Македонија
Мојсова-Чепишевска: Изградивме куќа на странската македонистика со цврсти темели
„Ако куќа не направив / со високи шимшир порти, / куќа цел свет братски ми е / братски срце што отвора, / срце – порта наjвисока, / срце – куќа наjширока.“ При речиси секоја помисла на школите на МСМЈЛК при УКИМ, во мене одново одекнуваат и овие стихови од песната „Татунчо“ на големиот Коста Солев Рацин.
Затоа што откако наши претходници, заради своите идеали не можеа да направат куќа, во времето по освојувањето на слободата, МСМЈЛК при УКИМ, токму заради целосно остварување на дел од тие идеали, веќе 56 години гради куќа на странската македонистика. Куќа со силни, издржливи темели поставени од наши претходници. Токму овде, на брегот на Охридското Езеро – она езеро од стиховите на Ацо Шопов од книгата „Гледач во пепелта“ (1970), кое е крај манастирот во кој „Водата се враќа во фреска на ѕидот.“ а „Со неа и зборот и пламенот на ридот.“ Ама и куќа со силни ѕидови, кои постојано ги доѕидуваме заедно со странските македонисти и слависти и во кои се заѕидани научните вистини за македонскиот јазик, литература и култура. Нејзините високи шимшир порти, постојано се отворени, оти во неа и навистина го збира целиот свет, што се потврдува и годинава, кога овде се посветеници на македонистиката од различни страни на светот.
Со овие зборови, директорката на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при УКИМ (МСМЈЛК при УКИМ), проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска го започна своето обраќање пред учесниците на 56. Летна школа на МСМЈЛК при УКИМ, која свечено беше отворена денеска, во Охрид.
Како што напомена Мојсова-Чепишевска, посакувајќи им добредојде на околу 70 семинаристи, во куќата на странската македонистика досега веќе се над 4000 посветеници на македонскиот збор и мисла од над 60 земји, но во неа има место за уште многупати по толку.
– Се потврдува дека ја разбравме пораката што Крсте Мисирков ни ја остави откако неговата книга „За македонцките работи“ веќе била објавена, а неговите идеали сè уште не биле остварени: „Велам, за среќа, има македонска национална култура и историја, зашто тој факт го вооружува македонскиот народ со непобедливо оружје во неговата борба за човечки права и за слободен национален живот како рамноправен член во бројот на културните народи.“ Потребата тој факт да се афирмира пред светот, особено пред академската заедница, афирмирајќи ја и посебноста на македонскиот јазик и на македонската литература, била причина да се почне со организација на оваа Летна школа и со изградба на она што денес е куќа на странската македонистика. Неспорно, тој факт веќе одамна е афирмиран низ светот и Мисирковите идеали веќе се остварени. Ама причините за непрекинато одржување на оваа Школа, со текот на годините станаа и побројни. Клучната причина е што постојано има странски македонисти од сите континенти, кои со голема посветеност и со конкретни остварувања, тој факт го афирмираат низ светот. Затоа и денес, повторно сме овде, крај Охридското Езеро, истакна директорката на МСМЈЛК при УКИМ.
Таа им се обрати и директно на семинаристите.
– Со вас, овде, во куќата на странската македонистика, токму заради вашата решеност да се вложите во изучување на македонскиот јазик, литература и култура, денес, се чувствуваме како да сме на врвот на светот. Посакуваме, таквото чувство да го имате и вие. И не само денес, туку во секој ден од следните две седмици, ама и потоа… А во стихови, Шопов има напишано: „Од врвот на светот ја здогледав и препознав мојата земја / распарчена и разграбена од темни братоубиствени војни, / од туѓи желби и посегања да ја присвојат за себе. / Само здивот на едниот нејзин дел / се извишува високо до непознати небеса / и како пролетен ветар од Шара / го заплиснува убавиот Пирин на Јане / и го разбранува синиот Егеј потемнет од мака…“ Искрено се надеваме дека на оваа Летна школа, вие, не само што ќе ја препознаете и што подобро ќе ја запознаете, туку уште повеќе и ќе се приврзете за нашата земја на црното сонце, со продлабочени знаења за нашиот јазик, литература и култура, порача Мојсова-Чепишевска.
Притоа, нагласи дека МСМЈЛК при УКИМ ќе стори сè за тоа да се случи, со големата посветеност на лекторите, како и на предавачите – врвни специјалисти и еминентни истражувачи, кои со своите предавања во следните денови ќе ви ја пренесуваат својата македонистичка љубов. Но и со сето друго што е дел од програмата на Летната школа, дури иако се од различни страни на светот, семинаристите ќе комуницираат на македонски јазик.
– Неслучајно, еден од учебниците од кои дел од вас во следните денови ќе ги продлабочуваат своите знаења од областа на македонистиката, започнува со стиховите од една друга песна на Шопов – „Ќе те сретнам после многу лета.“ Оти дел од вас, заради љубовта кон македонистиката, овде, на Летната школа во Охрид, дојдени од различни страни на светот се среќаваат и по многу лета. И посакуваме таа традиција да продолжи! Ама исто толку посакуваме и оние кои годинава за првпат учествуваат на школа на Меѓународниот семинар, преку оваа, 56. Летна школа, уште повеќе да ја засакаат македонистиката и овде да се среќаваат уште многу лета, како промотори на македонскиот збор. И годинава ќе сториме сè за да биде така. Затоа што само ако таа традиција продолжи, и овде кај Охридското Езеро се среќавате и после многу лета, вклучително вие кои годинава доаѓате за пррвпат или не сте биле многупати, и во времето што е пред нас, фактите за македонскиот јазик, литература и култура ќе одекнуваат низ светот, нагласи Мојсова-Чепишевска во завршницата на обраќањето пред семинаристите.
Таа упати благодарност за поддршката од Ректоратот и целата Ректорска управа на УКИМ, од Министерството за култура и од сите институции кои учествуваат во остварувањето на програмата на Летната школа.
Школата на МСМЈЛК при УКИМ ќе трае до 31 август, со учесници од 18 земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
СДСМ: Со милошевичко – орбанистички пристап, власта го загрози проектот „Скопје – Европска престолнина на културата“
Од ВМРО-ДПМНЕ да не се прават на Тошо. Ако денес го признаваат хаосот во проектот „Скопје – Европска престолнина на културата“, тогаш нека кажат и кој го создаде тој хаос. Муцунски, Орце Ѓорѓиевски и Љутков се на власт. Тие го заглавија проектот, го водеа спротивно на закони, без транспарентност, без консултации и без вклучување на културниот сектор. Денес сами признаваат дека бил блокиран, а од кого, од нив, велат од СДСМ.
Од партијата велат дека со нивниот милошевичко – орбанистички пристап кон невладиниот и независниот културен сектор, оваа власт не само што го загрозила кредибилитетот на проектот, туку ги срушила и неговите темели:- плурализам, уметничка слобода и европски стандарди.
„Видовме и која е нивната визија: Скопје престолнина на кичот. Затоа Љутков, наместо да го турка овој европски проект, откако е министер, само се жали дека СДСМ не го одржувала скапо платениот стиропор од Скопје 2014. Културната престолнина не е партиски плен за блиски фирми и „клиенти“, туку европски процес што треба да го води целата културна фела – уметници, институции, независна сцена, академска заедница. Затоа, должни се пред македонската јавност да одговорат: Кoja е нивната визија за проектот? Што точно образлагале во Брисел? Каква програма презентирале? Кои реформи ги гарантираат?“, велат од СДСМ.
Од опозицијата наведуваат дека досега се виделе само импровизации, затвореност, игнорирање на секторот и манипулации за дневнополитички потреби.
„Скопје ќе биде европска престолнина на културата само ако се врати духот на европските вредности: отвореност, транспарентност, професионализам и вистинска поддршка на уметниците. А тоа е невозможно со власт која ја става културата во кафез и ја води како партиски проект, без концепт и без одговорност“, сметаат од СДСМ.
Македонија
Мицкоски на Самитот на лидери во Тирана
Премиерот, Христијан Мицкоски, утре, петок, ќе присуствува на Самитот на лидери „Нашиот план до ЕУ“ кој ќе се одржи во Тирана, Република Албанија.
Предвидено е на панел дискусијата насловена „Исполнување на заеднички обврски, резултати и забрзување“ да се обрати премиерот Мицкоски.
Македонија
Мицкоски во Тирана на отворање на новите канцеларии на Македонското здружение „ВМРО-ДПМНЕ Албанија“
Денеска во Тирана во присуство на голем број Македонци од Албанија претседателот на ВМРО-ДПМНЕ и претседател на Владата Христијан Мицкоски, генералниот секретар на ВМРО-ДПМНЕ, Ѓоргија Сајкоски и претседателката на Унијата на жени на ВМРО-ДПМНЕ Жаклина Пешевска, на покана на Македонско здружение „ВМРО-ДПМНЕ Албанија“ присуствуваа на отворање на новата канцеларија на ова здружение.
Мицкоски во обраќањето пред присутните ја нагласи и можноста на Македонците во Албанија да имаат свој клуб, можност за здружување, можност слободно да работат на зачувување на својата култура, идентитет, јазик и традиција, можност што ја немаат Македонците во Пиринскиот дел на Бугарија.
„Македонците во Пиринскиот дел ја немаат оваа можност да се организираат, во 21 век се спречени да регистрираат невладино здружение, не можат да зборуваат слободно за својот македонски идентитет. Ние сме вредни, трпеливи и умни и ве уверувам дали сега или во периодот којшто следи, ќе дојдеме до таа цел“, посочи Мицкоски.
„Мене ми е драго што на сите овдека ни е јасен тој наш вековен автентичен македонски корен и наш вековен македонски идентитет. Како што можам да забележам македонскиот јазик се негува и се чува и тоа особено ме импресионира вечерва“, додаде тој.

