Македонија
Ковачевски: 20 икони од нашето културно наследство, после една деценија се вратени во државата
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски вечерва присуствуваше и се обрати на настан по повод враќање на незаконски изнесени икони од Северна Македонија.
„Денеска сите ние сведочиме на еден историски чин, за прв пат во нашата држава, успешно заврши реституција на културно наследство. 20 наши икони репрезент на она што се творело на крајот од 18-ти и во 19-ти век, после една деценија се вратени дома. Овие ремек дела за Северна Македoнија се дел од идентитеските одредници и наше богатото културно наследство. Иконите се меѓу најделикатните и највеличествените богатства во светот, овие икони кои вечерва ги видов може да се споредат со сликите на најголемите светски мајстори на ликовната уметност. Особено сум горд што сум дел од Влада која создаде модел за демократија, дипломатија со што воспоставивме одлични добрососедски односи со нашите соседи. Со дијалог, компромис, взаемно почитување и најтешките предизвици може да се надминат и да отворат нови можности за соработка. Вечерва сведочиме за една таква соработка со нашиот сосед Албанија, иконите украдени во 2013 та година, успеавме да ги вратиме дома“, рече Ковачевски.
Според него, се работи за навистина една голема и сеопфатна акција на МВР на Албанија, во која се открил голем канал на крадење, шверцување и уништување на едно историско културно наследство.
„Оттука мора да изразам благодарност и до МВР на Албанија, посебно до премиерот Рама, кој откако се откри што има фатено полицијата на Албанија, веднаш кажа дека штом се завршат процедурите од страна на министерствата, ќе биде вратено во нашата држава. Северна Македонија ја гради својата внатрешна и надворешна политика на столбовите на кои почива и ЕУ-демократија, слобода, безбедност и правда. Изминативе неколку години со Албанија имаме постигнато многу, потпишавме повеќе договори и меморандуми за унапредување на билатералната соработка, евроинтегративниот процес, безбедноста, инфраструктурата енергетика, културата, борбата против меѓународен криминал и многу други“, додаде Ковачевски.
Како што посочи, ова враќање на иконите од Албанија во Северна Македонија е на заедничко задоволство на двете земји, посакуван епилог, благодарение на одлична соработка како и на Конвенцијата за мерките за забрана и спречување на недозволен увоз, извоз и пренос на сопственоста на културните добра на ОН од 1970 година, чиј потписник е и Албанија.
„Уште еднаш ќе ја искористам приликата да изразам благодарност до сите стручни лица од Министерството за култура од нашата држава, од Албанија, на двајцата министри за култура, на Управата за заштита на културното наследство на Северна Македонија, на МАНУ, Националниот конзерваторски центар, на Завод и Музеј Битола и Завод и Музеј Охрид, за нивната посветеност, професионалност и стручност за враќањето на ова наше културно наследство.
Сакам да ве информирам дека се идентификувани уште икони кои се во текот на изминатите децении украдени од Македонија и во моментов се работи на соодветни анализи кои ги прават стручните лица и во текот на наредниот период повторно ќе биде спроведена постапка за нивно враќање во нашата држава. Огромна благодарност и за колегите од Албанија за синхронизацијата со македонските институции за враќање на иконите во Северна Македонија. Голема благодарност до сите, честитки уште еднаш за оние кои работеа на овој долг и макотрпен процес којшто беше започнат во 2018 година, но интензитетот го доби во 2020 година и во последните две години беа направени сите формалност, но и физички активности во Албанија и сакам да им честитам на сите кои учествуваат. А на нашите верници и сите оние кои доаѓаат во нашата држава да им овозможиме да го видат ова големо, светско културно историско наследство“, истакна премиерот Ковачевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
100 дена протести во Љубојно: Жителите бараат запирање на сечата на шумата
Жителите на преспанското село Љубојно информираа дека во среда, 19 ноември, ќе се навршат 100 дена откако секое утро одат на патот кон шумата, со цел, како што наведуваат, да го заштитат она што не штити нас.
Во пораката упатена до медиумите, жителите истакнуваат дека иако навидум се десетици луѓе од мало преспанско село, зад нив стои поголема поддршка, со иста цел и заложба. Тие наведуваат дека сечата над селото не е само уништување на дрвја, туку кршење на природниот штит кој со децении го штити Љубојно од поројни води, ерозија и разурнување на теренот.
Жителите наведуваат дека во изминатите 100 дена виделе: како камиони го отвораат срцето на шумата, како жителите сами мораат да постават песок на патот за да спречат штета, како првиот дожд го поплави селото и како, како што велат, државата им одговара со истата реченица: „Сè е регуларно“.
Во пораката се наведува и дека заедницата во тој период ги исчистила патеките околу селото, ги уредила изворите, се вклучиле млади генерации кои подолго време не биле активни во јавниот живот, се вратил гласот на луѓето што живеат во странство и, како што нагласуваат, се научило дека домот не се брани со зборови, туку со присуство.
„Шумата над Љубојно е нашиот штит и ние бараме право на живот без страв од порој, одрон или поплава“, се наведува во објавената порака.
Жителите најавуваат дека ќе останат на патот кон шумата сè додека тоа право не биде заштитено.
Македонија
(Видео) Тренчевска: Власта ги остави граѓаните сами, упорно бега од покачување на минималната плата на 500 евра
Пратеничката на СДСМ, Јована Тренчевска, на денешната седница побара од министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, да објасни зошто Владата употрно одбива да ја покачи минималната плата барем на 500 евра, во услови на растечки трошоци, кога синдикалната потрошувачка кошница се зголемила за повеќе од 4.500 денари во последните 15 месеци.
„Индексот на трошоците на живот во октомври 2025 е за 4,5% повисок во однос на истиот месец лани. Кај храната и безалкохолните пијалаци инфлацијата изнесува 7%. Тоа значи дека инфлацијата систематски го јаде секој денар што граѓаните го земаат на крајот на месецот. Но, наместо да барате начин како да го затворите овој јаз, вие излеговте со изјава дека „проценките покажале оти со минимална плата од 500 евра може да се очекува инфлација од 8 до 9 проценти“. Со други зборови, според вашата логика, проблем не е тоа што граѓаните веќе плаќаат поскапени (повисоки) сметки, туку тоа што ако конечно добијат 500 евра минимална плата – тие ќе бидат виновни за нов бран инфлација.
Истовремено, синдикалната потрошувачка кошница се движеше нагоре како лифт кој ретко се симнува.
Дополнително, економските аналитичари укажуваат дека поради инфлацијата денешните 24.379 денари реално вредат колку околу 18.000 денари пред три години“.
Во оваа економска ситуација која е корозивна за животниот стандард на граѓаните, додава Тренчевска, барањето на синдикатите за минимална плата од најмалку 500 евра беше само обид за минимален праг на достоинство.
„Зошто Владата систематски бега од темата за минималната плата и во Буџетот за 2026 година не нуди јасен, временски прецизен план како и кога работниците ќе стигнат – па и ќе го надминат – прагот од 500 евра? И како очекувате граѓаните да веруваат во ПР приказни за „зголемени плати“, кога нивната минимална плата реално вреди колку 18.000 денари од пред три години?
Долги месеци од страна на Владата слушавме сè, од најави за буџетската дисциплина до големи најави за нови инвеститори, само не и јасен став за минималната плата“.
Сега, рече Тренчевска, во момент кога во јавноста отворено кружат идеи за реконструкција на Владата, одеднаш се појавувате со најава дека во март 2026 минималната плата ќе се зголеми за околу 2.000 денари. Таа бројка, според неа, звучи како лесен политички слоган, односно доволно голема за наслов на некои медиуми, но недоволно објаснета за да биде веродостојна.
„Во меѓувреме, Сојузот на синдикатите на Македонија веќе најави дека нивното барање за 500 евра минимална плата е застарено и дека ќе бараат износ над 500 евра, токму затоа што – парафразирам – „сите земји од регионот нè поминаа и со минимална и со просечна плата“. Додека кај соседите растот на минималната плата се брои во евра, кај нас уште се калкулира дали плус 1.500 или плус 2.000 денари ќе биде доволно за смирување на незадоволството.
Во целото тоа, социјалниот дијалог е практично парализиран. Економско-социјалниот совет не функционира како место каде што се договараат овие политики, туку како институција која постои само на хартија. Синдикатите бараат минимална плата на 500+ евра, работодавачите бараат предвидливост, а вие, односно Владата најавува „плус 2.000 денари“ без да објасни дали зад тоа стои реален трипартитен договор или само внатрепартиска пресметка.
Моето второ прашање до вас е, кога долги месеци избегнувавте да понудите јасен став за минималната плата, а сега во момент на најави за реконструкција на Владата одеднаш излегувате со бројка од плус 2.000 денари, на што точно е заснована оваа најава? Дали станува збор за бројка произлезена од реален и транспарентен социјален дијалог во функционален Економско-социјален совет или пак на примена на законската формула од 2022 година која ја врзува минималната плата со инфлацијата и просечната плата“, праша Тренчевска.
Македонија
Пратениците на СДСМ поднесоа иницијатива за основање Анкетна комисија за трагедијата во Кочани
Пратениците на СДСМ и Коалицијата, денеска поднесоа иницијатива за основање на Анкетна комисија за трагедијата во Кочани, на којашто, како што информираатм се придружија и пратениците од Левица а беше дел и од барањата на семејствата на загинатите и повредените.
Анкетната комисија, појаснуваат од СДСМ, треба да ја утврди целата вистина, како и на кој начин била загрозена безбедноста на присутните во објектот во Кочани, да ги утврди институционалните пропусти, прекршувањата на законските одредби, како и да лоцира политичка одговорност.
„Врз основа на наодите, пратениците предлагаат Анкетната комисија да изготви и на Собранието да му поднесе Извештај најдоцна еден месец по завршување со работа.
Ги повикуваме сите пратеници од сите политички партии да ја поддржат оваа иницијатива, активно да учествуваат во процесот, Собранието што поскоро да ја формира и Анкетната комисија да започне со работа“, се истакнува во соопштението.

