Македонија
(Видео) Премиерот со премногу овластувања во новата агенција за разузнавање, реагираат експертите
Една од главните забелешки на експертската јавноста на јавната расправа за формирањето на новата агенција за разузнавање која ќе ја замени досегашната УБК, беше тоа што законот предвидува преголеми овластувања на премиерот. Експертите реагираа тоа што премиерот ќе биде претседателот на телото за внатрешна координација на службите, а ќе го предлага и директорот на Агенцијата за национална безбедност.
При дискусијата на двата закони за формирање на Агенцијата за национална безбедност и предлог-законот за координација на безбедносно-разузнавачката заедница држвата, од собранска говорница беа упатени пораки за смена на оваа одредба од законот бидејќи така се отвора сомнеж наместо реформа, повторно да се партизира и монополизира службата.
„Мислам дека на овој начин самиот премиер добива многу инструменти во рацете. Ако сакаме да го избегнеме тој политички призвук, мора да најдеме друг модалитет. Би било подобро друг да го води тој совет или да членуваат претставници од граѓанскиот сектор, од собранието, да не биде како што е сега предложено“, рече професорот Злате Димевски.
Со сличен став беше и професорот Марјан Ѓуровски, кој рече дека не може премиерот да биде главен координатор и носител на одлуките во службата, при тоа нагласувајќи дека се занемарени улогите на шефот на државата и претседателот на собранието кои со законот не се опфатени како членови на советот за координација.
„Кога ќе го прочитаме законот за координација на службите збунува обидот претседателот на владата да се круниса како неприкосновен во координацијата и носењето на одлуките во безбедноста“, рече Ѓуровски.
Експертската фела имаше забелешки и во однос на изборот на кадри во агенцијата за разузнавање. За професорот Маријан Николовски не е спорно што ќе биде формирана комисија која ќе врши селекција на вработените во службата, туку можноста одредени кадри преку интерен оглас да се префрлат во агенцијата.
„Во делот на вработување со спогодбено преземање се остава простор за партизација на службата. Со член од законот се предвидува дека вработен од орган на државна управа, општинска администрација, администрација на Град Скопје со спогодба помеѓу градоначалник и директор на агенцијата може да премине на работа во новата агенција. Во толку големата борба за деполитизација овој член отвора можност за негова злоупотреба“, рече професорот Николовски.
Согласно законот, досегашните вработени во УБК ќе бидат префрлени во новата агенција, доколку ги поминат предвидените проверки, а останатите ќе добијат отказ од службата. За Оливер Андонов од воената академија, ова е репресивна мерка и смета дека треба да се изнајде решение овие луѓе да останат во државната администрација затоа што поседуваат важни информации за државната безбедност.
„Според искуството на безбедносните служби, можеме да кажеме дека тие постапуваат по принципот, може некој да го нацртаме како најубав на светот, а друг да го претставиме како најлош. Треба веднаш да се преработи членот 188, со кој се предвидува отказ од проста причина што овие луѓе во минатото се стекнале со доверливи информации и сега да завршат на улица, можеме да се доведеме во состојба како што ја имаше Бугарија во 90-тите години“, рече Андонов.
Агенцијата за национална безбедност ќе биде регулирана, односно ќе ѝ биде вршен надзор од повеќе државни институции, меѓу кои Врховниот суд, Собранието на СРМ, јавниот обвинител, народниот правобранител, Државниот завод за ревизија и Агенцијата за класифицирани информации. Во склоп на агенцијата, од страна на директорот ќе биде формирана и единица за внатрешна контрола по мислење на Собранието.
Инаку, двата закона и ќе се носат со двотретинско мнозинство. Се очекува целата процедура да заврши до крајот на мај, при што Агенцијата за безбедност треба да почне да функционира од први јуни.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Утре сончево време со температура до 15 степени
Времето утре ќе биде сончево и релативно топло со мала до умерена облачност. Во утринските часови наместа ќе има појава на магла и зголемена облачност која во текот на денот ќе се намали. Ќе дува слаб до умерен, а наместа долж Повардарието повремено засилен ветер од северозападен правец.
Минималната температура ќе биде во интервал од -3 до 4, а максималната ќе достигне од 10 до 15 степени.
Во Скопје, претпладне во делови од котлината ќе има услови за појава на слаба магла. Во текот на денот времето ќе биде сончево со мала до умерена облачност. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Минималната температура ќе се спушти до -1, а максималната ќе достигне до 12 степени.
Под влијание на висок воздушен притисок продолжува периодот на претежно сончево и тивко време. Во ноќните и претпладневните часови наместа ќе има појава на магла и зголемена облачност.
Македонија
Утре без вода за пиење делови од општина Бутел
Од ЈП Водовод и Канализација известуваат дека утре ( петок ) поради змена на вентил во шахт Ф 2“1/2“ (два и пол цола) на улица Натанаил Кучевишки бб. градинката 11-ти Октомври со прекинато водоснабдување ќе бидат дел од корисниците на улицата Натанаил Кучевишки, Краишка и Хо Ши Мин.
Водоснабдувањето ќе биде прекинато од 10:30 часот до завршување на работните активности.(општина Бутел )
Македонија
Предлог-Законот за Судски совет едногласно го помина првиот собраниски филтер, поддршка доби и од опозицијата
Комисијата за политички систем и односи меѓу заедниците и Законодавно-правната комисија ја усвоија потребата од донесување на новиот Предлог Закон за Судски совет кој претставува основа за суштинска реформа во правосудството. Предлог законот доби поддршка од сите членови на комисиите, вклучително и од опозицијата.
Министерот за правда , Игор Филков образложувајќи ја потребата од носење на законот истакна дека со него се поставуваат темелите на независна и функционална судска власт, што е предуслов за владеењето на правото.
„Денеска почнуваме со сетот реформски закони – нешто што сме го ветиле на изборите и го испорачуваме пред граѓаните.Постоечкиот закон од 2019 година, според сите релевантни анализи – Европската комисија, Стејт департментот, експертската јавност и граѓанскиот сектор укажаа на сериозни недостатоци:
Недоволна транспарентност при избор и разрешување на судии,
Можност за политичко влијание,
Нејасни критериуми за избор и оценување на судиите,
Неефикасни механизми за утврдување одговорност на членовите на Советот и на самите судии, што често во минатото доведуваше до кочење на работата на Советот, проследено со немили сцени во јавноста што секако влијаеше на кредибилитетот и интегритетот на самата институција”, рече Филков.
Овие слабости, како што посочи министерот, ја наметнале потребата од целосно редефинирање на положбата, надлежностите и критериумите за работа на Судскиот совет, со јасна цел – враќање на довербата во правосудството.
,,Со овој закон во Министерството е започната нова ера на работа и функционирање, во којашто секој битен и суштински закон за граѓаните на Република Македонија ќе се изготвува низ отворен, јавен и транспарентен процес. Фокусот на изготвувањето на законите е, донесување на квалитетни законски решенија – нешто што досега не било пракса во Министерството за правда,” потенцира Филков.
Клучни новини во предложениот Закон се:
Јавност во постапката за разрешување на претседател на Судскиот совет,
За прв пат прецизирање на критериумите за избор на „истакнат правник“.
Воведување јавна расправа при избор на кандидатите за не-судски членови со цел поголема транспарентност и одговорност,
Зајакнување на критериумите за избор, одговорност и разрешување на членови на Советот од редот на судиите,
Јасно прецизирање на постапката за дисциплинска одговорност на судиите, но и на членовите на судскиот совет,
Воспоставување обврска Судскиот совет да ги прецизира, индивидуализира и образложи одлуките за избор и утврдување одговорност на судиите,
Утврдување на рокови за преземање дејствија за дисциплинска одговорност на судиите, како и прецизирање на основите и постапката за жалба против одлуката на Судскиот совет, како и
бројни други решенија за унапредување на целокупната правна рамка согласно препораките на ЕУ.
Министерството за правда спроведе транспарентен процес на изработка на законот:
-Експертска оценска мисија на Европската комисија (септември–декември 2023),
-Јавни консултации низ државата (ноември–декември 2024),
-Работна група составена од експерти, судии, членови на Советот и граѓанскиот сектор (2025),
-Објавување на нацрт-законот на ЕНЕР и разгледување на сите пристигнати коментари,
-Комплетна интеграција на препораките на Венецијанската комисија (јуни 2025).
Предлог Законот за Судски совет ќе се најде на дневен ред на собраниска седница на 16 декември.

