Македонија
Мојсова-Чепишевска: Изградивме куќа на странската македонистика со цврсти темели
„Ако куќа не направив / со високи шимшир порти, / куќа цел свет братски ми е / братски срце што отвора, / срце – порта наjвисока, / срце – куќа наjширока.“ При речиси секоја помисла на школите на МСМЈЛК при УКИМ, во мене одново одекнуваат и овие стихови од песната „Татунчо“ на големиот Коста Солев Рацин.
Затоа што откако наши претходници, заради своите идеали не можеа да направат куќа, во времето по освојувањето на слободата, МСМЈЛК при УКИМ, токму заради целосно остварување на дел од тие идеали, веќе 56 години гради куќа на странската македонистика. Куќа со силни, издржливи темели поставени од наши претходници. Токму овде, на брегот на Охридското Езеро – она езеро од стиховите на Ацо Шопов од книгата „Гледач во пепелта“ (1970), кое е крај манастирот во кој „Водата се враќа во фреска на ѕидот.“ а „Со неа и зборот и пламенот на ридот.“ Ама и куќа со силни ѕидови, кои постојано ги доѕидуваме заедно со странските македонисти и слависти и во кои се заѕидани научните вистини за македонскиот јазик, литература и култура. Нејзините високи шимшир порти, постојано се отворени, оти во неа и навистина го збира целиот свет, што се потврдува и годинава, кога овде се посветеници на македонистиката од различни страни на светот.
Со овие зборови, директорката на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при УКИМ (МСМЈЛК при УКИМ), проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска го започна своето обраќање пред учесниците на 56. Летна школа на МСМЈЛК при УКИМ, која свечено беше отворена денеска, во Охрид.
Како што напомена Мојсова-Чепишевска, посакувајќи им добредојде на околу 70 семинаристи, во куќата на странската македонистика досега веќе се над 4000 посветеници на македонскиот збор и мисла од над 60 земји, но во неа има место за уште многупати по толку.
– Се потврдува дека ја разбравме пораката што Крсте Мисирков ни ја остави откако неговата книга „За македонцките работи“ веќе била објавена, а неговите идеали сè уште не биле остварени: „Велам, за среќа, има македонска национална култура и историја, зашто тој факт го вооружува македонскиот народ со непобедливо оружје во неговата борба за човечки права и за слободен национален живот како рамноправен член во бројот на културните народи.“ Потребата тој факт да се афирмира пред светот, особено пред академската заедница, афирмирајќи ја и посебноста на македонскиот јазик и на македонската литература, била причина да се почне со организација на оваа Летна школа и со изградба на она што денес е куќа на странската македонистика. Неспорно, тој факт веќе одамна е афирмиран низ светот и Мисирковите идеали веќе се остварени. Ама причините за непрекинато одржување на оваа Школа, со текот на годините станаа и побројни. Клучната причина е што постојано има странски македонисти од сите континенти, кои со голема посветеност и со конкретни остварувања, тој факт го афирмираат низ светот. Затоа и денес, повторно сме овде, крај Охридското Езеро, истакна директорката на МСМЈЛК при УКИМ.
Таа им се обрати и директно на семинаристите.
– Со вас, овде, во куќата на странската македонистика, токму заради вашата решеност да се вложите во изучување на македонскиот јазик, литература и култура, денес, се чувствуваме како да сме на врвот на светот. Посакуваме, таквото чувство да го имате и вие. И не само денес, туку во секој ден од следните две седмици, ама и потоа… А во стихови, Шопов има напишано: „Од врвот на светот ја здогледав и препознав мојата земја / распарчена и разграбена од темни братоубиствени војни, / од туѓи желби и посегања да ја присвојат за себе. / Само здивот на едниот нејзин дел / се извишува високо до непознати небеса / и како пролетен ветар од Шара / го заплиснува убавиот Пирин на Јане / и го разбранува синиот Егеј потемнет од мака…“ Искрено се надеваме дека на оваа Летна школа, вие, не само што ќе ја препознаете и што подобро ќе ја запознаете, туку уште повеќе и ќе се приврзете за нашата земја на црното сонце, со продлабочени знаења за нашиот јазик, литература и култура, порача Мојсова-Чепишевска.
Притоа, нагласи дека МСМЈЛК при УКИМ ќе стори сè за тоа да се случи, со големата посветеност на лекторите, како и на предавачите – врвни специјалисти и еминентни истражувачи, кои со своите предавања во следните денови ќе ви ја пренесуваат својата македонистичка љубов. Но и со сето друго што е дел од програмата на Летната школа, дури иако се од различни страни на светот, семинаристите ќе комуницираат на македонски јазик.
– Неслучајно, еден од учебниците од кои дел од вас во следните денови ќе ги продлабочуваат своите знаења од областа на македонистиката, започнува со стиховите од една друга песна на Шопов – „Ќе те сретнам после многу лета.“ Оти дел од вас, заради љубовта кон македонистиката, овде, на Летната школа во Охрид, дојдени од различни страни на светот се среќаваат и по многу лета. И посакуваме таа традиција да продолжи! Ама исто толку посакуваме и оние кои годинава за првпат учествуваат на школа на Меѓународниот семинар, преку оваа, 56. Летна школа, уште повеќе да ја засакаат македонистиката и овде да се среќаваат уште многу лета, како промотори на македонскиот збор. И годинава ќе сториме сè за да биде така. Затоа што само ако таа традиција продолжи, и овде кај Охридското Езеро се среќавате и после многу лета, вклучително вие кои годинава доаѓате за пррвпат или не сте биле многупати, и во времето што е пред нас, фактите за македонскиот јазик, литература и култура ќе одекнуваат низ светот, нагласи Мојсова-Чепишевска во завршницата на обраќањето пред семинаристите.
Таа упати благодарност за поддршката од Ректоратот и целата Ректорска управа на УКИМ, од Министерството за култура и од сите институции кои учествуваат во остварувањето на програмата на Летната школа.
Школата на МСМЈЛК при УКИМ ќе трае до 31 август, со учесници од 18 земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Видео) Манасиевски: Тренчевска, новото лице на Филипче, стариот кадар на Заев
Претседателот во сенка Заев, му ги напиша и состави новите членови на раководството на неговиот чувар на фотелјата Филипче, кој без двоумење ги изгласа со две раце. Едно од така наречените нови лица е Јована Тренчевска, кадар на Заев од Струмица, вели Валентин Манасиевски, член на ЦК на ВМРО-ДПМНЕ.
„Подемите во политичката кариера Тренчевска ги добива токму од Зоран Заев. Таа станува државен секретар во Министерството за труд и социјална политика токму во времето кога Зоран Заев е премиер. Потоа станува и директор во неговата влада на Инспекторатот за труд, како и министер за труд и социјална политика, секако неуспешен.
Јована Тренчевска, граѓаните ја паметат по рекордните зголемувања на пензиите од 180 денари годишно. Јавноста ја памети Тренчевска по тоа што на работа го врати Александар Филев – трговец со дрога во Радовиш како директор на социјалното. Пензионерите ја паметат кога им велеше дека супер им било да живеат со 25.000 денари месечни примања, кога инфлацијата беше вивната до небото. Синдикалците ја паметат по тоа што местеше претседатели на синдикатите, по насока на нејзиниот лидер. Ја паметат и по кочењето на 16 согласности за воспитувачки и негувателки како и 10 согласности за помошно технички персонал во градинките во Бутел и во Куманово“.
Тренчевска минатата година по изборниот пораз на парламентарните избор, додава Манасиевски, си даде оставка од претседател на форумот на жени, каде што рече дека местото го остава на нови, поквалитетни и лица неизвалкани од минатото.
„Тренчевска изгледа има заборавено на ова што го има кажано, и по само една година за да му удоволи на Заев, стана потпретседател на Филипче.
Со ваквите кадри СДС тоне и оди во стечај. Народот не им верува“.
Македонија
Уапсени 11 лица за местење тендер вреден над 7,6 милиони евра во ЕСМ Дистрибуција на топлина
Завчера во текот на ноќта помеѓу 17 и 18 декември и вчера, под раководство на јавен обвинител, полициски службеници спроведоа координирана акција на повеќе локации во Скопје и околината, како и во Куманово, Неготино, Велес, Пехчево, Пробиштип и Кочани. Во рамките на акцијата уапсени се 11 лица.
Постапувајќи по поднесена кривична пријава, јавен обвинител донесе наредба за спроведување истражна постапка против 33 лица, поради основано сомнение дека сториле кривични дела од економско-финансиска природа. Сите осомничени лица се товарат за кривично дело Злосторничко здружување.
Дополнително, седум лица дел како помагачи, а дел како поттикнувачи, се осомничени за продолжено кривично дело Злоупотреба на постапка за јавен повик, доделување договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство, 12 лица за продолжено кривично дело Злоупотреба на службена положба и овластување, додека на 20 лица на товар им се става дека, како соизвршители, сториле продолжено кривично дело Перење пари и други приноси од казниво дело.
Според наводите во наредбата за истрага, во текот на 2023 година тројца осомничени како службени лица вработени во ЕСМ Дистрибуција на топлина ДООЕЛ Скопје и четворица управители и/или сопственици на двете осомничени правни лица создале група со цел вршење кривични дела злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно – приватно партнерство, злоупотреба на службена положба и овластување и перење пари и други приноси од казниво дело. Кон групата се приклучиле останатите 26 осомничени лица.
Во текот на 2023 година, со намера да се изигра постапката, по претходно договорена и изготвена техничка спецификација за набавка на „СКАД Ормари мониторинг ормар со ГСМ контролор за топлинска станица“ за потребите на ЕСМ Дистрибуција на топлина Дооел Скопје, дел од припадниците на злосторничкото здружување, во својство на службени лица не ја извршиле својата службена должност и постапиле спротивно на законските прописи и внатрешните акти.
Истите договориле на огласот за јавна набавка, да се пријават двете осомничени правни лица од Скопје и од Куманово. Правното лице од Куманово се јавило како економски оператор со непотполна документација и со понуда повисока од понудената цена од правното лице од Скопје, кое понудило речиси идентичен износ со проценетата вредност на јавната набавка, иако вредноста не била објавена во огласот за јавната набавка. Со ова дејствие овозможиле правното лице од Скопје да го добие договорот за јавна набавка на СКАД ормари и да се стекне со противправна имотна корист во вкупна вредност од 472.470.407 денари со ДДВ, односно 7.682.445 евра на штета на Буџетот на ЕСМ Дистрибуција.
По извршувањето на горенаведените предикативни кривични дела, пријавените од 2023 до 2025 со намера за себе или за друг да прибават противправна имотна корист и да го прикријат потеклото, движењето и сопственоста на паричните средства, истите во вкупен износ од 125.556.930,00 денари, односно 2.041.576 евра, ги пуштиле во оптек, примиле и пренеле и со вака преземените дејствија го извршиле битието на кривичното дело Перење пари и други приноси од казниво дело.
Ценејќи ги околностите јавниот обвинител до судијата на претходна постапка при Основниот кривичен суд Скопје, достави предлози што беа прифатени од судот и со Решение на седум лица им е определена мерка притвор, додека за шест лица се определени мерки за обезбедување на присуство.
Македонија
Поради јавен собир блокиран сообраќајот на патот Берово-Струмица
Од 10.00 часот сообраќајот на патниот правец Берово-Струмица е блокиран поради јавен собир, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година. Повеќе информации може да прочитате на овој линк.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.

