Македонија
Заев и Борисов: Кој направи отстапка за македонскиот јазик?
На денешната прес-конференција, по средбата со новиот македонски премиер Зоран Заев, бугарскиот премиер Бојко Борисов изјави дека двете страни се “сосема блиску” до конечното потпишување на Договорот за добрососедство. Овој договор ги отежнува односите меѓу Софија и Скопје со години поради многуте нерешливи прашања за кои не може да се постигне консензус. Досега администрацијата на екс премиерот Никола Груевски не демонстрираше особена волја за решавање на овие проблеми. Денес сепак Зоран Заев даде оптимистички сигнали – пишува денес бугарскиот портал „Актуелно“. Според порталот,интересен момент беше изјавата на премиерот Борисов, кој навести можност за решавање на т.н.. “јазичен спор” помеѓу Бугарија и Македонија.
„Откако Македонија прогласи независност од Југославија, Бугарија е првата земја која ја призна. Ова се случи во 1992 кога Софија ја призна безусловно Македонија како независна и суверена, со официјалното име “Република Македонија”.

За Бугарија практично територијалниот субјект – државата и нејзиниот народ не се едно исто, па затоа македонската нација и македонскиот јазик не се признати од неа. Официјална Софија стои зад тезата дека македонскиот јазик претставува писмена регионална форма на бугарскиот јазик, бидејќи е изграден врз основа на бугарски дијалект.. Пробивот во однос на преговорите за јазикот е направен во 1999 година, кога тогашниот премиер Иван Костов го призна правото на Македонија да се служи со официјалниот јазик. Тоа практично го внесе јазикот во строго географски поими – тој е географски ограничен само за територијата на Република Македонија. По правило, сепак, формулацијата која Бугарија ја користи за македонскиот јазик, е “официјален државен јазик” или “официјален јазик на државата”. Бугарија веќе две децении признава само географска територија, но не и нација и посебен јазик. Тоа, логично, го загрижува Скопје и претставува сериозен проблем пред потпишувањето на Договорот за добрососедство.
Затоа не беше изненадувачки прашањето од македонски новинари на денешната прес-конференција дали Бугарија има проблем со македонскиот јазик и дали договорот ќе биде потпишан на македонски, бугарски јазик или “нешто друго”.
“Постојат зборови кои би можеле да имаат различно толкување. Ние, како држава, први ја признавме Република Македонија. Во Уставот на Република Македонија е кажано каков јазик има оваа држава. Соодветно, договорот треба да се потпише на јазикот опишан во нејзиниот Устав. Затоа сега сметам дека кога министрите за надворешни работи за последен пат ќе го прегледаат документот, тогаш со премиерот и со останатите колеги ќе донесеме одлука “, одговори бугарскиот премиер.

Зборовите на Борисов можат да се разберат како сигнали во две насоки. Прво, дека Бугарија и натаму стои на позицијата за непризнавање на македонскиот јазик. Борисов внимателно ги избираше зборовите и не употреби “македонски јазик”, продолжувајќи ја официјалната државна политика по прашањето. Од друга страна, тој посочи на можноста по конечното прегледување на документот да биде донесена некаква одлука. Тоа би можело да значи решавање на јазичниот спор и признавање на македонскиот јазик – невиден историски потег во билатералните односи.
Дали Бугарија ќе го признае македонскиот јазик и нација, се позиции, засега само во сферата на шпекулациите, бидејќи Договорот за добрососедство е доверлив документ , чија содржина никогаш не беше објавена јавно. Беа откривани одредени делови од него изминатите години, за кои сепак не е јасно дали се актуелни и во каква форма се развиле во последниот договор. Така на пример европратеникот од ГЕРБ, Андреј Ковачев, објави некои информации околу конфликтните теми во договорот. Според него еден од неприфатливите моменти е делот во македонскиот Устав според кој Македонија се грижи за своите граѓани во соседните земји и за нивните права. Друга невралгична тема е заедничката прослава на настани и личности од заедничката историја на двете земји, за што сепак Заев денес направи големи отстапки, објавувајќи ја јасно желбата на Македонија и на Бугарија да слават заеднички. И на крајот прашањето на каков јазик ќе биде потпишан документот,т.е. јазичниот спор. Со промената на власта во Скопје изгледа дека македонската страна е подготвена на отстапки за Договорот за добрососедство конечно да стане факт. Останува прашањето – какви остапки ќе направи Бугарија?“, го завршува текстот авторот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Димитровски: Нов импулс за економска соработка со Шведска
Заменик-министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Зоран Димитровски, денеска имаше поздравно обраќање на настанот во организација на Шведско-Македонската Стопанска Комора, кој се одржа во просториите на Министерството за надворешни работи и надворешна трговија. На настанот се обрати и Ола Сулстром, Амбасадор на Кралството Шведска во нашата земја, со што беше потврдена заедничката определба за натамошно унапредување на билатералните односи.
Шведско-Македонската Стопанска Комора се воспоставува како силен институционален мост меѓу деловните заедници на двете земји и како јасна политичка порака за продлабочување на економското партнерство меѓу двете земји.
Во своето обраќање, заменик-министерот Димитровски истакна дека формирањето на Комората означува нова фаза во економските и деловните односи меѓу двете земји, со фокус на конкретни резултати, инвестиции и заеднички развој.
„Формирањето на Шведско-Македонската Стопанска Комора испраќа силна порака дека економската соработка меѓу нашите држави се издигнува на повисоко, постратешко ниво. Ова е практичен механизам за поврзување на бизнисите, за поттикнување инвестиции со додадена вредност, за иновации и трансфер на знаење, но и за градење доверба која е основа на секое сериозно економско партнерство,“ истакна Димитровски.
Македонско-шведските економски односи бележат стабилен и охрабрувачки развој, со јасен потенцијал за понатамошна експанзија. Зголемениот интерес од компаниите и инвеститорите од двете земји ја потврдува потребата од институционална платформа која ќе ги поврзе деловните заедници и ќе ја забрза реализацијата на заедничките економски проекти. Во тој контекст, Комората се позиционира како катализатор за зголемување на билатералната трговија и проширување на секторите на соработка, се истакнува во соопштението.
„Шведско-Македонската Стопанска Комора ќе делува како платформа за активна соработка меѓу приватниот и јавниот сектор, обезбедувајќи системска поддршка за компаниите, застапување на нивните интереси и создавање амбиент на доверба, транспарентност и институционална стабилност. Преку ваков пристап, Комората ќе придонесе кон развој на одржливи, долгорочни и взаемно корисни деловни партнерства.
„Со формирањето на Шведско-Македонската Стопанска Комора, испраќаме јасна порака дека ние сме подготвени за посилна економска соработка, за привлекување квалитетни инвестиции и за градење партнерства засновани на европски стандарди, доверба и заедничка визија за економски раст и развој”, заклучи Димитровски.
Македонија
Појава на магла и намалена видливост во околината на Дебар
АМСМ информира дека во околината на Дебар има појава на магла и намалена видливост до 50 метри.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година. Повеќе информации може да прочитате на овој линк.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Фото: депозитфотос
Македонија
(Видео) Мециновиќ: Владата води историски најопасна надворешна политика по државните интереси
На денешната седница за пратенички прашања, пратеникот од Левица Амар Мециновиќ даде критички осврт на надворешната политика која ја води владата на ВМРО-ДПМНЕ. Мециновиќ на почетокот се осврна на тоа зошто министерот Муцунски не е присутен на пратеничките прашања и праша дали можеби неговото отсуство е поврзано со градењето на новиот објект на покривот на Министерството за надворешни работи.
„Јас и претходно реагирав за едно многу контроверзно гласање во Генералното собрание на Обединетите Нации. Тоа е гласањето против обидот за носење на резолуција за прекин на огнот во Газа. Тогаш вие гласавте против, надвор од очекувањата на македонското општество и надвор од традицијата дипломатска која Македонија ја има”, истакна Мециновиќ.
Пратеникот од Левица дополни дека ова е првиот владин кабинет за надворешна политика кој гласал против кревањето на ембаргото на Куба. Ваквиот чекор според Мециновиќ претставува најгруб дисконтинуитет во традицијата на македонската дипломатија.
Тој се осврна и на односите со Кина, безвизниот режим и прашањето за Тајван, како и на поширокиот геополитички контекст на продлабочена криза во трансатлантските односи. Ја обвини Владата дека во момент кога САД стануваат сè понепредвидлив партнер, таа ја врзува Македонија исклучиво за американската линија, занемарувајќи ја европската траекторија.
„Албанија воведе безвизен режим со Кина и се приближува кон Европската Унија. Вие не воведувате безвизен режим и се оддалечувате од Европската унија. Моето пратеничко прашање е: каде оди овој брод?” – праша пратеникот од Левица.

