Македонија
Подготвителната седница за Законот за јазиците ќе се емитува во живо: „Секој граѓанин ќе гледа и слуша како ја водиме постапката“
Претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски, на брифинг со новинарите информираше за одржување на претстојната Подготвителна седница за Законот за употреба на јазиците.
Костадиновски соопшти дека присуство на седницата која ќе се пренесува во живо, потврдиле 13 домашни експерти од областа на уставното право и судовите, како и двајца надворешни експерти. Тие ќе одговараат на шест правни прашања на судиите.
Најавено е пристуство на Мартин Кауер, потпретседател на Венецијанската комисија, судијата Артурс Кучс, судија на Европскиот суд за човекови права со експертиза за малцинските права и употребата на малцинските јазици, кој ќе ја образложи праксата на ЕСЧП во слични случаи и ќе ги презентира европските стандарди за употребата на јазиците. Од домашните експерти присуство потврдија Маргарита Цаца Николовска, поранешен судија на ЕСЧП, Рената Дескоска, професор по уставно право и член на Венецијанската комисија, професoрите од правниот факултет „Јустинијан I”, Борче Давитковски, професор по административно право и јавна администрација, Гордана Лажетиќ, професор по казнено процесно право, Денис Прешова, професор по уставно право, Јетон Шасивари, професор по уставно право на Универзитетот за Jугоисточна Европа, Мерсељ Билали, професор по меѓународно право, професор Мерсим Максути од Државниот универзитет во Тетово, Абдул Меџит Нуредин професор од Меѓународниот универзитет Визион од Гостивар, доц. д-р Азам Кор Бајрам од Универзитетот Визион Гостивар, Жаклина Доведен, претседател на Апелационен суд Битола, Иван Џолев, претседател на Кривичен суд Скопје, Бурим Сејдини, претседател на Управен суд.
Костадиновски даде појаснување за значењето на подготвителната седница, фазите на постапката потенцирајќи дека одржување на таква седница значи собирање на експертски мислења, но не и дека Судот ќе донесе конечна одлука на 20 март, со што ги демантираше изјавите на одредени политички субјекти дека Судот ќе укинува права уредени со Уставот.
„На седницата ќе се дискутира за материјалниот аспект, бидејќи за формалната страна веќе е исцрпена дискусијата со одржување на подготвителна седница на 18 март 2021 година за Указот за прогласување на Законот за употреба на јазиците. Да појаснам, материјалниот аспект се однесува на содржината на одредбите, додека формалниот е начинот на донесување на законот. Согласно членот 40 од Актот на Судот, подготвителна седница се организира заради разјаснување на фактичката и правната состојба по одделни предмети, на седницата судиите поставуваат прашања во врска со спорните правни и фактички прашања кои се битни за одлучувањето на Судот. ”, кажа Костадиновски.
Претседателот на Уставниот суд најави дека за прв пат подготвителната седница не само што ќе се овозможи снимање во живо, туку и ќе се емитува на неколку платформи паралелно со симултан превод и на англиски и на албански јазик, за што Судот ќе објави дополнително упатство следната недела, според кое секој граѓанин со едноставен пристап до интернет ќе може во реално време да ги слушне сите аргументи и стојалишта на експертите.
„Со оглед на сензитивноста на овој предмет, Судот ќе обезбеди транспарентно и отворено водење на постапката, за секој граѓанин во државата да може да види и слушне како се водат седниците. Целта е да допреме до јавноста и да се сузбијат сите дезинформации и манипулации кои се врзани со овој предмет, бидејќи сме свесни дека се користи за лични политички и други цели на начин што се злоупотребуваат чувствата на граѓаните”, рече Костадиновски.
Одговарајќи на прашања од новинарите околу политичкиот фокус за предметот, Костадиновски изјави дека политичарите предметот го злоупотребуваат за дневни политички теми.
„Не е мојата цел да ги разубедувам политичарите, нема да престанат, нивните манипулации ќе продолжат. Ако успееме ние како суд да ги убедиме граѓаните да не бидат манипулирани, тоа е успех“, изјави претседателот Костадиновски.
Претседателот апелираше да се внимава на терминологијата и информациите кои се пласираат во јавноста поврзани со овој предмет и ги отфрли сите обвинувања упатени кон Уставниот суд кои се во насока на одлучувањето по овој предмет.
„Со индигнација ги отфрлам сите лаги, тешки манипулации кои веќе преминуваат во сферата на опасни манипулации. Што треба ние да направиме со таа иницијатива? Да ја земеме да ја искинеме, да ја чуваме во фиока до 2030 година, до 2040, 2050 година? Што треба да направиме кога имаме јасно определени надлежности и должности. Ние сме должни да одговориме на прашањето. Но, сега да се употребуваат такви тешки зборови, да се игра на чувствата на граѓаните, да се манипулира е навистина брутално, ова е политички примитивизам, политичко дивјаштво. Ова се лаги, невистини. Од каде знаат каква ќе биде одлуката на Судот? Кој може да ја предвиди одлуката? Уште отсега знаат каква е одлуката? Што ако Судот рече дека нема никаков проблем со Законот, ќе се извинат ли тогаш за ваквите тешки лаги? Дали е нормално целото општество да се чува во заложништво заради политички амбиции на некого, кој било и да е,”кажа претседателот Костадиновски.
На прашањето за најавена интерпелација на уставни судии токму поради овој предмет, Костадиновски го повтори ставот кој Судот го објави во текот на вчерашниот ден, односно дека Собранието нема овластување или можност за разрешување на уставните судии.
„Овластувањето на Законодавецот завршува со моментот на избор на уставните судии. Од тој момент Уставниот суд е тој што прави контрола на уставноста на актите, постапките и дејствијата на Собранието.Секој, вклучително и Законодавецот е должен да ги почитува и унапредува императивните одредби за самостојност и независност на Уставниот суд. Оттука, институтот „интерпелација” предвиден со членот 72 во никој случај не се однесува и не може да се примени за уставните судии. Во спротивно се губи смислата на постоењето на орган на Републиката како што е Уставниот суд и се прави тешка повреда на Уставот, односно упад во четврата т.н. уставно-судска власт, самостојноста и независноста на Уставниот суд, изјави претседателот Дарко Костадиновски на брифингот со новинарите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Поплавени 50 домови во Ресен, под вода земјоделски површини и во Демир Хисар, во Прилеп паднал таван од куќа
Според информациите на Центарот за управување со кризи до 8 часот, обилните врнежи предизвикаа локални излевања, поплави и прекини во водоснабдувањето на повеќе локации низ државата.
Ресен: Над 50 поплавени куќи и објекти
Во Општина Ресен, реките Болнска и Источка се излеале во селата Царев Двор и Дрмени, при што се поплавени повеќе од 50 куќи, магацини, визби и земјоделски површини.
Ангажирани се екипи со 4 багери, 7 пумпи и дополнителни приватни пумпи за исцрпување вода. Голема Река бележи водостој од 2,1 метар со почетни излевања во Долна и Горна Бела Црква.
ЈКП „Пролетер“ известува за нарушен квалитет на водата, која привремено не се препорачува за пиење. ТППЕ Ресен интервенира во с. Дрмени со 2 возила и 5 пожарникари.
Битола: Работа на повеќе локации и затворени патишта
Општина Битола пријавува бројни интервенции:
Екипите на јавните претпријатија работат во селата Нижеполе, Дихово, Цапари, Породин, Жабени, Лажец, Меџитлија, Острец, Граешница и Кишава.
„Нискоградба“ и АД Водостопанство подигаат насипи на р. Драгор кај Долно Оризари.
На мостот во Карамани се расчистуваат гранки и отпад за зголемување на протокот.
ХМС „Стрежево“ ги чисти пропустите на Цапарска Река (Доленци–Лера).
Затворени се патиштата Лера–Доленци и кон Цапари поради вода на коловоз.
Нивото на р. Црна е зголемено на 2,7 метри (во 15:30 ч).
ЈКП Водовод работи на дефект што предизвика прекин во водоснабдувањето од Кравари до Меџитлија.
Преку Е-112 пријавени се повеќе поплавени подруми, дворови, паднато дрво и ризик од излевање канали.
Демир Хисар
Излевање на р. Црна кај с. Жван со поплавени земјоделски површини. Екипите расчистуваат одрони на патиштата Базерник и Вирово, кои се проодни.
Прилеп
Пријавено е паѓање таван на куќа на ул. „Кајмакчалан“ како последица од дождовите. Надлежните служби се известени.
Охрид
РЦУК известува за повеќе интервенции на поплавени домови. По прекинот на дождот состојбата се стабилизира, но реките остануваат со висок водостој.
Куманово
Екипите во Крива Паланка и Кратово расчистуваат одрони на регионалните патишта. Водостојот на Кратовска и Крива Река е зголемен, но без излевања.
Скопје
Нивото на реките е покачено, но состојбата е под контрола и нема пријавени излевања.
Струмица
Пријавени се три одрони на патот Струмица–Валандово, проследени до надлежните служби.
Македонија
Опасност од зарази по поплавите – надлежните со упатства за граѓаните и одгледувачите на животни
Поради покачените водостои на реките по неколкудневните врнежи од дожд и опасноста од нивно излевање, но и заради излевањето на реките во неколку региони во земјава, со цел навремено преземање превентивни активности за намалување на ризиците од појава на заразни болести кои се пренесуваат преку храната или водата за пиење и за заштита на животните, Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) апелира до населението да води сметка за безбеднсота на храната, водата за пиење и за здравствената состојба и благосостојбата на животните.
Преку медиумите да се следат информациите за временската прогноза, состојбата со водотеците во земјава, состојбата со водоснабдувањето и безбедноста на водата за пиење.
Доколку во регионите каде веќе има излевање на реките и поплавување на домовите и земјоделските површини и водоснабдувањето се врши од индивидуални водоводни објекти, ако има видливо заматување на водата, истата да не се користи за пиење и за готвење, се до санирање на состојбата и до добивање на лабораториска потврда дека водата е безбедна. Редовно да се одржува хигиената на рацете, пред се по контактот со водата од поплавата или со предметите кои биле поплавени, по чистењето и пред подготовка на храна. Да се внимава и се заштити готовата храна за да не дојде во контакт со водата од поплавата или со отпадните води.
Во домаќинствата кои се поплавени, храната која била во контакт со водата од поплавата, во поплавени фрижидери, замрзнувачи или подруми, да не се користи за исхрана, односно, се препорачува ваквата храна да се фрли. Храната да се подготвува со безбедна вода и задолжително термички да се обработи на температура повисока од 70 степени Целзиусови. Овошјето и зеленчукот кое обично се користи свежо, дополнително да се измие, да се исчисти, повторно да се измие и термички да се обработи.
Доколку во домаќинствата кои се поплавени има мали деца, се препорачува тие да се хранат со индустриски подготвена храна.
Без разлика дали се работи за домашен миленик или за домашни животни, сопствениците и одгледувачите имаат должност да бидат подготвени и во случај на поплавување да водат сметка за заштитата и благосостојбата на животните. Основна обврска е тие на животните да им обезбедат соодветна храна, вода и засолниште на безбедна локација.
Доколку во краток рок е потребно да се напушти местото на живеење, а не е можно да се понесат животните со себе, животните треба да се префрлат на безбедно место. Ако се во штала и се држат врзани, животните треба да се одврзат и доколку постои можност, да се дислоцираат на повисоко место каде ризикот од поплавување е помал.
На безбедно, суво место, треба да се префрли и храната за животните, а потребно е за нив да се обезбеди и свежа вода. Одгледувачите на добиток треба да бидат во контакт со надлежниот ветеринар за давање совети, инструкции, а по потреба и за давање на ветеринарно медицинска грижа за животните.
Македонија
Сиљановска-Давкова со честитка: Албанскиот јазик е важен дел од мултиетничкиот мозаик на Македонија
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова упати честитка по повод 22 Ноември – Денот на албанската азбука, истакнувајќи ја важноста на албанскиот јазик како дел од мултиетничкиот мозаик на Македонија и неговата улога во зајакнување на социјалната кохезија и колективниот идентитет.
„Почитувани сограѓани Албанци,
Со особена почит ви го честитам 22 Ноември Денот на албанската азбука, празник којшто претставува силен симбол на просветителскиот напор, културната зрелост и историскиот опит на албанскиот народ.
Пред 117 години унифицираната азбука го започна своето патување од Конгресот во Битола, како најважен комуникациски код на еден народ, за денес да се потсетиме дека јазикот и писмото се темелни вредности коишто го обликуваат колективниот идентитет и ја зајакнуваат духовната поврзаност меѓу генерациите.
Почитта кон јазикот и кон писмото на секоја заедница ја зајакнува социјалната кохезија и го сплотува македонското мултиетничко општество. Албанскиот јазик е дел од раскошниот мозаик на различностите што е влог во иднината на нашата заедничка татковина.
На овој празник изразуваме признание за вашиот континуиран придонес за развојот на образованието и културата во општествениот живот со кој се збогатува нашата заедница.
Честит нека ни е Денот на албанската азбука. Продолжуваме заеднички да ја градиме државата во духот на почит, еднаквост и единство.
Urime Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe!
Гордана Сиљановска-Давкова“, се вели во честитката.

