,,За жал не може да се каже дека прифатената позиција на Владата и парламентот на Република Бугарија изненадува – таа е плод на 66 годишен развој на тоталитарната националистичка мисла и организиран прогон на македонското малцинство во Бугарија. Неизлечениот тоталитаризмот од внатрешен проблем сега станува меѓународен – Бугарија се обидува да претвори во услов за членство во Европската Унија прифаќањето на нејзината дискриминаторска политика. Се обидува да го негира и смени идентитетот на луѓето во Македонија како што непречено го прави тоа веќе 66 години со Македонците во Бугарија“, се вели во реакцијата на неколку македонски организации во Бугарија по усвоената Декларација на бугарскиот Парламент за условената поддршка на датумот за преговори за членство во ЕУ на Македонија.

Според нив, со својата политика и позиција Бугарија се стреми да ја исполни изреката дека со такви пријатели како неа на Македонија други непријатели не ѝ требаат. Таа многу брзо заборави како Македонија некогаш ја пушти да почне преговори за ЕУ без да ѝ поставува услови.

,,Владата на Бугарија треба да престане да се преправа дека македонско малцинство не постои. Нема зошто да им се заканувате за нас на други држави. Не го поставуваат тие тоа прашање, туку ние, граѓаните на Бугарија со македонска самосвест. Наместо да продолжи да го игра овој театар на сенките, подостојно би било Бугарија да ги прифати препораките на сите меѓународни институции и да почне да разговара со претставниците на македонското малцинство. Треба да ја запре дискриминацијата и асимилацијата и да почне да ја применува Рамковната конвенција за правата на малцинствата.

Позицијата на Бугарија директно ги нарушува фундаменталните принципи на демократијата, правата на човекот и меѓународниот поредок. Таа е директно насочени против:принципот на слобода на национално, етничка и јазична самоидентификација;принципот за суверена еднаквост на државите и забрана за мешање во внатрешни работи на други држави;исклучокот од горното правило според кој правата на припадниците на националните малцинства се составен дел од меѓународната заштита на човековите права и нивната заштита не се третира како мешање во внатрешната работа на државите, слободата на мислење и изразување, академската слобода, и слободата на научните истражувања;правото на образование, на приватен и семеен живот и пристапот кон културата и културното наследство…

Позицијата е скандалозна по содржина, апсурден обид да се зачува една тоталитарна идеологија и претвори во услов за членство во Европоската Унија. Бугарија не смее да ја злоупотребува својата позиција на членка на ЕУ за да шири и наметнува тоталитарни практики. Таа треба да запре да ги користи политичките инструменти за да ја искривува научната вистина, да се обидува да ја пренапише историјата и да им го менува идентитетот на луѓето, дури до степен да негира меѓународно признат и изучуван низ универзитетите низ светот јазик и да го претвора неговото објективно постоење во политички проблем. Политиката треба да се базира на реалности, а не на фикции од комунистичкото минато. Крајно време е бугарските демократи да го остават духот на Тодор Живков конечно да си отиде„, се вели во соопштението.

Тие сметаат дека е лицемерно и срамно е да бараш од другите она што ти самиот на го правиш:да бараш признавање и почитување на малцинства кога ти самиот ги негираш и дискриминираш малцинствата; да претендираш за рехабилитација на жртви на национална дискриминација, кога самиот ги немаш признаено и оправдано стотиците свои граѓани убиени или праќани во затвори и логори, илјадниците иселувани, тепани, бркани од работа и малтретирани на различни начини заради својата македонска самоопределба и самосвест;да се жалиш нa говор на омраза кога кај тебе таа е неофицијално озаконета и претворена во норма на поведение;да се жалиш од дискриминација кога постојано го правиш тоа.

,,Бугарија бара да измисли раска во окото на Македонија занемарувајќи и оправдувајќи ги гредите во своето. Фактите се неспорни. Бугарија е осудена 13 пати во Стразбур за тоа што ги дискриминира Македонците, додека Македонија е осудена само еднаш за дискриминација на Бугари.

Ја повикуваме Бугарија како членка на ЕУ да ѝ даде пример на Македонија откако самата ќе ги примени европските принципи, да почне да ги почитува правата на Македонците во Бугарија, да го запре говорот на омраза и да даде пример за добрососедство откажувајќи се од сите услови кои не се дел од нормалните услови за европска интеграција, како и од намерата да ја злоупотреби својата позиција на земја членка.Да ѝ стави крај на политиката на негирање, дискриминирање и асимилирање на Македонците – последната тоталитарна политика во европскиот сојуз.

Го повикуваме европскиот сојуз и секоја држава членка да ја вразумат Владата на Бугарија и да не ѝ дозволуваат да ја срамоти ЕУ со апсурдните услови што ги поставува и да побараат од неа – самата да ги исполни условите задолжителни за секоја една европска членка.Ние нема да престанеме да постоиме само затоа што на некого во Софија многу му се сака и му се верува дека не треба да не има“, се вели во писмото чии потписници се ОМО „Илинден“-ПИРИН, Друштвото на репресираните Македонци во Бугарија жртви на комунистичкиот терор, Граѓанско друштво за заштита на основни индивидуални човекови права, Македонски дискусионен клуб за етничка толерантност, Правозаштитен комитет Толерантност, весникот „Народна волја“ и билтенот „Македонски глас“.

Форумот за демократска Македонија (#ФДМ) – натпартиска и мултиетничка организација на македонски иселеници, повторно изразува сериозна загриженост по повод политичките случувања во државата во изминатите неколку месеци.

ФДМ, следејќи ги последните случувања, цени дека продолжува нефункционирање на правната држава и институциите, се оддолжуваат неопходните реформи и ветените системски решенија. Низата неодамнешни настани укажуваат на немање доволен капацитет, неподготвеноста, неволноста и неспособноста на институциите за справување со тековните предизвици како што се корупцијата и злоупотребата на моќ, што, пак, остава простор за многу шпекулации. Институциите на системот мораат да покажат дека правната држава функционира, без разлика од каде доаѓа криминалот и високата корупција. Случаите како „Рекет“ или „Диафарм“ мораат да имаат правна разрешница, мета организацијата.

Според нив, и покрај тоа што сметаме дека законот за ЈО треба да биде изготвен од правната и стручна јавност, а не од партиите, законот требаше и да ја покаже способноста за надминување на дневно политичкото поентирање меѓу власта и опозицијата и поставување на државните интереси во прв план, со што ќе се покажевме во светлото на функционална демократија од западен стил.

„За жал, во тој поглед партиите не се надминаа себеси, и политичкиот компромис повторно го наоѓаат на сметка на републиката, наместо во нивните партиски интереси. Владеење на правото, односно борбата со корупцијата е можеби најголемиот приоритет на земјата на патот кон ЕУ и НАТО. И ние стоиме зад забелешките кои доаѓаат од меѓународната заедница токму на овој план.

Во моментов нашата татковина e истрошена и безнадежна како резултат на долгогодишната катастрофална политика на партиите на власт. Граѓаните се изморени од кризата, а особено младата генерација која масовно ја напушта државата. Апатијата што го зафати општеството ќе резултира со уште поголема апстиненција на следните избори , што ќе го доведе до прашање нивниот легитимитет. ФДМ бара од владејачката коолиција да ги преземе сите можни законски мерки за расветлување на случаите и да ја утврди и обелодени одговорноста на сите кои биле вклучени. Сè  друго ќе ја зголеми веќе постоечката недоверба на граѓаните во институциите и капацитетот на оваа влада да ја води земјата кон декларираните цели, се вели во соопштението.

Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС) и Обединетата македонска дијаспора (ОМД) денес (28 јуни 2019 година) информираа за проектот „Родум од Македонија“ (Birthright Macedonia) и го означија почетокот на тринеделниот студиски престој на деветтемина студенти од САД, Канада и Австралија во Македонија.

Анастасија Стојчев (Anastasia Stojcev), Дона Тодоровска (Dona Todorovska), Ерин Велоф (Erin Velloff), Еван Ничов (Evan Nitchov), Никол Крингс (Nikole Krings), Кејли Велоф (Kylee Velloff), Лука Петрушевски (Luka Petrusevski), Марија Аневска (Marija Anevska) и Стефани Таскова (Stefani Taskova) ќе бидат на студиски престој кој е комплементарен на нивните академски цели, на нивната кариера или на нивните општи интереси. Праксата ќе ја обавуваат во кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија, во кабинетот на министерот без ресор задолжен за дијаспората, во СОС Детско село, во Центарот за психотерапија и едукација, во Ефект плус, во Бизнис акцелераторот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, во компанијата Еуро БПО и во организациите: Институт за демократија „Социетас Цивилис“, Скопје и Македонската асоцијација на млади правници. За време на нивиот престој, тие ќе живеат со семејства-домаќини и одблизу ќе можат да го видат секојдневието и културата на Македонците. МЦМС се погрижи да ги организира и дополнителните активности за време на викендите кога студентите ќе можат да ги посетат значајните културни манифестации што ќе се одвиваат во тој период.

Проектот е осмислен и развиен од Питер Далас, член на Советот на ОМД кој е роден во САД а има потекло од Гевгелија и од Егејска Македонија. Причината за почнувањето на овој проект е неговата загриженост од слабеењето на врските на Македонците со нивните корени. „Врските слабеат особено кај младите од најпрвите генерации Македонци кои живеат во странство заради растечката асимилација. Затоа, сакав да направам нешто за да им помогнеме на Македонците во странство да ја задржат нивната врска со татковината“, рече тој на отворањето на проектот.

„Родум од Македонија“ започна во 2015 година и ова е петта година од неговото спроведување. Дел од учесниците од претходните години го нарекоа престојот во Македонија ‘неверојатно искуство’ што треба да го има секој млад човек со потекло од Македонија. Дел од нив беа трета генерација родена надвор од Македонија, а прва кога се враќа во Македонија по иселувањето.

Примарната цел на „Родум од Македонија“ (Birthright Macedonia) е младите Македонци кои се родени и живеат надвор од државата да го запознаат нивното културно наследство и да воспостават контакти и пријателства меѓу себе и со нивните врсници во Македонија. Покрај тоа, ваквите активности можат да ја зајакнат довербата и да придонесат кон поинтезивна соработка со дијаспората.