Македонија
(Видео) И големата кашлица го полни џебот на приватните лаборатории, среде епидемија нема термини за тестови на државна сметка
Додека здравите деца забрзано се вакцинираат за да се заштитат од голема кашлица, родителите на болните деца, исто како и возрасните што се сомневаат дека се заразиле, итаат да направат тест. Големата кашлица ги наполни вакциналните пунктови, ги полни болниците, а последниве две недели почна да ги полни и џебовите на приватните лаборатории оти тест на сметка на државата ретко кој успева да добие.
„Нема термини за тестирање на државна сметка. Преку матичниот лекар не успеавме да најдеме термин за тестирање како осигуреници на Фондот за здравство, но затоа можевме да избираме во која приватна лабораторија да го направиме тестот. Плативме 1.500 денари и за 24 часа добивме резултат. Се покажа дека тестот е позитивен“, вели татко на средношколец од Скопје со голема кашлица.

„Тестовите се кај нас, не можам да кажам бројка, битно е дека има“, Шабан Мемети, директор на ИЈЗ
Единствена државна лабораторија што прави тестови за откривање на бактеријата бордетела пертусис, која ја предизвикува големата кашлица, е Институтот за јавно здравје. Директорот Шабан Мемети вели дека тестови имаат, но не кажува колку.
„Тестовите се кај нас, во нашата лабораторија се прави тестирањето. Пациентите што имаат симптоми нека доаѓаат кај нас. Не можам да кажам колкава е бројката на тестовите со кои располагаме, битно е дека ги имаме“, вели директорот Мемети за „Макфакс“.
Тој не кажа ниту колкава е бројката на досега направени тестови на голема кашлица иако бројот на регистрирани позитивни случаи уредно се бележи во неделените извештаи за состојбата со големата кашлица во земјата. Првиот случај годинава беше регистриран на 5 јануари, а заклучно со 15 февруари, кога е направен последниот пресек, бројката на регистрирани заболени од голема кашлица се искачи на 39.
Од нив, 22 случаја се регистрирани во приватните лаборатории, а 17 во Институтот за јавно здравје.

Повеќе од половина регистрирани заболени со голема кашлица се потврдени во приватни лаборатории
Првата недела од февруари, освен Институтот, позитивни тестови на голема кашлица пријавија Клиничката болница „Аџибадем Систина“, „Авицена“ и Клиниката „Жан Митрев“, а од минатата недела нови заболени пријавија и „Биотек“, „Синлаб“ и „Ремедика“.
За само неколку дена од прогласувањето на епидемијата на голема кашлица во Скопје, лабораториите се организираа и на пациентите им понудија ПЦР-тестови, кои, освен бордетела пертусис за голема кашлица детектираат и други бактерии. За тестирањето, во зависност од понудениот пакет, наплаќаат од 800 денари па нагоре во зависност од избраниот пакет.
Пациентите се жалат дека се доведени во иста ситуација како за тестирањето на коронавирусот кога термини во државните лаборатории немаше или се чекаше со денови, па беа принудени тестирањето го плаќаат во приватните лаборатории.
И тогаш, како и сега со големата кашлица, Институтот за јавно здравје даваше податоци дека поголем број од позитивните случаи се откриваа во приватните лаборатории.
„Макфакс“ побара бројка на тестови на голема кашлица и од Министерството за здравство. И од таму не кажаа конкретна бројка, но укажуваат дека за тестирање не е потребен термин, туку само упат од матичните лекари.
„Институтот за јавно здравје располага со доволен број тестови за детекција на причинителите на големата кашлица (Bordetella pertussis/Bordetella parapertussis/Bordetella bronchiseptica). Поради веќе пријавена епидемија на пертусис во град Скопје и растечкиот број случаи и во другите градови, се организира набавка на дополнителни количини за да има континуитет во лабораториската детекција и потврдување на дијагнозата. Став на Комисијата за заразни болести е тестирањето да се врши во референтна лабораторија, според Законот на јавното здравје – улогата на референтна институција ја врши Институтот за јавно здравје на РСМ и тука се вршат тестирања и за суспектни пациенти од други градови. Матичните лекари може директно да упатуват до лабораторијата на ИЈЗ за тестирање, а ослободени од партиципација се децата под едногодишна возраст“, велат од Министерството за здравство за „Макфакс“.
Вакцина против голема кашлица може да примат и возрасни, препораките се првенствено за трудниците
Истовремено, со полнењето на приватните лаборатории се полнат и вакциналните пунктови. Епидемијата на голема кашлица во Скопје ги наполни пунктовите како ниту една кампања за подигнување на свеста за вакцинирањето досега. Лекарите во вакциналните пунктови воведоа двосменско работење за да излезат во пресрет на енормно зголемениот интерес.
„Голем број родители доаѓаат во Поликлиниката ‘Јане Сандански’ да си ги примат вакцините што ги пропуштиле од икс причини – дали децата биле болни, дали ненамерно ја одложувале вакцината, односно ревакцинацијата, така што дозата е пропуштена и тие сега во поголем број доаѓаат во диспанзерот да си ја примат пропуштената доза. За деца што воопшто не се вакцинирани, првпат доаѓаат да се вакцинираат на возраст од две, три или четири години, тогаш почнуваме со ‘кеч ап’ имунизација. Имаме протокол ‘фати што можеш’, односно надомести ги дозите што недостигаат. Школскиот диспанзер работи прва смена, а за малите деца од 0 до шест години, кои сѐ уште не одат во училиште, ги вакцинираме двосменски, во предучилишна вакцинација“, вели Даниела Марковска, специјалист по семејна медицина во вакциналниот пункт на Поликлиниката „Јане Сандански“.
Освен деца, доктор Марковска посочува дека вакцината за заштита од голема кашлица може да ја примат и возрасни.
„Пертусис-вакцина може да примаат и возрасни. Општа вакцина може да се прими во кој било период од животот, во зависност од тоа за која вакцина се работи. Во соседна Србија веќе е воведена вакцина за возрасни поради тоа што луѓето треба да се свесни дека 100 % заштита нема. Со тек на време таа заштита се намалува“, посочи доктор Марковска.

Препораките за вакцинирање/ревакцинирање против пертусис за возрасни се однесуваат првенствено на трудници во последниот триместар од бременоста, вели проф, д-р Грозданова
Активностите за заштита од големата кашлица, токму врз основа на следењето на состојбите во соседството, но и кај нас, проф, д-р Александра Грозданова, национален координатор за имунизација и професорка на Фармацевтскиот факултет при УКИМ, вели дека почнале уште минатата година. Препораки има и за вакцината за возрасни.
„Во октомври и ноември 2023 година се одржа едукација во однос на инфекцијата со пертусис и следејќи ги состојбите во соседството од комисијата за имунизација беше пратена информација за повикување на децата што имаат пропуштена вакцинација со дитепер-вакцината. Во тек е активна вакцинација на сите деца што имаат пропуштено една или повеќе дози од вакцината. Во однос на вакцинацијата на возрасната популација, препораките за вакцинирање/ревакцинирање против пертусис се однесуваат првенствено на трудниците (во последниот триместар од бременоста) и на возрасните што се изложени на зголемен ризик од инфекција со пертусис“, вели проф. д-р Грозданова.
Пертусис-вакцината за возрасни не е задолжителна и не е во редовниот календар за имунизација. Проф. д-р Грозданова вели дека е достапна само за возрасната популација, која е со зголемен ризик од инфекција со пертусис.
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува кон иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.

©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Видео) Мицкоски за „Сејф сити“: Поддржувам да се прошири низ целата држава, ќе трпиме критики, само да спасуваме човечки животи
Премиерот Христијан Мицкоски одговарајќи на новинарско прашање во однос на очекувањата од „Сејф сити“ којшто започна официјално денеска со пробниот период, изјави:
„Апсолутно ја поддржувам применета на „Безбеден град“ проектот и поддржувам негово проширување на целата територија на земјата. Некои велат тоа ќе донесе критика за Владата, тоа ќе донесе силен политички удар, јас велам подготвени сме тој политички удар да го издржиме, само да спасиме некој човечки живот. Затоа што само изминативе недела – две во строгиот центар на главниот град имавме три жртви, што повредени, што би рекол, луѓе коишто го изгубиле животот поради неприлагодена брзина или непочитување на сообраќајните правила.
Јас во разговори со министерот за внатрешни работи реков, подготвени сме како Влада да ги трпиме сите критики. Слушам некои од поранешни пратеници на поранешното владејачко мнозинство на СДСМ и ДУИ го критикуваат ова, возеле 52, 53, 55, па како добивале опомени. И со 50,5 ќе добијат опомени, бидејќи си има правила што значи прилагодена и неприлагодена брзина. И ако еден човечки живот успееме да спасиме, еве јас сум подготвен целиот товар да го прифатам на себе и да ја прифатам целокупната политичка одговорност, па макар еден да спасиме човечки живот, поради тоа што дел од тие човечки животи се губат поради непочитување на сообраќајните правила, а најчесто тоа се случува со неприлагодена брзина. Ние алармиравме дека до ова ќе дојде, видовте во текот на еден ден колку сообраќајни прекршоци се направени. Голем дел од тие се затоа што несовесни возачи управуваат патнички возила коишто не се регистрирани. Дел од прекршоците, неколку илјади беа вчера поради тоа што поминале на црвено светло. Еве само вратете се назад и ќе видите колку луѓе го изгубија својот живот затоа што некој управувал патничко возило, не ја прилагодил својата брзина и поминал на црвено светло.
Ќе повторам, ако треба за тоа да го издржиме политичкиот притисок и удар, сето сум подготвен да го прифатам, само да спасиме човечки живот.“
Македонија
(Фото/видео) Ниту еден од обвинетите за пожарот во „Пулс“ не призна вина
Ниту еден од 35 физички и три правни лица обвинети за пожарот во дискотеката „Пулс“ во кој загинаа 63 лица, не признаа вина.
Многумина од нив изразија длабоко сочувство, а некои побараа да бидат ослободени затоа што не знаат зошто се во судницата.
Првообвинетиот Дејан Јованов, сопственик на „Пулс“, кажа дека не чувствува вина.
„Не се чувствувам за виновен за кривичните дела што ми се ставаат на товар“, кажа Јованов во судницата.
Обвинетиот, Митко Стојанов кој бил директор на фирмата „МММ Кафе“ на чие име била една од лиценците за дискотеката, кажа дека искрено жали за починатите и болката на семејствата.
„Кога би можел животот би го дал за некои од нив, не се чувствувам за виновен“, рече тој.

Милка Едровска, вработена во „Венци проект“ која го изработила проектот за дискотеката и е обвинета дека изготвила лажен основен проект за клубот, рече дека не се чувстува виновна и изрази длабоко сочувство до семјествата на починатите и посака побрзо оздравување на повредените.
„Јас ја знам нивната болка, ја имам истата болка“, рече Едровска, а тоа предизвика револт кај семејствата на починатите кои беа во судницата кои и дофрлија: „Седи ма таму“.
Тука судијката Диана Груевска – Илиевска повика за ред во судницата.
„Да работиме во тишина и мир“, рече судијката.
И Тодор Јованов, братот на Дејан Јованов, рече дека не се чувствува виновен.

Поранешниот општински градежен инспектор, Огњен Ѓеоргиев, е пензионер кому не му е јасно зошто е ставен во обвинението и зошто е во судницата.
„Јас сум пензионер и да има некакво дело, тоа е застарено. Немам никаква вина и треба да бидам ослободен. Тука сум веројатно зошто треба да има бројка за да нѐ има повеќе, треба да бидам ослободен“, рече тој.
Љупчо Стаменков, општинскиот градежен инспектор кој една година бил на должност, рече дека не се чувствува виновен и не знае зошто се води постапка против него.
„Немав никакви напатствија за објектот и воопшто не сум го посетил“, рече тој.
Не признаа вина ниту тројцата поранешни градоначалници на Кочани Ратко Димитровски, Николчо Илијев и Љупчо Папазов.

Управителот на Агенцијата за обезбедување „Рубикон“, Јане Јанчевски, изрази сочувство до родителите и посака побрзо закрепнување на повредените.
„Сите заедно ја бараме правдата. Да не осудуваме предвреме“, рече Јанчевски.
Ивица Грозданов, кој работел како обезбедување во кобната ноќ, рече дека не чувствува вина и не разбира зошто е во обвинението.
„Три часа помагав да спасиме што повеќе животи, не треба да бидам обвинет“, рече Грозданов.
Слична беше и изјавата на Мартин Ѓоргиев, кој , исто така, работел како обезбедување.
„Ние како обезбедување го ризикувавме сопствениот живот за да спасиме што е можно повеќе луѓе“, рече тој.

И обезбедувачот Стојанче Димитриев кажа дека не чувствува вина туку голема болка и тага оти загубил голем број пријатели, а и тој дал сѐ од себе за да спаси што е можно повеќе животи.
Министерот без ресор Шабан Салиу и поранешен директор на Дирекцијата за заштита и спасување (ДЗС) вели дека се работи за политички монтирано и правно неиздржано обвинение.
Директорите на ДЗС Аднан Џаферовски, Беким Максути и Џевад Селами, кажаа дека не чувствуваат вина и изразија сочувство до семејствата на починатите.
И поранешните министри за економија Ваљон Сарачини и Крешник Бектеши кажаа дека не чувствуваат вина и сочувствуваа со семејствата на починатите и повредените.

Раководителот на сектор во Министерство за економија Зоран Николовски рече дека како родител ни на сон не помислил на ваква трагедија и нагласи дека 13 години не работи во Министерството и не се чувствува за виновен.
Откако сите обвинети изјавија дека не чувствуваат вина, судијката даде пауза. Судењето ќе продолжи со воведни зборови на бранителите.
Македонија
Николоски: Потребни се координирани активности за побезбеден сообраќај, безбедноста во сообраќајот е непроценлива
Безбедноста на сообраќајот е заедничка одговорност на државата, на единиците на локалната самоуправа и на сите учесници во сообраќајот. Безбедноста не е само формално почитување на правилата, тaa е култура на однесување кои ги штити животите, истакна вицепремиерот Александар Николоски во своето обраќање на Националната конференција ”Безбедност во сообраќајот во единиците на локланите самоуправи.”
Патната инфарструктура што ја креираме мора да биде безбедна по проект, да ги минимизира ризиците и да нуди услови за безбедно движење за пешаците, велосипедисти, моторни возила и лицата со делумна подвижност. Безбедноста мора да стане основен критериум во плановите и проектите што ги правиме, додаде вицепремиерот Николоски.
“ Во рамки на Министерството за транспорт се работи на неколку стратешки насоки и тоа Националната транспортна стратегија 2018–2030 поставена е амбициозна, но неопходна цел – намалување на бројот на загинати лица на патиштата за 50 % до 2030 година затоа што бројките се лоши, Македонија е во врвот и се надевам дека со МВР ќе ги подобриме работите. Ја унапредуваме националната регулатива за безбедни патишта преку измена на законски решенија, користење на податоци за идентификација на црни точки и нивно минимизирање, креирање на урбанистички планови со безбедна инфраструктура. Ги подржуваме и соработуваме со општините за развој на локални проекти во дел на модернизација на раскрсници, воведување мерки за смирување на сообраќајот, изградба на тротоари и велосипедски патеки. Со Правилникот, велосипедските патеки за прв пат се категоризирани бидејќи до сега беа на доброволна основа, сега се задолжители. Промовираме Интелигентни транспортни системи, обврска што ни е зададена и со Планот за раст на ЕУ. Во овој момент Светска банка води постапка за поставување на ИТС на Коридор 10, над 13 милиони евра се грант за овој проект и за некаде година и половина ќе имаме целосно дигитализиран автопат од границата со Србија со границата со Грција. Веќе се работи на слична апликација и за Коридор 8 ” истакна вицепремиерот Николоски.
Активностите за безбеден сообраќај на патиштата мора да бидат координирани и заеднички интероперабилно да се решаваат сите предизвици, додаде Николоски, кој потенцира дека активностите треба да бидат насочени кон долгорочни цели и активности.

