Култура
Македонската литература на светските саеми на книгата
Македонија е една од земјите во светот која обрнува големо внимание во унапредувањето на книжевниот амбиент во земјата и континуираното присуство на светските настани од областа на книжевната дејност, а со поддршка на Министерството за култура годинава македонското книжевно творештво ќе биде претставено на меѓународните саеми на книгата во Франкфурт, Истанбул и на саемот во Гетеборг.
Македонската литература оваа година за првпат ќе биде претставена на Саемот на книгата во Гетеборг, најголемата книжевна смотра во Скандинавија, што ќе се одржи од 25 до 28 септември. Комесар на македонското претставување е издавачката куќа „Македоника литера“.
Со оглед на тоа што ова е прво учество на Македонија на саем на книгата во Скандинавија, се очекува претставувањето на нашата држава да привлече големо внимание. Македонија на 30-тото издание на Саемот во Гетеборг ќе биде претставена со мултикултурна програма, на простор од близу триесетина квадратни метри. Приоритетно место во претставувањето ќе имаат литературата и издаваштвото, но ќе бидат промовирани и културното наследство, историјата и културниот туризам на нашата држава.
На македонскиот штанд ќе бидат презентирани дела од поновата издавачка продукција, дела од уметничката литература, монографски, историографски и друг вид научни дела, дела од македонската литература преведени на други јазици, дела од македонски автори преведени на шведски јазик и дела од шведски автори преведени на македонски јазик.
Специјално за овој саем веќе е подготвена посебна брошура на англиски јазик, во која ќе бидат претставени 20 современи македонски автори. Воедно, на Саемот со посебен печатен рекламен материјал ќе биде презентиран и афирмиран Конкурсот на Министерството за култура на Република Македонија за субвенционирање на странски издавачи за превод на квалитетни и репрезентативни дела од македонски автори. На македонскиот штанд ќе биде презентиран рекламен материјал за културните и природните убавини, за културниот туризам на Македонија, а ќе се одржи и „Македонско пладне“.
Во коорганизација со Македонскиот сојуз во Шведска ќе бидат реализирани и повеќе промотивни средби и други активности. Од особено значење е и фактот што дел од книгите кои ќе бидат презентирани на Саемот ќе бидат подарени на Македонскиот сојуз во Шведска за оформување на македонска библиотека во Гетеборг, а дел ќе бидат подарени на Градската библиотека од овој град во која има посебно одделение за книги на странски јазици, вклучувајќи го и македонскиот јазик.
Саемот на книгата во Гетеборг е најголемиот во Скандинавија и е еден од најатрактивните саеми за издавачите и агентите за авторски права во светот, особено поради фактот што токму оваа држава ја доделува највисоката награда во оваа област, Нобеловата награда за книжевност.
Меѓународниот саем на книгата во Франкфурт кој ќе се одржи во периодот од 8 до 12 октомври, е несомнено најзначаен меѓународен саем на книгата во светски рамки со застапеност на речиси сите значајни субјекти во издавачката дејност, како и на сите релевантни институции поврзани со издаваштвото, фондови за превод и публикување, национални штандови, библиотеки итн. Македонија на оваа значајна саемска манифестација ќе ја претставува Здружението на издавачите и книжарите на Македонија од Скопје. Во рамки на претставувањето ќе биде издадена специјална публикација со избор и превод на кратки извадоци од творештвото на најзначајните македонски современи автори.
Покрај промоцијата на публикацијата ќе биде презентиран и промотивен материјал за Македонија, со цел уште потемелно претставување на книжевноста, но и на македонската култура и културно наследство.
Воедно со поддршка на Министерството за култура во периодот од 8 до 16 ноември 2014 година, Сојузот на албански издавачи ќе ја претставува Македонија на 33-тото издание на Саемот на книгата во Истанбул. Сојузот на албански издавачи преку својот проект „Мултиетничка и европска Македонија“ ќе презентира дела од најпознатите македонски и албански автори, но и дела на автори од другите националности кои живеат во Република Македонија. Саемот во Истанбул претставува еден од најзначајните саеми на кој присуствуваат издавачи од целиот свет.
Македонското литературно творештво во изминатите години редовно беше претставено на позначајните меѓународни саеми на книгата во Франкфурт, Софија, Москва, Лајпциг, Париз, Болоња, Тирана, Белград и Истанбул./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Кога тишината и допирот зборуваат погласно од сликите: Премиера на „Толку е тивко“ на Театар Пи во Ѓорче
На 27 декември со почеток од 19:00 часот, во Центар за култура Ѓорче Петров, ќе се одржи премиерата на најновата театарска претстава „Толку е тивко“ на Театар Пи.
„Толку е тивко“ е филозофска и длабоко сензитивна театарска исповед во која светот се открива низ внатрешниот поглед на девојче што го изгубило видот. Наместо визуелни слики, просторот се гради од звуци, допири, тишини и сеќавања, претворајќи ја сцената во жив лавиринт на чувства и мисли. Претставата ја води публиката низ детството, загубите и растењето на главниот лик, каде темнината не е празнина, туку место во кое се раѓаат светлина, пријателство и смисла.
Со несекојдневни сценски средства и силна емотивна нарација, „Толку е тивко“ ја преиспитува перцепцијата за гледањето, постоењето и значењето на тоа што навистина значи да се „види“ светот.
Режијата и концептот се на Златко Митрески и Македонка Илиевска Митреска, а претставата е работена по автобиографски разкази на Борка Тадиќ.
Проектот е поддржан од Општина Ѓорче Петров, а учесници се ученици од основните и средните училишта од Ѓорче Петров и корисници на ЦПЛИП Порака Скопје. Организаторите упатија благодарност до Александар Стојкоски, Сара фешн, ЦПЛУП – Порака Скопје.
Билети за претставата се достапни на: https://www.karti.com.mk/tolku-e-tivko-teatar-pi.nspx
Култура
Во Драмскиот театар се одржа комеморација за актерот Лазе Манасковски
„Кога заминува актер, не заминува само човек, заминува цел еден свет, цел еден универзум што тој го создавал на сцената. Со силен аплауз да го испратиме универзумот на Лазе Манасковски“ – со овие зборови во името на македонското глумиште директорот на Драмскиот театар Скопје, Роберт Вељановски, му оддаде последна почит на истакнатиот македонски театарски, филмски и телевизиски актер Лазе Манасковски.
Во присуство на семејството, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, голем број колеги, пријатели и почитувачи, денес во Драмскиот театар се одржа комеморацијата за актерот Лазе Манасковски.
Во телеграмата со сочувство испратена од претседателката Гордана Сиљановска-Давкова се истакнува дека: „Лазе Манасковски оствари незаборавни ролји во кои беспоштедно се вложуваше предавајќи ѝ се на божицата Талија. Ќе го помниме него, но и ликовите што со жар и со љубов ги толкуваше вдахнувајќи им живот и давајќи им уметнички печат“.
Министерот Зоран Љутков во телеграмата напиша: „Се простувам од човек со кого делев сцена, време и професија, од уметник, чија посветеност, тивка сила и длабока човечност оставија трајна и неизбришлива трага во македонскиот театар. Лазе Манасковски беше актер што не се штедеше себеси, кој со искреност и достоинство ја живееше уметноста и ѝ служеше со целото свое битие. Ќе недостигаат неговиот глас и енергијата што ја носеше со себе. Изгубивме колега од кој се учеше за професијата, но и за човечноста“.
Телеграми со сочувство беа испратени од колегите од повеќе македонски театри, како и од Факултетот за драмски уметности. На комеморацијата последен поздрав упатија актерот Благоја Чоревски, а со свое емотивно обраќање пред присутните се обрати синот на Лазе, актерот Симон Манасковски.
Актерот Лазе Манасковски е роден 27 март 1958 година во Скопје, а почина на 20 декември 2025 во Скопје. Дипломирал актерска игра на Факултетот за драмски уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје во 1982 година. Во Драмскиот театар е вработен во 1983 година, каде што е професионално ангажиран сѐ до неговото пензионирање во 2022 година.
Во театрографијата на неговата матична куќа останува забележено дека Лазе Манасковски на сцената на Драмскиот театар дебитира уште како студент со улогата Тајниот пират во детската претстава „Џон Пиплфокс“ по која остварува улоги во повеќе од педесетина претстави.
Дел од ликовите што ги игра Манасковски во театарот се: Славко Милосавлевиќ во „Карамазови“, Јован во „Салома“, Стеван Савски во „Собирен центар“, Роже во „Балконот“, Калибан во „Бура“, Хеликон во „Калигула“, Били во „Маратонците го трчаат почесниот круг“, Даме во „Кумови“, Дезертер во „Вазна од порцелан“, Бејбифејс во „Ова не е американски филм“, Дон Гусман во „Свадбата на Фигаро“ или „Налудничав ден“, Помладиот брат во „Дунек“, Егеј и Гоце Гладник во „Сон на летната ноќ“, Херера во „Што е тоа што ги тера жените навечер да трчаат по улиците на Мадрид“, Брендан во „Поручникот од Инишмор“, Коле Сукало во „Сон на летната ноќ“, Духот во „Хамлет“, Киро Стап во „Чија си“, Димитрија во „Буре барут“, Раде Кепевски во „Како да се ограби банка?“, Поул во „Фестен“, и во последната негова претстава во продукција на Драмскиот театар го игра ликот на Мак-Бум во „Пантаглез“.
Манасковски остварува и повеќе филмски и телевизиски улоги. Публиката го памети по ликовите од филмовите: „Сенки“, „Исцелител“, „Врба“, „Хомо“, „Кајмак“ и во телевизиските серии: „Трст виа Скопје“, „Македонски народни приказни“, „Тврдокорни“, „Македонија може“, „Чудовиштата во нашиот град“, „Во светот на бајките“, „Заведени“, „Фамилија Марковски“, „Преспав“, „Бистра вода“ и многу други.
Македонскиот уметник, актерот Лазе Манасковски, беше погребан во понеделникот во присуство на семејството, многуте колеги и претставниците на македонската театарска и културна јавност.
Култура
„Лилјакот“ повторно на сцената на МОБ: спектакуларна оперета на 26 декември во Скопје
По три одлични изведби, „Лилјакот“ ќе се изведе повторно на големата сцена на МОБ за вечер исполнета со музика, хумор и емоции, културно доживување што ја освои пуб-ликата и критиката, соопшти организаторот.
„Македонската опера и балет со гордост ја најавува четвртата изведба на оперетата „Лилјакот“ (Die Fledermaus) од Јохан Штраус II, која ќе се одржи на 26 декември 2025 година. По две претходни изведби што предизвикаа бурни аплаузи, високи оценки од публиката и критичката фела, ова ремек-дело на класичната музика се враќа како еден од најочекуваните културни настани во декемврискиот репертоар.
„Лилјакот“ е светски позната оперета што ја слави радоста, музиката и ведрината на животот, со шармантни сцени, хумор и незаборавни арии. Оперетата ја освои публиката, која ја опиша како „возбудлива, духовита и емоционално живописна“ и која ја поздрави со овации и силни аплаузи“.
Оваа изведба, под диригентска палка на Бисера Чадловска и во режија на Љупка Јакимовска, нуди уште една можност за љубителите на уметноста да уживаат во празнична вечер исполнета со музика, раскош и многу смеа.
Доколку ја пропуштивте претходната изведба, ова е вашата можност да бидете дел од ова празнично културно искуство и да ја почувствувате магијата на „Лилјакот“ во живо, вели организаторот.

