Македонија
Почина невропсихијатарот Георги Чадловски, великан во полето на психијатријата

Во вечерните часови на 9.7.2022 ненадејно згасна животот на невропсихијатарот проф. д-р Георги Чадловски, великанот во полето на психијатријата, прв генерален директор на Клиничкиот центар – Скопје, основоположник на Клиника за ссихијатрија и автор на над 20 книги и учебни помагала.
Проф. Георги Чадловски е роден во Скопје 1943 година, по потекло од познатиот Галички Регион, своето основно и средно школување го завршува во Скопје и почнува да се занимава со новинарство поради што и почнува да му се развива љубовта на пишаниот збор. Се запишува на Медицинскиот факултет во 1962 година Скопје и напоредно со своите студии работи како новинар во „Нова Македонија“. Ги завршува медицинските студии во 1967 година за набргу потоа да ја почне својата плодоносна кариера во невропсихијатрија под менторство на проф. Филдишевски, ја довршува својата специјализација во Париз заедно со проф. Чепреганов и докторира 1981 година за набргу потоа да се искачи на академските скалила до редовен професор на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ преку неговите многубројни научни и едукативни публикации и високо посетени предавања на Медицинскиот факултет, Стоматолошкиот факултет и на Факултетот за безбедност. Во 90-тите учествува во формирањето на сегашниот Клинички центар „Мајка Тереза“ во Скопје и на сегашната Клиника за психијатрија поради што се наведува како основоположник на модерната психијатрија во Македонија. Од 2003 неуморно им се посветува на своите пациенти продолжувајќи ја својата дејност во ПЗУ Дијагностички центар – Скопје сè до последниот ден од животот.
Проф. Чадловски за својата долгогодишна активна улога во психијатријата има добиено многубројни признанија, повелби, плакети и државни награди за својот научен придонес вклучувајќи ја и наградата „Гоце Делчев“ врачена како највисоко општествено признание за особено значајно остварување во сите области од науката од интерес на Република Македонија.
Неговата ненадминлива остроумност, енергичност и пасија кон психијатријата се бележи во целиот негов професионален живот и ќе биде вечно запаметена.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Никотински уреди од новата генерација: минлив тренд или долгорочни придобивки

Во извештајот на Институтот за јавно здравје во Велика Британија се наведува дека електронските уреди кои содржат никотин се најефективното средство за откажување од пушење во таа земја.
Податоците покажуваат дека употребата на овие уреди како дел од терапијата за откажување од пушење имала една од највисоките стапки на успех во откажувањето од пушење во последните две години.
Денес, на пазарот има голем број електронски уреди кои претставуваат подобра алтернатива за продолжување на пушењето цигари за возрасните пушачи. Сепак, не се сите алтернативи исти, и само оние кои се потврдени од науката се безбедни.
Основните разлики меѓу нив се во тоа што се поделени на тутунски и нетутунски производи, како и различните технологии на кои се базираат. Така, од една страна, постојат тутунски системи засновани на технологија на загревање вистински тутун, од кои најпознат е IQOS, кој воедно е и единствениот систем за загревање на тутунот што Американската агенција за храна и лекови го класифицира како производ со модифициран здравствен ризик. Од друга страна, постојат електронски цигари кои работат на принцип на загревање на течност која може да содржи никотин.
Иако може да има скептицизам кај општата популација за овие алтернативи, науката е неподелена и тврди дека овие уреди се подобра опција отколку да продолжите да пушите, но само ако се докажани производи базирани на наука и ако целосно се префрлите на нив. Секако, најдобрата одлука што може да ја донесете е целосно да се откажете од цигарите и од сите производи од тутун и никотин, но за оние кои не сакаат да го направат тоа, многубројните алтернативи се подобро решение.
Најголемата предност на уредите што го загреваат тутунот, но не го согоруваат, е елиминирањето на процесот на согорување, со што се елиминираат повеќето штетни и потенцијално штетни материи што се ослободуваат од согорувањето преку чадот од тутунот. Исто така, овие уреди содржат вистински тутун, а со тоа и супстанцата никотин, природна состојка на растението тутун, која предизвикува зависност, но докажано е дека не е главен виновник за болестите поврзани со пушењето.
Заедничко за електронските цигари и уредите што го загреваат тутунот е тоа што и двете се алтернативи на традиционалните цигари и подобро решение отколку да продолжите да пушите.
ПР
Македонија
Без струја делови на Ѓорче Петров

Поради технички зафати во дистрибутивната електромрежа, утре без електрична енергија ќе останат следните корисници:
од 9:00 до 13:00 часот, корисниците од дел од улиците: Александар Македонски, Кадињача и Андреја Папарадишки (општина Ѓорче Петров)
Македонија
МОН го повлекува учебникот по Социологија за втора година гимназиско образование

Министерството за образование и наука информира дека е формирана Комисија за давање предлог за повлекување од употреба на одобрен учебник – учебникот Социологија за 2-ра (втора) година гимназиско образование. Во законски рок од 10 дена, Комисијата треба да го достави предлогот до министерот за образование и наука. Формирањето на комисијата следи по забелешките од јавноста, особено од стручната фела.
Инклузивниот процес за подобрување на квалитетот на едукативните содржини и за елиминирање на дискриминација и стереотипи, е најефективен и затоа МОН овозможува јавноста да биде вклучена во процесот на отстранување на грешките од различна природа и несоодветните содржини во учебниците. Информираме дека е креирана и адреса на е-пошта ([email protected]) каде можат да се испраќат коментари и забелешки за учебниците што се во употреба.
Во изминатиот период беа донесени неколку одлуки за повлекување на одобрени учебници, за кои имаше реакции. Со темелната реформа на образовниот систем, што предвидува изготвување на нови наставни програми, ќе бидат изработени и нови учебници и материјали за учење по сите предмети. Во тек е постапка за набавка на учебници по сите предмети од прво, второ, четврто и петто одделение, за кои се изготвени нови наставни програми, а согласно планот за реформирање на основното образование“ велат од МОН.