Македонија
Заев и Борисов: Кој направи отстапка за македонскиот јазик?
На денешната прес-конференција, по средбата со новиот македонски премиер Зоран Заев, бугарскиот премиер Бојко Борисов изјави дека двете страни се “сосема блиску” до конечното потпишување на Договорот за добрососедство. Овој договор ги отежнува односите меѓу Софија и Скопје со години поради многуте нерешливи прашања за кои не може да се постигне консензус. Досега администрацијата на екс премиерот Никола Груевски не демонстрираше особена волја за решавање на овие проблеми. Денес сепак Зоран Заев даде оптимистички сигнали – пишува денес бугарскиот портал „Актуелно“. Според порталот,интересен момент беше изјавата на премиерот Борисов, кој навести можност за решавање на т.н.. “јазичен спор” помеѓу Бугарија и Македонија.
„Откако Македонија прогласи независност од Југославија, Бугарија е првата земја која ја призна. Ова се случи во 1992 кога Софија ја призна безусловно Македонија како независна и суверена, со официјалното име “Република Македонија”.

За Бугарија практично територијалниот субјект – државата и нејзиниот народ не се едно исто, па затоа македонската нација и македонскиот јазик не се признати од неа. Официјална Софија стои зад тезата дека македонскиот јазик претставува писмена регионална форма на бугарскиот јазик, бидејќи е изграден врз основа на бугарски дијалект.. Пробивот во однос на преговорите за јазикот е направен во 1999 година, кога тогашниот премиер Иван Костов го призна правото на Македонија да се служи со официјалниот јазик. Тоа практично го внесе јазикот во строго географски поими – тој е географски ограничен само за територијата на Република Македонија. По правило, сепак, формулацијата која Бугарија ја користи за македонскиот јазик, е “официјален државен јазик” или “официјален јазик на државата”. Бугарија веќе две децении признава само географска територија, но не и нација и посебен јазик. Тоа, логично, го загрижува Скопје и претставува сериозен проблем пред потпишувањето на Договорот за добрососедство.
Затоа не беше изненадувачки прашањето од македонски новинари на денешната прес-конференција дали Бугарија има проблем со македонскиот јазик и дали договорот ќе биде потпишан на македонски, бугарски јазик или “нешто друго”.
“Постојат зборови кои би можеле да имаат различно толкување. Ние, како држава, први ја признавме Република Македонија. Во Уставот на Република Македонија е кажано каков јазик има оваа држава. Соодветно, договорот треба да се потпише на јазикот опишан во нејзиниот Устав. Затоа сега сметам дека кога министрите за надворешни работи за последен пат ќе го прегледаат документот, тогаш со премиерот и со останатите колеги ќе донесеме одлука “, одговори бугарскиот премиер.

Зборовите на Борисов можат да се разберат како сигнали во две насоки. Прво, дека Бугарија и натаму стои на позицијата за непризнавање на македонскиот јазик. Борисов внимателно ги избираше зборовите и не употреби “македонски јазик”, продолжувајќи ја официјалната државна политика по прашањето. Од друга страна, тој посочи на можноста по конечното прегледување на документот да биде донесена некаква одлука. Тоа би можело да значи решавање на јазичниот спор и признавање на македонскиот јазик – невиден историски потег во билатералните односи.
Дали Бугарија ќе го признае македонскиот јазик и нација, се позиции, засега само во сферата на шпекулациите, бидејќи Договорот за добрососедство е доверлив документ , чија содржина никогаш не беше објавена јавно. Беа откривани одредени делови од него изминатите години, за кои сепак не е јасно дали се актуелни и во каква форма се развиле во последниот договор. Така на пример европратеникот од ГЕРБ, Андреј Ковачев, објави некои информации околу конфликтните теми во договорот. Според него еден од неприфатливите моменти е делот во македонскиот Устав според кој Македонија се грижи за своите граѓани во соседните земји и за нивните права. Друга невралгична тема е заедничката прослава на настани и личности од заедничката историја на двете земји, за што сепак Заев денес направи големи отстапки, објавувајќи ја јасно желбата на Македонија и на Бугарија да слават заеднички. И на крајот прашањето на каков јазик ќе биде потпишан документот,т.е. јазичниот спор. Со промената на власта во Скопје изгледа дека македонската страна е подготвена на отстапки за Договорот за добрососедство конечно да стане факт. Останува прашањето – какви остапки ќе направи Бугарија?“, го завршува текстот авторот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Видео) Тренчевска: Со ВМРО-ДПМНЕ дупката во ПИОМ достигна 1 милијарда евра, одржливоста на пензиите е загрозена
Пратеничката од Социјалдемократаскиот сојуз на Македонија, Јованка Тренчевска, на денешните пратенички прашања упати прашање до заменик-министерот за социјална политика, демографија и млади, Ѓоко Велковски, за состојбата со Фондот за ПИОМ и динамиката на исплата на пензиите.
Тренчевска во своето обраќање посочи дека дупката во Фондот за ПИОМ е над 1 милјарда евра, односно толку пари државата ќе префрла за да можат да се сервисираат секој месец пензиите.
„Сервисирањето на социјалните обврски кон граѓаните треба да е приоритет на секоја Влада. За сите исплати да течат согласно законските рокови, клучно е парите да бидат обезбедени во буџетот на Министерството.
Tоа на што сме сведоци е дека состојбата со буџетот на министерството во делот на пензиите е алармантна.
Но, не е само со пензиите, и со правата и надоместоците за социјална заштита исто така, и со социјалните услуги и со заштитните друштва, едноставно со сè нема доволно пари на ставките за овие права“, нагласи таа.
Додаде дека пари за исплата на декемвриската пензија нема ниту во буџетот на Министерството за социјална политика, ниту во Фондот за пензиско.
„За сето ова бројките се сведок и тие постојат во документите. Ова значи дека вие немате пари за да трансферирате до Фондот за да се исплати декемврската пензија.
За каква социјална сигурност на пензионерите зборувате?
Или важно ви беше само да ги искористите и излажете граѓаните за изборите“.
Јавна тајна е, кажа Тренчевска, зошто меѓу другото се задолживте со унгарскиот кредит.
„Не за да реализирате капитални инвестиции, туку за да го покриете дефицитот во Фондот, кој за само година и пол на власт го продлабочивте за над 50%. Знаете ли дека со ваков дефицит ги ставате во ризик исплатите не само на сегашните пензионери, туку и на сите идни пензионери?
И да не спинувате дека СДСМ е против зголемување на пензиите – ние сме ЗА зголемување, за да растат пензиите, но мора и да се чува стабилноста на фондот“.
Македонија
(Видео) Андоновска прашува каде завршиле 800.000 евра од отпишаната пченица
Викторија Андоновска oд ВМРО-ДПМНЕ обвини дека поранешниот министер и заменик министер за земјоделие Трајан Димковски, во периодот 2019–2021 година, заедно со уште четири службени лица, извршил отпис на 2.000 тони пченица и јачмен од државните стокови резерви, во вредност близу 800.000 евра.
Според Андоновска, пченицата била отпишана иако постоела и била употреблива. Таа наведе дека Димковски доставил записник до Владата за наводен кусок на житото за период 2007–2021 година, а дека владин заклучок бил донесен без дополнителни проверки.
Андоновска посочи дека до 2019 година немало извештај за кусок и дека, како што тврди, недостигот настанал од 2019 до 2021 година. Таа постави прашања до јавноста за тоа каде завршиле 2.000 тони жито и дали, како што наведе, има сомнежи дека завршиле на црниот пазар во соседна држава.
На прес-конференцијата таа постави и прашања околу можната вмешаност на ексминистерот Љупчо Николовски и повика на „правда и одговорност“, обвинувајќи дека, како што рече, СДС ги штити свои кадри.
Македонија
Пешевска: Неправдите не се забораваат, но траумите за мене и за моето семејство останаа засекогаш
Да не се заборави, да не се повтори, пишува во објава на социјалните мрежи Жаклина Пешевска, пратеничка на ВМРО-ДПМНЕ потсетувајќи на денешниот датум 2017 година, кога како што вели, со полициска опсада пред очите на нејзините деца и биле ставени лисици на рацете.
„На денешен ден во 2017 година, нешто пред 05:00 часот наутро, со полициска опсада и кршење на вратата, пред очите на моите три малолетни дечиња ми беа ставени лисици на рацете под лажно обвинение за тероризам.
Поминав низ судови, претреси, одземен имунитет и домашен притвор“.
На крај, како што пишува, во отсуство на докази, истрагата била запрена.
„Но траумите за мене и за моето семејство останаа засекогаш.
Денес стојам гордо исправена пред мојот македонски народ, како жена која не потклекнува кога станува збор за националните интереси!
Но, сѐ додека моите браќа патриоти се во зандани, далеку од своите најблиски, болката е голема.
Со најголема тага се сеќаваме и на Кире Ѓорѓиевски и Игор Југ, кои не ја дочекаа слободата.
Неправдите не се забораваат.
Вистината секогаш излегува на виделина“, додава таа во објавата.

