Македонија
(Видео) Шахпаска: Слепите лица првпат добиваат алатка – аудиочитач
Програмата за развој на Обединетите нации, во партнерство со Националниот сојуз на слепите, почна процес на изработка на софтвер – апликација која на слепите и на лицата со оштетен вид ќе им овозможи пишаниот текст да го чујат и разберат во аудиоверзија. Дигиталната апликација – аудиочитач ќе биде бесплатна и достапна за сите, доспапна на македонски и на албански јазик и лесно применлива за сите возрасти.
Е-продуктот ќе биде достапен во мобилна и десктоп-верзија, при што на корисниците ќе им се понуди можност за едноставно и лесно користење на алатката во секојдневниот живот.
„Ми претставува особена чест и задоволство што денеска имам можност да соопштам дека слепите лица во Република Северна Македонија прапат ќе добијат функционална, современа и соодветна алатка, која ќе им овозможи поголема независност во сите сфери од секојдневниот живот. Апликацијата – аудиочитач, која ќе биде достапна во мобилна и десктоп-верзија, ќе биде создадена во согласност со современите технолошки трендови. Taa ќе биде лесно разбирлива, а текстот ќе го изразува со природен глас. Аудиочитачот целосно ќе ги промени начинот и квалитетот на живеење на слепите лица и на лицата со оштетен вид затоа што ќе има примена во сите области на живеењето. Тој ќе овозможи непречена комуникација, непречено движење, целосно вклучување во општеството“, изјави министерката за труд и социјална политика, Јагода Шахпаска.
Аудиочитачот ќе има примена во сите области на живеењето, а особено од огромна важност ќе биде неговата примена при стекнување знаења, информации и воспоставување комуникација по системот од текст до глас“ Алатката ќе може да ја користат учениците, студентите, невработените лица што бараат работа, практикантите, вработените и сите оние што се соочуваат со тешкотии при совладување на информациите прикажани во текст.
„Конвенцијата на ОН за правата на лицата со попреченост потенцира дека лицата со сите видови попречености мора да ги уживаат сите човечки права и фундаментални слободи. Во актуелните услови на глобална криза поради Ковид-19, максимата на ОН – „никој да не биде изоставен“ – станува уште порелеватна, особено кога зборуваме за инклузивни и интегрирани општества. Новиот продукт на слепите лица ќе им овозможи поголема и поефикасна дигитална пристапност, а со тоа ќе се исполнат и условите за независно живеење, слободен пристап до информации, слобода на говор и изразување и комуникација, недискриминација, целосно и ефективно учество и вклученост во општеството“, истакна постојаната претставничка на Програмата за развој на Обединетите нации, Нарине Сахакјан.
За претседателот на Националниот сојуз на слепите, изработката на аудиочитачот претставува исчекор во квалитетот на живеење на оваа категорија граѓани.
„Огромно е задоволството што, конечно, слепите лица ќе може да добијат соодветно аудиопомагало, кое ќе може да го користат на свој мајчин јазик, лесно разбирливо, што текстот го изразува со природен глас. Оваа дигитална апликација ќе ги зголеми шансите и можностите секое слепо лице полесно да се движи, да ги извршува секојдневните домашни работи, да учи, да се социјализира, да најде вработување и да остварува свој приход, а тоа е од непроценливо значење за сите нас“, изјави претседателот на Националниот сојуз на слепите, Жарко Селковски.
Аудио читачот апликација, освен за слепите лица, ќе може да го користат и лицата со потешкотии во учењето, лицата со дислексија и сите оние лица кои информациите најдобро ги разбираат во аудио формат.
Се очекува изработката на е – продуктот да биде финализирана за околу два месеци, при што се отвора можост и за регионално користење од страна на слепите лица кои комуницираат на македонски и албански јазик.
На решението ангажирана е да работи реномираната американска компанија Non-Routine LLC, со искуство во изработка на вакви комплексни аудиорешенија и применливи комјутерски технологии за неколку светски јазици, со поддршка на локален тим од лингвисти и филолози.
Аудиочитачот за андроид-мобилните телефони ќе може да се преземе од Google Play Store, при што ќе биде интегриран со постојната платформа Talkback, што е инсталирана на секој андроид-уред.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Системските недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција, бараат системски пристап во нивото отстранување
Покрај формалната, нужна е реална заштита на жените од насилство, порача претседателката Гордана Сиљановска-Давкова на јавната расправа за имплементацијата на Истанбулската конвенција, што ја одржа собраниската Комисија за еднакви можности на жените и мажите.
Според неа, Извештајот на Државниот завод за ревизија дава прецизна дијагноза на реалните состојби и открива системски недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција.
Нејзини клучни препораки се: итно донесување на Националната стратегија 2026 – 2033; проширување на мрежата на засолништа; обезбедување долгорочна финансиска поддршка на жртвите; воведување стандарди во давањето на услугите од страна на социјалните центри; вработување на соодветен, стручен кадар и негова континуирана обука како и побрзо лиценцирање на СОС линиите. Според неа, програми за психосоцијален третман, треба да се спроведуваат не само со жртвите, туку и со сторителите.

Таа смета дека програмите за психосоцијален третман се потребни не само за жртвите, туку и за сторителите.
Претседателката укажа на потребата од јасни критериуми при распределбата на финансиите, врз основа на претходна анализа на трошоците.
Мора да се заостри казнената политика во однос на семејното насилство и фемицидот, истакна таа.
Сиљановска-Давкова предупреди дека жените остануваат незаштитени во критички момент како резултат на дисфункционалноста и некоординираноста на институциите. Заради тоа, фемицид расте, институционалната недоверба се продлабочува и се нарушува нашиот кредибилитет во исполнувањето на меѓународните обврски.

Укажувајќи на поразителната статистика на МВР за бројот на жртвите, учесниците во јавната расправа се заложија за системски промени насочени кон превенција на семејното насилство, како и соодветен одговор на кривичните дела врзани за насилството.
На седницата се обратија претседателката на Комисијата, Жаклина Пешевска, потпретседателката на Собранието, Весна Бендевска, заменик-министерот за социјална политика, демографија и млади, Ѓоко Велковски и помошничката на главниот државен ревизор, Катерина Чалоска Алексовска.
Во дискусијата учествуваа претставници од државните институции на национално и локално ниво, на граѓанскиот сектор и меѓународните организации.
Македонија
Освен во „Димо Хаџи Димов“, во друго училиште во Карпош не се најдени патогени бактерии
На 27.11.2025 АХВ заедно си службени лица од ИЈЗ направи вонредна контрола во 9 основни училишта во рамките на општина Карпош.
Од секое училиште беа земени мостри од храна како и брисеви од работни површини од кујните во училиштата.
По направените анализи во испитуваните примероци не се докажани патогени бактерии.
Освен во едно од училиштата каде на 2 површини е докажано присуство на ентеробактерии, што е индикатор на недоволна хигиена.
ИЈЗ ќе предложи иницијатива што ќе значи дополнителни промени во Националната годишна програма за јавно здравје, одредени правилници, законски и подзаконски акти, кои се во насока на подобра хигиена во училиштата, градинките, како и побезбедна храна, вода во истите што ќе значи унапредување на теми поврзани со јавното здравје.
Македонија
Муртезани во Брисел на средби во ГД РЕГИО и ГД ЕНЕСТ
Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, во рамки на првиот ден од работната посета на Брисел, имаше одвоени средби со генералната директорка на Генералниот директорат за регионална и урбана политика на Европската комисија (ГД РЕГИО), Темис Кристофиду и со директорката во Генералниот директорат за проширување и источно соседство (ГД ЕНЕСТ) при Европската комисија, Валентина Суперти. Разговорите беа фокусирани на унапредување на евроинтегративниот процес на Северна Македонија, спроведувањето на реформите и продлабочувањето на соработката со институциите на Европската Унија.

Во разговорот со генералната директорка Кристофиду, министерот Муртезани изрази благодарност за континуираната поддршка што Европската комисија ја обезбедува преку Генералниот директорат за регионална и урбана политика, особено во делот на територијалната и прекуграничната соработка. Тој се осврна на тековното претседавање на Северна Македонија со Стратегијата на Европската Унија за Јадранско-јонскиот регион (EUSAIR), нагласувајќи дека земјата, и покрај почетните предизвици, успешно ги реализира планираните активности во рамки на програмата на претседавањето. Министерот подвлече дека Владата останува целосно посветена на зајакнување на регионалната поврзаност, промовирање на одржлив развој и зголемување на видливоста на земјата во рамки на макрорегионалните иницијативи на Унијата. Двете страни се согласија за продолжување на тесната соработка во насока на финализација на претседателството и подготовка на годишниот форум на EUSAIR.

На средбата со директорката Суперти детално се разговараше за напредокот во спроведувањето на реформските активности во контекст на европската агенда, како и за приоритетите на Владата во периодот што следи. Министерот Муртезани ја нагласи подготвеноста на Северна Македонија за финализирање на патоказите за јавната администрација, владеењето на правото и странските инвестиции, како и активностите поврзани со Реформската агенда и Планот за раст. Во фокусот на разговорот беа и очекувањата за отворање на Кластер 1, како и прашања поврзани со Спогодбата за стабилизација и асоцијација и за мерките кои влијаат врз челичната индустрија во земјата. Министерот го потенцираше значењето на економската интеграција и рамноправниот пристап до европскиот пазар како клучни елементи за стабилност и развој, а беше изразена и подготвеност од страна на Европската комисија за понатамошна техничка поддршка и координација во спроведувањето на реформите.

