Контакт

Македонија

Децата во зима ни живеат во гасна комора, педијатарот Андоновски алармира за нездравиот воздух

Објавено пред

Повеќе од половина од населението во Македонија живее со четирипати повеќе штетни честички во воздухот, според стандардите на Светската здравствена организација. Истражување на британски „Гардијан“ покажа дека Македонија и Србија имаат најзагаден воздух во Европа, се соочуваат со огромна здравствена криза и се области со опасни нивоа на загадување на воздухот. На мапата што ја објави „Гардијан“, Македонија и Србија се во црна боја.

dobivaj vesti na viber

 

Истражување на британски „Гардијан“ покажа дека Македонија и Србија имаат најзагаден воздух во Европа, ги обележа во црна боја

Многу мал процент од луѓето се свесни дека загадувањето претставува ризик за здравјето на сите нас, дека може да биде причина за нечија смрт. Топката се префрла од локалната на централната власт и обратно, а бројките на починати лица постојано растат. Апелите на граѓанските здруженија да се реши проблемот што ја стави Македонија на листата на 10 најзагадени земји според веб-страницата што го мери квалитетот на воздухот, Iqair, не допреа ниту до претходната, а ниту до актуелната владејачка гарнитура.

Загадувањето го зема својот данок, според специјалист педијатарот Ангелчо Андоновски, и децата се тие што најмногу страдаат.

Нашите деца зимскиот период го живеат во гасна комора, вели Ангелчо Андоновски, специјалист педијатар

„Присуството на ПМ 10-, ПМ 2,5-честичките, тешките метали, бензините, токсичниот отпад, кој постојано е присутен во Скопје, предизвикува безброј проблеми, кои, за жал, предизвикуваат хроницитет, а со тоа и нарушено здравје уште од најраната возраст, можам слободно да кажам – нашите деца зимскиот период го живеат во гасна комора. Возрасните лица се исто така засегнати и се јавуваат со компликации на нивните хронични заболувања и би рекол дека и животниот век е скратен поради комплицирање на нивните состојби со коморбидитети. ПМ 10-честичките го напаѓаат белодробието, а ПМ 2,5-честичките крвните садови, па затоа и бројот на срцеви и мозочни удари е веќе на највисоко можно ниво“, вели Андоновски.

Граѓаните се револтирани од фактот што власта ништо не презема, велат дека се занемаруваат проблемите, кои навистина претставуваат ризик за сите нас. Постојат организации што се занимаваат со ова прашање, но ефектите се речиси и невидливи.

Дишеме воздух загаден трипати повеќе од дозволеното

Табелата претставува анализа на податоци на ПM 10-честичките од студијата, која е подготвена од професор доктор Дејан Мираковски, а се однесува за Скопје. Заклучокот е дека загадувањето на воздухот ја надминува просечната дозволена граница, што укажува дека дишеме воздух загаден трипати повеќе од дозволеното.

Децата до пет години најпогодени од отровниот воздух

Доцент доктор Мирјана Димовска од Институтот за јавно здравје, која ги работи процените за влијанието на загадениот воздух врз здравјето на населението со акцент на смртноста, вели дека хронично болните луѓе со кардиоваскуларни, цереброваскуларни заболувања, респираторни заболувања и други коморбидитети, но и децата под 5 години, се најподложни на влијанијата на загадениот воздух со ПМ-честички, а кој го дишеме.

„Најчувствителните групи на население се деца помлади од 5 години, постари граѓани (над 65-годишна возраст особено), бремените жени, лица со хронични заболувања (циркулаторни/кардиоваскуларни заболувања), пациенти со астма и ХОББ, дијабетичари, луѓе што работат на отворено и пушачи, чиј ризик од сериозно срцево оптоварување се зголемува меѓу 3 и 4 пати. Оние со веќе постојни респираторни проблеми се изложени на особен ризик. Иако помладите лица и децата над 5- годишна возраст не спаѓаат во високоризичните групи на население, тоа не значи дека и нивното здравје не може да биде афектирано при краткотрајни изложености на високи концентрации на загадувачки материи“, се дел од пресметките што ги врши Димовска од Институтот за јавно здравје.

Според магистер доктор специјалист Ангелчо Андоновски, појавата на голем број опструктивни заболувања, појавата на астма, појавата на голем број алергии и исто така појавата на фиброза на белодробието се веќе појави што се следат во оваа измината деценија, а и повеќе.

„Одговорност мора да има токму поради фактот дека видливо овој проблем предизвикува огромен број нови заболувања, а и изгубени животи поврзани токму со загадувањето“, вели Андоновски.

Гасификацијата е решение за загадениот воздух

Дарко Блинков, генерален инспектор во Инспекторатот за животна средина, на нашето прашање како Министерството го решава проблемот со загадувањето, вели дека постојано се прават инспекциски надзори во однос на сите поголеми загадувачи. Тој посочува дека следењето на квалитетот на воздухот почнува некаде пред 50-ина години  и додава дека треба многу да се вложува во однос на справување со аерозагадувањето, а според него, главните загадувачи се домаќинствата.

„Најголем проблем имаме со енергентите. Користењето на јагленот, дрвата и пелетите, горивата. На целиот Балкан има лош квалитет на јаглен. Нашето Министерство направи детаљна анализа за објекти што користат разни типови цврсти горива и, за жал  поразителни се резултатите бидејќи најголем дел се од општините или од државната администрација. Станува збор за образовни и здравствени капацитети, каде што вложувањата на државата треба да бидат најголеми, но со оглед на тоа дека поглавјето на животната средина е најобемно и најскапо, а секако државата не е многу дарежлива со пари“, вели инспекторот Блинков.

Како што истакнува тој, се добиваат средства од донатори од Европската Унија и за десет општини веќе има планови за справување за проблемите со квалитетот на воздухот.

„Инвестирано е во мониторинг-станиците преку субвенционирање мерки. За време на короната беше проблем со струјата и со пелетите. Мислам дека гасификацијата е еден од главните елементи што ќе помогне многу во Македонија да се подобри квалитетот на воздухот. Добар пример е болницата за гинеколошки работи во Чаир, која се приклучи на гасоводната мрежа, како и општите болница во Струмица и Куманово“, посочува Блинков.

Според него, друг значаен индикатор што влијае на загадувањето е сообраќајот.

Оние што имаат возила со поголеми емисии на загадување ќе треба да плаќаат и поскапа регистрација, вели инспекторот Дарко Блинков

„Не само Македонија, туку и целиот Балкан стана увозник на целото европско ѓубре од возила, некогаш тоа биле добри брендови, но по 20-25 години возење, навистина тие возила не користат за ништо, со пробиени катализатори, особено дизел-возилата. Може во иднина да биде забранет увозот за одредени возила. И оние што имаат возила со поголеми емисии на загадување ќе треба да плаќаат и поскапа регистрација. Тука би можела државата и да субвенционира мерки, на пример, да се врати старото возило и со доплата да се земе поново. Индустријата исто многу влијае на загадувањето на воздухот. Економијата, екологијата и здравјето некако не одат заедно. Ќе имаме едно, ќе немаме друго. Огромен проблем секако е и пренаселеноста со згради“, завршува Блинков.

Загадувањето во 2021 година е трипати помало од тоа во 1991 година, покажуваат податоците на air.moepp.gov.mk

Според податоците на air.moepp.gov.mk, на табелата од 1990 сѐ до 2021 година загадувањето се намалило, но сепак е над дозволеното ниво.

Маја Терзиова и Сара Танаскоска

Оваа сторија е продуцирана со поддршка на регионалниот проект „SMART Balkans – Зајакнување на улогата на медиумите во справувањето со климатските промени“ имплементиран од Центарот за промоција на граѓанското општество (CPCD), Центарот за истражување и креирање политики (CRPM) и Институтот за демократија и медијација (IDM) и финансиски поддржан од Министерството за надворешни работи на Норвешка (HMNP).

Македонија

(Фото) Полицајците им подаруваа новогодишни лампиони на охриѓани и на туристите во Охрид

Објавено пред

Интернационалната полициска асоцијација (ИПА) Охрид, во соработка со Секторот за внатрешни работи (СВР) Охрид, денеска на симболичен начин, со подарување на новогодишни лампиони, на охриѓани и на туристите кои во Охрид ќе ја прослават новогодишната ноќ, им ја честита Новата 2026 година.

dobivaj vesti na viber

„Традиционално, на овој начин, на сите охриѓани, на сите гости, на сите туристи кои што ќе слават Нова година во Охрид, со симболично доделување на лампиони им ја честитавме Новата година и им посакавме се најдобро во новите 365 дена. Им порачавме да внимаваат на својата и на безбедноста на останатите граѓани а посебно дека сообраќајните контроли во сообраќајот ќе бидат интензивни.

Нагласивме дека алкохолот и управување моторни возиа не одат заедно и дека секоја таква ситуација, ќе значи исклучување на возачот од сообрај и соодветна пријава. На овој начин, ИПА Охрид и СВР Охрид, со оваа превентивна активност, прават обид повеќе за зголемена безбедност во градот, а граѓаните и туристите да се чуствуваат безбедно и сигурно во Охрид“, сооопшти СВР Охрид.

Прикажи повеќе...

Македонија

(Видео) Ѓорѓиевски: Ви давам збор, 2026 ќе биде многу подобра година

Објавено пред

Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓорѓиевски им посака успешна нова година и среќни празници на жителите на Скопје.

dobivaj vesti na viber

Тој даде збор дека 2026 година ќе биде многу подобра.

„Заедно ќе ги решаваме проблемите, заедно ќе обезбедиме поголема стабилност, подобар стандард и повеќе радост за сите наши скопјани“, кажа Ѓорѓиевски.

Прикажи повеќе...

Македонија

Уапсени возачи во Кочани, Делчево, Кичево, Битола и Куманово: возеле пијани, а еден од нив предизвикал и сообраќајна незгода

Објавено пред

Вчера во 20:56 часот, полициски службеници од ОВР Кочани го лишија од слобода А.Б.(28) од с.Грдовци, кочанско. Претходно, тој со патничко возило „бмв“, кое го управувал, учествувал во сообраќајна незгода со патничко возило „киа“ со штипски регистарски ознаки, управувано од М.К.(23) од с.Чифлик, кочанско, а при преземање мерки е констатирано дека А.Б. е под дејство на алкохол, односно дека има 1,97 промили алкохол во крвта.

dobivaj vesti na viber

Ноќеска во 01:30 часот на ул.„ Кеј на Брегалница“ во Делчево, полициски службеници го лишија од слобода Т.С.(36) од Делчево. При контрола во патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „фиат пунто“ со делчевски регистарски ознаки, кое го управувал и по преземени мерки било констатирано дека е под дејство на алкохол, односно дека има 2,36 промили алкохол во крвта, по што веднаш бил исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица.

Вчера во 16:37 часот на експресниот пат Кочани-Штип, полициски службеници од ОВР Пробиштип го лишија од слобода В.А.(48) од с.Трсино, виничко. При контрола во патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „поло“ со винички регистарски ознаки, кое го управувал и по преземени мерки било констатирано дека е под дејство на алкохол, односно дека има 3,04 промили алкохол во крвта, по што веднаш бил исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица.

Ноќеска во 04:00 часот на бул.„Ослободување“ во Кичево, полициски службеници од ОВР Кичево го лишија од слобода Б.Н.(46) од Кичево. При контрола во патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „голф“ со кичевски регистарски ознаки, кое го управувал и по преземени мерки било констатирано дека е под дејство на алкохол, односно дека има 1,75 промили алкохол во крвта, по што веднаш бил исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица.

Вчера вечер во 23:17 часот на ул.„Партизанска“ во Битола, полициски службеници од СВР Битола го лишија од слобода С.Ф.(33) од Битола. При контрола во патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „голф“ со битолски регистарски ознаки, кое го управувал и по преземени мерки било констатирано дека е под дејство на алкохол, односно дека има 1,61 промили алкохол во крвта, по што веднаш бил исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица.

Ноќеска во 01:42 часот на ул.„Никола Тесла“ во Битола, полициски службеници од СВР Битола го лишија од слобода В.М.(54) од с.Брусник, битлско. При контрола во патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „шкода“ со битолски регистарски ознаки, кое го управувал и по преземени мерки било констатирано дека е под дејство на алкохол, односно дека има 2,05 промили алкохол во крвта, по што веднаш бил исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица.

Ноќеска во 03:45 часот на бул.„Трета македонска ударна бригада“ во Куманово, полициски службеници од СВР Куманово го лишија од слобода Ф.А.(29) од с.Биљановце, кумановско. При контрола на патниот сообраќај во Куманово, полициските службеници сопреле патничко возило „фолксваген поло“, кое тој го управувал и по преземени мерки е констатирано дека е под дејство на алкохол, односно измерени му се 1,77 промили алкохол во крвта.

Вчера во 23:30 часот на бул.„Октомвриска револуција“ во Куманово, полициски службеници од СВР Куманово ги лишија од слобода Т.Д.(57) и Ф.Д.(60), двајцата од Штип и О.С.(39) од Струга. При контрола на патниот сообраќај, полициските службеници сопреле патничко возило „алфа ромео“ со скопски регистарски ознаки, кое го управувал Т.Д. и по преземени мерки е констатирано дека е под дејство на алкохол, односно измерени му се 2,04 промили алкохол во крвта. При обид да го лишат од слобода, неговите сопатници О.С.(39) од Струга и Ф.Д.(60) од Штип, агресивно се однесувале и ги попречувале полициски службеници, по што и тие се лишени од слобода.

По целосно документирање на настаните, против нив ќе бидат поднесени пријави по член 297-а од Кривичниот законик – „безобѕирно управување со моторно возило“.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија1 час

(Видео) Ѓорѓиевски: Ви давам збор, 2026 ќе биде многу подобра година

Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓорѓиевски им посака успешна нова година и среќни празници на жителите на Скопје. Тој даде...

Европа2 часа

(Видео) Путин во новогодишната порака: Уверен сум во победата на Голема Русија

Рускиот претседател Владимир Путин изрази уверување во победата врз Украина, во својата новогодишна порака, речиси четири години по почетокот на...

Македонија4 часа

(Фото) Министерот Алиу во посета на Клиниката за детски болести: им посака на сите деца поскоро оздравување

Министерот за здравство Азир Алиу, заедно со заменик министерот Јовица Андовски и претседателот на Собранието, Африм Гаши, денеска ја посетија...

Македонија4 часа

„Сите гледаат ски скокови за да видат кој ќе победи, само СДС следат дали ќе ги видат Заев и Филипче во публика во Гармиш-Партенкирхен“, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Чудно како СДС избегнаа да го спомнат Гармиш-Партенкирхен и заборавија да одговорат дали во моментов Венко Филипче таму изиграва елита...

Забава5 часа

Каролина Гочева: Збогум на една година која многу повеќе ни зеде отколку што ни даде

„Збогум на една година која многу повеќе ни зеде отколку што ни даде“, напиша македонската пејачка Каролина Гочева, на социјалните...

Македонија5 часа

Николоски: После повеќе од 60 години Охридскиот аеродром е легализиран

Вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски на својот фејсбук профил објави дека аеродрoмот Св. Апостол Павле во Охрид конечно...

Македонија7 часа

Осум месеци затвор за поранешниот директор на затворот во Шутка, Филип Андов-Сокол, условни казни за обвинетите полицајци

Од Основниот кривичен суд Скопје соопштија дека поранешниот директор на затворот „Скопје“ и актуелен член на Извршниот одбор на опозицискиот...

Македонија7 часа

Сиљановска-Давкова: Трагедијата во Кочани како сенка ќе нè следи цел живот, да не ги заборавиме нивните најблиски, повредените, а најмногу, правдата

Годинава што си оди ќе ја помниме по драматичните промени на меѓународниот поредок, незамисливите војни со огромни човечки жртви, забрзаната...

Македонија8 часа

(Видео) Мицкоски: 2026 година ќе биде година на преобразба, државата има потреба од одговорност

Годината што ја испраќаме не беше лесна, таа беше година на сериозни предизвици. Година во која државата мораше прво да...

Македонија8 часа

Бесплатен паркинг во Центар за новогодишните и божиќните празници

Паркирањето во Општина Центар за време на новогодишните и божиќните празници ќе биде без наплата за сите граѓани, информираат од...

Македонија10 часа

Трагедијата во дискотеката „Пулс“ во Кочани со 63 загинати и над 200 повредени е настан што ја одбележа 2025 година

2025 година ќе остане запаметена по тешката трагедија што се случи на 16 март во дискотеката „Пулс“ во Кочани, која...

Македонија11 часа

СДСМ тврди: Има координирана операција за уривање на партијата од внатре

Криминалната власт ја започна последната фаза од кампањата – репресија врз СДСМ и политички прогон, велат од опозициската партија. „По...

Македонија11 часа

Најстудено на Шапка, утрово измерени -14 степени

Утрово најстудено е на Попова Шапка каде се измерени -14 степени, -12 во Mаврови Анови, -10 Крива Паланка, Берово, Kрушево,...

Свет11 часа

Нова студија: Давањето мобилни телефони на деца пред 13-годишна возраст може да биде особено опасно

Новите научни студии објавени во 2025 година даваат сè појасна слика за ризиците од раниот пристап до паметни телефони и...

Свет12 часа

САД се сомневаат во руската приказна за нападот врз резиденцијата на Путин: „Се чини несоодветно“

Амбасадорот на САД во НАТО, Метју Витакер, денес изрази сомнеж врз руските тврдења дека Украина ја нападнала резиденцијата на претседателот...

Свет12 часа

Франција купува авиони за рано предупредување од Сааб за 1,14 милијарди евра

Франција потпиша договор со шведската одбранбена компанија Сааб за купување на два авиони за рано предупредување во вредност од околу...

Свет12 часа

Германија ја прекина истрагата против тајкуните на Путин во замена за 10 милиони евра

Германските обвинители објавија дека ќе ја прекинат истрагата против рускиот олигарх Алишер Усманов, близок сојузник на рускиот претседател Владимир Путин,...

Економија1 ден

ЕБОР одобри над 20 милиони евра кредит за модернизација на железничкиот товарен возен парк во Македонија

ЕБОР одобри 20,9 милиони евра кредит на Северна Македонија за набавка на нови електрични локомотиви и современ систем за планирање...

Македонија1 ден

ДПИ со засилени контроли: издадени се 96 прекршочни платни налози во износ од 2,8 милиони денари

Државниот пазарен инспекторат во текот на месец декември спроведе засилени инспекциски надзори кај угостителските објекти на територија на цела држава...

Топ1 ден

Петарда експлодира во раката на осумгодишно дете од Врапчиште, заврши на Клиника

Осумгодишно дете од селото Врапчиште, гостиварско, се здобило со сериозни повреди на раката кога му експлодирала петарда. Настанот бил пријавен...