Македонија
АХВ со совети како да се приготвува храната во домовите
Во услови кога поради воведените мерки од Владата за справување со вирусот Ковид-19, поголемиот дел од граѓаните се дома и подготвуваат храна во домашни услови, Агенцијата за храна и ветеринарство потсетува на „5-те клучеви до побезбедна храна“.
1.Внимавајте на чистотата
Мијте ги рацете пред земање на храната и во текот на нејзината подготовка. Мијте ги рацете по одење во тоалет. Одржувајте ги чисти сите површини и опремата што ја користите за подготовка на храната. Заштитете го просторот на кујната и самата храна од инсекти, штетници и други животни.
Зошто?
Повеќето од микроорганизмите не предизвикуваат болести, но опасните микроорганизми може да се најдат на различни места – во почвата, водата, на животните и луѓето. Тие се пренесуваат преку рацете, кујнските крпи и садови, особено преку штиците за сечење и со најмал допир може да се пренесат на храната и да предизвикаат заболување што се пренесува преку храна.
2.Одвојте го сировото од зготвеното
Одвојте го сировото месо, месото од живина, риба и морските плодови од другата храна. Садовите и приборот како што се ножевите и штиците за сечење и обработка на суровата храна, не користете ги за термички обработената храна. Чувајте ја храната во одвоени садови за да се избегне контактот на суровата со обработената храна.
Зошто?
Сировата храна, посебно месото, месото од живина, рибата и морските плодови, може да содржат опасни микроорганизми кои со текот на подготовката и чувањето може да се пренесат на храната.
3.Темелно згответе ја храната
Храната гответе ја темелно, особено месото, месото од живина, рибата и морските плодови. Супите и гулашите оставете ги да провријат за да бидете сигурни дека е постигната температура од 70 степени Целзиусови. При печење на месото и месото од живина, сокот не смее да биде розов туку треба да е бистар.
Се препорачува да се употребува термометар за мерење на температурата на месото. При подгрејување, храната темелно загрејте ја.
Зошто?
Правилното готвење ги уништува речиси сите микроорганизми. Истражувањата покажале дека со готвење на храната на 70 степени Целзиусови можеме сосема да бидеме сигурни дека храната е безбедна за консумирање.
4.Храната чувајте ја на пропишаната температура
Не оставајте ја зготвената храна на собна температура подолго од 2 часа. Целата зготвена и лесно расиплива храна во колку што е можно покус рок, оладете ја (на температура под 5 степени Целзиусови). Пред послужување зготвената храна добро подгрејте ја (над 65 степени Целзиусови). Дури ни во ладилник не треба да ја чувате храната подолго време.
Зошто?
Микроорганизмите може многу брзо да се размножуваат доколку храната се чува на собна температура. Со чување на храната на температура пониска од 5 степени Целзиусови и обработка на повисока од 60 степени Целзиусови, размножувањето на микроорганизмите е значително забавено или целосно запрено. Сепак, некои микроорганизми се размножуваат дури и при температура под 5 степени Целзиусови.
5.Користете исправна вода и свежи намирници
Користете само здравствено исправна вода. Изберете само свежи намирници и избегнувајте ги оние за кои се сомневате дека се здравствено неисправни. Изберете ја храната која претходно е термички обработена ако таа го намалува ризикот од труење, а не влијае значително на хранливите својства ( пастеризирано млеко).
Измијте ги овошјето и зеленчукот пред консумирање во свежа состојба. Не употребувајте храна со поминат рок на траење.
Зошто?
Сировите намирници, вклучувајќи ги и водата и мразот, може да бидат контаминирани со опасни микроорганизми и хемикалии. Отровни соединенија може да се создадат во оштетена и мувлосана храна. Со поголемо внимание при изборот на сировите прехранбени намирници, како и со едноставните мерки- миење и лупење, може значително да се намали потенцијалниот ризик.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Ахмети од протестот на плоштадот „Скендербег“: Процесот во Хаг треба да заврши со ослободителна пресуда
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, денеска се обрати на протестот што се одржа на плоштадот „Скендербег“ во Скопје, организиран во знак на поддршка за поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК), на кои им се суди во Хаг за воени злосторства.
Ахмети порача дека судскиот процес треба да заврши со ослободителна пресуда, оценувајќи дека обвинетите се соочуваат со обвинувања за дела кои, како што рече, не ги сториле.
Тој нагласи дека ОВК не била насочена против ниту еден народ, туку дека се борела за слободата на албанскиот народ.
„Време е нашите синови да се вратат дома. Нашите синови се невини, нашата борба е чиста. Војната на ОВК е света и затоа сите ние, големи и мали, мажи и жени, сме ОВК“, рече Ахмети .
Лидерот на ДУИ оцени дека, по Тирана и Приштина, и Скопје го покажало својот став со поддршката за, како што наведе, слобода и правда за поранешните припадници на ОВК.
Меѓу обвинетите во Хаг се поранешниот косовски премиер Хашим Тачи и поранешниот косовски претседател Јакуп Красниќи.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.

