање во животот, да се даде шанса на децата, светот, општеството“.
Сценографијата е на Валентин Светозарев, костимографијата на Благој Мицевски.
„Сакавме да имаме претстави од секој вид, за секого, од детски до претстави за средношколци, класични и сл. Најважно во оваа претстава е што имаме млад режисер од Битола, кој ни го привлече вниманието со неговата претстава правена по Отело, која ја видовме на неделата на независен театар во Драмски во Скопје, а потоа беше и во МНТ, публиката во Битола ќе може да ја види во рамките на Шекспир фестивалот. Мене ме повлече во процесот на работа како костимограф е тоа што Дамјан во идејата покажа респект кон македонската традиција, драма и овој Битолски театар. Ме инспирираше таа негова визија, колку голем притисок правиме кон децата во нивните одлуки“.
Во претставата играат Живко Борисовски, Марија Стефановска, Александар Димитровски, Никола Стефанов, Сандра Грибовска Илиевска, Елена Моше, Никола Пројчевски, Александар Копања, Петар Спировски, Марија Цветановска.
„Лакомото око и грабливата рака за жал продолжуваат и по 100 години, пред се сум среќен за соработката со Дамјан со екипата. Многу е добро тоа што се враќаме на наши македонски текстови, за да се врати и најмладата публика“, рече актерот Живко Борисовски.
Музиката е на Александар Димовски, светло Игор Мицевски, инспициент Оливер Петровски, суфлер: Гордана Михајловска. Премиерата на ,,Чорбаџи Теодос“ е на 26.мај со почеток од 20 часот.
Култура
Концерт за чествување на светите Кирил и Методиј во црквата „Св. Софија“ во Охрид

Свечената културна манифестација посветена на сесловенските просветители Св. Кирил и Методиј по 11-ти пат традиционално ќе се одржи в сабота, 24 мај, со почеток во 19:00 часот во црквата „Св. Софија“ во Охрид.
Настанот ќе започне со воведна беседа за животот и делото на светите браќа, која ќе ја одржи проф. д-р Димитар Пандев. Потоа ќе следат музички настапи на ученици од ОМУ „Методи Патчев“, под уметничко раководство на м-р Даниел Чуркоски и Елица Рашкова. На крајот од програмата ќе настапи пијанистката Викторија Митеска-Малезан.
Во рамки на вечерта ќе бидат изведени дела од композиторите Ј. С. Бах, П. И. Чајковски, Ф. Шопен, В. А. Моцарт, Д. Шостакович и други.
Настанот е поддржан од Охридско-Кичевската Епархија, Општина Охрид и НУ Охридско Лето.
Влезот е слободен.
Култура
Кинотеката петти пат дел од европскиот проект „Сезона на филмските класици“

На 78. Филмски фестивал во Кан, Асоцијацијата на европски кинотеки (ACE) ја претстави шестата сезона на проектот „Сезона на филмски класици“, филмска програма која промовира европско филмско наследство преку бесплатни проекции во кино салите ширум Европа и онлајн.
Оваа година, за македонската и светската публика ќе биде прикажан култниот филм МАКЕДОНСКА КРВАВА СВАДБА (режија: Трајче Попов, 1967), во нова дигитално реставрирана копија. Оваа македонска филмска класика е базирана на истоимената драма од Војдан Чернодрински, и претставува трогателна приказна за борбата за слобода, достоинство и национален идентитет во времето на османлиската власт.
Во фокусот е младата Цвета, девојка од село што е киднапирана од турски бег за да биде одведена во неговиот харем. Нејзината борба за слобода станува симбол на отпорот на целото население, прикажан преку драматични сцени, силна актерска игра и патриотска нарација.
Филмот е едно од најзначајните дела во македонската кинематографија, и неговата дигитална реставрација овозможува ова филмско остварување повторно да оживее пред публиката од сите генерации – во слава на македонската културна меморија.
Кинотеката со своето петто учество продолжува да биде активен придонесувач во европските културни соработки, овозможувајќи пристап до ретки и значајни дела на филмската уметност и промовирајќи ја важноста на филмското архивирање пред новите генерации.
„Сезона на филмски класици“ акцентот го става на зачувувањето на културното наследство и вклучувањето на младата публика во таа мисија. Проектот е поддржан од програмата Креативна Европа МЕДИА на Европската унија и оваа година вклучува повеќе од 40 новореставрирани филмови од 27 европски архиви. Од неми филмови, преку женски перспективи и документарни класици, до авторски дебитантски дела, програмата го претставува богатството и разноликоста на европската филмска историја.
Во рамки на „Сезона на филмски класици“, ќе се прикажуваат филмови од јуни до декември оваа година, кои ќе бидат проследени со разговори, мастер-класи, музика во живо и едукативни активности. Избраните наслови ќе бидат и со англиски превод, а ќе бидат бесплатно достапни и онлајн.