Македонија
Договорот од Преспа – болна тема во Грција
„Охи“. Ова е најчесто одговорот на Грците во Солун доколку се праша дали нивните соседи во иднина ќе почнат да ги нарекуваат „Северна Македонија“, ако целосно се реализира договорот од Преспа.
„Скопје и ФИРОМ“. Тоа сепак е најчестиот избор со кој граѓаните во Грција велат дека би ги именувале граѓаните во Македонија, барем ако може да се извлече заклучок од анкетите и разговорите со обичните луѓе во Солун. На улица во обид да се направи анкета за расположението на граѓаните во овој дел на Грција, тешко се доаѓа до алтернативни одговори. Повеќето како „од пушка“ велат дека не се многу радосни со постигнатиот договор од Преспа. Употребата на зборот „македонски“, „Македонци“, но и зборот „Македонија“ во името на земјата е нешто што за многумина е сè уште неприфатливо, барем во овој дел на Грција.
„Може да се нарекуваат со некое друго име, не знам зошто го избрале токму Македонија, се знае дека Македонија е грчка“, вели една млада девојка која ја сретнавме на плоштадот Аристотелос во Солун.
Според последното испитување на јавното мислење спроведено во Грција, дури 65% од граѓаните се изјасниле дека се против договорот од Преспа, 17 % се за договорот, додека 5% кажале дека тој не ги засега никако.

Споменувањето на договорот од Преспа како тема за дискусија речиси неизбежно предизвикува бурни реакции, најчесто емотивни кај многу Грци. Сепак, ако се има шанса за подлабок разговор на темата и во пријателска атмосфера, на дел од луѓето знае и да им се спушти и по некое „Македонија“ или Македонци за нивните соседи.
Во голема мера, во грчкиот регион „Македонија“ сè се врти околу Александар Македонски и антиката. При споменувањето на договорот од Преспа во дискусиите со некој од Грција речиси невозможно е инстантно да не се спомене оваа историска личност и античкото наследство, дел од историјата кој е многу значаен за граѓаните на оваа земја.
„Нема да имам проблем да се нарекувате Македонци и Македонија, единствено ако се изјасните дека во таков случај и вие имате грчко потекло. Бидејќи Македонците биле дел од хеленската култура, Александар Велики бил Грк, зошто го негирате тоа“, вели во неформален разговор еден грчки интелектуалец.
Тој сепак признава дека понекогаш грчкото општество е преоптоварено со историјата, толку многу што се игнорираат делови од сегашноста.
„Имаме ние еден проблем, можеби и не толку поврзан со вас, толку сме концетрирани на нашето славно минато, на историјата каде големи работи биле направени од нашите претци, што тешко се фокусираме на денешната реалност во Грција и на што е она што ние како генерација сега ќе успееме да го направиме“, додава тој.
Има балансирани размислувања, но се потивки
Во Солун постојат и гласови кои сметаат дека проблемите меѓу Грција и Македонија треба што побрзо да се надминат, но и такви кои никогаш немале проблем со името на земјата. Сепак, овие гласови засега изгледа дека се потивки, особено во медиумскиот мејнстрим-простор во таа земја.
„Договорот од Преспа не е совршен договор бидејќи сепак е наметнат од САД, НАТО и ЕУ и многу луѓе на Балканот не се баш најсреќни кога треба да го следат авторитетот на овие институции. Со оглед на ова и со оглед на повлекувањата и компромисите од двете страни, се работи за есенцијален договор меѓу две соседни земји, кои сакаат и мораат да го остават во минатотото националистичкиот дискурс во нивните официјални релации“, вели Ник Сикас, студент од Солун за „Макфакс“.

Во однос на тоа дали овој договор ќе реши многу прашања и во реалноста меѓу двете земји, Сикас не мисли дека постојат премногу отворени прашања, но, сепак, национализмот е тој од каде што извираат проблеми.
„Освен јавниот националистички дискурс (вклучувајќи го десниот, екстремно десниот, нео-наци поддржувачите и политичарите кои го адаптираат нивниот дискурс според идеологијата и мислењата на поддржувачите), нема посериозни прашања кои се однесуваат на дневна интеракција меѓу луѓето. Во бизнисот и економски гледано, Грците отсекогаш ги користеле бизнис-можностите во Република Македонија. Подлабоките проблеми кои доаѓаа од националистичкиот дискурс нема да бидат решени од овој договор, па дури може и да ги направи порадикални и погласни“, смета тој.
Смета дека за да се направи овој договор „реалност“ е многу тешко, особено за Македонците, кои веќе го имаат името „Република Македонија“, а сега треба да се преименуваат во „Северна Македонија“. „Разбирам зошто не би им се допаднал овој договор“, додава тој.
За тоа колку луѓето во Грција во иднина ќе почнат да ги нарекуваат нивните соседи Македонци, Сикас вели дека дел од нив го правеле тоа и пред договорот, иако за многумина ваквото нешто е тешко.
„Во голема мера тоа е поврзано и со начинот на кој сме израснале. Има доста луѓе во централна Македонија, во селата и градовите околу Солун кои го говорат нивниот мајчин јазик – македонски и се Грци. За време на балканските војни и до Втората светска војна грчката држава активно го наметна грчкиот идентитет на Македонија, Тракија и Епир, каде граѓаните кои говореа грчки беа малцинство. Затоа негрчките јазици (турскиот и ‘словенскиот’) беа забранети за користење. Оттогаш наваму Грците се растени во заборав за етничките и јазичните малцинства кои живееле на оваа територија пред грчката држава. Доколку работите бргу не се променат во нашата генерална култура и образование, тогаш мнозинството Грци секогаш ќе имаат проблем со нарекување на некој друг Македонец освен себе. Се надевам дека еден ден ќе разбереме сите колку е глупаво да се расправаме меѓу себе поради имиња, историски претци или крвно потекло, како и поради земјата која сме ја населиле само поради историска случајност“, додава Сикас.
Кристина Озимец
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Македонија нема, не планира и не преговара за отворање мигрантски кампови, порача ВМРО-ДПМНЕ
Владејачката ВМРО-ДПМНЕ реагира по објавите на британските медиуми и СДСМ дека Владата подготвува договор со Обединетото Кралство за отворање центар за враќање мигранти во Македонија.
Откако Социјалдемократите ја повикаа Владата да ја објави содржината на преговорите со Обединетото Кралство, ВМРО-ДПМНЕ порача: „Криминалците за да се спасат од одговорност се подготвени да измислат колонизација на марсовци во Македонија само за да создадат паника кај народот“. Според владејачката партија, кога СДСМ нема аргументи, бега во фантазии и хорор-сценарија, но, според нив, државата денес е безбедна, стабилна и водена од одговорна Влада.
Партијата категорично негира дека се разговара за отворање било каков центар за мигранти.
„Да бидеме јасни, заради јавноста: Македонија нема, не планира и не преговара за отворање мигрантски кампови. Ова е уште една лага од фабриката на истата партија која пред неколку години молчеше пред најголемиот мигрантски бран и ја претвори државата во транзитна зона без контрола“, се наведува во реакцијата.
ВМРО-ДПМНЕ ги обвини СДСМ за најголемиот распад на институциите и дека ја оставиле државата со нарушена безбедност и ниска доверба во државата. Дополнително, реагираат дека ваквото свесно лажење за да се креира страв покажува дека СДСМ нема што друго да понуди.
Партијата посочи и на изјавата на британскиот амбасадор Лосон, кој во мај одговарајќи на новинарски прашања во врска со објавите дека Македонија ќе треба да прифати мигранти, ги отфрли таквите тврдења.
„Како дел од договорите, земјата се согласи да се приклучи на заедничката мисија во однос на мигрантите. Но, тоа се однесува на соработка на полициските сили, справување со криминални банди и подобро споделување разузнавачки информации, што веќе се прави со неколку други европски земји. Сосема друга приказна е прифаќањето мигранти, не се работи за тоа. Сакам да бидам јасен во тој дел“, посочи тогаш Лосон.
СДСМ ја повика Владата јавно да ги објави разговорите со Британија
Социјалдемократскиот сојуз претходно ја повика Владата итно да ја објави целата содржина од евентуалните разговори со Британија и јавно да одговори дали за неколку милиони евра се подготвува Северна Македонија да стане „најголемиот мигрантски центар на Балканот“.
Повикот следеше по написот на британскиот „Тајмс“, со наслов „Одбиените баратели на азил би можеле да бидат депортирани во Северна Македонија“, во кој беше објавено дека македонската Влада влегла во формални разговори со Лондон за отворање „центар за враќање“ на мигранти.
Од СДСМ тврдат дека премиерот Мицкоски „преговарал да ја направи Македонија депонија за мигранти“, обвинувајќи го за „трговија со суверенитетот, безбедноста и иднината на граѓаните“. Според партијата, ваков центар би овозможил мигрантите да бараат азил или да се вработат во земјата, што тие го оценија како опасно за државата.
Што пишуваат британските медиуми
Според британските медиуми, Обединетото Кралство би ѝ плаќало на Македонија за секој прифатен мигрант, со дополнителни инвестиции и поддршка за безбедноста од Русија. Мигрантите, според предлогот, би можеле да бараат азил во земјата или да добијат работни визи и не би биле задржувани во притвор.
Се додава дека Британија води разговори и со Косово, додека Босна и Херцеговина веќе ја одбила можноста. Портпаролот на Даунинг стрит не ги потврдил ниту демантирал разговорите, повторувајќи: „Постојано нагласуваме дека нема да даваме тековни коментари за центрите за враќање.“
Македонија
Британски медиуми објавија дека се преговара со Македонија за отворање центар за мигранти, СДСМ ја повика Владата да ја објави содржината на разговорите
Социјалдемократскиот сојуз на Македонија ја повика Владата веднаш да ја објави целата содржина на разговорите со Британија и да одговори јавно: дали за неколку милиони евра подготвува да ја претвори Македонија во најголемиот мигрантски центар на Балканот. Ова се случува откако британскиот медиум „Тајмс“, во текст насловен „Одбиените баратели на азил би можеле да бидат депортирани во Северна Македонија“ соопшти дека македонската Влада официјално преговара со Велика Британија за отворање центар за враќање на мигранти.
„Предавникот Мицкоски, кој се колнеше во татковина и викаше дека ‘шанса нема’ да има кампови, преговара да ја направи Македонија депонија за мигранти. Со ова предавство државата станува отпадна периферија на Европа. Според текстот, разговорите почнале уште во раната есен, во период кога Мицкоски во земјата глумеше патриот и уверуваше дека нема да се отвораат кампови. За секој примен мигрант, Мицкоски и владата ќе добиваат пари од Британија. Тоа значи дека Мицкоски ја продава државата, ја претвора во мигрантски логор за ситни пари. Ова е трговија со суверенитетот, со безбедноста и со иднината на нашите граѓани! Уште пострашно е што, според ‘Тајмс’ мигрантите ќе имаат можност да бараат азил и да работат во Македонија. Ова значи дека владата планира трајно населување и отворање на пазарот на труд за мигранти во градежништвото и други гранки“, велат од СДСМ.
Опозициската партија додава дека најостро се спротивставува на ваквите тајни договори и бара премиерот веднаш да ја објави целата содржина на разговорите со Британија и да одговори јавно: дали за неколку милиони евра подготвува да ја претвори Македонија во најголемиот мигрантски центар на Балканот.
Претходно денес, „Дели мејл“ повикувајќи се на „Тајмс“ пренесе дека Британија би можела да депортира одбиени баратели на азил во Северна Македонија според планот за отворање „центри за враќање“ на Балканот. Според извештаите земјата влегла во формални разговори со Обединетото Кралство во текот на есента за да биде домаќин на мигрантски „центар за враќање“.
Според предлогот, за кој јавуваат британските медиуми, Обединетото Кралство би ѝ плаќало на Северна Македонија за секој мигрант што ќе го прифати, заедно со инвестиции во земјата и помош за нејзината безбедност од Русија. Мигрантите потоа би имале можност да бараат азил во Северна Македонија или да добијат работни визи за работа во сектори со недостиг од работна сила. Тие не би биле задржувани во притвор и би имале можност да заминат кога ќе посакаат.
Британија исто така, според весникот, води разговори со Косово за отворање центар за враќање, но други земји – вклучително и Босна и Херцеговина – веќе ја исклучиле можноста да учествуваат.
Користењето трета земја како центар за враќање би му овозможило на Обединетото Кралство да отстранува мигранти кои доаѓаат од држави што се сметаат за небезбедни. Во моментов, мигрантите од овие земји можат да го преминат Ла Манш сигурни дека нема да бидат вратени дома.
На прашањето за извештаите дека министрите водат разговори со Северна Македонија за мигрантски центар за враќање, портпарол на Даунинг стрит рече: „Постојано нагласуваме дека нема да даваме тековни коментари за центрите за враќање. Оваа влада јасно кажа дека нема магично решение. Но, наместо лажни решенија и празни трикови, ги засукуваме ракавите и преземаме сериозни чекори кои се потребни за да се обезбеди граничната безбедност што јавноста ја очекува.“
Досега оваа година 39.292 мигранти со мали чамци пристигнале во Британија преку Ла Манш, што е за 17 проценти повеќе од истиот период лани.
Прочитај и: Македонија нема, не планира и не преговара за отворање мигрантски кампови, порача ВМРО-ДПМНЕ
Македонија
(Видео) Новo рисче на Шара – тимот на Националниот парк слави со мекици
Националниот парк „Шар Планина“ соопшти дека на една од нивните трап-камери била забележана мајка рис со малечко, при што и двете животни се во одлична здравствена состојба. Со ова, бројот на документирани рисови на Шара се зголемува од една на три единки.
Од паркот потсетуваат дека по успехот минатата година, кога првпат бил снимен мажјак на локалитетот Лешница, денес со радост објавуваат дека и мајка со младенче е регистрирана на територијата на Општина Боговиње. Според соопштението, станува збор за историски момент и резултат на долгорочна, упорна и стручно спроведена работа на тимот. Колегата кој ја регистрирал снимката ја добил честа да го даде и името на мајката рис, која е именувана Сибел.
Во објавата се наведуваат и интересни факти за балканскиот рис, меѓу кои тоа дека е територијално животно што зазема голема територија – понекогаш и над 40 km², како и дека неговата исхрана се состои од срна, дива коза, зајак, еребица, ситни цицачи и други видови од шумскиот екосистем. Од паркот додаваат дека популациите на пленот на Шар Планина полека, но стабилно растат, а ловот е целосно забранет, што придонесува за заштита на видот.
Од Националниот парк истакнуваат дека снимката ја потврдува важноста од континуираниот мониторинг и вложувањето во заштита на биодиверзитетот, потсетувајќи дека балканскиот рис е критично загрозен вид.
Паркот соопшти и дека по повод овој момент, тимот денес слави со мекици.

