Македонија
АХВ со совети како да се приготвува храната во домовите
Во услови кога поради воведените мерки од Владата за справување со вирусот Ковид-19, поголемиот дел од граѓаните се дома и подготвуваат храна во домашни услови, Агенцијата за храна и ветеринарство потсетува на „5-те клучеви до побезбедна храна“.
1.Внимавајте на чистотата
Мијте ги рацете пред земање на храната и во текот на нејзината подготовка. Мијте ги рацете по одење во тоалет. Одржувајте ги чисти сите површини и опремата што ја користите за подготовка на храната. Заштитете го просторот на кујната и самата храна од инсекти, штетници и други животни.
Зошто?
Повеќето од микроорганизмите не предизвикуваат болести, но опасните микроорганизми може да се најдат на различни места – во почвата, водата, на животните и луѓето. Тие се пренесуваат преку рацете, кујнските крпи и садови, особено преку штиците за сечење и со најмал допир може да се пренесат на храната и да предизвикаат заболување што се пренесува преку храна.
2.Одвојте го сировото од зготвеното
Одвојте го сировото месо, месото од живина, риба и морските плодови од другата храна. Садовите и приборот како што се ножевите и штиците за сечење и обработка на суровата храна, не користете ги за термички обработената храна. Чувајте ја храната во одвоени садови за да се избегне контактот на суровата со обработената храна.
Зошто?
Сировата храна, посебно месото, месото од живина, рибата и морските плодови, може да содржат опасни микроорганизми кои со текот на подготовката и чувањето може да се пренесат на храната.
3.Темелно згответе ја храната
Храната гответе ја темелно, особено месото, месото од живина, рибата и морските плодови. Супите и гулашите оставете ги да провријат за да бидете сигурни дека е постигната температура од 70 степени Целзиусови. При печење на месото и месото од живина, сокот не смее да биде розов туку треба да е бистар.
Се препорачува да се употребува термометар за мерење на температурата на месото. При подгрејување, храната темелно загрејте ја.
Зошто?
Правилното готвење ги уништува речиси сите микроорганизми. Истражувањата покажале дека со готвење на храната на 70 степени Целзиусови можеме сосема да бидеме сигурни дека храната е безбедна за консумирање.
4.Храната чувајте ја на пропишаната температура
Не оставајте ја зготвената храна на собна температура подолго од 2 часа. Целата зготвена и лесно расиплива храна во колку што е можно покус рок, оладете ја (на температура под 5 степени Целзиусови). Пред послужување зготвената храна добро подгрејте ја (над 65 степени Целзиусови). Дури ни во ладилник не треба да ја чувате храната подолго време.
Зошто?
Микроорганизмите може многу брзо да се размножуваат доколку храната се чува на собна температура. Со чување на храната на температура пониска од 5 степени Целзиусови и обработка на повисока од 60 степени Целзиусови, размножувањето на микроорганизмите е значително забавено или целосно запрено. Сепак, некои микроорганизми се размножуваат дури и при температура под 5 степени Целзиусови.
5.Користете исправна вода и свежи намирници
Користете само здравствено исправна вода. Изберете само свежи намирници и избегнувајте ги оние за кои се сомневате дека се здравствено неисправни. Изберете ја храната која претходно е термички обработена ако таа го намалува ризикот од труење, а не влијае значително на хранливите својства ( пастеризирано млеко).
Измијте ги овошјето и зеленчукот пред консумирање во свежа состојба. Не употребувајте храна со поминат рок на траење.
Зошто?
Сировите намирници, вклучувајќи ги и водата и мразот, може да бидат контаминирани со опасни микроорганизми и хемикалии. Отровни соединенија може да се создадат во оштетена и мувлосана храна. Со поголемо внимание при изборот на сировите прехранбени намирници, како и со едноставните мерки- миење и лупење, може значително да се намали потенцијалниот ризик.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Управата за јавни приходи со свечен настан по повод Денот на даночниците „Свети Матеј“
УЈП продолжува со заложбите за целосна дигитална трансформација, усогласени со принципите на професионалност, транспарентност и доверба.
На свечениот настан присуствуваа Претседателот на Владата на Република Македонија проф. Д-р Христијан Мицкоски, високи владини претставници, пратеници од Собранието на Република Македонија, претставници на дипломатскиот кор, меѓународни и домашни организации, институции со кои УЈП соработува, како и претставници на бизнис заедницата и медиумите. Нивното присуство ја потврди важноста на даночната администрација како столб на економската стабилност и доверба, и ја нагласи поддршката за процесите на модернизација и дигитална трансформација што ги спроведува Управата за јавни приходи.
На настанот свое обраќање имаше директорката на УЈП, м-р Елена Петрова, која пред присутните ги истакна постигнатите резултати и напредокот во клучните сегменти на даночната управа.

Во излагањето директорката Петрова нагласи: „Денес, во Управата за јавни приходи, нашата задача е јасна и одговорна да обезбедиме фер и ефикасна наплата на даноците, придонесите и другите јавни давачки. Тоа го постигнуваме преку едноставни и транспарентни постапки и услуги, и преку постојана поддршка за граѓаните и компаниите за точно и навремено исполнување на нивните обврски.“
„Навременото поднесување на даночните пријави – првиот предуслов за успешна наплата бележи континуиран раст. Навременото плаќање на даночните обврски, како основа на стабилен систем, е во постојано зголемување. До септември 2025 година утврдени се 64 милиони евра дополнителен данок, што претставува раст од над 70% во однос на претходната година.“
Директорката ги посочи и значајните технолошки и инфраструктурни инвестиции во инфраструктура и современа опрема во висина од 2,6 милиони евра, вклучувајќи ја и најголемата набавка во историјата на УЈП од 1,8 милиони евра, со што се обезбедува поголема стабилност и сигурност на системите. „Во финална фаза е подготовката на новиот интегриран систем „е-УЈП“ и системот за е-фактура, кои ќе донесат подобра стабилност, побрзи услуги, поефикасни процеси и посилно управување со ризици.“ – рече директорката на УЈП м-р Елена Петрова.

Додаде и дека позитивен тренд има и кај навременото поднесување на ДДВ пријавите, кое за периодот јануари – септември 2025 година изнесува 95% и навременото плаќање на ДДВ кое во првите десет месеци достигнува 81%. Преку Инфо-линијата обработени се над 20.000 прашања и барања за техничка поддршка од даночни обврзници, издадени се 500 писмени мислења и одговори за примена на даночната регулатива во конкретни ситуации и за прв пат на веб-страницата на УЈП се објавени 260 деперсонализирани прашања и одговори – иницијатива која доби висока поддршка и позитивен прием од асоцијациите на даночните обврзници и стручната јавност.
Поздравно обраќање на настанот имаше и Претседателот на Владата, проф. д-р. Христијан Мицкоски, кој истакна дека денешниот ден не е само професионален празник, тоа е ден кога треба да говориме за дисциплината, знаењето, моралот и професионалноста. Јавните приходи не се бројки – тие се плати на наставници и доктори, патишта, функционално здравство и социјална сигурност за секој граѓанин.

Премиерот ги презентираше и позитивните резултати: од јануари до октомври 2025 година, нето наплатата на даноци и социјални придонеси достигна 3,6 милијарди евра, што е 260 милиони евра повеќе во однос на истиот период минатата година. Растот на даноците и социјалните придонеси се јасен сигнал дека економијата расте, компаниите работат, платите се зголемуваат и довербата меѓу државата и бизнисот е зајакната.
По завршување на официјалниот дел на настанот од страна на високиот менаџмент беше потпишана Декларација за етичко однесување, како симболична, но и суштинска потврда за заложбата на вработените кон интегритет, одговорност и транспарентност. Овој чин е потврда дека етиката не е само документ, туку заложба, одлука и насока по која заедно чекориме.
Македонија
Викендов променливо облачно време, на повисоките места слаб снег
Времето утре ќе биде променливо облачно со сончеви периоди. На планините и на повисоките места ќе провејува слаб снег. Ќе дува слаб до умерен ветер од северозападен правец.
Минималната температура ќе биде во интервал од 1 до 5, а максималната ќе достигне од 5 до 11 степени.
Во Скопје, променливо облачно со сончеви периоди. Ќе дува умерен северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 3, а максималната ќе достигне до 8 степени.
Времето во наредните денови
Во недела во утринските часови на планините и на повисоките места ќе провејува слаб снег. Од понеделник времето ќе биде стабилно со ниски утрински температури, а дневните ќе бидат во пораст. По одделни котлини ќе има појава на магла со пониска дневна температура.
фото: епа
Македонија
Во мусаката од првата смена пронајдени бактерии, истите откриени и на чешмите во училиштето „Димо Хаџи Димов“
По стомачните тегоби кај десетици ученици во „Димо Хаџи Димов“, инспекциите утврдија нехигиена на чешмите во училниците и кујната. На Клиниката за детски болести моментално се лекуваат седум деца.
Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) соопшти дека во примерок од мусаката која се служела во првата смена биле пронајдени грам-негативни бактерии од групата Enterobacteriaceae. Исти бактерии, кои се индикатор на фекална контаминација, и предизвикуваат дијареа, повраќање, болки во стомакот, се откриени и на три чешми во училиштето – две во училниците и една во кујната.
„Од девет земени површини, три се позитивни – чешмите во две одделенија и една од кујната. Најдени се бактерии од групата Enterobacteriaceae. Овие бактерии даваат ваква клиничка слика каква што имаат веќе заболените, и укажуваат на нехигиена. Донесени се материјали за две деца од фецес, е едно е позитивно на норовирус – вирус кој се пренесува многу лесно и долго време живее на работните површини, како што се маси, столчиња. Брисевите од грло и нос од пет деца во текот на вчерапниот ден се негативни за ковид, а се чекаат резултати за други вируси“, изјави директорката на ИЈЗ, Марија Андоновска.
Од Институтот додаваат дека бројот на примероци и материјали е голем и дека анализите се во тек. ИЈЗ е во постојана координација со Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ), Државниот санитарен и здравствен инспекторат (ДСЗИ), Центарот за јавно здравје Скопје и Клиниката за детски болести.
Случајот започна на 26 ноември, кога околу 40 ученици се пожалија на стомачни болки. ЈП „Водовод и канализација“ претходно информираше дека водата во училиштето е санитарно исправна по направените физичко-хемиски и микробиолошки анализи.
Во меѓувреме, инспектори од АХВ спроведоа вонредни контроли во кујните на девет основни училишта во Општина Карпош, кои се снабдуваат од истиот оператор со храна, кој го стопанисува и централниот магацин во „Димо Хаџи Димов“.

