Македонија
Ковачевски – Меки: Партнерството со САД и УСАИД продолжува, енергетската трансформација е високо на државната агенда
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски, се сретна со директорката на Бирото за Европа и Евроазија на Агенцијата на САД за меѓународен развој – УСАИД, Ерин Елизабет Меки.
Фокус на разговорите беше ставен на енергетската транзиција на Северна Македонија и енергетската независност во регионот, како и спроведувањето на реформските процеси во земјата на патот кон ЕУ.
Заеднички беше изразено задоволството за формализирањето на партнерството на УСАИД со владата на Грција со цел забрзување на интеграцијата на регионалниот енергетски пазар преку заемна соработка. Беше констатирано дека е потребна брза интеграција на земјата во европскиот енергетски пазар за што се преземаат и конкретни чекори за целосна енергетска независност на нашата држава.
Притоа премиерот Ковачевски ја информира директорката Меки за достигнувањата на Северна Македонија во оваа област и плановите и реализацијата на проектите, кои ќе придонесат кон енергетска независност на земјата. Со правилни политики во 2023 година во Северна Македонија веќе работат фотонапонски централи со вкупна инсталирана моќ од 400 мегавати, кои произведуваат 610 гигават-часа електрична енергија и произведуваат електрична енергија за 198.000 семејства во државата. За период од речиси две години рекордни 685 централи добија дозволи за работа, а тие, според пресметките, може да снабдуваат со струја над 160 илјади домаќинства со просечна потрошувачка на 18 града.
Воедно, во 2023 година, по 13 неуспешни тендери и речиси 30 години планирање и подготовки, Владата на Република Северна Македонија избра понудувач кој е подготвен да инвестира во изградба на ХЕЦ „Чебрен“ – грчката компанија ППС и нивниот конзорциски партнер. Со оваа инвестиција вредна 1 милијарда евра предвидена е изградба на реверзибилна хидроцентрала со капацитет од 333 мегавати, која освен тоа што ќе биде еден од големите производители на електрична енергија во земјата, ќе биде користена и како централа во која ќе се балансираат вишоците што во одредени делови од денот ќе ги има од другите капацитети за производство на електрична енергија од обновливи извори на енергија.
Директорката Меки посочи дека сега е моментот да се удвојат напорите за да се инвестира во ефикасен, добро менаџиран, независен енергетски систем, кој ќе ја овозможи енергетската трансформација на државата и ќе обезбеди енергетска независност и безбедност.
Меки рече дека УСАИД и понатаму ќе продолжи да ѝ ја дава неопходната поддршка на земјата и да имплементира програми насочени кон зголемување на економската продуктивност и енергетска независност на земјата, како и во насока на адресирање на корупцијата.
На средбата беше потенцирана значајната улога на УСАИД во зајакнување на демократските процеси, институциите и граѓанското општество, но и во зајакнување на економијата и образованието.
Беа препознаени напорите на Владата на Република Северна Македонија за преземање на неопходните чекори за реализирање на европерспективите и беше оценето дека земјата мора да продолжи напред сѐ до реализирање на полноправното членство во ЕУ. Нагласувајќи дека САД се нашиот клучен партнер и сојузник, премиерот Ковачевски изрази благодарност за континуираната политичка и економска помош и партнерство, кое трае повеќе од 30 години.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
МОН доделува 50 стипендии за академски студии од втор циклус и 20 стипендии за академски студии од трет циклус
Министерството за образование и наука ги објави конкурсите за доделување стипендии за академски студии од втор и трет циклус во земјава и истите можат да се погледнат на следниот линк.
Стипендиите се однесуваат на студенти кои се запишани на втор или трет циклус на студии во земјата, на едно од следниве научни подрачја: природно-математичките науки (биологија, физика, гео-физика, геологија и минералогија, хемија, биохемија, математика и информатика) или на инженерство и технолошки науки (електротехника, електро-машинство, електроника и автоматика, енергетика, геодезија, градежништво и водостопанство, хемиско инженерство, хемиска технологија, компјутерска техника и информатика, машинство, материјали, металургија, применета геологија и геофизика, рударство, сообраќај и транспорт, технологија на прехранбени производи, текстилна технологија и телекомуникациско инженерство, инженерство за заштита на животна средина, инженерство за заштита на работна средина и индустриско инженерство и менаџмент); хуманистички науки; општествени науки.
Сите останати услови можат да се погледнат во конкурсите.
Висината на стипендијата за студии од втор циклус во земјата изнесува 9.000 денари и се исплаќа девет месеци во годината, додека стипендијата за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари, се доделува за дванаесет месеци во годината.
Аплицирањето е електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, треба да пополнат електронска пријава и да прикачат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk најдоцна до 20.2.2026 година.
фото/депозитфотос
Македонија
Клековски: Нема застој во исплатите на породилното и капитацијата на лекарите
Фондот за здравствено осигурување денес одржа прес-брифинг на кој беа презентирани информации поврзани со исплатата на породилни отсуства, капитацискиот модел за матичните лекари, како и достапноста на здравствените услуги во делот на анализите за тумор-маркери.
„Во врска со поединечни наводи за заостанување во исплатите за породилно отсуство, Фондот за здравствено осигурување јасно информира дека не постои одложување во исплатите. Сите обврски се извршуваат редовно и согласно законските рокови“, изјави директорот на Фондот, Сашо Клековски.
Тој кажа дека исплатите се реализираат континуирано и без прекин, а сите барања кои ги исполнуваат условите се процесуираат навремено.
Во врска со капитацијата за матичните лекарите, Клековски, кажа дека се исплаќа навреме и со зголемување од 33%.
„Фондот одлучно ги демантира објавите за наводно задоцнување на капитацијата за матичните лекари. Според договорните обврски, Фондот има рок од 60 дена за исплата по прифаќањето на фактурите. Матичните лекари ги доставуваат фактурите за претходниот месец од 1 до 10 во тековниот месец. Исплатата во ноември 2025 (во износ од 493.127.241 денари) е во тек и се реализира согласно роковите“, рече тој.
Дополнително, додаде Клековски, од прегледот на исплатите јасно се согледува дека договореното зголемување на капитациите од 33% се спроведува. Во моментов активни се: 948 договори за општа медицина, 972 за општа стоматологија и 149 за гинекологија.
Директорот, исто така, информира дека во 2025 година се извршени четвртина милион анализи за тумор-маркери во 2025 година.
„До октомври 2025 година, во државата се извршени 238.744 анализи за тумор-маркери – што претставува значајна достапност на лабораториската дијагностика. Тестовите се изведуваат во повеќе јавни здравствени установи: Клиничка биохемија – речиси 49.000 анализи, како и во „8 Септември“, Куманово, Битола, Охрид, Штип, Тетово, Гостивар и други градови. Најбарани се: PSA (простата) – над 65.000 CEA (дебело црево и бели дробови) – над 43.000 CA 19-9 (панкреас) – над 35.000 CA-125 (јајници) – над 25.000 CA 15-3 (дојка) – над 21.000“, рече Клековски.
Истакна дека само во 2024 година, 3,06 милијарди денари се исплатени за лабораториски услуги.
Македонија
МОН воведува нови стипендии, конкурсите се веќе објавени
По воведувањето на стипендии за стимулирање на средношколци за упис на прв циклус на студии по македонски јазик за тековната академска година, Министерството за образование и наука годинава исто така за прв пат ќе додели и 7 стипендии за втор и 5 стипендии за трет циклус на студиски програми за изучување на македонскиот јазик.
Конкурсите се веќе објавени.
За стипендија за втор циклус на студии чиј износ е 9.000 денари и се доделува 9 месеци во годината, можат да аплицираат државјани на Македонија кои имаат завршено прв циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на втор циклус за прв пат во академската 2025-2026 година и да не се корисници на стипендија од други даватели.
Кандидатите пак, за стипендија за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари и се доделува 12 месеци во годината, треба да се државјани на Македонија со завршен втор циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на трет циклус за прв пат во академската 2025-2026 година, да не се корисници на стипендија од други даватели и да имаат две препораки од универзитетски професори.
Аплицирањето е исклучиво електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, пополнуваат електронска пријава и ја прикачуваат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk заклучно со 9.1.2026 година.

