Македонија
Преговорите со Бугарија не смеат да бидат тајни – подготвен документ на експертската јавност
Институтот за демократија и Институтот за европска политика подготвија заеднички документ како одговор на францускиот предлог за преговарачката рамка и на дебатата што ја отвори Владата по добивањето на модификациите од Брисел.
Тие сметаат дека преку отфрлањето на предлогот мора да се изгради нов став со широк општествен консензус заснован на темелни дискусии.
„Во тековниот предлог, преговорите вистински би почнале по внесувањето на етничките Бугари во преамбулата на Уставот – ветување за коешто Владата нема мандат и ќе нè остави уште долго во чекалницата, но сега, со целиот притисок врз нас. Протоколот кој сè уште не е достапен за јавноста останува дел од преговарачката рамка.
Историските теми остануваат на маса, а мешовитата експертска комисија за историски и образовни прашања добива многу поголем притисок за резултати. Но овој пат, притисокот ќе биде европски, а не бугарски.
Решението за македонскиот јазик не е чисто. Со изоставувањето на поглавјето 34 од преговарачката рамка и со внесувањето на унилатералните ноти за македонскиот јазик, Бугарија си остава простор во подоцнежната фаза на преговорите да го блокира затворањето на ова поглавје (кое сe носи со едногласност), доколку нејзините барања не се исполнети, а се дел од нотата за македонскиот јазик. Потпишувањето на договорот за Фронтекс не е правна гаранција за непризнавање на јазикот во ова поглавје.
Аргументите „сега или никогаш“, „земи или остави“ не се оправдани во ситуација кога идниот изглед на ЕУ не е познат и кога војната во Украина налага потреба од итен успех во проширувањето што треба да се направи по секоја цена. Сега тоа е на штета на Северна Македонија, но и на самата ЕУ. Штетата од овој присилен „успех“ ќе ја направи земјата уште поранлива на подривачки влијанија од трети страни и е далеку поголема по безбедноста и стабилноста на регионот.
Процесот на градење општествен консензус за една од најважните одлуки кои Македонија треба да ги донесе треба да биде инклузивен и да не се вградува во нереална временска рамка. Владата еднострано информира отколку што дебатира и се труди да изгради заеднички став. Оваа стратегија не само што создава дополнителна несигурност и фрустрација кај граѓаните, туку ја зголемува и поларизацијата во општеството и нетрпеливоста кон неистомислениците.
Можеби, за политичкиот естаблишмент прифаќањето нема да биде „ни триумф, ни дебакл“, но за нашето општество се создава ризик дека пристапниот процес ќе биде јамка околу вратот што ќе се затега во следните децении.
Со наведувањето можни етнички тензии како последица од неприфаќањето на предлогот (кој има јасен бугарски печат: „Раздели, па владеј“), се внесува дополнителна несигурност. Дали во Македонија ќе има етнички тензии зависи најмногу од македонските политички субјекти. Одговорноста е на Владата да обезбеди меѓуетничка трпеливост и толеранција во најосетливи моменти.
Инсистираме сите понатамошни чекори и документи, вклучително и Протоколот, коишто би ги презела македонската влада за решавање на македонско-бугарскиот спор, да бидат презентирани во јавноста за да се обезбеди широка општествена поддршка. Собранието не смее да биде заобиколено.
Оттука, во интерес на вистински и целосни информации и во интерес на иднината, Владата мора да одговори на следните прашања/барања:
Владата веднаш да го објави Протоколот кој треба да се потпише меѓу ресорните министерства.
Како во модифицираниот предлог е заштитен македонскиот идентитет?
Зошто пред една седмица за решението за јазикот со унилатерални декларации сметавте дека е неприфатливо, а сега е прифатливо?
Какви гаранции Владата обезбедила за да го заштити македонскиот јазик, особено во однос на идна злоупотреба на унилатералната изјава на Бугарија во поглавјето 34?
Кога и со кои политички субјекти Владата постигнала согласност за промена на Уставот?
Каков реципроцитет е обезбеден во обврските за спроведување на Протоколот (изјава на министерот Османи за ТВ емисијата „Топ тема“)?
Зошто Владата смета дека ова е „последна шанса“ за евроинтегративниот пат?
Владата да го објави претходниот предлог – „работна верзија“.
Последно, нагласуваме да се преиспита пристапот на забрзани консултации и да се остави време за суштествена дискусија, анализи и проценки“, стои во документот што го поддржаа и Македонски центар за меѓународна соработка, Институт за комуникациски студии, Центарот за управување со знаење, Центар за истражување и креирање политики, Центар за правни истражувања и анализи, Зелен институт Ековита и Рурална коалиција Радар.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Фото) Спречен обид за шверц на фалсификат прашок „ариел“ штетен за здравјето на луѓето
Фалсификат прашок за перење алишта „Ариел“, кој е штетен по здравјето на луѓето како и за животната средина, е запленет во царинската испостава Тетово. Прашокот бил од Турција, а наменет за увозник од Скопје.
Царински службеници од ЦИ Тетово спречија обид за криумчарње стока која била натоварена во Турција и наменета за увозник од Скопје. Станува збор за 2000 килограми, или 200 вреќи од по 10 килограми прашак за перење алишта со трговска марка „Ариел“.

„Преку одделението за нетарифни мерки и заштита на правата од интелектуална сопственост при Царинската управа известен е правниот застапник на носителот на правото кој потврди дека предметниот прашак Ариел е фалсификат и со тоа ги повредува правата од интелектуална сопственост заради што е согласен за уништување на стоката“, соопшти Царината.
Против сторителот по спроведување на постапка ќе биде поднесена соодветна пријава.

„Секојдневните заложби на царинските службеници во сузбивање на нелегалната трговија и шверцот е многу важно со цел заштита на здравјето на граѓаните и спречување криумчарење на производи коишто се штетни за здравјето на граѓаните, како и заштита на животната средина од загадување предизвикано од неконтролиран хемиски состав“, велат од Царина.
Македонија
Странски и домашни експерти работат на физибилити-студија за гондола на Пелистер
Тим од странски и домашни експерти денеска презентираа дел од решенијата од процесот на изработка на физибилити студија за изградба на гондола на „Пелистер“.
Експертите од Словенија и Франција, како и домашните, ги претстави претседателот на Советот Бојан Бојкоски, пред присутните советници, администрацијата на општината, планинари, здруженија и медиумите. Екипата која ќе ја подготвува физибилити студијата за гондолата, констатирала голем потенцијал на „Баба Планина“ со врвот „Пелистер“.
„Бевме на терен два-три пати, во сите услови и преку зима и преку лето за да ги видиме сите услови и потенцијали кои што ги нуди природата. Потенцијалот е огромен, заради тоа сме и овде, бидејќи мислиме дека луѓето се повеќе ја сакаат природата, но сепак треба некаква инфраструктура како би дошле до таа природа“, вели Франц Фурлан, експерт од Словенија, од компанината „Furlani“.
Тој кажа дека има повеќе опции од каде би тргнувала гондолата и дека денеска ќе се дискутираат и тие теми.
„Мислиме дека ваквиот проект е важен и затоа ги дискутираме можностите, како и тоа што е позитивно, а што би било негативно. Вие подобро знаете од нас, но ние можеме да дојдеме со некои идеи и опции и од технички и од финансиски аспект“, рече тој, кој заедно со неговиот колега Вансент Тасар од компанијата „Stem international“ од Франција имаат бројни искуства низ светот, а задачата им е да понудат инфраструктурни, финансиски, технички решенија.
Тој вели дека трендовите се да се користат еколошки решенија, а гондолите се такви, затоа што не се влегува со возила во националниот парк, а истовремено тие гондоли им овозможуваат на посетителите да уживаат во природата.
„Физибилити студијата треба да ја покаже оправданоста, економските потенцијали и сето она што го очекуваме од гондолата која би се изведувала на ‘Пелистер’“, рече градоначалникот на Битола, Тони Коњановски кој кажа дека издвоени се средства за изработка на таа студија.
„Во опција се повеќе патеки до горе. Почетна станица би била некаде во реонот на Дихово, тоа е едната опција, потоа постои локација и кај Ротино и Цапари, неколку патеки, но не подолги од 9 километри и целта би била со една попатна станица, која ние би сакале да е, бидејќи веќе има инфраструктура да биде кај ‘Копанки’ или ‘Молика’ и би одела до антена“, рече Коњановски.
Според него, целта е да се направи гондола која од една страна ќе ја збогати туристичката понуда, но од друга да се зачува природата.
„Основна цел е и да се зачува екологијата, биодиверзитетот на ‘Пелистер’, да не се уништува, едноставно со најеколошкото средство на електрична енергија да се искачиме и да уживаме во убавините на ‘Пелистер’“, рече Коњановски.
Примерите, како што кажа Коњановски, зборуваат дека изградбата на ваква гондола во други земји ја зголемиле посетеноста, односно туризмот десеткратно, од тоа што веќе го имале. Сепак, додаде дека ова е прв чекор и долг процес додека се реализира.
Македонија
Перински: Еднаква поддршка за сите – урбаните општини имаат целосен пристап до услугите на Ресурсниот центар
Во рамките на карванот „Каде што срцето е дома“, министерот за локална самоуправа, Златко Перински, оствари работна средба со градоначалникот на општина Карпош, Сотир Лукровски, и со членовите на Советот на Општината. Разговорите беа насочени кон клучните приоритети на Општината, тековните инфраструктурни активности, како и кон можностите за дополнителна поддршка преку Ресурсниот центар за поддршка на развојот на општините, кој обезбедува експертиза, насоки и техничка помош во согласност со потребите на локалната самоуправа.
Општина Карпош, преку потпрограмата АА за инфраструктурни инвестиции во општините, во рамките на двата јавни повика доби средства во вкупна вредност од 694.970.635 денари, наменети за финансирање 24 проекти. Овие проекти опфаќаат интервенции во локалната инфраструктура, изградба и реконструкција на спортски сали и градинки – инвестиции што директно го подобруваат квалитетот на животот на жителите во општината.
„Карпош е пример за современа урбана општина со активна заедница, силни локални иницијативи и граѓани што активно учествуваат во креирањето на локалните политики“, нагласи Перински.
Градоначалникот Сотир Лукровски ја поздрави иницијативата за информативно-координативна средба со која се утврдија неколку приоритети, кои директно ќе влијаат врз ефикасното работење на Министерството за локална самоуправа и општините.

