Култура
Кон претставата „Лерин“ ,од Русомир Богдановски, во режија на Слободан Унковски
Во саботата, во Кино Култура премиерно беше изведена претставата „Лерин полиња жито, ридишта крв“,по текст на Русомир Богдановски, а во режија на Слободан Унковски.
Во претставата играат: Мартин Манев, Стефан Вујисиќ,Наталија Теодосиева, Ивана Павлаковиќ,Симона Димковска, Горан Ников и Владимир Петровиќ.Музиката е на Златко Ориѓански . Костимите се на Розе Трајческа Ристеска. Проектот е во продукција на Кино Култура-Театар на навигаторот Цветко.
Претставата Лерин е дел од трилогијата Солун, Лерин, Скопје и ги обработува настаните од граѓанската војна во Грција, положбата на македонското население и теророт на кој било изложено од страна на грците,битката за Лерин и падот на Демократската армија на Грција во која значаен удел имале и македонците.Претставата е замислена како низа сцени и сведочења кои отвараат значајни прашања за македонската историја , за улогата на комунистичката партија на Грција во обидот за решавање на македонското национално прашање и за последиците што ги предизвикува за нас овде, поразот на демократска Грција во судир со монархофашистите.Граѓанската војна ја има една од најзначајните битки за заземање на Лерин каде големи партизански сили(тринаесет до четиринаесет илјади борци) претрпеле катастрофален пораз и масакр во кој загинале неброени македонци од Егејска Македонија.Претставата е замислена како едно сведоштво на неколкумина преживеани борци од битката кај Лерин(13 февруари 1949), кои одат да ја посетат во Лерин масовната гробница на паднатите борци од ДАГ – Демократската армија на Грција. Но никаде не можат да најдат траги од споменикот. Грците се потрудиле да уништат секакви траги од борбите на македонците и Комунистичката партија во Грција.Единствените преживеани борци од ДАГ , одат во Лерин со автобус, а возачот на автобусот(Стефан Вујисиќ) си ги трие рацете задоволен од бизнисот кој го започнал, носејќи ги Егејците во посета на нивните домови во Егејска Македонија.Смета дека тоа е одличен почеток на еден добар бизнис.На неколку маси, како на конференција за печат седат наредени борците од ДАГ и ги евоцираат спомените од Леринската битка и од премрежијата за време и по битката.Тука е и командантот Јорго(Горан Ников) ,кој е веќе на одмината возраст , со тешко и тромаво тело и бавна, малаксана душа, како што вели самиот. На рака сиот живот го носел застанатиот часовник, од еден загинат соборец.Сиот живот го минал со чувство на вина затоа што останал жив, додека сите негови другари загинале на Лерин.Во претставата , покрај битката кај Лерин се споменуваат и битките кај Вичо,(по која еден од борците го добил и прекарот Вичо), битката кај Грамос…
До него на масите е и Марија(Наталија Теодосиева) , ќерката на командантот Јорго , испратена како мало девојче во Полска а на станицата ја дочекала мајка и облечена во шарен фустан и која не можела да ја препознае бидејќи мајка и сиот живот носела народна носија .Сега Марија е возрасна , има семејство и деца , живее во Скопје и сака да ја посети Грција, родното место на татко и.
Стефан Вујисиќ глуми два лика, возачот на автобусот и момчето на Славејка(Ивана Павлаковиќ) која му била девојка, и дал прстен кој таа се уште го носи на раката, но која ја оставил за друга девојка со која се оженил и заминал во Австралија, каде оформил семејство.
Тука до нив е и „доброто дете“-сега возрасен човек кој и во зрелата возраст се навраќа на спомените од најраното детство , детството како период кога сме во состојба на чистота и невиност.Евоцира нежни спомени како мајка му го капела во дрвено корито, го бришела со пешкир по капењето и му велела дека неговата душа е чиста и анѓелска.Тој се чувствува валкано затоа што присуствувал на сцени на терор од страна на монархофашистите , го гледал со свои очи тој терор врз недолжното население, а потоа бил спасен од партизаните . Долги години минал во молчење, ниту збор не прозборел за стравотиите низ кои минал, никогаш не се оженил и не формирал семејство, поради тие трауми.Се уште во својата свест ги привикува убавите спомени од најраното детство и ликот на мајка си која му вели дека тој се уште е нејзиното „добро дете“ со чиста душа.
Во претставата ги следиме и сеќавањата на жената(Симона Димковска) која на 14 години била испратена во Чехословачка, каде била вработена во текстилна фабрика и шиела на машина, а потоа работела како кондуктер во еден трамвај и секое утро ги поздравувала патниците во трамвајот.Си сошила и пантолони по модата на жените во Чехословачка и ког а дошла во Македонија му ги подарила на нејзиниот брат бидејќи нејзиниот татко не одобрил жена да носи пантолони.
Тука е и жената (Ивана Павлаковиќ) старица која е нагласено побожна , постојано се крсти и го повикува господ. Таа го глуми ликот на Славејка , девојката која е оставена од нејзиното момче, кој заминал во Австралија откако заедно минале низ битките и маките. Исто и нејзиниот татко и брани да облече пантолони и таа го почитува тоа сиот живот, но на погребот на татка си е облечена во пантолони, во знак на независност и еманципираност.
Возбудливиот и потресен ракопис на Русомир Богдановски ни ги прикажува тешките судбини на овие борци на Лерин, а низ нивните светови не води младата актерска екипа под водство на искусниот режисер Унковски,кој и преку оваа претстава си го потврди своето големо режисерско постоење./крај/мф/св
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Зимски Македокс“ на „Синедејс“
Фестивалот на креативен документарен филм со настанот „Зимски Македокс“ ќе гостува во програмата на Фестивалот на европскиот филм „Синедејс“, кој од 3 до 10 декември ќе се одржи во МКЦ и во Кинотеката. Од 5 до 7 декември, во рамките на програмата на 24. „Синедејс“, ќе биде прикажан избор на долгометражни победници од 16-тото издание на фестивалот „Македокс“.
Програмата на „Зимски Македокс“ е составена од три наградени документарни остварувања. На 5 декември, во 19 часот, во МКЦ – Денсинг салата, ќе биде прикажан филмот „Ниедна друга земја“ на Басел Адра, Хамдан Балал, Јувал Абрахам, Рејчел Зар. Влезот на филмот е слободен.
На 6 декември, во 21 часот, во МКЦ – Денсинг салата, ќе биде прикажан филмот „Фиуме или смрт!“ на Игор Бежиновиќ. Билетот за проекцијата чини 200 денари.
На 7 декември, во 20 часот, во Кинотеката на РСМ, ќе биде прикажан документарниот филм „Земја и крилја“ на Стефан Малешевиќ. Билетот за проекцијата чини 200 денари.
Настанот „Зимски Македокс“ е поддржан од Амбасадата на Кралството Холандија и од платформата Movies that Matter.
Култура
Македонскиот виртуоз на виолина Владимир Костов и камерниот оркестар „Профундис“ ја носат магијата на Candlelight во срцето на Битола
Илјадници свеќи ќе го осветлат Центарот за култура во Битола на 6 декември кога ќе се одржи првиот концерт Candlelight во овој град – исклучително музичко и визуелно доживување во изведба на камерниот оркестар „Профундис“, под диригентската палка на маестро Ѓурѓица Дашиќ.
На ова специјално издание како солист ќе настапи Владимир Костов, концерт-мајстор на Македонската филхармонија и еден од најценетите македонски виолинисти. Со својата префинета техника, емоционална длабочина и сценска харизма, Костов ја освојува публиката на сите континенти.
Во рамките на концертот ќе биде изведена ексклузивна програма составена од ремек-дела на светската и домашната музичка литература, меѓу кои: St. Paul Suite од Густав Холст, Четири годишни времиња од Антонио Вивалди и Македонско капричо бр. 1 од Драган Шуплевски.

„Овој концерт е особено значаен затоа што првпат ја носиме уникатната атмосфера на концертите Candlelight во Битола. Под светлината на свеќите музиката добива нова димензија – интимна, топла и полна со емоции. Програмата е внимателно избрана за да ја долови магијата на класичната музика во едно сосема поинакво светло“, изјави маестро Ѓурѓица Дашиќ.
Владимир Костов, роден во Битола, има блескава кариера со настапи на некои од најреномираните светски сцени: Берлинската филхармонија, „Концертхаус“ – Виена, „Линколн центарот“ – Њујорк, Универзитетот „Харвард“ и многу други. Добитник е на престижната награда „Георги Божиков“ и е основач на фестивалот „Виолин фест“. Со својот интерпретативен сензибилитет и извонредна техника Костов претставува симбол на современата македонска виолинска школа.
Инаку, концептот на Candlelight – концерт на свеќи, е светски признат тренд, кој ја трансформира традиционалната концертна атмосфера во интимно и емотивно доживување. Илјадници свеќи го обвиваат просторот во топол сјај создавајќи симбиоза меѓу звукот и светлината, која ја приближува публиката до суштината на музиката.
Култура
Овој декември филмот „Мајка“ ќе се прикажува во 𝟤𝟥𝟢 киносали во Франција
Филмот „Мајка“, најновото остварување на Теона Стругар Митевска, од 3. декември официјално почнува со дистрибуција во Франција. Премиерата во Париз помина со исклучителен интерес. UGC Bercy беше целосно распродаден, а проекцијата во Pathé Convention се одржа со висока посетеност, што го потврдува зрелиот интерес на француската публика.
Во рамките на промотивната турнеја, филмот беше претставен пред водечките француски медиуми меѓу кои Télérama, Europe 1, INA, Elle и Le Journal du Dimanche, со силно позитивни критики. Критичарите ја истакнуваат тематската длабочина, авторската зрелост и уметничката актуелност на филмот.
Само во октомври и ноември „Мајка“ беше прикажан на 26 меѓународни фестивали каде доби значајно внимание и позитивни оценки од стручните жирија. Филмот е веќе продаден за дистрибуција во повеќе од 40 земји, што сведочи за неговиот силен глобален досег.

Особено пофалени се актерските интерпретации. Номи Рапас се издвојува со една од нејзините најсилни изведби, а Никола Ристановски носи суптилен и емотивно комплексен настап кој остави длабок впечаток меѓу европските гледачи и критичари.
Филмот е потврден за прикажување во 230 киносали во првите две недели, во комбинација од arthouse простори и големи комерцијални кина. Дополнително, 600 киносали низ Франција го имаат вклучено филмот во своите долгорочни репертоари, што претставува редок и значаен опфат за регионален филм во францускиот дистрибутивен систем.
„Мајка“ оваа есен имаше силно присуство на меѓународната фестивалска сцена, меѓу другите во London FF, Ghent FF, Cannes Rencontres Cinématographiques, Arras FF, Geneva IFF, Mannheim Heidelberg, Seville FF, Haifa FF, Thessaloniki FF, Ljubljana FF, Tallinn Black Nights, како и на прекуокеанските фестивали во Рио де Жанеиро, Токио, Колката и Маракеш. Значајна е и селекцијата на Camerimage FF во Лоџ Полска, еден од најпрестижните фестивали за директори на фотографија.
Во декември филмот пристигнува и пред домашната публика. „Мајка“ ќе биде на редовниот репертоар во Кинотека на Македонија.

