Центарот за граѓански комуникации (ЦГК) го објави извештајот од редовниот мониторинг на јавните набавки спроведени од јануари до декември 2022 година, во кои се вклучени и резултатите од анкетата на фирмите за нивното искуство при учеството на постапките за јавни набавки и анализа на постапките пред Државната комисија за жалби по јавни набавки.

Клучните наоди од истражувањето вклучуваат:

– Секој трет договор за јавна набавка во 2022 година е склучен во постапка во која учествувала само една фирма. Станува збор за 9.305 договори, во вкупна вредност од 26 милијарди денари (427 милиони евра);

– Просечниот број понуди од тендер во 2022 година изнесува 3, што укажува на намалување на конкуренцијата во однос на 2021;

– 90 % од мониторираните тендери се спроведени подоцна од рокот што бил предвиден во плановите за јавни набавки;

– Поништени се 31 % од постапките за јавни набавки;

– Преку нетранспарентната постапка со преговарање без објавување оглас склучени се договори во вредност од 31 милион евра, што е намалување од 30 % во однос на претходната година;

– Се намалува бројот на жалби од фирмите што во 2022 година до Државната комисија за жалби по јавните набавки поднеле 751 жалба, што е 34 % помалку од претходната година;

– За 63 % од фирмите, најниската цена како критериум за избор е најчестиот проблем со кој се соочуваат во јавните набавки;

– 93 % од фирмите сметаат дека на електронските аукции се постигнуваат нереални цени и се занемарува квалитетот;

– 54 % од фирмите признаваат дека постои меѓусебно договарање на тендерите;

– 46 % од фирмите сметаат дека има корупција во јавните набавки, а 18 % изјавуваат дека лично се соочиле со корупција на тендерите.

Извештајот е изработен во рамките на проектот „Мониторинг на јавните набавки“, што го спроведува Центарот за граѓански комуникации, а е финансиски поддржан од Фондацијата „Отворено општество – Македонија“.