Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова се обрати на Свечената академија по повод државниот празник „Св. Климент Охридски“, којашто под нејзино покровителство се одржа синоќа во Музејот на македонската борба за самостојност во Скопје.

„На 8 Декември го чествуваме Свети Климент Охридски, нашиот најголем просветител и најверен ученик на Светите Кирил и Методиј. Споменот за охридскиот светител е врежан во колективната меморија не само на македонскиот народ, туку и на сето словенство. Како што неговиот лик ги краси нашите древни храмови, така неговото име го носат многу наши образовни, научни и културни установи.

Но, сте се запрашале ли што всушност значи неговото име? Етимологијата ни открива дека зад името Климент се кријат два латински збора, clemens, што значи смирен и clementia, што значи милостив. Во името Климент се сврзани смирението и милоста.

Смирението нè ослободува од потребата да доминираме и создава внатрешен мир што не зависи од околностите. Тоа ни помага да ги гледаме другите со почит, а не со страв или суета. Милоста, пак, го претвора внатрешниот мир во надворешно дејствување, поттикнувајќи разбирање наместо осуда, прошка наместо одмазда, грижа наместо рамнодушност. Таа е знак на вистинска сила бидејќи само посилниот може да биде милосрден. Заедно, смирението и милоста создаваат заедница којашто не се наметнува со страв и со интерес, туку се гради со доверба и со солидарност“, рече таа.

Додаде дека освен со својот живот, охридскиот Златоуст ги ширел доблестите и со своите слова.

„Постојано ги поучувал луѓето дека милостивите ќе бидат помилувани и дека треба меѓу себе да се почитуваат „со смирение, нелицемерно и со вистинска љубов“. Тој ги вкоренувал овие вредности во брутално време на голема неизвесност, кога животот на обичниот човек бил осамен, суров и краток, кога луѓето биле оставени на милост и на немилост на локалните моќници. Токму кога е најтешко, добрите навики фаќаат најдлабок корен“, рече претседателката.

Затоа, додаде Сиљановска – Давкова, овие две доблести, коишто не се само христијански, туку општочовечки и заеднички за многу религии, се темелот врз кои е издигнато најголемото и најтрајно Светиклиментово дело.

Но, праша таа, ако денеска погледнеме околу нас, колку од Светиклиментовите вредности ќе препознаеме во реалниот живот, во секојдневните меѓучовечки односи, во домот и во училиштето, на работа и на улица? 

„Се прашувам и ве прашувам: Дали ќе ги искусиме во политичкиот, економскиот и медиумскиот простор? Дали македонското општество денес ги отсликува двете доблести кодирани во Климентовото име? Дали сме милостиви? Дали имаме мир? Ако сме милостиви, тогаш зошто има толку суровост меѓу нас? Зошто творечкиот збор го претворивме во оружје за ad hominem напади? Зошто, наместо да се сплотиме, ние се поделивме околу најважните прашања од национален интерес? Меѓу последните сме во Европа по нивото на волонтерство и имаме епидемија на малодушност и рамнодушност, вклучително и кон лични и колективни трагедии.

Свесна сум дека, делумно, овие состојби се должат и на децениските неправди со кои се соочуваме како народ и како држава, особено во нашите евроинтеграции. Направдата раѓа огорченост, гнев, недоверба, песимизам и цинизам. А сето тоа ги поткопува темелите на македонското општество. Токму примерот на Св. Климент нè поучува на отпор против овие појави“, рече Сиљановска – Давкова.

Потоа, таа постави неколку прашања во врска со современото живеење во нашата држава.

„Важиме за мирен, кроток народ, но дали имаме мир? Денот ни започнува и завршува со црна хроники, со вести за семејно и врсничко, вербално и физичко насилство коешто често кулминира дури и со убиства, па и со фемициди. Дали имаме мир додека сведочиме за егзодусот на нашите млади во странство? Овие прашања нè оставаат сите нас одговорните без сон, подеднакво, независно дали сме Македонци, Албанци, Турци, Срби, Роми, Власи, Бошњаци или други, независно дали сме христијани, муслимани, Евреи или атеисти.

Дали имаме мир кога пред очи ни созрева анксиозна генерација израсната со мобилен в рака, следејќи го правилото „постирам, значи постојам“? Социјалниот психолог Џонатан Хајд предупредува дека оваа зависност го троши времето, го фрагментира вниманието, ја ослабува социјализацијата и го нарушува сонот на нашите деца. Велиме дека младите се нашата иднина, а дозволуваме алгоритмите да им изберат инфлуенсери коишто ќе ги формираат нивните карактери“, рече претседателката.

Залутани во виртуелните лавиринти, додаде таа, многумина се изолираат, поларизираат и отуѓуваат.

„Вештачката интелигенција ги засилува овие ефекти, всадувајќи чувство на нееднаквост и заменливост. Значи покрај добрата страна, може да има и лоша. Ова се случува во најкритичниот период, додека младите се изградуваат во личности, подготвувајќи се да преземат одговорност за своите животи. Не го вперувам прстот кон младите бидејќи на почетокот тие се натпреваруваа со нашите мобилни телефони за нашето целосно внимание. Ете, дојде време кога ние, родителите и наставниците се натпреваруваме со мобилните телефони на децата и на учениците за нивното целосно внимание. Ова е меѓугенерациско отуѓување“, рече Сиљановска-Давкова.

Таа истакна дека не застапува дигитален аскетизам и кажа дека дигитализацијата ни е неопходна за да бидеме развиена европска држава со квалитетни и со транспарентни јавни услуги, со конкурентна економија и современо, европско образование насочено кон истражување и развој. Но, истакна, сето тоа треба да биде поткрепено со дигитална писменост и со одговорна употреба на технологијата, во спротивно ќе се сведеме на дезориентирани конзументи на видеократијата и спектакл-демократијата.

„Пред нас е голема задача: да ја спречиме фрагментацијата на македонското општество со тоа што одново ќе ги научиме доблестите коишто ја одржуваат заедницата. Како и во Климентовото време и нам ни е потребна заедничка, повисока цел, околу која ќе градиме односи и ќе премостуваме разлики. Преку владеење на правото и борба против корупцијата, преку социјална правда и заемна грижа да го обновиме општествениот договор на слободни граѓани, еднакви пред законот, сплотени околу општото добро“, рече Сиљановска – Давкова.

Времето денеска променливо облачно со сончеви периоди. Претпладне по одделни котлини ќе има појава на магла. Ќе дува слаб, a вдолж Повардарието умерен ветер од северен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 0 до 6, а максималната ќе достигне од 9 до 14 степени, информира УХМР.

Во Скопје, претпладне во делови од котлината ќе има појава на слаба магла. Во текот на денот променливо облачно со сончеви периоди. Ќе дува слаб ветер од северен правец. Минималната температура ќе се спушти до 5, а максималната ќе достигне до 12 степени.

Во текот на оваа седмица нашето подрачје ќе се наоѓа во поле на висок воздушен притисок кој ќе услови стабилно и релативно топло време. По одделни котлини во претпладневните и ноќните часови ќе има појава на магла, поради што дневната температура ќе биде пониска.

Портпаролката на СДСМ, Богданка Кузеска, денеска кажа дека нема да му се извинат на директорот на СОЗР, Ивица Томовски. Ова следи откако вчера СДСМ обвини дека семејната фирма на Томовски добила 161 тендери вредни 5,3 милиони евра. Тој, пак, рече дека нема никаква приватна компанија, побара извинување, а во спротивно најави тужба.

„Не, нема да му се извиниме на Томовски. Кажавме и ќе повториме, не се извинуваме на тие што пумпаат пари од граѓаните! Ние се бориме против криминалот и корупцијата и продолжуваме. Наместо извинување денеска ќе објавиме уште еден податок, уште еден факт, уште еден доказ“, рече Кузеска и додаде дека „меѓу телефонските броеви коишто се наведени во фирмата го има и бројот на Томовски“.

По ова, на Фејсбук повторно реагираше Томовски.

„Досега не чув каков криминал сум направил, ниту пак видов докази за тоа. Во тоа нивно растурање пердуви, вчера жигосаа уште една домашна компанија која не е моја, а денес јавно го објавија мојот телефонски број – број кој е познат на сите кои ме познаваат, кој го имам со години и кој е единствениот број што го поседувам, доделен пред многу години од мојот татко. На истиот тој број можеа да се јават и да се извинат, но тие одбраа да одиме по судски пат. Затоа уште еднаш повторувам: ќе одговараат, и следува тужба. „Јака“ работа завршил антикорупцискиот тим на СДСМ – го нашле мојот број што сите го знаат и е на мое име“, пишува меѓудругото во неговата реакција.

Се огласија и од ВМРО-ДПМНЕ.

„Дали Венко Филипче уценувал студентки како професор барајќи неморални услуги за оценки-Можеби за ова има докази, а можеби и не. Вака отприлика звучат обвинувањата на СДС кои секојдневно ги адресираат, без докази, без аргументи и само со расфрлање на пердуви.

Ниската комуникација без аргументи единствено е својствена за Зоран Заев за кои е само непознато дали им ги праќа напишаните соопштенија на маил или од Струмица ги испраќа со автомобил на USB до Бихаќка. Многу „јаката афера“ на СДС заврши со јавно објавување на некаков телефонски број и тоа им е главниот доказ, што е голема срамота. Ги молиме за поголема сериозност и концентрација.

Трговецот од Горни Милановац нема да ја направи победничка партијата со тоа што ќе измислува и креира клевети. Очигледно СДС не научи ниту една лекција од поразот, туку Филипче реши да оди во длабокото, каде ќе се удави.

Наместо на лажливи прес-конференции тие треба да одат на обвинителна клупа. Љупчо Коцевски нема вечно да ги штити и Заев и Филипче. Ќе има одговорност за ова“, се наведува во реакцијата на ВМРО-ДПМНЕ.