Македонија
Договорот од Преспа – болна тема во Грција
„Охи“. Ова е најчесто одговорот на Грците во Солун доколку се праша дали нивните соседи во иднина ќе почнат да ги нарекуваат „Северна Македонија“, ако целосно се реализира договорот од Преспа.
„Скопје и ФИРОМ“. Тоа сепак е најчестиот избор со кој граѓаните во Грција велат дека би ги именувале граѓаните во Македонија, барем ако може да се извлече заклучок од анкетите и разговорите со обичните луѓе во Солун. На улица во обид да се направи анкета за расположението на граѓаните во овој дел на Грција, тешко се доаѓа до алтернативни одговори. Повеќето како „од пушка“ велат дека не се многу радосни со постигнатиот договор од Преспа. Употребата на зборот „македонски“, „Македонци“, но и зборот „Македонија“ во името на земјата е нешто што за многумина е сè уште неприфатливо, барем во овој дел на Грција.
„Може да се нарекуваат со некое друго име, не знам зошто го избрале токму Македонија, се знае дека Македонија е грчка“, вели една млада девојка која ја сретнавме на плоштадот Аристотелос во Солун.
Според последното испитување на јавното мислење спроведено во Грција, дури 65% од граѓаните се изјасниле дека се против договорот од Преспа, 17 % се за договорот, додека 5% кажале дека тој не ги засега никако.

Споменувањето на договорот од Преспа како тема за дискусија речиси неизбежно предизвикува бурни реакции, најчесто емотивни кај многу Грци. Сепак, ако се има шанса за подлабок разговор на темата и во пријателска атмосфера, на дел од луѓето знае и да им се спушти и по некое „Македонија“ или Македонци за нивните соседи.
Во голема мера, во грчкиот регион „Македонија“ сè се врти околу Александар Македонски и антиката. При споменувањето на договорот од Преспа во дискусиите со некој од Грција речиси невозможно е инстантно да не се спомене оваа историска личност и античкото наследство, дел од историјата кој е многу значаен за граѓаните на оваа земја.
„Нема да имам проблем да се нарекувате Македонци и Македонија, единствено ако се изјасните дека во таков случај и вие имате грчко потекло. Бидејќи Македонците биле дел од хеленската култура, Александар Велики бил Грк, зошто го негирате тоа“, вели во неформален разговор еден грчки интелектуалец.
Тој сепак признава дека понекогаш грчкото општество е преоптоварено со историјата, толку многу што се игнорираат делови од сегашноста.
„Имаме ние еден проблем, можеби и не толку поврзан со вас, толку сме концетрирани на нашето славно минато, на историјата каде големи работи биле направени од нашите претци, што тешко се фокусираме на денешната реалност во Грција и на што е она што ние како генерација сега ќе успееме да го направиме“, додава тој.
Има балансирани размислувања, но се потивки
Во Солун постојат и гласови кои сметаат дека проблемите меѓу Грција и Македонија треба што побрзо да се надминат, но и такви кои никогаш немале проблем со името на земјата. Сепак, овие гласови засега изгледа дека се потивки, особено во медиумскиот мејнстрим-простор во таа земја.
„Договорот од Преспа не е совршен договор бидејќи сепак е наметнат од САД, НАТО и ЕУ и многу луѓе на Балканот не се баш најсреќни кога треба да го следат авторитетот на овие институции. Со оглед на ова и со оглед на повлекувањата и компромисите од двете страни, се работи за есенцијален договор меѓу две соседни земји, кои сакаат и мораат да го остават во минатотото националистичкиот дискурс во нивните официјални релации“, вели Ник Сикас, студент од Солун за „Макфакс“.

Во однос на тоа дали овој договор ќе реши многу прашања и во реалноста меѓу двете земји, Сикас не мисли дека постојат премногу отворени прашања, но, сепак, национализмот е тој од каде што извираат проблеми.
„Освен јавниот националистички дискурс (вклучувајќи го десниот, екстремно десниот, нео-наци поддржувачите и политичарите кои го адаптираат нивниот дискурс според идеологијата и мислењата на поддржувачите), нема посериозни прашања кои се однесуваат на дневна интеракција меѓу луѓето. Во бизнисот и економски гледано, Грците отсекогаш ги користеле бизнис-можностите во Република Македонија. Подлабоките проблеми кои доаѓаа од националистичкиот дискурс нема да бидат решени од овој договор, па дури може и да ги направи порадикални и погласни“, смета тој.
Смета дека за да се направи овој договор „реалност“ е многу тешко, особено за Македонците, кои веќе го имаат името „Република Македонија“, а сега треба да се преименуваат во „Северна Македонија“. „Разбирам зошто не би им се допаднал овој договор“, додава тој.
За тоа колку луѓето во Грција во иднина ќе почнат да ги нарекуваат нивните соседи Македонци, Сикас вели дека дел од нив го правеле тоа и пред договорот, иако за многумина ваквото нешто е тешко.
„Во голема мера тоа е поврзано и со начинот на кој сме израснале. Има доста луѓе во централна Македонија, во селата и градовите околу Солун кои го говорат нивниот мајчин јазик – македонски и се Грци. За време на балканските војни и до Втората светска војна грчката држава активно го наметна грчкиот идентитет на Македонија, Тракија и Епир, каде граѓаните кои говореа грчки беа малцинство. Затоа негрчките јазици (турскиот и ‘словенскиот’) беа забранети за користење. Оттогаш наваму Грците се растени во заборав за етничките и јазичните малцинства кои живееле на оваа територија пред грчката држава. Доколку работите бргу не се променат во нашата генерална култура и образование, тогаш мнозинството Грци секогаш ќе имаат проблем со нарекување на некој друг Македонец освен себе. Се надевам дека еден ден ќе разбереме сите колку е глупаво да се расправаме меѓу себе поради имиња, историски претци или крвно потекло, како и поради земјата која сме ја населиле само поради историска случајност“, додава Сикас.
Кристина Озимец
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Без вода денеска дел од Бутел
Од ЈП Водовод и Канализација известуваат дека денеска:
· Поради изведување на водоводен приклучк на водоводна мрежа со пречник од ф-200мм на улицата Радишанска, крак – 4 (Бел Камен), од 09:00 часот до завршување со работните активности, прекинато водоснабдување ќе имаат корисниците од истата улица и населба Кучевишка Бара, општина Бутел.
Македонија
Костовски: Усвоен рекорден буџет од 848 милиони денари, Левица, ДУИ и ВЛЕН против развојот на општина Бутел
Денес на седницата на Советот на Општина Бутел беше изгласан и донесен најголемиот, рекордно проектиран буџет кој некогаш го имала општина Бутел, извести градоначалникот Дарко Костовски.
„Усвоивме развоен буџет, буџет кој е наменет и исклучиво во служба на граѓаните. Буџет кој значи реализирање на барањата на граѓаните.
За жал советниците од ДУИ, ВЛЕН и ЛЕВИЦА не го поддржа буџетот, не го поддржаа проектот за вода во Љубанци и Љуботен, нова поликлиника, не поддржаа нови улици во Љуботен, Визбегово, Скопје Север, Бутел, не поддржаа нови проекти и не го поддржа развојот на Општина Бутел“, вели Костовски.

„20 години без никаков интерес за граѓаните на општина Бутел!
63% од овој Буџет за капитални проекти!
Со овој буџет одвоени се рекорден број на финансии за капитални проекти.
Со овој буџет издвоени се финансии за реализација на:
-Нова поликлиника
-Доизградба на водоводот за Љубанци и Љуботен
-Детска градинка во населеното место Бутел 2
-Изградба на пливачки базен во ООУ “Ацо Шопов”
-Нови мостови на река Серава
-Уредување и чистење на речното корито на Река Серава
-Финансиска помош за новороденчиња
-Реконструкција на клучните сообраќајници во општина Бутел
-Реконструкција и ревитализација на голем број на помали сервисни улици
-Изградба на нова и реконструкција на постоечката атмосферска и фекална канализација
-Изградба на нови спортско рекреативни центри
-Нови детски игралишта
-Нови спортски игралишта
-Нов пешачки и пристапни патеки
-Поддршка на спортски клубови
-Спортски стипендии
-Парична помош за пензионерите
-Зголемен број на финансиски средства за помош на социјално загрозени семејства
-Финансии за културни и спортски настани

Како и изминатите години така и во овој буџет предвидени се 0 средства за репрезентација, патни трошоци, како и непродуктивни трошоци.
Парите на граѓаните мора и исклучиво ќе се користат за нивни потреби!
2026 година ќе биде година на развој, на многу нови значајни проекти во сите населени места!
Продлжуваме за модерна, стабилна и просперитетна Општина Бутел!“, соопшти Костовски.
Македонија
Општина Карпош го изгласа буџетот и програмите за работа за 2026 година
Градоначалникот Сотир Лукровски и Советот на општина Карпош го изгласаа општинскиот буџет и програмите за работа за 2026 година.
Советот на Општина Карпош заседаваше по шести пат, при што советниците расправаа и полноважно одлучуваа по околу триесетина точки кои се најдоа на денешниот дневен ред. Првенствено, мнозинска поддршка доби Предлог – Решението со кое беа именувани претседател и членови на Комисијата за изработка на Програмата за работа на Советот за 2026 година. Советот ја изгласа и Одлуката за утврдување надоместок на членовите на Општинска изборна комисија – Карпош и избирачките одбори на подрачјето на општина Карпош, за извршената работа во подготовката и спроведувањето на Локалните избори 2025 година, известува Општината.
Со истата динамика беа поддржани и 17 годишни Програми за работата на Секторите и Одделенијата од Општина Карпош за 2026 година. По детално разгледување на компонентите од кои е составен, беше изгласан и Буџетот на Општина Карпош за 2026 година. Имено, според образложението, Министерството за финансии ја извести локалната самоуправа дека максималниот износ на сопствените приходи на основниот буџет за општина Карпош за 2026 година ќе изнесува 608.436.000 денари. Притоа, средствата кои општината ќе ги добие како приход од ДДВ за 2026 година изнесуваат 28.978.000 денари, а средствата доделени од Владата на РСМ изнесуваат 615.020.279 денари. Планираниот пренесен вишок на приходи од претходната година изнесува 80.000.000 денари, така што висината на вкупниот износ на основниот Буџет на општина Карпош ќе изнесува 1.332.434.279 денари.
Земајќи го сето ова во предвид, Консолидираниот Буџет на Општина Карпош за 2026 година ќе изнесува 2.159.676.279 денари и истиот ги содржи планираните извори на приходи од кои ќе се финансираат расходите за 2026 година. Поточно, од трансфери и донации ќе се финансираат 1.478.975.279 денари или 69%, од даночни приходи 569.500.000 денари или 26%, додека пак од неданочни приходи ќе се финансираат 88.551.000 денари или 4% и од капитални приходи 22.650.000 денари или 1%. Планираните расходи на Општината се во поглед на развојна компонента на јавните услуги кои се надлежност на локалната самоуправа. Оттука, за изградба на инфраструктурни објекти во насока на подобрување на јавните услуги на граѓаните се обезбедени средства во износ од 790.930.279 денари или 36,60%. За стоки и услуги се планираат да се потрошат средства во износ од 399.997.000 денари или 18,51 %, каде што се трошат најголем дел од средствата за комунални услуги за греење, комуникација и транспорт. Социјалните бенифиции учествуваат со 7.800.000 денари или со 0,34%, субвенциите и трансферите со 118.978.000 денари или со 5,60%, додедка пак каматните плаќања со 1.000.000 денари или со 0,04% и отплата на главница за земени кредити со 6.400.000 денари или поточно со 0,28%.
Советниците ја поддржаа Одлуката за формирање на Штаб за заштита и спасување, како и Просторна единица за заштита и спасување кои ќе функционираат во рамки на Општина Карпош. На предлог на градоначалникот Сотир Лукровски, Штабот и Единицата се формираат со цел спроведување на подготовки и преземање мерки за заштита и спасување на луѓето и материјалните добра од воени разурнувања, од природни непогоди, епидемии, епизоотии, епифитотии и други несреќи, како и отстранувањето на последиците предизвикани од нив, соопшти Општината.

Советниците од Карпош го усвоија и Правилникот за методологија за утврдување на критериуми за распределба на блок дотацијата, наменета за сите десет општински основни училишта на подрачјето на Карпош за 2026 година. Според Правилникот, распределбата на блок дотацијата се спроведува по критериумот – основен трошок по ученик, а блок дотацијата за основното образование содржи две компоненти – Основна компонента и Варијабилна компонента. Средствата за блок дотациите ќе се насочуваат по општини од Буџетот на РСМ, преку Минстерството за образование и наука, месечно или по динамика во договор со Министерството за финансии.
Советот даде „зелено светло“ и за Одлуката за организирање на продолжен престој во IV (четврто) одделение во општинските основни училишта за 2026 година. Имено, со оваа Одлука Советот на Општина Карпош дава согласност за обезбедување финансиски средства за ангажирање на одделенски наставници, за реализирање на настава во продолжен престој за четвртоодделенците кои во претходните учебни години следеле настава во продолжен престој. Инаку, продолжен престој за основците од IV-одделение се организира за хомогени и хетерогени групи од најмалку 15 (петнаесет) ученици.
Со гласовите од советниците од Карпош беше изгласана и Одлуката за прифаќање на донација од КАМ ДОО Скопје во висина од 68.700 денари. Станува збор за донација на околу 300 новогодишни пакетчиња за дечињата од Карпош, кои доаѓаат од социјално загрозени семејства, се додава во соопштението на Општината.

