Македонија
ЗНМ: Извештајот на ЕК покажува дека земјата е умерено подготвена во областа на слободата на изразување

Во Извештајот за напредокот на земјата интензивирањето на заложбите за саморегулација се посочува како фактор за напредок на професионалните стандарди и квалитетот на новинарството, а во делот поврзан со слободата на изразување се нотира и формирањето на Регистарот на онлајн медиуми (promedia.mk) од страна на ЗНМ и СЕММ, како механизам за саморегулација во оваа сфера низ доброволно приклучување на медиумите. Токму главната цел на овој регистар е да ѝ помогнеме на јавноста полесно да препознае кои медиуми ги исполнуваат критериумите за членство и се придржуваат до стандардите на етичкото известување при своето работење и оваа идеја е препознаена од страна на Европската комисија.
Генералната оценка во извештајот, во однос на Поглавјето 23, во делот на слободата на изразување, е дека: „Земјата има одредено ниво на подготвеност / е умерено подготвена во областа на слободата на изразување и е постигнат ограничен напредок во текот на периодот на кој се однесува извештајот“.
Понатаму, се додава дека „целокупната состојба и климата во којашто дејствуваат медиумите остануваат генерално погодни за нивната слобода и овозможуваат критичко известување“. Но, сепак реалноста потврдува дека сè уште постојат ограничувања за слободен и непречен пристап на медиумите до информации, особено во контекст на кризата предизвикана од Ковид-19, но и случаи во коишто извесен број медиуми сериозно потфрлиле во исполнувањето на својата улога да информираат во интерес на јавноста.
ЗНМ и СЕММ потсетуваат дека повеќепати е укажано на политичари, креатори на јавно мислење и центри на моќ кога се обидувале да ја избегнат својата одговорност за транспарентно и отчетно однесување кон јавноста и кога медиумите ги претставувале или третирале како непријателска страна, барајќи од нив сериозен однос кон процесот на информирање, без рестрикции, импровизации и фаворизирање. И покрај неколкуте позитивни примери во кои имало јавно извинување за односот кон новинарите, сепак во извештајот е истакнат проблемот дека „политичарите и јавните функционери потребно е да имаат поголем праг на критика и да го промовираат начелото на слобода на изразување“.
Проблеми во новинарското известување беа забележани и во предизборниот и изборниот период во државата, а ЗНМ и СЕММ реагираа и ги предупредија медиумите дека со тоа не само што сериозно ги нарушиле етичките стандарди и норми за известување, туку и се однесувале во спротивност со Изборниот законик, на штета на изборниот процес и послужиле како орудие во рацете на партиски центри.
Двете организации веќе реагираа дека дел од онлајн медиумите каде што беа забележани ваквите случаи се наоѓаат на списокот на Државната изборна комисија за платено политичко рекламирање со парите на сите граѓани, од буџетот и дека со непочитувањето на фундаменталните принципи на известување тие се ставале во ист кош со професионалните редакции.
Во делот кој се однесува на заплашување кон новинарите, се цитира статистиката на ЗНМ за напади кон новинари, а препораката е слична и на минатите години и вели дека треба да се: „обезбеди брзо и ефективно следење од страна на органите за спроведување на законот и судските органи на сите случаи на физичко и вербално насилство врз новинари“.
Извештајот, исто така, се осврнува и на проблемот кој се однесува на платената политичка програма и вели дека „новата пракса политичките партии да користат јавни фондови за оваа намена создава грижа помеѓу новинарските асоцијации дека има можност да се влијае на независноста на медиумите“.
Реформата на јавниот сервис и оваа година не е изоставена во извештајот на ЕК и во овој дел се констатира проблемот за независноста на финансирањето, како и фактот дека МРТ добива помалку пари кои се предвидуваат со закон, а ова го доведува во прашањето и на функционирањето на овој медиум.
Со оглед на фактот што клучните забелешки од Брисел се однесуваат, всушност, на проблеми што и нашите организации ги нотираат, и СЕММ и ЗНМ, уште еднаш, заеднички апелираат да се засилат напорите, пред сè, од страна на институциите на државата во овозможувањето на услови за непречена работа на новинарите и на медиумите.
Паралелно со тоа бараме и поголема одговорност во однос на етичкото известување на медиумите, особено во услови на општествени кризи и предизвици.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Фероинвест го изгради првиот лиценциран батериски систем во Македонија

Фероинвест ја изведе првата батерија во Македонија, која, согласно новите законски одредби, има градежна дозвола, согласност за приклучок на мрежа и лиценца за складирање електрична енергија.
Батерискиот систем е поставен на фотонапонската електрана во Гиновце, во близина на Крива Паланка, која е во делумна сопственост на сестринската компанија Централинвест, заедно со неколку деловни партнери.
Електраната има инсталирана моќност од 4,5 MW (мегавати) и батериски систем од 6,1 MWh (мегаватчаса), со кој секојдневно управува Фероинвест преку сопствен систем за програмирање и контрола.
Искуството од првите недели од работењето на батеријата покажува дека е постигната двојно повисока цена за продажба на електричната енергија во споредба со фотоволтаична електрана без батерија. Ова значи дека батеријата ќе се исплати за 3 години, а ќе има и значително подобрена исплатливост на самата електрана.
Батеријата овозможува електричната енергија да се складира во текот на денот, кога има високо производство од сонце, а пазарните цени се ниски, и да се користи или продава во ноќните часови, кога нема сончево производство, а побарувачката на енергија и пазарните цени се драстично повисоки.
На овој начин батериите создаваат добивка за производителот, односно за електраната, а истовремено му помагаат на електроенергетскиот систем на Македонија, штитејќи го од преоптоварување со прекумерни количини енергија во критичните часови од денот. Овој тренд, кој произлегува како последица од инсталирањето на поголем капацитет на фотонапонски електрани од реално потребниот, Фероинвест го согледаде уште пред две и пол години и започна со истражување и инвестирање во развој на батериски системи.
Најнапред истите ги инсталира на сопствени проекти, а во моментов работи и на батериски системи за други инвеститори, со капацитет од над 50MWh, кои ќе почнат со работа од нова година.
Во Македонија се инсталирани над 1.000 MW фотонапонски електрани, за кои ќе бидат потребни околу 2.000 MWh батериски системи. Фероинвест ќе учествува во значителен дел од овие проекти, и како изведувач и како инвеститор.
Комерцијален текст
Македонија
Уште само 8 дена шанса за македонските средношколци да освојат еден милион денари со своја бизнис идеја

Средношколците од цела Македонија имаат уште осум дена да ја пријават својата бизнис идеја и да освојат 1.000.000 денари, во натпреварот „Средношколец милионер“, организиран од Brainster NEXT колеџот и NU академиите за талентирани ученици.
Пријавувањето е сè уште отворено и бесплатно на milioner.mk (milioner.mk), , а според податоците од Бреинстер групацијата, веќе се пристигнати значителен број на оригинални и иновативни предлози од средношколци ширум земјата – и нивниот број се зголемува од ден на ден, како што наближува крајниот рок за пријавување.
Натпреварот има за цел да ја поттикне креативноста, иновативноста и претприемачкиот дух кај младите, како и да покаже дека добрата идеја може да започне во училишна клупа, а да заврши како успешна приказна.
„Натпреварот е отворен за сите средношколци од прва до четврта година, без оглед дали доаѓаат од државните и приватните средни училишта. Она што го бараме од нив е една креативна идеја за бизнис, но и желба за стекнување знаење и искуство кое ќе им биде пренесено од искусни ментори во делот на претприемништвото“, објаснува Анастасија Илиевска од Бреинстер некст.
Натпреварот Средношколец милионер има неколку фази од која првата е фазата на пријавување идеи, која трае до 26 октомври. Од сите пријавени ќе се одберат 50 идеи, кои ќе одат на јвано гласање на страната milioner.mk, после што јавноста ќе ги одбере 20- те финалисти кои продолжуваат понатаму.
На 29 ноември финалистите после процес на работа со менторите, ќе треба да ја презентираат идејата пред инвеститори преку „elevator pitch“ за само 90 секунди. Од тука ќе се селектираат 10-те финалисти, кои во финалето на 30 ноември во просториите на Бреинстер некст и НУ академиите ќе се борат за победа, а стручното жири ќе избере една идеја која ќе добие 1.000.000 денари.
„Сакаме искрено да ти поттикнеме подеднаво и средношколците, но и наставниците и родителите да ги поттикнат младите да се пријават со својата бизнис идеја, затоа што лоша бизнис идеја нема – можат да аплицираат со секоја идеја која ја имаат на milioner.mk “, појаснува Илиевска.
Организаторите велат дека добитникот на 1.000.000 денари нема да биде обврзан да ги вложи парите во бизнис идејата со која победил, ниту пак Бреиснтер ќе бара удел во бизнисот долколку победникот реши да ја реализира бизнис идејата. Заинтересираните средношколци за милионската награда имаат рок за пријава до 26-ти октомври.
Македонија
Денес гласаат 2.162 затворениците, болните и изнемоштени и лицата во старските домови

Почнува гласањето за Локалните избори 2025. Денеска, на ден пред одредениот датум за изборите гласаат 2.162 затворениците, лицата во домашен притвор, 8851 болни и немоќни лица и 442 лица во старските домови.
Во казнено – поправните домови, според Избирачкиот список, треба да гласаат 2162 затвореници. Најмногу глсачи има во КПД Идризово 938, во затворот во Шуто Оризари 391, во штипскиот затвор 237, во прилепскиот 119… Во своите домови ќе гласаат и лица кои се пријавиле за гласање а се во куќен притвор.
Членови на избирачките одбори денеска во нивните домови треба да посетат 8.851 болни и немоќни лица кои побарале и им било прифатено да гласаат. До ОИК пристигнале 9217 пријави за гласање на болни и немоќни лица, а прифатени беа само 8.851.
Во старските домови ќе гласаат 442 возрасни лица, наместо 450 лица. Бројката се намали за осум лица откако Министерството за социјална политика, демографија и млади, како што соопшти ДИК на седница пред неколку дена, извести дека старскиот дом Арија е затворен.
Во земјава утре ќе се одржат осмите локални избори од независноста на државата, а четврти на кои се избираат градоначалници и советнички листи во 80 општини и Градот Скопје. Ќе се гласа на 3.474 избирачки места за 309 кандидати за градоначалници и 576 кандидатски листи за членови на општинските совети или за вкупно 10.490 кандидати.
На изборите учествуваат 22 партии, 19 коалиции и 119 групи на избирачи односно независни кандидатури.
Најмногу кандидати за градоначалници има за Градот Скопје – 16.
Право на глас на Локалните избори имаат 1.832.415 гласачи, од кои 1.717.803 во земјата додека останатите 112 илјади се запишани во посебниот Избирачки список со лица кои се иселени од државата. Гласање во дијаспората за локалните избори нема, но доколку лицата кои се на привремена работа или живеат во странство допатуваат во земјата ќе можат да го остварат своето право на глас.
Гласањето започнува во 7:00, а завршува во 19:00 часот.
Изборната кампања за Локалните избори 2025 заврши синоќа на полноќ кога почна молкот пред гласањето в недела на 19 октомври.
Правилата за изборен молк важат до 19 октомври во 19 часот.