Македонија
Почна чистењето на линданот од малата депонија во ОХИС
Денес и официјално почна процесот на чистење на линдан и неговите изомери од малата депонија во кругот на ОХИС. За таа цел избраниот изведувач Полиеко започна со подготвителни активности што подразбираат расчистување на теренот, обезбедување и поставување на потребната опрема и механизација околу малата депонија.
„Со овој проект ја потврдивме нашата решеност да ги елиминираме жешките точки во земјава. Во изминатиот период беа безбедно отстранети и уништени огромни количини на екстремно опасни хемикалии што со децении беа складирани во кругот на ОХИС, а денес присуствуваме на почетокот на чистење и на линданот, како историски проблем на чиешто решавање посветивме многу внимание и енергија“, изјави министерот Нуредини, најавувајќи дека Владата и Министерството за животна средина прават напори да се обезбедат средства од повеќе извори за чистење и на големата депонија, како и за чистење на погонот за електролиза контаминиран со жива.
За чистењето на малата депонија Министерството воспостави соработка со две агенции на Обединетите нации, УНИДО и УНОПС.
Првично, за реализација на проектот „Отстранување на техничките и економските бариери за започнување на ремедијација на локациите контаминирани со α-HCH, β-HCH и линдан во ОХИС „Министерството за животна средина и просторно планирање преку Канцеларијата за перзистентни органски загадувачи (POPs) во соработка со УНИДО како имплементациона агенција, обезбеди финансиски средства од Глобалниот еколошки фонд (ГЕФ) во висина од 3.100.000 долари.
По спроведување на изборот на компанија за чистење на овој отпад, УНИДО склучи договор со избраниот изведувач „Полиеко“ за чистење на 450 тони од висококонцентрираниот HCH отпад и на 200 тони од земјата контаминирана со HCH од малиот базен.
Потребните дополнителни средства за завршување на чистењето на „малата” депонија, УНИДО, МЖСПП, ГЕФ и Генералниот секретаријат на Владата се согласија да бидат обезбедени од Повеќепартнерскиот фонд за животна средина, а да се имплементира од страна на УНОПС.
Неодамна и УНОПС потпиша договор со грчката компанија „Полиеко“ за чистење на дополнителни 240 тони HCH отпад и 653 тони контаминирана почва со HCH со што ќе се обезбеди континуитет во чистењето на опасниот хемиски отпад од оваа локација.
„Кралството Норвешка е партнер на Владата на Северна Македонија во овој процес. Во изминатите три години, обезбедивме поддршка на Владата и на Повеќе-партнерскиот фонд за животна средина во износ од 1,5 милиони евра како поддршка на чистењето на депонијата во ОХИС“, изјави Стефан Сандстад, првиот секретар на Амбасадата на Норвешка.
„Ние во УНОПС сме горди што ни е доверено управувањето на Повеќепартнерскиот фонд за животна средина кој е воспоставен од Владата на Северна Македонија во партнерство со многу субјекти кои работат кон заедничка цел – ремедијација на линданот во ОХИС. Ќе продолжиме да работиме заедно да обезбедиме средства од донатори, меѓународни организации и финансиски институции за овој витален потфат за животната средина во државата“, изјави Микела Телатин, шеф на канцеларијата на УНОПС за Северна Македонија
„Се соочивме со многу предизвици, проблеми низ годините, почнувајќи од 2006 година кога започнаа преговорите за обезбедување средства од ГЕФ, се до 2015 година кога беше и официјално започнат проектот, за денес да ја видиме механизацијата на терен. Останува да се спроведе самиот процес на чистење, на крајно внимателен и безбеден начин согласно утврдените стандарди и критериуми. Во текот на целиот процес на чистење јавноста ќе биде редовно информирана“, изјави националниот координатор на проектот Сузана Андонова од Канцеларијата за ПОПс.
Претставникот на Полиеко имаше можност да го образложи процесот на работа на локацијата, почнувајќи од организација на теренот, поставувањето на шаторот со целата апаратура за негативен притисок, применетата методологија на ископ, пакување и обележување, како и опис на сите заштитни и безбедносни мерки следејќи ги претходно утврдените стандарди и критериуми, кои ќе овозможат минимизирање на емисии во животната средина, надвор од шаторот и пошироко.
Проценетата вредност на комплетното чистење и уништување на линданот и неговите изомери од малата депонија во ОХИС изнесува приближно 8 милиони евра.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Повеќе од 100 учесници на првите обуки за африканска чума кај свињите
Агенцијата за храна и ветеринарство во соработка со Факултетот за ветеринарна медицина од Скопје започна серија еднодневни специјализирани обуки за подигнување на свеста за африканската чума кај свињите, при што во рамките на обуките посебен акцент ќе биде ставен и на класичната чума кај свињите, беснилото и авијарната инфлуенца а кои се наменети за одгледувачите на животни, ловците, надлежните доктори по ветеринарна медицина и официјалните ветеринари.
Првите две обуки се одржаа во Велес, на 19.11 и 20.11.2025 година, на која учество зедоа околу 100 учесници, меѓу кои претставници на двете здруженија на одгледувачи на свињи „Гицко“ и „Македонско прасе“, претставници од Ловечката федерација на Македонија, ЈП Национални шуми од Велешкиот регион, претставници и официјални ветеринари од АХВ, како и претставници од Македонската ветеринарна комора. Целта на обуките е да се запознаат учесниците со ризиците, начините на ширење на болеста и мерките за превенција и биосигурност.
Како дел од пошироката кампања за информирање на јавноста, Агенцијата за храна и ветеринарство исто така обезбедува и дистрибуција на информативни материјали, вклучувајќи постери, флаери и брошури, кои ќе бидат достапни за одгледувачите, ловците, ветеринарите и и јавноста. Дополнително, кампањата предвидува и емитување на радиоинформативни спотови на локални радиостаници, со цел да се достигне поширока публика и да се поттикне раното пријавување на сомнителни случаи.
Со овој сет на активности се очекува зајакнување на знаењето за превенција и контрола на африканската чума, подигнување на јавната свест за ризиците за здравјето на животните, поттикнување на раното пријавување на сомнителни случаи и зголемен број доставени примероци за пасивен надзор на болестите африканска чума кај свињите, класична чума кај
свињите и беснило, како и промовирање на одговорно однесување и биосигурносни мерки во одгледувалиштата, ловиштата и националните паркови.
На еднодневните обуки е предвидено учесниците да се запознаат со препознавањето на болеста африканска чума кај свињите, ризиците и начините на внесување и ширење на африканската чума кај свињите во одгледувалиштата, ловиштата и националните паркови. Обуките ќе опфатат информации за штетните последици од појавата на болеста, значењето на раното пријавување, постапките за убивање и нештетно отстранување на заразените животни, како и безбедното земање, пакување, означување и транспорт на примероците и изготвување пропратна документација. Дополнително, учесниците ќе се запознаат со идентификацијата на пол, фенотипските карактеристики и старосните категории кај дивите свињи, како и примената на биосигурносни мерки во одгледувалиштата, ловиштата и националните паркови. Посебни делови од обуките ќе бидат посветени и на препознавањето на болестите беснило и авијарна инфлуенца, како и на значењето на раното пријавување и спроведувањето на кампањата за орална вакцинација на лисиците со вакцинални мамки против беснило.
Агенцијата за храна и ветеринарство во наредниот период ќе продолжи со реализација на ваков тип на обуки во повеќе градови во Македонија, меѓу кои Битола, Гостивар, Куманово, Охрид, Штип, Гевгелија и Скопје. Обуките се организираат со средства од Буџетот на Агенцијата, а се кофинансирани од Европската извршна агенција за здравје и дигитализација (HADEA)
Македонија
Преку Кацарска, СДСМ врши опструкции со линеарното покачување на пензиите, рече пратеникот Стојаноски
Пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ, Бојан Стојаноски, на денешната Комисија за финансирање и буџет во Собранието изнесе обвинувања поврзани со амандман поднесен од Венко Филипче и со процесот за линеарното зголемување на пензиите.
Според Стојаноски, амандманот е потпишан од Филипче поради бизнис-интереси поврзани со компанија за алтернативно производство на електрична енергија.
„Подносител на овој амандман е Венко Филипче, зошто е потпишан Венко Филипче? Заради тоа што неговиот брат Никола Филипче, има компанија којашто произведува алтернативни извори на електрична енергија. 2025 година менување на детален урбанистички план во општина Дојран, каде што тие имаа градоначалник и инсталирање од фотонапонска централа од 23.000 м2, за да се купи 130.000 евра струја, знаете ли кој е сопственик на таа централа? Никола Филипче и Вице Заев. Некој треба да даде, за некој да земе“, рече Стојаноски.
Тој исто така изнесе обвинувања дека СДСМ преку уставната судијка Добрила Кацарска го блокира процесот на линеарното зголемување на пензиите.
„СДСМ во минатиот мандат ја постави Добрила Кацарска во Уставниот суд, продолжената рака на СДСМ во Уставниот суд, уставната судијка поднела претставка до Уставниот суд за оценување на уставноста за линеарното зголемување на пензиите. Сега кога некој дојде и им ја покачи пензијата на сите пензионери за 7.000 денари, Добрила Кацарска сега сама си поднесува претставка и сака да им ги земе на пензионерите овие покачувања. СДСМ преку Добрила Кацарска сака да ви го земе покачувањето на пензиите“, изјави Стојаноски.
Оспорувањето на линеарното зголемување на пензиите беше тема на јавна дебата и претходно, откако повеќе субјекти упатија забелешки дека ваквиот модел може да создаде нееднаквост меѓу пензионерите. Уставниот суд веќе разгледуваше иницијативи поврзани со измените во пензискиот закон, а дел од претходно оспорените одредби беа отфрлени поради нивниот темпорален карактер. Со отворањето на новата постапка, судот повторно ги става во фокус уставните принципи за правичност и еднаквост во пензискиот систем.
Македонија
ВЛЕН по заминувањето на Села од коалицијата со ДУИ: Се случува тивок распад и губење на политичкиот компас
Коалицијата ВЛЕН изрази длабока загриженост поради турбуленциите во албанскиот опозициски блок, оценувајќи дека актуелните случувања не ѝ служат ниту на демократијата, ниту на политичката стабилност, ниту на интересите на граѓаните.
Претставникот на ВЛЕН, Дритон Сулејмани, истакна дека демократските процеси се темелат на отворена дебата и силна опозиција, но дека актуелните настани „не наликуваат ниту на опозиција ниту на стабилност, туку на тивок распад и целосно губење на политичкиот компас“.
Тој потсети дека во краток период НАИ се соочи со последователни заминувања на клучни имиња, како Мендух Тачи, Арјанит Хоџа и најново — Зијадин Села, кој беше еден од столбовите на опозицискиот камп.
„Ова не се случајни движења, туку знаци на политичка структура што се распаѓа и ја губи својата ориентација“, наведе Сулејмани.
Тој додаде дека ВЛЕН не се радува на оваа состојба, бидејќи „на системот му е потребна силна, одговорна и кохерентна опозиција — не опозиција на парчиња што се дели секоја недела и се плаши од дебата и транспарентност“.
Сулејмани посочи дека слабата опозиција не му штети на ВЛЕН, туку на политичкиот систем, нарушувајќи ја демократската рамнотежа и оставајќи ги граѓаните без вистинска алтернатива.
„Ги повикуваме сите политички субјекти што се нарекуваат опозиција да ја вратат разумноста, сериозноста и одговорноста што ги бара моментот“, рече тој.
Сулејмани порача дека ВЛЕН е подготвен да соработува со секоја политичка сила што е насочена кон реформи, ги почитува институциите и работи во интерес на граѓаните.
„ВЛЕН ќе продолжи по патот на промените, но овој пат е поправеден и подемократски кога ќе се соочи со функционална опозиција, а не со опозиција што се распаѓа пред очите на народот“, заклучи Сулејмани.
Претходно, Алијансата за Албанците, крилото на Зијадин Села, ја напушти коалицијата „Национална алијанса за интеграција“. Одлуката беше донесена на состанокот на Претседателството, каде што се дискутираше и за резултатите на локалните избори. Тие изразија задоволство од бројот на гласови и мандати на советниците, но незадоволство од резултатите за градоначалници. Според партијата, изборната трка била под влијание на државен инжинеринг и соработка на владејачките албански партии со македонските партии, со цел реализирање на платформата на ВМРО-ДПМНЕ за, како што велат, маргинализирање на Албанците. Иако се повлекуваат од НАИ, од Алијанса за Албанците на Села, велат дека ќе останат во опозиција во заштита на националната кауза на Албанците во Македонија.

