Македонија
Заев и Борисов: Кој направи отстапка за македонскиот јазик?
На денешната прес-конференција, по средбата со новиот македонски премиер Зоран Заев, бугарскиот премиер Бојко Борисов изјави дека двете страни се “сосема блиску” до конечното потпишување на Договорот за добрососедство. Овој договор ги отежнува односите меѓу Софија и Скопје со години поради многуте нерешливи прашања за кои не може да се постигне консензус. Досега администрацијата на екс премиерот Никола Груевски не демонстрираше особена волја за решавање на овие проблеми. Денес сепак Зоран Заев даде оптимистички сигнали – пишува денес бугарскиот портал „Актуелно“. Според порталот,интересен момент беше изјавата на премиерот Борисов, кој навести можност за решавање на т.н.. “јазичен спор” помеѓу Бугарија и Македонија.
„Откако Македонија прогласи независност од Југославија, Бугарија е првата земја која ја призна. Ова се случи во 1992 кога Софија ја призна безусловно Македонија како независна и суверена, со официјалното име “Република Македонија”.

За Бугарија практично територијалниот субјект – државата и нејзиниот народ не се едно исто, па затоа македонската нација и македонскиот јазик не се признати од неа. Официјална Софија стои зад тезата дека македонскиот јазик претставува писмена регионална форма на бугарскиот јазик, бидејќи е изграден врз основа на бугарски дијалект.. Пробивот во однос на преговорите за јазикот е направен во 1999 година, кога тогашниот премиер Иван Костов го призна правото на Македонија да се служи со официјалниот јазик. Тоа практично го внесе јазикот во строго географски поими – тој е географски ограничен само за територијата на Република Македонија. По правило, сепак, формулацијата која Бугарија ја користи за македонскиот јазик, е “официјален државен јазик” или “официјален јазик на државата”. Бугарија веќе две децении признава само географска територија, но не и нација и посебен јазик. Тоа, логично, го загрижува Скопје и претставува сериозен проблем пред потпишувањето на Договорот за добрососедство.
Затоа не беше изненадувачки прашањето од македонски новинари на денешната прес-конференција дали Бугарија има проблем со македонскиот јазик и дали договорот ќе биде потпишан на македонски, бугарски јазик или “нешто друго”.
“Постојат зборови кои би можеле да имаат различно толкување. Ние, како држава, први ја признавме Република Македонија. Во Уставот на Република Македонија е кажано каков јазик има оваа држава. Соодветно, договорот треба да се потпише на јазикот опишан во нејзиниот Устав. Затоа сега сметам дека кога министрите за надворешни работи за последен пат ќе го прегледаат документот, тогаш со премиерот и со останатите колеги ќе донесеме одлука “, одговори бугарскиот премиер.

Зборовите на Борисов можат да се разберат како сигнали во две насоки. Прво, дека Бугарија и натаму стои на позицијата за непризнавање на македонскиот јазик. Борисов внимателно ги избираше зборовите и не употреби “македонски јазик”, продолжувајќи ја официјалната државна политика по прашањето. Од друга страна, тој посочи на можноста по конечното прегледување на документот да биде донесена некаква одлука. Тоа би можело да значи решавање на јазичниот спор и признавање на македонскиот јазик – невиден историски потег во билатералните односи.
Дали Бугарија ќе го признае македонскиот јазик и нација, се позиции, засега само во сферата на шпекулациите, бидејќи Договорот за добрососедство е доверлив документ , чија содржина никогаш не беше објавена јавно. Беа откривани одредени делови од него изминатите години, за кои сепак не е јасно дали се актуелни и во каква форма се развиле во последниот договор. Така на пример европратеникот од ГЕРБ, Андреј Ковачев, објави некои информации околу конфликтните теми во договорот. Според него еден од неприфатливите моменти е делот во македонскиот Устав според кој Македонија се грижи за своите граѓани во соседните земји и за нивните права. Друга невралгична тема е заедничката прослава на настани и личности од заедничката историја на двете земји, за што сепак Заев денес направи големи отстапки, објавувајќи ја јасно желбата на Македонија и на Бугарија да слават заеднички. И на крајот прашањето на каков јазик ќе биде потпишан документот,т.е. јазичниот спор. Со промената на власта во Скопје изгледа дека македонската страна е подготвена на отстапки за Договорот за добрососедство конечно да стане факт. Останува прашањето – какви остапки ќе направи Бугарија?“, го завршува текстот авторот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Пакуван помфрит со поминат рок требало да се продава на македонскиот пазар, АХВ го спречи увозот и го уништи
Инспекциските служби на Агенција за храна и ветеринарство (АХВ), спречија увоз на 20.500 килограми замрзнат компир – помфрит, со поминат рок на употреба, 23.05.2025 година. Компирот, увоз од Холандија, бил наменет за продажба на македонскиот пазар.
-Забранетите количини замрзнат компир, во присуство на инсепктори за храна од Агенцијата, нештетно се уништени во петокот на депонијата Дрисла, врз основа на изречената мерка забрана за увоз и издаденото решение со наредба за нештетно уништување, стои во соопштението на АХВ.
Оттаму додаваат и дека во рамки на вонреден инспекциски надзор кај оператор со храна од животинско потекло, АХВ заплени и нештетно уништи и 2.000 килограми небезбеден пилешки стек.
-Поради непочитување на процедурите на Добра хигиенска и Добра производствена пракса, на операторот со храна изречена му е мерка времена забрана за работа и парична казна од 4.400 евра во денарска противвредност, наведуваат од Агенцијата.
Додаваат дека во раки на редовните и вонредните инспекциски контроли на официјалните ветеринари и инспекторите за храна, АХВ продолжува со спроведување на мерки за заштита на граѓаните од консумирање на небезбедна храна со тоа и за заштита на нивното здравје, и за заштита на здравјето и благосостојбата на животните.
Македонија
Поради одрон во прекин патот Крива Паланка – Деве Баир
Од 05:05ч. сообраќајот на магистралниот пат А2 Крива Паланка – Деве Баир е во прекин поради одрон.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по наместа влажни коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони.
Македонија
Побегна еден од осудените за автобуската несреќа со 16 жртви кај Ласкарци
Судот и полицијата уште трагаат по Ремзи Мифтари, осуден на 10 години затвор за автобуската несреќа кај Ласкарци во која загинаа 16 луѓе, а 30-ина беа повредени. Мифтари требало да оди во затвор уште во мај, а гостиварскиот суд пред четири дена испратил барање до МВР и СВР Тетово за присилно приведување на издржување на затворска казна.
Од СВР Тетово велат дека пред четири дена ја добиле наредбата, но гостиварската полиција не успеала да го најде дома, ниту на други локации и во тек се активности за негово откривање. Претходно, за Мифтари била изготвена покана да се јави на издржување на казната во затворот во Идризово, но откако не се јавил во наведениот рок, затворот го известил надлежниот гостиварски суд, по што е покрената постапка за присилно приведување.
Откако Апелација му ја зголеми казната од шест на десет години затвор, Мифтари бараше нејзино одлагање со лекарско уверение за операција на кила на тестиси, но одлагањето на казната одамна му е истечено.
Ремзи Мифтари, одговорниот за превоз во „Дурмо турс“, и сопственикот на фирмата, Дурмиш Белули, се осудени на по 10 години затвор за трагедијата кај Ласкарци кога неисправен автобус полн со патници излета од патот. Загинаа 16 патници, а повеќе од 30 беа повредени.
Возачот Маноил Трифуновски беше осуден на 14 години затвор, а тројца вработени во техничкиот сервис на „Дурмо турс“ добија една петгодишна и две седумгодишни затворски казни.

